際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
El Filibusterismo Kabanata 10: Kayamanan at Karalitaan
Kayamanan at
Karalitaan
Kabanata 10
Talasalitaan
Kayamanan
> pag-aari; mga mahalagang bagay na naipon o
naitago; bagay na mataas ang halaga; pagkaingat-
ingatan;
Karalitaan
> kahirapan; dalita; sakuna; bigkis
Indulgencia
> utang na loob
Umaalipusta
>nanglalait
Sumilakbo
>biglang pagramdam; biglang paglabas
Mahalughog
>halungkatin; suriin mabuti
Niyurakan
>sinira
Mga Tauhan
 Kabesang Tales
 Simoun
 Kapitan Basilio
 Kapitana Tika (asawa ni Kapitan Basilio)
 Sinang (anak ni Kapitan Basilio)
 Manugang ni Kapitan Basilio (asawa ni
Sinang)
 Hermana Penchang (manang na
pinagsisilbihan ni Juli)
Tagpuan
Sa tahanan ni Kabesang Tales sa
Sapang, pagitan ng mga bayang San
Diego at Tiyani
Buod
Pagkatapos ng masamang pangyayari kay Tandang Selo..
Nakituloy si Simoun sa tahanan ni Kabesang Tales sa
dahilang ito ang pinakamalaking bahay sa pagitan ng Sand
Diego at Tiyani.
Sa kanilang pag-uusap ay itinanong ni Simoun sa Kabesa
ang lagay ng mga daan sa lugar na ito sapagkat inalok niya
ang kanyang rebolber kay Kabesang Tales at sinabing
pwede niya itong maging pantanggol laban sa mga tulisan.
Umaabot ng 200 hakbang ang layo ng rebolber na ito
ngunit tinanggihan muna ng Kabesa.
Dumating sa tahanan ay ang pamilya ni Kapitan
Basilio na may dalang pera na naghahalagang 3,000
piso para sa mabibili nilang alahas mula kay Simoun.
Naroon din si Hermana Penchang na planong bumili
ng isang singsing na naipangako niya sa Birhen sa
Antipolo kung saan nabanggit din ng manang ang
pagbpapabasa niya ng aklat kay Juli.
Naparoon ang mga tao para tignan at bumili ng mga
alahas ni Simoun at kanya ng inilabas ang dalawang
maleta na naglalaman ng ibat-ibang alahas na may
kanya-kanyang kasaysayan at uri.
Inilabas ni Simoun lahat ng kanyang alahas kung saan
sa bawat hiyas, hikaw, kwintas at singsing ay
manghang-mangha ang mga tao lalo na si Kapitan
Basilio pagdating sa pinanggalingan ng mga ito.
(Kung saan nabanggit ng dalawa na sayang at walang
museo ang Pilipinas para itago ang mga
makasaysayang gamit na pag-aari nito)
Si Kapitana Tikaw ay bumili ng agnos na may maliit na
bahagi ng batong kinadiinan ng ating Panginoong
Hesukristo; Bumili naman ng isang pares ng hikaw si
Sinang at si Kapitan Basilio ay kumuha ng kairel para
sa alperes, pares ng hikaw para sa kura.
Tinanong ni Simoun kung hindi ba bibili ng alahas si
Kabesang Tales ngunit wala itong pero, at nabanggit ni
Sinang ang agnos ni Maria Clara na may brilyante at
esmeralda.
Dahil sa narinig ay ipinilit ni Simoun na bilhin ang
agnos na ito kay Kabesang Tales kahit sa halagang
500 piso. Napag-isip ang kabesa. Ngunit nabanggit ni
Hermana Penchang ang paghihirap ni Juli na ipaalila
ang sarili huwang lang maisanla ang agnos na iyon
kaya napahindi ang kabesa.
Nagpaalam Si Kabesang Tales sa mga tao na lalabas
muna ito para kausapin ang anak. Sa labas ay
natanaw niya ang isang prayle at isang tao na
nagsasaka na ngayon sa kanyang bukirin.
Nakita niyang nagtatawanan ang dalawang
magkasama ng siyay makita. Lalo na ng nakita ng isa
sa dalawa ang ginawa ng kanyang asawa ( na nakita
ang kanyang asawa na kasama ang ibang lalaki at
pumasok sa isang silid) at pinagtawanan pa lalo ang
kanyang pagkalalaki.
Sumilakbo ang galit sa loob ni Kabesang Tales.
Nalimot niya ang lahat, lumiko at tumungo ang landas
na nilalakaran ng lalaki at prayle na patungo sa
kanyang bukirin.
Bumalik ng bahay si kabesang Tales. Sinabi kay
Simoun na di niya nakausap ang anak.
Pag-gising ni Simoun ng umagang iyon ay wala na ang
kanyang rebolber at si Kabesang Tales na nag-iwan ng
sulat na humihingi ng paumahin sa pagkuha ng kanyang
baril ngunit ipinagpapalit naman niya ito sa agnos ni Maria
Clara.
At sa wakas ay natagpuan ko na rin ang aking hinahanap,
Simoun
Lalo pang sumigla si Simoun ng dakpin ng mga guwardiya
sibil si Tandang Selo at ang balita na tatlo agad ang
namatay kinagabihan na putol ang leeg at may buhangin
ang bibig.
Sa tabi ng isa sa tatlong bangkay ay may papel na
kinasusulatan ng Tales na isinulat ng daliring isinawsaw sa
Paghahambing
May mga pagkakataon ngayon na may mga tao paring
walang nakukuhang hustisya sa mga masasamang
nangyari sa kanilang buhay. Kaya maaring gustuhin
nilang maghiganti para maipaglaban ang sa tingin
nilang dapat noon ay natama na ngunit hindi sila
nabigyan ng sapat na pansin para iresolba ito.

More Related Content

El Filibusterismo Kabanata 10: Kayamanan at Karalitaan

  • 3. Talasalitaan Kayamanan > pag-aari; mga mahalagang bagay na naipon o naitago; bagay na mataas ang halaga; pagkaingat- ingatan; Karalitaan > kahirapan; dalita; sakuna; bigkis Indulgencia > utang na loob
  • 4. Umaalipusta >nanglalait Sumilakbo >biglang pagramdam; biglang paglabas Mahalughog >halungkatin; suriin mabuti Niyurakan >sinira
  • 5. Mga Tauhan Kabesang Tales Simoun Kapitan Basilio Kapitana Tika (asawa ni Kapitan Basilio) Sinang (anak ni Kapitan Basilio) Manugang ni Kapitan Basilio (asawa ni Sinang) Hermana Penchang (manang na pinagsisilbihan ni Juli)
  • 6. Tagpuan Sa tahanan ni Kabesang Tales sa Sapang, pagitan ng mga bayang San Diego at Tiyani
  • 7. Buod Pagkatapos ng masamang pangyayari kay Tandang Selo.. Nakituloy si Simoun sa tahanan ni Kabesang Tales sa dahilang ito ang pinakamalaking bahay sa pagitan ng Sand Diego at Tiyani. Sa kanilang pag-uusap ay itinanong ni Simoun sa Kabesa ang lagay ng mga daan sa lugar na ito sapagkat inalok niya ang kanyang rebolber kay Kabesang Tales at sinabing pwede niya itong maging pantanggol laban sa mga tulisan. Umaabot ng 200 hakbang ang layo ng rebolber na ito ngunit tinanggihan muna ng Kabesa.
  • 8. Dumating sa tahanan ay ang pamilya ni Kapitan Basilio na may dalang pera na naghahalagang 3,000 piso para sa mabibili nilang alahas mula kay Simoun. Naroon din si Hermana Penchang na planong bumili ng isang singsing na naipangako niya sa Birhen sa Antipolo kung saan nabanggit din ng manang ang pagbpapabasa niya ng aklat kay Juli. Naparoon ang mga tao para tignan at bumili ng mga alahas ni Simoun at kanya ng inilabas ang dalawang maleta na naglalaman ng ibat-ibang alahas na may kanya-kanyang kasaysayan at uri.
  • 9. Inilabas ni Simoun lahat ng kanyang alahas kung saan sa bawat hiyas, hikaw, kwintas at singsing ay manghang-mangha ang mga tao lalo na si Kapitan Basilio pagdating sa pinanggalingan ng mga ito. (Kung saan nabanggit ng dalawa na sayang at walang museo ang Pilipinas para itago ang mga makasaysayang gamit na pag-aari nito) Si Kapitana Tikaw ay bumili ng agnos na may maliit na bahagi ng batong kinadiinan ng ating Panginoong Hesukristo; Bumili naman ng isang pares ng hikaw si Sinang at si Kapitan Basilio ay kumuha ng kairel para sa alperes, pares ng hikaw para sa kura.
  • 10. Tinanong ni Simoun kung hindi ba bibili ng alahas si Kabesang Tales ngunit wala itong pero, at nabanggit ni Sinang ang agnos ni Maria Clara na may brilyante at esmeralda. Dahil sa narinig ay ipinilit ni Simoun na bilhin ang agnos na ito kay Kabesang Tales kahit sa halagang 500 piso. Napag-isip ang kabesa. Ngunit nabanggit ni Hermana Penchang ang paghihirap ni Juli na ipaalila ang sarili huwang lang maisanla ang agnos na iyon kaya napahindi ang kabesa. Nagpaalam Si Kabesang Tales sa mga tao na lalabas muna ito para kausapin ang anak. Sa labas ay natanaw niya ang isang prayle at isang tao na nagsasaka na ngayon sa kanyang bukirin.
  • 11. Nakita niyang nagtatawanan ang dalawang magkasama ng siyay makita. Lalo na ng nakita ng isa sa dalawa ang ginawa ng kanyang asawa ( na nakita ang kanyang asawa na kasama ang ibang lalaki at pumasok sa isang silid) at pinagtawanan pa lalo ang kanyang pagkalalaki. Sumilakbo ang galit sa loob ni Kabesang Tales. Nalimot niya ang lahat, lumiko at tumungo ang landas na nilalakaran ng lalaki at prayle na patungo sa kanyang bukirin. Bumalik ng bahay si kabesang Tales. Sinabi kay Simoun na di niya nakausap ang anak.
  • 12. Pag-gising ni Simoun ng umagang iyon ay wala na ang kanyang rebolber at si Kabesang Tales na nag-iwan ng sulat na humihingi ng paumahin sa pagkuha ng kanyang baril ngunit ipinagpapalit naman niya ito sa agnos ni Maria Clara. At sa wakas ay natagpuan ko na rin ang aking hinahanap, Simoun Lalo pang sumigla si Simoun ng dakpin ng mga guwardiya sibil si Tandang Selo at ang balita na tatlo agad ang namatay kinagabihan na putol ang leeg at may buhangin ang bibig. Sa tabi ng isa sa tatlong bangkay ay may papel na kinasusulatan ng Tales na isinulat ng daliring isinawsaw sa
  • 13. Paghahambing May mga pagkakataon ngayon na may mga tao paring walang nakukuhang hustisya sa mga masasamang nangyari sa kanilang buhay. Kaya maaring gustuhin nilang maghiganti para maipaglaban ang sa tingin nilang dapat noon ay natama na ngunit hindi sila nabigyan ng sapat na pansin para iresolba ito.