Euskadiko paisaia
- 2. Mapan arkatzez idatziko dugu behin eta berriz erabiltzeko. 1.- Kokatu bere lekuan ikasi ditugun ibaien, urtegien eta mendien izenak. Halaber, kostaldeko erliebeko elementu geografikoak beraien tokian kokatu. 2.- Zer hartu behar da kontuan leku bateko klima nolakoa den jakiteko? Leku bateko klima nolakoa den jakiteko kontuan hartu behar da zer prezipitazio, zer tenperatura eta zer-nolako haizeak dauden. 3.- Nolakoak dira Euskadiko klimak? Kostaldekoa: tenperatura epelak eta prezipitazio asko. Mendialdekoa: tenperatura hotzagoak eta prezipitazio ugari (neguan elurra) Ordokikoa: neguan hotz handia eta udan bero handia. Prezipitazio gutxi 4.- Zeintzuk dira Euskadiko paisaian dauden hiru eremu desberdinak? Kostaldea: Kantauri itsasoaren urek bustia. Mendiak: lurralde osoan zehar. Mendien artean haran ugari. Ordokiak: batez ere erkidegoko erdialdean (Arabako lautada) eta hegoaldean (Arabar Errioxa)
- 3. Euskadiko paisaia Kostaldea: Kantauri itsasoan, altua eta harritsua Euskadiko erliebea: Mendiak: lurralde osoan zehar. Haranak haien artean Hondartzak: Zarautz… Itsasadarrak: Bilbokoa… Badiak: Kontxa… Lurmuturrak: Matxitxako… Uhartetxoak: Izaro… Aitxuri da mendirik garaiena. Aizkorriko mendilerroa eta Gorbeia ere garaiak dira Ordokiak: Arabako lautada erdialdean eta Arabar Errioxa hegoaldean Euskadiko ibaiak: Kantauri itsasoan (laburrak eta emari handikoak): Bidasoa, Urumea, Oria, Urola, Deba, Ibaizabal eta Nerbioi Mediterraneo itsasoan (luzeak eta emari gutxikoak): Ebro eta bere ibaiadarrak diren Baia eta Zadorra Euskadiko urtegiak: soroak ureztatzeko eta hiriak urez hornitzeko erabiltzen dira. Uribarri-Ganboa eta Urrunaga Klima nolakoa den jakiteko kontuan hartu behar dira prezipitazioak, tenperaturak eta haizeak Euskadiko klima: Kostaldekoa: tenperatura epelak eta prezipitazio asko Mendialdekoa: tenperatura hotzagoak eta prezipitazio ugari (neguan elurra) Ordokikoa: Neguan hotz handia eta udan bero handia. Prezipitazio gutxi
- 4. Landaredia lekuko erliebera eta klimara egokitzen da. Euskadiko landaredia: Kostaldekoa: basoak (hariztiak, pinudiak eta eukalipto-basoak Mendialdekoa: pagadiak eta mendi-pinudiak. Altuera handietan belardiak Ordokikoa: arteak, karraskak eta pinuak. Zuhaixkak ere: ezkaia, izpilikua, eta gorostia Animaliak ere lekuko ezaugarrietara egokitzen dira. Euskadiko fauna: Kostaldekoa: lertxuna, gabiraia, basurdea, saguzarra… Mendialdekoa: saia, belatza, hontz handia, basakatua, basurdea, orkatza… Ordokikoa: mirotza, mirua, muskerra, azeria, erbia… Paisaia batzuk babestuta daude oso baliotsuak direlako. Hauek dira horietako batzuk: Eremu babestuak: Urdaibai Biosfera Erreserba, Aia-Pagoeta Natura-parkea eta GuardiakoAintziren biotopoa