6. 6
Türk Eximbank 1980 ‘li yılların başlarında Türkiye’de
oluşan ihracat büyüme stratejisinin bir sonucudur
1987 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile kurulmuştur.
Tamamen bir devlet bankasıdır.
1994 Nisan ayından beri Berne Union ’a tam üye ,2009
yılından beri de Aman Union’un kurucu üye sıfatını
taşımaktadır.
1996 yılına AB ile varılan Gümrük Birliği Anlaşması
sonrası OECD toplantılarında Türkiye’yi gözlemci üye
olarak temsil etmektedir.
10. 10
İhracat Kredi Sigortası; mal
ve hizmet ihracatında ticari
ve/veya politik risklere karşı
tahsilat güvencesi sağlayan
bir sigorta türüdür.
İhracat Kredi Sigortası, 20.
yy.’ın başından itibaren,
dünya ticaretinin
gelişmesinde ve
finansmanında kullanılan
etkin araçlardan bir
tanesidir.
11. 11
KKrreeddii ssiiggoorrttaassıınnıınn iillkk öörrnneekklleerrii:: 1199.. yyyy..
1917 => ALMANYA / HERMES
1919 => İNGİLTERE / ECGD
1921 => BELÇİKA / OND
1925 => HOLLANDA / NCM
GGeelliişşmmeekkttee oollaann üüllkkeelleerr:: 1199550’’lleerr
İhracatın hem doğrudan krediler, hem de sigorta / garanti faaliyetleriyle
desteklenmesi.
GGeelliişşmmiişş üüllkkeelleerr::
Ticari bankalar => ihracatın finansmanı
İhracat destek kuruluşları => sigorta ve garanti hizmetleri
•Bugün itibariyle 26 ülkede 28 ihracat kredi, sigorta ve garanti kuruluşu
mevcuttur.
13. 13
Dünya çapında 49 adet ihracat destek
kurumu veya kredi sigortası şirketinin
üye olduğu Uluslararası İhracat Kredi
ve Yatırım Sigortası Kuruluşları Birliği
–Berne Union – verilerine göre 2013
yılında dünya ticaretinin 1.9trilyon
USD tutarında ki kısmı kredi sigortası
teminatı altında gerçekleşmiştir
Bu tutarın %86,4’lük kısmı kısa vadeli
işlemlerden oluşmaktadır. Pazarın
%80’den fazlasına uluslararası ölçekte
faaliyet gösteren üç büyük sigorta
grubu “Euler Hermes – Atradius –
Coface” hakimdir.
Birlik üyelerince verilen
sigorta/garanti hizmetinin toplam
dünya dış ticaretinin %10’una tekabül
ettiği göz önüne alındığında kredi
sigortası hizmetinin işlevi daha açık
olarak ortaya çıkmaktadır.
14. 14
İhracatçı firmaların ihraç ettiği mal bedellerinin, ticari ve politik
risklere karşı belirli oranlarda teminat altına alınması ve sigortalı
firmaların gerek Türk Eximbank nezdinde doğmuş veya doğacak
alacak haklarını ticari bankalara temlik etmek suretiyle, gerekse
kambiyo senedine bağlı vadeli alacaklarını ister Türk
Eximbank'da, isterse Türk Eximbank onayı ile ticari bankalarda
iskonto ettirmek suretiyle düzenli finansman imkanına erişmeleri
amaçlanmaktadır.
Bu program çerçevesinde, ihracatçılarımızın bir yıl içinde, Türk
Eximbank tarafından kapsama alınan ülkelerdeki çeşitli alıcılara
yapacağı 360 güne kadar vadeli tüm sevkiyatlar
sigortalanmaktadır.
Kısa Vadeli İhracat Kredi Programı kapsamında 7 farklı risk
grubunda değerlendirilen 238(Nisan 2012) ülkeye yapılacak
sevkiyatlar sigorta teminatı altına alınmaktadır.
15. 15
Mevcut uygulamada ülkeler
kapsam koşullarına göre 4 gruba ayrılmıştır:
1.grup ülkeler, özel şart aranmayan ülkeler,
2.grup ülkeler, belirli tutarı aşan işlemler için
gayrikabili rücu akreditif veya banka garantisi şartı
aranan ülkeler,
3.grup ülkeler, gayrikabili rücu akreditif veya banka
garantisi ile kapsanan ülkeler,
4.grup ülkeler, 1. grup ülke bankalarından açılacak
gayrikabili rücu akreditif veya ilgili
bankaların garantisi şartı aranan ülkelerdir
16. 16
Türkiye’de yerleşik bir bankanın teyit verdiği gayrikabili rücu
akreditif çerçevesinde gerçekleştirilen,
Ülke anlaşmaları çerçevesinde gerçekleştirilen,
Menfaat ilişkisi bulunan alıcılara yapılan,
Peşin ödemeli,
Başka firma adına sigortalı olan,
Kapsam dışı ülkeye yapılan,
Factoring-Forfaiting yoluyla garanti sağlanan,
Konsinye satış olarak gerçekleştirilen,
Transit ticarete konu olan,
Prefinansman kapsamında bedeli ödenmiş olan,
Ülke Şartları ve Prim Oranları Listesi’nde belirlenen ödeme
şeklinden farklı bir ödeme şekliyle gerçekleştirilen,
Türk Eximbank tarafından limit verilmesi uygun görülmeyen
alıcılara yapılan sevkiyatlar kapsam dışındadır
18. 18
Türk Eximbank bünyesinde halihazırda uygulanmakta
olan Sigorta Programları;
Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı
• 1 yıllık poliçe süresi içerisinde gerçekleştirilecek tüm ihracat
portföyü (whole-turnover) bazında sigorta kapsamı
Orta ve Uzun Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programları
olmak üzere iki grupta toplanmaktadır
•İşlemler spesifik sigorta kapsamı dahilinde değerendirilmekte
•1-5 yıl vadeli ihracat işlemleri
•Sermaye / yarı-sermaye malı ihracı
•%50 oranında minimum yerli katkı oranı
•Ticari & politik risk kapsamı
•Finansman sağlayan bankalar lehine garanti mektubu
uygulaması
19. 19
Ayrıca 2004 yılı başından
itibaren müteahhitlik
hizmetlerimizin desteklenmesi
amacıyla "Yurt Dışı Müteahhitlik
Hizmetleri Teminat
Mektuplarının Haksız Nakde
Çevrilme Sigorta Programı"
uygulamaya geçirilmiştir.
20. 20
Kapsam Poliçe süresi içerisinde gerçekleştirilecek
tüm Türk menşeli ihracat portföyü
Poliçe Süresi 1 yıl
Azami Vade 360 gün
Zarar Tazmin Oranı Aksi belirtilmedikçe % 90
Zararın Kesinleşmesine İlişkin Bekleme Süresi
Azami 4 ay
Kapsam Dahilindeki Ülke Sayısı 204
Prim Oranları Alıcının türü, ihracatın ödeme şekli ve
vadesi ile alıcının ülkesinin risk grubu dikkate alınarak
ülke bazında %0.2 - % 4 aralığı
Ortalama Prim Maliyeti %3.8 (10/2008)
Kapsanan Riskler ticari + politik
21. 21
Sigorta kapsamına alınan riskler, ticari ve
politik olmak üzere iki kategoride
değerlendirilmektedir.
Ticari Riskler
Alıcının iflas etmesi,
Alıcı hakkında konkordato kararı alınması,
Alıcının borçlarını ödeyememesi nedeniyle
tasfiye kararı alınması,
Mal bedelinin ödenmemesi,
Malın ihracatçıdan kaynaklanmayan
nedenlerle kabul edilmemesidir.
22. 22
Politik Riskler
Savaş hali
İhtilal,
İç savaş,
İsyan,
Ayaklanma,
Alıcının ülkesinin ithal yasağı,
Alıcının ithal izninin iptali,
Alıcı bir devlet ya da devlet garantisine
haiz bir kuruluş ise ödeme yükümlülüğünü
yerine getirmemesi,
Transfer güçlüğüdür.
23. 23
Her bir alıcı için ortaya çıkabilecek zararlarla ilgili
olarak ödemeyi yüklendiği azami tutardır,
Alıcı Limiti onayları 2 yıl süre ile geçerlidir,
Alıcı Limiti onay tutarı rotatiftir
24. 24
Türk Eximbank tarafından her ülke için ayrı ayrı belirlenen
kapsam şart ve koşulları
Alıcı hakkında temin edilen enformasyon raporu ve diğer
kaynaklardan elde edilen bilgiler
Alıcının ülkesindeki genel ekonomik ve politik durum ile
alıcının faaliyet gösterdiği sektörün genel durumu
İhracatçının alıcıya ilişkin geçmiş performansı ile geleceğe
ilişkin hedeflediği performans,ölçeği ve sermaye yapısı
Sigortalının diğer alıcılarına ilişkin tüm performansı
(ödeme,taahhüt yerine getirme vs)
Tazminat Bölümü’nden edinilen bilgiler
Tasfiye olan firmalara ilişkin Berne Union deklarasyonları
Berne Union üyeleri arasındaki bilgi akışı ile edinilen bilgiler
Türk Eximbank’ın değerlendirmeye konu alıcı ve alıcının
ülkesi üzerinde taşıdığı toplam risk
Reasürans limitleri
25. 25
Kayıtlar da dünyanın çeşitli ülkelerinde yerleşik
yaklaşık 170bin civarında firma hakkında bilgi
mevcuttur.
Başlıca Kaynaklar;
Yurtiçi / Yurtdışı bankalar
Dünyanın önde gelen enformasyon kuruluşları
Diğer ihracat sigortası kurumları
Uluslararası Kredi Sigortası Kurumları Birliği
(Berne Union) (Türkiye tam üyeliği -1994)
26. 26
Alıcının iflas, tasfiye, konkordato vb. sebeplerle
ödeyememesi durumunda vade tarihinden 1-4 ay sonra,
Alıcı tarafından kabul edilen ve onaylanan malların
bedellerinin ödenmemesi durumunda vade tarihinden 4
ay sonra,
Malların kapsanan riskler sebebiyle alıcıya teslim
edilememesi durumunda sigortalının elinden çıktığı
tarihten 1 ay sonra,
Döviz transferinin engellenmesi ya da geciktiği
durumlarda vade tarihinden veya Türkiye’ye transfer
yapılabilmesi için gerekli işlemlerin tamamlanma
tarihinden 4 ay sonra zarar kesinleşmiş sayılır.
27. 27
Sigortalı, vadesi geçmiş olan alacaklarını, Vadesi geçmiş Alacak
Bildirim Formu Eximbank'a bildirir,
Tazminat Müdürlüğü, sevkiyatın poliçe hükümlerine uygunluğunu
inceler,
Sigortalı, zararın kesinleşmesini izleyen 2 ay içinde Tazminat Talep
Formu ile Eximbank’a tazminat ödemesi için başvuru yapar
Talep Formu ve ekler incelenir,
Tazminat Talebi Sigorta Komitesi’ne sunulur.
Sigorta Komitesi onayından sonra, zararın %90’ı ile ,bekleme süresi
için uygulanan Libor faizi sigortalı ’ya ödenir,
Tazmin edilen alacağın hukuki takibatı için işlemler başlatılır.
TÜM FORMLARA www.eximbank.gov.tr ADRESİNDEN ULAŞABİLİRSİNİZ
29. 29
T.Eximbank’ın 2013 yılı itibariyle;
Aktif Büyüklüğü : 24,8 milyar TL
Ödenmiş Sermayesi : 2,2 milyar TL
Destek Birimleri ile birlikte 2013 yıl sonu itibariyle 483
personel istihdam etmektedir.
2013 yılı itibariyle : 19,7 milyar USD Nakdi Kredi
: 8,4 milyar USD Sigorta/Garanti
imkanı
2014 yılı Hedefi : 22 milyar USD Nakdi Kredi
: 11,8 milyar USD Sigorta/Garanti imkanı
YANİ %20’LİK BİR ARTIŞ İLE 33,8 MİLYAR USD
HEDEFLENMEKTEDİR.
30. 30
Global Kriz nedeni ile son dönemlerde ;
Limit karar süreçleri ve tazminat talebi değerlendirme
süreçlerinde yavaşlama yaşanıyor.
Hizmet Yaklaşımı : Sigortayı sadece kriz zamanlarında
değil kurumsal kültürünün parçası olarak kullanan
firmalara teminatlandırma konusunda öncelik tanınıyor.