Serebral Palsi kongresi. 2018.
Gelişim basamaklarının sırayı takip ederek gerçekleşmesi beklenir. Bu sıranın bozulması gelişimsel kaskadın akışının bir nedenle beklendiği gibi olmadığını gösterir. Hareket sistemi "psikolojik" sayılmayan bir beyin işlevinden sorumlu olduğu için psikiyatrların ve ruh sağlığı alanında çalışanların ilgisini daha az çekmiştir. Ancak dil ve karşılıklı sosyal iletişimdeki gelişimin önemli ölçüde hareket sistemindeki gelişmelerle bağıntılı olduğu söylenebilir. Hareket sistemindeki kusur ve aksamaların psikiyatr muayenesinde değerlendirilmiş olması, gözlenen kusurların (ciddi nörolojik hastalıklar ekarte edilmiş olarak) fizoterapi ve 'occupational' terapi ile DE ele alınması gereklidir. Özel Eğitim (ABA ve türevleri, TEACHH gibi) ve llişkiye teşvik edici/uyarıcı aile temelli uygulamalar ise her çocukta müdahalenin temelini oluşturmaktadır.
1 of 21
Download to read offline
More Related Content
Emeklemeden Yürüdü, Yürümeden Konuştu: Hareket sistemi gelişimi OSB ve iletişim sorunları ile ilişkili mi?
2. Yola çıkmak
• Başını dik tutmak
• Yere sağlam basmak
• Sağlam adım atmak
• Nereye gittiğini bilmek
www.yankiyazgan.com 2
3. Klasiklere bakalım
• Anne-babası ona doğru eğildiğinde kollarını
açarak kaldırıp gelemeyen çocuk (Kanner)
• Kendisine doğru fırlatılan topu
yakalayamayan, bir tepki veremeyen çocuk
(Asperger)
www.yankiyazgan.com 3
4. OSB ve hareket arasındaki ilişki?
• Hareket problemleri neredeyse yüzde 80’e
varan yoğunlukta.
• Diğer yandan,
• Hareket sisteminin gelişimindeki kusurlar
ve problemler otizm ölçütlerinden birisi
değil.
www.yankiyazgan.com 4
5. Hareket sorunları neleri etkiler?
• Çevreyi yeterince keşfetme olanağı
• Hareketle artan sosyal etkileşim olanakları
Bir nesneye uzanırken başını
döndürebilmek (koordinasyon),
• ilgili kişiyi seçmek, yönelmek (sosyal
motivasyon)
www.yankiyazgan.com 5
6. Motor gelişim dili etkiler mi?
• Dil hep bilişsel ve sosyal bileşenleriyle ilgi
çekiyor.
– Aynı zamanda bir motor işlevin tam gelişmiş
olmasına bağımlı olabilir mi?
• Dil gelişememesi sebepleri.
– Amacını tam hissedememek, seslerin nasıl olup
da mesaj aktardığını anlayamamak. Hareketin
rolü olabilir mi?
www.yankiyazgan.com 6
7. Sonradan OSB tanısı alanlarda erken
dönemde hareket sistemi bulguları
• Başını dik tutma (3 ay), Dönme (4 ay)
• Oturma (6 ay)
• Emekleme ( 8-9 ay) gecikmeli.
• Nesnelere uzanma (4 ay) gecikmeli veya
yok.
• Tutma- kavrama ve manipülasyon
www.yankiyazgan.com 7
8. Motor kusurlar yaygındır
• Tek tek olduğunda önemi belirsiz. Ancak
üstüste eklendiğinde sonrasındaki gelişimi
etkileyebilir.
• Motor problemler ne kadar çok/ciddi ise
sosyal ve dikkat gelişimi o kadar problemli
(Bhat ve ark, 2016)
• Motor gecikme varsa, konuşma ve anlama
gecikmeli (öncülü mü? tartışmalı).
www.yankiyazgan.com 8
9. Otizme özgü hareket örüntüleri
olabilir mi?
• Bedenin iki yanı birbirini yeterince
aynalamıyor. Üst beden yürürken öne doğru
eğik, zıplayan adımlar, gövde
hareketlendikçe stabilite azalır, denge için
geniş tabanlı yürüme (Murphy et al, unpub;
Ostofsky et al)
• Kompleks, koordinasyon gerektiren
hareketlerde (3-tekerlekli bisiklet pedalı)
zorlanma www.yankiyazgan.com 9
10. VMI
• Top yakalayamama: Visuomotor
entegrasyon kusurları. (Ament et al, J Autism
Dev D, Sept 2017)
• Sup Par Lobül. Sıralı hareket öğreniminde
etkin. OSB’de tekrarlayıcı hareketler ile
ilişkili. (Mostofsky et al Autism Res, Sept 2017)
www.yankiyazgan.com 10
11. Yürümek konuşmanın yolunu
açar mı?
• OSB riski yüksek çocuklarda (kardeşler)
hareket sistemindeki gecikmeler otizm
riskiyle orantılı
• Yürüme sonrasındaki kelime artışı
otizmlilerde gözlenmiyor.
• Bir başka deyişle yürüme tipik gelişenlere
kattığını otizmlilere katmıyor
www.yankiyazgan.com 11
12. Ortak neden mi, “komplikasyon”
mu?
• Belki de, motor ve sosyal/dikkat/dil
gelişimini sırayla bozan aynı nörobiyolojik
kusur.
• Örneğin: hareketi planlamak için gerekli
olan görsel bilginin algılanıp işlemlenmesi
de yetersiz olabilir (bu aynı zamanda
başkalarının söz ya da eylemlerine dönük sözsüz
tepkiler için gerekli bir işlev)
www.yankiyazgan.com 12
13. Görsel motor bütünleştirme
• Görsel ve motor alanlar arasındaki
senkronizasyon ne kadar iyiyse, taklit
becerileri de o kadar iyi.
• Iki alan arasındaki asenkroni otizmde
görülmekte, arttıkça otizm şiddeti de
artmakta.
www.yankiyazgan.com 13
14. VMI
• Top yakalayamama: Visuomotor
entegrasyon kusurları. (Ament et al, J Autism
Dev D, Sept 2017)
• Sup Par Lobül. Sıralı hareket öğreniminde
etkin. OSB’de tekrarlayıcı hareketler ile
ilişkili. (Mostofsky et al Autism Res, Sept 2017)
www.yankiyazgan.com 14
15. Risk grubu çalışması-1
• 2-19 aylık. 91 yüksek risk, 25 düşük risk.
• 3 ayda bir ziyaret. Sözcük dağarcığı listesi
(ne anladı, ne söyledi). Yürüme zamanı.
• 18, 24, 36 ay. Otizm? Dil gecikmesi?
• 15 OSB, 26 DG
www.yankiyazgan.com 15
16. Risk grubu çalışması-sonuçlar
• Tipikler:
• Yürümeden öncesindeki 4 ay : her ay 11
yeni kelime anladı, 1 yeni kelime söyledi.
Yürüdükten sonra: her ay 30 yeni kelime
anladı, 4 yeni kelime söyledi
• DG: 6/0-1
• OSB: 2/0-0.5) yürüme sonrası 4/0-1
• (Iverson, Child Development, Oct 2017)
www.yankiyazgan.com 16
17. Otizm ve DEHB/sosyal defisit
Motor bileşenle ilgili olabilir mi?
• Sosyal ilgi azlığı mı?
• Yoksa,
• Sosyal ilgi arama için gerekli motor
yetkinliğin oluşmamış olması mı?
www.yankiyazgan.com 17
18. Dil gelişimi yürümenin bir türevi
olabilir
• Ya da, yürümeyle sınırlı olmayan kaba
motor beceriler ile de ilişkili olabilir.
www.yankiyazgan.com 18
19. Ne yapabiliriz? Örn.?
• FT. Kas güçlendirme vb’nin ötesinde öğrenme
olanaklarını arttıran bir yaklaşım olarak da
tasarlanabilir. (Bedford et al, Autism Research,
December 2017) (Mac Donald et al Adapt PhysActiv Q,
2014)
• OT. Beceri kazanımı amaçlı fiziksel aktiviteler
• Başkalarıyla beraber yapılan harekete dayalı
aktiviteler.
• Canlı fiziksel aktivite gerektiren oyunlar.
www.yankiyazgan.com 19
#14: between 2 and 19 months of age. Of these children, 91 have an older sibling with autism. These ‘baby sibs’ are about 20 times as likely to receive an autism diagnosis as infants without a family history of autism. The other 25 infants were considered ‘low risk.’
During each visit, parents completed a 396-word vocabulary checklist, marking the words that their children understood and the words they produced. The parents and researchers also noted when each child began to walk.
The researchers continued to visit the children at 18, 24 and 36 months of age. At the final visit, they assessed the children for autism and language delay. They diagnosed 15 of the baby sibs with autism and 26 with language delay.
In the four months before they walked, the baby sibs without autism or language delay and the controls both learned the meaning of about 11 new words and spoke an average of 1 new word per month. After they walked, language development in both groups accelerated: They picked up meanings for about 30 new words and spoke 4 new words each month.
Vocabulary gains were more modest in baby sibs with language delay. These children understood and produced relatively few words before they could walk — about six words and less than one word, respectively — and added fewer words per month after they took their first steps than low-risk children.
But the baby sibs later diagnosed with autism showed few vocabulary gains with walking. In each month before they walked, they picked up the meaning of fewer than two new words and sometimes spoke less than one new word. After beginning to walk, they gained about seven new words per month, an increase that was not statistically significant. Their spoken vocabulary grew by slightly more than one word per month. The findings were published 23 October in Child Development.
Children with autism may not seek out the kinds of social or other stimuli that support vocabulary development, Iverson says. They may either lack the motivation to do so or become discouraged because they find walking difficult.
It’s also possible that walking and verbal ability are not causally linked, even in typical development, says Rhea Paul, professor of speech language pathology at Sacred Heart University in Fairfield, Connecticut, who was not involved in the research.
Instead, the brain’s language circuits may not be well established in children with autism, regardless of whether they are walking, Paul says. “I just think it’s taking things a little too far to say that it’s walking that contributes to this spurt of vocabulary.”
#16: between 2 and 19 months of age. Of these children, 91 have an older sibling with autism. These ‘baby sibs’ are about 20 times as likely to receive an autism diagnosis as infants without a family history of autism. The other 25 infants were considered ‘low risk.’
During each visit, parents completed a 396-word vocabulary checklist, marking the words that their children understood and the words they produced. The parents and researchers also noted when each child began to walk.
The researchers continued to visit the children at 18, 24 and 36 months of age. At the final visit, they assessed the children for autism and language delay. They diagnosed 15 of the baby sibs with autism and 26 with language delay.
In the four months before they walked, the baby sibs without autism or language delay and the controls both learned the meaning of about 11 new words and spoke an average of 1 new word per month. After they walked, language development in both groups accelerated: They picked up meanings for about 30 new words and spoke 4 new words each month.
Vocabulary gains were more modest in baby sibs with language delay. These children understood and produced relatively few words before they could walk — about six words and less than one word, respectively — and added fewer words per month after they took their first steps than low-risk children.
But the baby sibs later diagnosed with autism showed few vocabulary gains with walking. In each month before they walked, they picked up the meaning of fewer than two new words and sometimes spoke less than one new word. After beginning to walk, they gained about seven new words per month, an increase that was not statistically significant. Their spoken vocabulary grew by slightly more than one word per month. The findings were published 23 October in Child Development.
Children with autism may not seek out the kinds of social or other stimuli that support vocabulary development, Iverson says. They may either lack the motivation to do so or become discouraged because they find walking difficult.
It’s also possible that walking and verbal ability are not causally linked, even in typical development, says Rhea Paul, professor of speech language pathology at Sacred Heart University in Fairfield, Connecticut, who was not involved in the research.
Instead, the brain’s language circuits may not be well established in children with autism, regardless of whether they are walking, Paul says. “I just think it’s taking things a little too far to say that it’s walking that contributes to this spurt of vocabulary.”
#18: But the baby sibs later diagnosed with autism showed few vocabulary gains with walking. In each month before they walked, they picked up the meaning of fewer than two new words and sometimes spoke less than one new word. After beginning to walk, they gained about seven new words per month, an increase that was not statistically significant. Their spoken vocabulary grew by slightly more than one word per month. The findings were published 23 October in Child Development.
Children with autism may not seek out the kinds of social or other stimuli that support vocabulary development, Iverson says. They may either lack the motivation to do so or become discouraged because they find walking difficult.