1. TEMA:”ENERGJIA DHE PERDORIMET E SAJ”!!
Tema 3…
Energjia magnetike,burim prodhimi dhe perdorimi I saj ne jeten e
perditshme.
Ceshte energjia magnetike?
Si mund ta prodhojme energjine magnetik?
Ku mund ta perdorim energjine magnetike?
4. Thënie mbi energjinë
"Energjia dhe këmbëngulja ndryshojnë gjithçka". Benjamin
Franklini
"Energjia është e njëjtë me dëshirën dhe qëllimin." Sheril
Adams
"Energjia është një kënaqësi e amshueshme, dhe kush
dëshiron, por nuk vepron, përhap murtajën." Uilliam Blejk
"Synimet ju ndihmojnë të kanalizoni energjitë tuaja në veprim.
" Les Braun
5. FushaMagnetike
Fushat magnetike janë të padukshme por shkencëtarët shpesh e shprehin me
anë të vizave për të ilustruar fushat magnetike. Vizat zakonisht shenohen me
shigjet që tegojnë drejtimin e fushës.
Elektromagnetizimi
Kur rryma elektrike kalon nëpër një tel metalik te veshur me një copë metali
feromagnetik të butë, krihohet fushë magnetike. Ky llohj magneti quhet
elektromagnet. Nëse rryma ndalon, fusha magnetike zhduket. Në uzinat e celikut
përdoren elektromagnetët gjigantë për të ngritur ngrakesa të rënda. Kur nëpër
material kalon rrymë, ai tërheq celikun, që pastaj mund të lëvizet nga nje vend
në një tjetër.
Trenatne fushë magnetike
Shumicës së trenave u zvoglohet shpejtësia nga fërkimi që shkaktohet midis
trenit dhe binarëve. Një lloj treni i quajtur maglev përdor elektromagnet në pjesën
e poshtëme të tyre dhe ecin nëpër binarë që kanë elektomagnetët mbi sipërfaqe.
Elketromagnetët shtyjnë njëri-tjetrin, kështu që treni ngrihet mbi binarë dhe fillon
të lëviz.
7. Magneti
Magneti është një copë metali që
mundë të tërheq disa lloje të tjera meali
drejt vetës. Magnetizimi është forcë.
Hapsira rreth një magneti ku vepron kjo
forcë quhet fushë magnetike.
Veriu dhe Jugu
Nëse e lidhim magnetin me një fije dhe
pastaj e lëmë të varur, magneti gjithnjë
do të tregoj drejtimin ver-jug. Nese i
afrojmë dy magnet të ndryshem me
pole të ndryshme ata terhiqen, nëse i
afrojmë me pole te njejta ata largohen.