2. AURKIBIDEA Energia-iturri berriztagarriak eta berriztaezinak Elektrizitatearen produkzioa Energia eskaera munduan; munduko erreserben banaketa Gaurko energia-kontsumoak EAEn Kontsumoen eboluzioa Arazoak Lorpenak Etorkizuneko erronkak Mapa kontzeptualak
3. E. BERRIZTAGARRIAK Hidraulikoa Eolikoa Eguzki-fotovoltaikoa Eguzki-termikoa Biomasa Itsasoaren (olatuak, mareak) Geotermikoa E. BERRIZTAEZINAK Ikatza Petrolioa Gas naturala Uranioa-nuklearra
8. ESPAINIAko SEKTORE ELEKTRIKOaren % 75 ENDESA eta IBERDROLAren esku dago. 1 GWh baino gehiago kontsumitzen duten 900 enpresa eta instituzioentzako (Espainiako elektrizitatearen % 40) energiaren merkatua liberalizatuta dago 1997tik; 2007tik aurrera guztiontzat liberalizatuko da.
9. 1 kWh = 8,6. 10 -5 tpb 1 kg biomasa = 4.000 kcal/kg 1 kg gas = 12.000 kcal/kg 1 kg fuel-oila = 10.000 Kcal/kg 1 kg ikatza = 8.000 kcal/kg 1 tpb = 107 kcal 1 tpb energia primarioa = 2.934 kg CO 2
10. EVE MUNDUKO ENERGIA EGOERA DEMOGRAFIA (Munduko Banaketa Geografikoa) Munduko biztanleria: > 6.000 Miloi biztanle IPAR AMERIKA (%68) ERTAMERIKA ETA HEGOAMERIKA (%68) OZEANIA (%05) BESTELAKO EUROPA (%62) EUROPAR BATASUNA (%65) AFRIKA (%128) ASIA (%604)
11. EVE ENERGIA ESKAERA (Munduko Banaketa Geografikoa) MUNDUKO ENERGIA EGOERA Munduko Eskaera: > 9 . 00 0 Mtep IPAR AMERIKA (%294) ERTAMERIKA ETA HEGOAMERIKA (%41) OZEANIA (%13) BESTELAKO EUROPA (%196) EUROPAR BATASUNA (%166) AFRIKA (%30) ASIA (%260) USA %254 Txina %104 Errusia %72 Japonia %60 Alemania %41 India %29 Frantzia %29 Erresuma Batua %27 Kanada %27
12. EVE ENERGIA ESKAERA: Biztanle kopuruaren arabera legokiokeen kontsumoaren banaketarekin alderatuz MUNDUKO ENERGIA EGOERA Munduko Eskaera: > 9 . 00 0 Mtep Biztanleria : > 6.000 1 biztanle Munduko eskaera: 1,5 tep per capita IPAR AMERIKA (4,3 aldiz) ERTAMERIKA ETA HEGOAMERIKA (0,6) OZEANIA (2,6) EUROPAR BATASUNA (2,5 aldiz) AFRIKA (0,25) ASIA (0,42)
13. ENERGIA ESKAERA (Energia motaren araberako banaketa) MUNDUKO ENERGIA EGOERA Energia berriztagarrietan hidroelektrikoa sartzen da EVE
14. EVE ELEKTRIZITATEAREN MERKATUA (SORRERAREN ARABERA) MUNDUKO ENERGIA EGOERA Potentzia Ekoizpena Termikoa %649 %638 Nuklear %115 %175 Berriztagarria %236 %187 Kargaren faktorea: % 486 ( Batez besteko a ) Errendimendu elektrikoa: % 319 ( Batez besteko a )
15. EVE PETROLIOAREN MERKATUA (Munduko Erreserben Banaketa) MUNDUKO ENERGIA EGOERA Egiaztatutako erreserbak 42 urteko eperako MEXIKO (%47) SOBIETAR BATASUN OHIA (%64) VENEZUELA (%62) SAUDI ARABIA (%252) KUWAIT (%93) ARABIAR EMIRERRI BATUAK (%94) IRAK ( % 108) IRAN (%90)
16. EVE GAS NATURALAREN MERKATUA (Munduko Erreserben Banaketa) MUNDUKO ENERGIA EGOERA Egiaztatutako erreserbak 62 urteko eperako USA (%33) SOBIETAR BATASUN OHIA (%404) VENEZUELA (%28) SAUDI ARABIA (%38) QATAR (%50) ARABIAR EMIRERRI BATUAK (%41) IRAK (%24) IRAN ( % 149) ALJERIA (%26)
17. EVE IKATZAREN MERKATUA (Munduko Erreserben Banaketa) MUNDUKO ENERGIA EGOERA Egiaztatutako erreserbak 224 urteko eperako USA (%233) ALEMANIA (%65) AUSTRALIA (%88) TXINA (%111%) Sobietar Batasun ohia (%234) INDIA (%68%) HEGO-AFRIKA (%54)
19. BARNE-KONTSUMO GORDINA ENERGA MOTAREN ARABERA EAEn (2003). EVE 14,2% 45,8% 0,6% 4,1% 6,4% 28,9% K. solidoak Petrolio-erat. Gas Natural Eratorritakoak E. Berriztagar E. Elektrikoa Guztira 7.127.800 tep
20. BARNE-KONTSUMO GORDINA SEKTOREKA (2003) EVE 25,2% 23,2% 5,3% 8,0% 35,8% 2,5% Industria Garraioa Lehen sekt. Zerbitzuak Bizitegiak Energetiko Guztira 7.127.800 tep
26. AZKEN ENERGIA-KONTSUMOA (2001): - E.A.E.n 2,4 tpb - EUROPA BATASUNA 2,5 tpb 1982-2001 aldian Azken Energia-kontsumoa E.A.E.n: Orotara + % 30 Garraioa + % 115 Zerbitzuak + % 191 Energiarekiko mendekotasuna E.A.E.n : % 95
27. 87,5% 2,9% 9,5% 0,1% Biomasa Eolikoa Hidraulikoa Eguzkiarena Energia berriztagarriek, 2003an, EAEko energia-eskaeraren %4,1 ase du Energia berriztagarriekin sortutako elektrizitatea EAEko elektrizitate-kontsumoaren %4,5 da GAURKO EGOERA ( EVE)
28. ESTRATEGIA ENERGETIKOA EUSKADI 2010 Energia Berriztagarriak Egoera 2000 Helburua 2010 4% 12%
32. INGURUMEN-INPAKTU NAGUSIAK (erauzketan, garraioan, transformazioan eta azken kontsumoan) Hondakinak (erradiaktiboak ere) Emisioak (erradiaktibitatea, uhin elektromagnetikoak, SO 2 , NO x , CO 2 , CH 4, konposatu organikoak, partikulak) Isurpenak uretara (marea beltza) Istripuak (errepideetan) Higadura Lurzoruen okupazioa Biodibertsitatearen galera Aldaketak ibaien emari eta sedimentuetan Ikus-inpaktuak Hegaztientzako arriskuak Argi-poluzioa.
33. 1 tpb fueloliok Partikula solidoak: 2,5 kg SO2: 19,8 kg NOx: 9,0 kg CO: 0,7 kg Konposatu Organiko Hegazkorrak: 0,42 kg CO2: 3.100 kg
36. BIZTANLE BAKOITZEKO TONA CO2 BALIOKIDE (tC02b) Finlandia 11,75 Suedia 6,06 Danimarka 9,96 Alemania 10,48 Holanda 11,09 Belgika 11,45 Britainia handia 9,28 Irlanda 11,37 Frantzia 7,46 Austria 6,77 Italia 7,79 Grezia 9,59 Espainia 7,46 Euskadi 9,30 Portugal 5,92
38. Biztanle kopuruaren arabera legokiokeen ekarpenarekin alderatuz : IA: 3,94 A y S: 0,54 EU: 2,26 Asia: 0,43 Afrika: 0,23 Ozeania: 2,6 ALDAKETA KLIMATIKOA (Munduko Ekarpena Kontinenteka) ENERGIA - INGURUMENA IPAR AMERIKA (%271) ERTSMERIKA ETA HEGO AMERIKA (%37) OZEANIA (%15) BESTELAKO EUROPA (%234) EUROPAR BATASUNA (%147) AFRIKA (%32) ASIA (%264)
45. Zentral elektriko berriak Ziklo konbinatuko zentralak: Zornotza (800 MW), Santurtzi (400 MW) Lurrun turbinaz gainera gas tubina erabiltzen dute. Errendimendua %37-42tik %50-65raino igo daiteke. Erregai posibleak: ikatza, fuelolio astunak, gas naturala. Gasifikazio integratuko ziklo konbinatuko zentrala (IGCC): Abanto (950 MW) Aurrekoa bezalakoa, baina Abanton fuelolioa produzitzen sortzen diren hondakinen gasifikazioaren emaitza den gas-nahastea erabiliko dira. Ingurugiro onurak: nitrogeno konposatuen %90 murrizten da. Errendimendua %42.
49. Zenbait gasek (CO2, CH4 , N2O , HCF) areagotutako negutegi-efektuak eragindako berotze globalaren kontrako ahaleginak Gas horiek % 5,2 gutxitzea 2008-2012 bitartean (1990 erreferentzitat hartuta) Tresna garrantzitsuak: Energiaren erabilera arrazionala Energia berriztagarriak PLANAK / ESTRATEGIAK KYOTOko PROTOKOLOA. NAZIOARTEKO KONPROMISOAK
50. ENERGIA HIDRAULIKO Zentral tikien modernizazioa; eta azpiegituren aprobetxamendua LEHENTASUNEZKO EKINTZA ILDOAK EVE BIOMASAREN ENERGIA Hondakinen (HHS, egurra, basokoak, nekazaritzakoak) balorizazio energetikoa ENERGIA EOLIKOA Parke eta miniparke eolikoak eta autokontsumorako instalazioak indartzea EGUZKI-ENERGIA Aplikazio pasiboen generalizazioa (arkitektura bioklimatikoa) eta aktiboak (termikoa eta fotovoltaikoa) ITSAS-ENERGIA Potentzialitateen (olatuak, mareak, itsas-korronteak) ebaluazioa eta frogaketarako instalazioen sustapena
51. EVE ENERGIA BERRIZTAGARRIEN APROBETXAMENDU-AHALMENA E.A.E.n Lurralde txikia (7.235 km 2 ) Orografia konplexua Baliabide mugatuak (ura, eguzkia, haizea, ...) Ingurumen-babeseko lekuak(parke naturalak, ea.) ENERGIA BERRITAGARRIEN APROBETXAMENDU-AHALMEN TXIKIA
52. EVE EVEren LAGUNTZAK Energia berriztagarrien instalazio txikien proiektuak Diru laguntzaren muga proiektu bakoitzerako: % 40 (36.000 Euro gehiengoz) Diru laguntzaren muga onuradun bakoitzeko: 60.000 Euro Beste diru laguntzekin bateragarria 2005eko aurrekontua: 1,8 M Euro Batazbesteko diru laguntza (2004): 22,2%
53. EUSKO JAURLARITZAK 2010ERAKO EUSKADIKO ESTRATEGIA ENERGETIKORAKO EZARRI DITUEN ILDO NAGUSIAK Eraginkortasun energetikoko politika maximizatzea. Baliabide berriztagarrien ustiapenean aurrerapen handiak egitea. Erregai konbentzional garbiagoen erabilera bultzatzea. Zentral termiko konbentzionalak pixkanaka itxi daitezen sustatzea, eta horien ordez sistema eraginkorrago eta ingurumen inpaktu txikiagokoak jartzea. Politika energetiko bat ezartzea, Kiotoko helburuak lortzeko eta tokiko ingurumen inpaktuak txikitzeko.
54. PLAN ETA ESTRATEGIA ENERGETIKOAK ORAIN ARTEKO EREDU ENERGETIKOA ENERGIAREN PREZIO MERKEA ENERGIA BALIABIDEEN KONTSUMO HANDIA SORKUNTZA SISTEMA ZENTRALIZATUAK ENERGIA-EREDU BERRIA ZERBITZU ENERGETIKO ERAGINKORAK ESKAINTZEA ETA ERABILTZEA SORKUNTZA SISTEMA ZENTRALIZATU GABEAK BERRIZTAGARRIA
55. ERREGAI-PILA Erregai batetik (hidrogenoa) zuzenean elektrizitatea eta bero-energia batera lortzen ditu Errendimendu handia Kutsatzaile gutxi
56. ONDORIOAK Ohiko energia baliabideen erreserbak (ikatza, petrolioa eta gas naturala) mugatuak dira Klima aldaketa gerta ez dadin Kiotoko itunean jasotako konpromisoak betetzeko erregai fosilen kontsumoa gutxitu egin behar dugu. Euskadi kanpotik ekarritako energia baliabideen menpe dago Erregai fosilen kontsumoa murrizteko ezinbestekoa da energia modu eraginkorez erabiltzea eta energia berriztagarrien ekarpena handitzea
57. MUNDUKO ENERGIA-SISTEMAREN ERRONKA NAGUSIAK Mundu mailan nahiko energia-baliabide dagoenez, gutxi garatutako herrialdeen hazkunde ekonomikoa bermatzea. Ingurumen-inpaktuak murriztea. Garapen jasangarria bermatzeko berrikuntza eta eta eraginkortasun energetiko programak irmotasunez bultzatzea, energia berriztagarriak ustiatzeko sistemak nonahi ezartzea eta teknologi energetiko aurreratuak txertatzea.