ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo

FAALİYET TABANLI MALİYETLEMEYE DAYALI HEDEF MALİYETLEME VE BİR MODEL ÖNERİSİ

•Download as PPTX, PDF•
•
I
Istanbul Commerce University

FAALİYET TABANLI MALİYETLEMEYE DAYALI HEDEF MALİYETLEME VE BİR MODEL ÖNERİSİ

1 of 36
Downloaded 35 times
FAALİYET TABANLI MALİYETLEMEYE DAYALI HEDEF MALİYETLEME VE BİR MODEL ÖNERİSİ BAYRAM DEDE
SUNUM PLANI • GİRİŞ • HEDEF MALİYETLEME • Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi • Hedef Maliyetlemenin Temel İlkeleri • Hedef Maliyetleme Süreci • FAALİYET TABANLI MALİYETLEME • Faaliyet Tabanlı Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi • Faaliyet Tabanlı Maliyetleme ve Faaliyet Tabanlı Bütçeleme • Geleneksel Maliyetleme Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Ayrımı • Faaliyet Tabanlı Maliyetlemenin Önemi • Faaliyet Tabanlı Maliyetleme (ABC) Uygulaması • Faaliyet Tabanlı Bütçeleme • HEDEF MALİYETLEME VE FAALİYET TABANLI MALİYETLEME ARASINDAKİ İLİŞKİ • MODEL ÖNERİSİ VE BİR ÖRNEK
GİRİŞ • Hızlı bir değişimin olduğu günümüzde, işletmelerin varlıklarını sürdürebilmeleri oldukça zorlaşmaktadır. • İşletmelerin, müşteri beklentilerini karşılayabilmeleri için yüksek kalitede ve düşük maliyette ürünleri tasarlayıp üretmeleri gerekmektedir. Bunun için geleneksel maliyet yöntemleri önemini kaybetmiş, yeni maliyet yöntemleri ortaya çıkmaya başlamıştır.
GİRİŞ Hedef Maliyetleme •Ürün yaşam seyri boyunca, ürün maliyetlerinin düşürülmesini hedef alan stratejik bir kar ve maliyet yönetim sürecidir. •Amaç serbest rekabet piyasalarında oluşan fiyatlardan daha düşük maliyetlerle üretime imkân verecek mamul çeşitleri ve üretim teknikleri geliştirmektir.
GİRİŞ Faaliyet Tabanlı Maliyetleme • Ürünlerden ziyade faaliyetlere odaklı olan FTM sistemi, geleneksel maliyetleme sistemlerinin kullanımından kaynaklanan hataları önlemeye yardımcı olan ve daha doğru bilgi sağlayan bir yaklaşımdır. • FTM sisteminin temel ilkesi, bir organizasyonun faaliyetlerini tanımlamak ve her bir faaliyetin maliyetini ve sonra faaliyetlerin tüketimine dayalı ürün maliyetlerini hesaplamaktır.
GİRİŞ • İncelenen çalışmanın amacı, stratejik maliyet yöntemleri kapsamında ele alınan HM ve FTM’nin birbirini tamamlayan iki yöntem olduğu varsayımı altında, hedef maliyetin belirlenmesinde ve HM‘nin uygulanmasında FTM’ye dayanan bir model oluşturmaktır. • Çalışmada öncelikle hedef maliyetleme ile ilgili temel bilgiler anlatılacak, daha sonra faaliyet tabanlı maliyetleme ve bütçeleme ile ilgili temel bilgiler aktarılıp bu kavramların hedef maliyetleme ile ilişkisinden söz edilecektir. • Son olarak faaliyet tabanlı maliyetlemeye dayalı olan bir hedef maliyetleme model önerisi sunulacaktır. • Önemli: Hedef maliyet önerisinde, endirekt maliyetlerin FTM‘ye göre ayrımlanması temel alınmıştır.
Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi • Hedef maliyetleme; müşteri beklentileri ve pazarda ortaya çıkan fırsatlar üzerinde yoğunlaşan bir mamul geliştirme stratejisi olup, stratejik kâr ve maliyet yönetim süreci olarak adlandırılmaktadır.
Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi • Hedef maliyet yöntemi, yeni bir ürünün planlama, araştırma ve geliştirme sürecinde maliyetlerin düşürülmesi için ortaya konulan tüm alternatiflerin gözden geçirilmesi yoluyla hız, kalite ve güvenilirlik gibi müşteri ihtiyaçlarını karşılamayı sağlarken bu ürünün tüm yaşam boyu maliyetlerini de düşürmeyi amaçlayan bir faaliyet olarak görülmektedir.
Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi • Hedef maliyetleme, yeni bir ürünün üretim yöntemleri tasarlanıp oluşturulmadan önce, ilk aşamalarda kullanılan bir yöntemdir. • Bu yöntemde işlemler müşteriye göre yönlenmekte, üretim tasarımı üzerinde yoğunlaşmakta ve ürünün tüm hayat döngüsüne yayılmaktadır. • Hedef maliyetlemenin amacı, istenen kârı sağlayacak üretim sürecini oluşturmaktır.
Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi 1900’lerinBaşı Amerika Birlesik Devletleri’nde Ford Motor Şirketi 1930’larınbaşı Almanya’da Volswagen 1960’larınortası Japonya’da Toyota 1960’lardansonra Avrupa ülkeleri, Özellikle ABD ve Almanya
Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi Endüstri Dalı Kullanılma Yüzdesi (%) Taşımacılıkta Kullanılan Araç Gereç Elektrik ve elektronik Makine imalatı Metalik 100 88 83 67 Japonya’da Hedef Maliyetlemenin Endüstriyel Alanlara Göre Kullanım Oranları
Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi Hiromoto Daha çok tanım üzerinde yoğunlaşmıştır. Hedef maliyetlemeyi, Pazar odaklı ve dinamik maliyet yönetiminin temel fonkisyonu olarak tanımlamıştır. Sakurai ve Monden Hedef maliyetlemeyi, üretim maliyetlerini işletmedeki diğer departmanların yardımı ile azaltmaya yarayan verimli bir maliyet yönetim aracı olarak tanımlamışlardır. Peter Horvarth ve Werner Seidenschwarz Hedef maliyetleme yönetim sistemini, üretilen ürünleri pazara ve kaynaklara bağlayan bir sistem olarak görmektedir.
Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi • «Stratejik bir maliyet ve yönetim süreci olarak ortaya koyulan hedef maliyetleme yöntemi, yeni bir ürünün planlama araştırma ve geliştirme sürecinde maliyetlerin düşürülmesi için ortaya atılan tüm fikirlerin gözden geçirilmesi yoluyla hız, kalite ve güvenirlik gibi müşteri ihtiyacını karşılamayı sağlarken bu ürünün tüm yaşam seyri maliyetlerinde düşmeyi amaçlayan bir faaliyet»
Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi Hedef Maliyet, Hedef Satış Fiyatı, Hedef Kâr Marjı Bir mamule ait beklenen kâr oranını kazandıracak kabul edilebilir maliyet düzeyidir. Hedef satış fiyatı ile hedef kâr marjı arasındaki farktır. Hedef pazar payına ulaşabilmek için kullanılan satış fiyatına göre hesaplanan, pazar bazlı maliyettir. Ürünü alıcıların algılamalarına göre verdikleri değere dayalı olarak belirlenen satış fiyatıdır. Hedef satış fiyatı belirlenirken rakip ürünlerin fiyatları ve tüketicilerin ödeme arzu ve gücü dikkate alınır. Uzun dönemli kâr analizine dayalı olarak belirlenen kâr marjıdır. Burada, satış fiyat ile kâr marjı arasındaki fark hedef maliyeti vermektedir. HEDEF MALİYET HEDEF SATIŞ FİYATI HEDEF KÂR MARJI
Hedef Maliyetlemenin Temel İlkeleri Fiyata Göre Maliyetleme • Öncelikle hedef satış fiyatı belirlenir. Hedef satış fiyatı, tüketicilerin işletmenin ürettiği ürünlere ödemeyi düşündüğü bedeli temsil etmektedir. • Bu fiyattan, hedef kâr marjı düşülerek hedef maliyet belirlenir Müşteriler Üzerinde Yoğunlaşma •Tüketici ihtiyaçları, üretilen ya da üretilmesi düşünülen ürünün tüm özelliklerini belirler ve kalite, maliyet ve zaman ile ilgili ihtiyaçlar maliyet analizlerini yönlendirir. Mamul Tasarımı Üzerinde Yoğunlaşma •Ürün maliyetlerinin yaklaşık % 80-85. i tasarım aşamasında verilen kararlarla belirlenmektedir.
Hedef Maliyetlemenin Temel İlkeleri Geniş Kapsamlı Katılım •Tasarım ve imalat mühendisliği, üretim, pazarlama, satın alma, maliyet muhasebesi ve yardımcı hizmetleri temsil eden üyelerden oluşan ekiplerden yararlanılır. Yaşam Dönemince Maliyet Düşürme •Ürünün doğumundan ölümüne kadar katlanılan tüm maliyetlerin en aza indirilmesi anlamına gelmektedir. Değerler Zinciriyle İlgilenme •Değerler zinciri, işletmelerin alımlarını karşılayan hammadde kaynaklarından başlayıp, nihai tüketiciye ulaşan ürünlerin yaşam dönemlerinin sonuna kadar uzanan tüm aşamalarda değer yaratan ve birbirine bağlı faaliyetler bütünüdür
Hedef Maliyetleme Süreci Pazar düzeyinde maliyetleme  Müşteri istekleri ürünlerin özellikleri  Müşterilerin ödemeye hazır oldukları bedel Kabul edilebilir maliyetler ile pazardaki rekabetçi baskıyı aktarmak için tasarımcıları ve tedarikçileri kullanmaktadır. Ürün/mamul düzeyinde maliyetleme Kabul edilebilir maliyetlere ulaşmak için tasarımcılar, ürün tasarımına odaklanmaktadır. Ürün düzeyinde maliyetleme yapıldıktan sonra ürün bileşenlere ayrılarak parça düzeyinde maliyetleme yapılır. Parça düzeyinde maliyetleme Ürün seviyesindeki maliyeti temel işlev seviyelerine ayırmak Parça düzeyinde maliyetleri belirlemek, Tedarikçileri yönetmek Hedef maliyetleme 3 farklı düzeyde yapılır. Bunlar çoğunlukla eş zamanlı yapılır.
Faaliyet Tabanlı Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi • FTM sistemi, faaliyetlerin desteklediği süreçleri daha akılcı şekilde ele alıp katma değeri olmayan maliyetleri belirleyerek elimine etmektedir. • FTM sisteminin her zaman ve koşulda daha düşük maliyet vereceği şeklinde algılanmaması gerekmektedir. Bu sistemin amacı maliyetleri düşürmek değil, daha doğru maliyet elde etmektir. • Özellikle genel üretim giderlerini gerçeğe daha yakın ve ayrıntılı şekilde ele almaktadır. Maliyetlerin doğru şekilde belirlenmesi sonucunda yöneticilere kaynakların kullanılması ve hizmetlerin fiyatlandırılması konularındaki kararlarda yardımcı olmaktadır.
Geleneksel Maliyetleme ve Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Ayrımı
FTM Yönteminin Uygulanması •işletmede yürütülen faaliyetlerin ayrıntılı şekilde analiz edilmesi Faaliyetlerin Belirlenmesi •Faaliyetler gruplandırılırken iki noktaya dikkat edilmelidir. •Ortak havuza atılacak faaliyetler belli bir maliyet objesi için tüketiliyor olmalıdır. •Faaliyetlerin aynı maliyet etkenini kullanıp kullanmadığıdır Faaliyetlerin Gruplandırılması Faaliyetlerin Maliyetlendirilmesi Maliyetlerin Ürünlere Aktarımı İçin Uygun Maliyet Etkenlerinin Seçimi Faaliyet Maliyetlerinin Ürünlere Yüklenmesi
Faaliyet Tabanlı Bütçeleme • «Faaliyet tabanlı bütçeleme (FTB), gelecek faaliyet dönemi için planlanan çıktıyı karşılamak için yerine getirilmesi gereken faaliyetlerin ve faaliyetler için tüketilmesi gereken kaynakların miktar ve maliyetlerinin bütçelenmesi » • FTB, kaynak yönetimi yerine faaliyet yönetimine dayalı bir sistemdir.
Faaliyet Tabanlı Bütçeleme • FTB, süreçlerdeki iş yükü ve kaynağa olan ihtiyacın tahmin edilmesinde; yapılacak işin çeşidi, kalitesi ve maliyeti olmak üzere üç anahtar unsura odaklanmak suretiyle, bir işletmenin faaliyetlerinin iş yükünü ve kaynak ihtiyaçlarını aynı anda belirler ve böylece kaynakların nasıl ve ne için kullanıldığını ortaya koyar. • FTB sürecinde faaliyet dönemine ilişkin kaynak ihtiyacını belirlemek için maliyet etkenlerine odaklanılması söz konusudur. Maliyet etkenleri vasıtasıyla, faaliyetlerin gelecek faaliyet dönemine ilişkin iş yükleri belirlenmektedir. • FTB ayrıca, finansal tahminlerin doğruluk derecesini yükselterek, kaynak, faaliyet ve maliyet ilişkisini oldukça açık bir biçimde ortaya koyarak yönetimsel anlayışın gelişmesini; maliyetlerin ve performansın ölçülerek yönetilmesini sağlamaktadır.
FAALİYET TABANLI MALİYETLEMEYE DAYALI HEDEF MALİYETLEME VE BİR MODEL ÖNERİSİ
Hedef Maliyetleme ve Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Arasındaki İlişki FTM, HM’nin aracıdır. •FTM; HM sürecinde -yararlı anahtar maliyet bilgileri sağlayan ve HM’nin başarıya ulaşmasına yardımcı olan bir tekniktir. •HM pazar odaklı hedefleri işaret ederken FTM’nin maliyetleri daha doğru hale getirerek iyileştirmenin olacağı süreçleri göstermektedir. •Genel üretim maliyetleri yönetiminin bir aracı olan FTM yönteminden yararlanılmaktadır Hadef maliyetleme, FTM ile 3 noktada ilişkilidir. •Tahmini Maliyetlerin Belirlenmesi: Mamule bağlı olarak endirekt alanlarda kullanılan faaliyetler, gerçek faaliyet maliyetleriyle analiz edilebilir. •Mamul Planlaması ve Tasarım Teklifinin Maliyet Etkisinin Hesaplanması: HM pazar ihtiyaçları ve maliyet hedefleri için bilgi sağlarken, FTM ise tasarım alternatiflerinin maliyet yapılarını gösterebilir. •Araç: Belirli mamul fonksiyonlarını gerçekleştirmek için gerekli olan faaliyetleri ve buna bağlı olarak maliyet dağıtım anahtarlarını belirtir
Hedef Maliyetleme ve Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Arasındaki İlişki FTM, HM gibi güçlü müşteri yönlülüğüne sahip maliyet yönetim araçları ile birlikte uygulandığında çok daha faydalı olacaktır. •FTM daha çok içsel olaylara odaklanmış bir maliyet etkinliği aracıdır. •Yöneticiler sadece içsel faaliyetlere ve etkinliğe odaklanırsa, müşteri için önemli olan zaman ve kalite gibi unsurları unutabilirler HM ile birlikte kullanılan FTM sistemi, tasarımcılara direkt-endirekt maliyet ayrımı yapılabilmesi ve dolayısıyla her faaliyet ve işleme ait maliyet bilgilerine ulaşma olanağı sağlamıştır. •Faaliyetlerin ve işlemlerin maliyetlerinin bilinmesi tasarımcıların kalite ve işlevsellikten ödün vermeden istenilen maliyetle ürün tasarımı yapmalarına olanak sağlamaktadır HM’de, ürünlerin niteliklerine karar verildikten sonra, satış fiyatlarının belirlenmesi ve bu fiyatlara göre ürün maliyetlerinin tespiti amaçlanmaktadır. •HM ile FTM’nin ilişkisi ise, maliyetlerin doğru bir şekilde belirlenerek hedef olarak alınacak fiyatın doğru bir şekilde belirlenmesi noktasındadır. Böylece olması gerekenden düşük veya yüksek fiyat tespiti önlenebilir. HM, mamul tasarım kararlarının sınırlarını belirlemede kullanılırlar. •FTM sayesinde ürün için maliyet oluşturan unsurlar daha iyi anlaşılır. Bu sayede ürün tasarımında daha doğru maliyet tahminlerine ulaşılır.
FTM sisteminde, mamulün maliyeti içinde, geleneksel sistemlerde olduğu gibi yalnızca üretim maliyetleri değil, tüm işletme faaliyetlerinin maliyetleri kapsanmaktadır. Endirekt maliyetler: Dolaylı olarak mamüllere yüklenmektedir. FTM sisteminin kullanımı aslında endirekt maliyetlerin ürünlere yüklenmesinde ön plana çıkmaktadır. FTM, maliyet dağıtımında tüm işletme faaliyetlerini dikkate aldığından ; diğer bir deyişle Ar-Ge, satış, pazarlama, dağıtım ve genel yönetim maliyetlerini de içine kattığı için endirekt maliyetlerde çok daha gerçekçi değişken-sabit ayrımı yapılmış olacaktır.
Tablo 1: FTM Temelli Hedef Maliyetleme Modeli ÜRÜN MALİYET UNSURLARI ANA MALİYET HESAPLARI VERİ KAYNAĞI DİREKT MALZEME GİDERLERİ Ürün direkt malzeme maliyeti Ürünlerin ürün ağacı temelinde standart malzeme miktar ve fiyat setleri) DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ Ürün direkt işçilik maliyetleri Ürünlerin direkt işçilik operasyon listesi temelinde direkt işçilik saat ve ücretleri setleri) ENERJİ GİDERLERİ (ELEKTRİK,BUHAR) Ürün direkt değişken üretim kaynak maliyetleri Ürünlerin kaynak tüketim miktar ve fiyat setleri) DİĞER DİREKT DEĞİŞKEN GİDERLERİ Ürün direkt değişken üretim kaynak maliyetleri Ürünlerin kaynak tüketim miktar ve setleri) (1) ÜRÜN DEĞİŞKEN ÜRETİM MALİYETİ
ÜRÜN MALİYET UNSURLARI ANA MALİYET HESAPLARI VERİ KAYNAĞI ÜRÜNLERİN ÜRETİM FAALİYET MERKEZLERİNDEKİ DİREKT SABİT ÜRETİM KAYNAK MALİYETLERİ Bütçelenen direkt sabit üretim kaynak maliyeti İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÜRÜNLERİN ÜRETİM FAALİYET MERKEZLERİNDEKİ ENDİREKT SABİT ÜRETİM KAYNAK MALİYETLERİ Bütçelenen endirekt sabit üretim kaynak maliyeti İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÜRETİM FAALİYET MERKEZLERİ BÜTÇELENEN FAALİYET MALİYETLERİ Bütçelenen endirekt sabit üretim faaliyet maliyetleri İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi (2) ÜRÜN SABİT ÜRETİM MALİYETİ (1+2) ÜRÜN (TAM) ÜRETİM MALİYETİ
ÜRÜN MALİYET UNSURLARI ANA MALİYET HESAPLARI VERİ KAYNAĞI ÜRÜNLERİN SATIŞ DAĞITIM PAZARLAMA FAALİYET MERKEZLERİNDEKİ DİREKT DEĞİŞKEN SATIŞ KAYNAK MALİYETLERİ Bütçelenen direkt değişken sdp kaynak maliyeti İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÜRÜNLERİN SDP FAALİYET MERKEZLERİNDEKİ DİREKT SABİT SDP KAYNAK MALİYETLERİ Bütçelenen direkt sabit sdp kaynak maliyeti İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÜRÜNLERİN SDPF MERKEZLERİNDEKİ ENDİREKT SABİT SDP KAYNAK MALİYETLERİ Bütçelenen endirekt sabit sdp kaynak maliyeti İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi SDP FAALİYET MERKEZLERİ BÜTÇELENEN FAALİYET MALİYETLERİ Bütçelenen endirekt sabit sdp faaliyet maliyetleri İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi BÜTÇELENEN SABİT SATIŞ DAĞITIM PAZARLAMA MALİYETİ
ÜRÜN MALİYET UNSURLARI ANA MALİYET HESAPLARI VERİ KAYNAĞI ÜRÜNLERİN GENEL YÖNETİM FAALİYET MERKEZLERİNDEKİ DİREKT SABİT GY KAYNAK MALİYETLERİ Bütçelenen direkt sabit gyf kaynak maliyeti İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÜRÜNLERİN GY FAALİYET MERKEZLERİNDEKİ ENDİREKT SABİT GY KAYNAK MALİYETLERİ Ürün bütç. Endirekt sabit gyf kaynak maliyeti İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi GY FAALİYET MERKEZLERİ BÜTÇELENEN FAALİYET MALİYETLERİ Ürünl bütç. Endirekt sabit gy faaliyet maliyetleri İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi BÜTÇELENEN SABİT GY MALİYETİ
ÜRÜN MALİYET UNSURLARI ANA MALİYET HESAPLARI VERİ KAYNAĞI ÜRÜNLERİN FİNANS FAALİYET MERKEZLERİNDEKİ DİREKT DEĞİŞKEN FİNANS KAYNAK MALİYETLERİ Ürün büt.direkt değişken finans kaynak maliyeti İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÜRÜNLERİN FİNANS FAALİYET MERKEZLERİNDEKİ DİREKT SABİT FİNANS KAYNAK MALİYETLERİ Ürün bütç.direkt sabit finans kaynak maliyeti İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÜRÜNLERİN FİNANS FAAL. MERKEZLERİNDEKİ ENDİREKT SABİT FİNANS KAYNAK MALİYETLERİ Ürün bütç. Endirekt sabit finans kaynak maliyeti İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÜRÜN BÜTÇ.SABİT FİNANS MALİYETİ
ÜRÜN MALİYET UNSURLARI ANA MALİYET HESAPLARI VERİ KAYNAĞI ÜRÜNLERİN ARGE FAALİYET MERKEZLERİNDEKİ DİREKT SABİT ARGE KAYNAK MALİYETLERİ Ürün direkt sabit arge kaynak maliyeti İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÜRÜNLERİN ARGE FAALİYET MERKEZLERİNDEKİ ENDİREKT SABİT ARGE KAYNAK MALİYETLERİ Ürün endirekt sabit arge kaynak maliyeti İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ARGE FAALİYET MERKEZLERİ BÜTÇELENEN FAALİYET MALİYETLERİ Ürünlerin endirekt sabit arge faaliyet maliyetleri İşletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÜRÜN BÜTÇ.SABİT ARGE MALİYETİ ÜRÜN -(TAM) TİCARİ MALİYETİ
FAALİYET TABANLI MALİYETLEMEYE DAYALI HEDEF MALİYETLEME 1. Ürünün üretim (sınai) maliyeti • direkt malzeme maliyeti, • direkt işçilik maliyeti • normal kapasite seviyelerinde bütçelenen değişken ve sabit genel üretim maliyetleri 2. Ürünün üretim dışındaki faaliyet maliyetleri • satış, • pazarlama, • dağıtım • yönetim giderleri Modelde, imal edilecek bir ürünün hedef maliyeti 2 adımda belirlenir. Aslında ulaşılmak istenen ürünün tam / ticari maliyetidir. Bunun için aşağıdaki maddelere ihtiyaç vardır: ÜRÜNÜN TAM TİCARİ MALİYETİ
FAALİYET TABANLI MALİYETLEMEYE DAYALI HEDEF MALİYETLEME • FTM, değişken ve sabit ayırımı yaparken maliyetlerin davranışlarında daha sistemli bir yöntem izler • Hedef maliyetlemenin en önemli aşaması olan hedef maliyetin belirlenmesi daha sağlıklı bilgilerle elde edilmiş olur. • Ayrıca, FTM’nin de tam maliyet yöntemini kullanması hedef maliyetlemeyle uyum sağlamaktadır. • FTM, endirekt alanlarda hedef maliyetlere ulaşılmasında yol gösterici bir fonksiyona sahiptir. • FTM, ortak maliyet alanındaki maliyet taşıyıcılarının tanımlanmasına ve bir faaliyet ya da sürecin yol açtığı maliyetlerin kapsamlı şekilde izlenmesine olanak verir. • Endirekt maliyetler, faaliyet tabanlı maliyetleme ile mamullere yüklendikten sonra, hedef maliyetler belirlenmekte ve bu hedefe ulaşmak için mamulü oluşturan parçalar ve faaliyetler üzerinde yapılması gereken değişikliklere ilişkin bilgiler elde edilebilmedir. • Mamulün tasarım aşamasında, aynı işlemleri daha az parça ile yerine getirecek mamulün tasarımı ile işletmeler gelecekte oluşacak maliyetlerini düşürebileceklerdir .
ÖRNEK UYGULAMA
TEÅžEKKÃœR EDERÄ°M.

More Related Content

FAALİYET TABANLI MALİYETLEMEYE DAYALI HEDEF MALİYETLEME VE BİR MODEL ÖNERİSİ

  • 1. FAALÄ°YET TABANLI MALÄ°YETLEMEYE DAYALI HEDEF MALÄ°YETLEME VE BÄ°R MODEL ÖNERÄ°SÄ° BAYRAM DEDE
  • 2. SUNUM PLANI • GÄ°RÄ°Åž • HEDEF MALÄ°YETLEME • Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi • Hedef Maliyetlemenin Temel Ä°lkeleri • Hedef Maliyetleme Süreci • FAALÄ°YET TABANLI MALÄ°YETLEME • Faaliyet Tabanlı Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi • Faaliyet Tabanlı Maliyetleme ve Faaliyet Tabanlı Bütçeleme • Geleneksel Maliyetleme Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Ayrımı • Faaliyet Tabanlı Maliyetlemenin Önemi • Faaliyet Tabanlı Maliyetleme (ABC) Uygulaması • Faaliyet Tabanlı Bütçeleme • HEDEF MALÄ°YETLEME VE FAALÄ°YET TABANLI MALÄ°YETLEME ARASINDAKÄ° Ä°LÄ°ÅžKÄ° • MODEL ÖNERÄ°SÄ° VE BÄ°R ÖRNEK
  • 3. GÄ°RÄ°Åž • Hızlı bir deÄŸiÅŸimin olduÄŸu günümüzde, iÅŸletmelerin varlıklarını sürdürebilmeleri oldukça zorlaÅŸmaktadır. • Ä°ÅŸletmelerin, müşteri beklentilerini karşılayabilmeleri için yüksek kalitede ve düşük maliyette ürünleri tasarlayıp üretmeleri gerekmektedir. Bunun için geleneksel maliyet yöntemleri önemini kaybetmiÅŸ, yeni maliyet yöntemleri ortaya çıkmaya baÅŸlamıştır.
  • 4. GÄ°RÄ°Åž Hedef Maliyetleme •Ürün yaÅŸam seyri boyunca, ürün maliyetlerinin düşürülmesini hedef alan stratejik bir kar ve maliyet yönetim sürecidir. •Amaç serbest rekabet piyasalarında oluÅŸan fiyatlardan daha düşük maliyetlerle üretime imkân verecek mamul çeÅŸitleri ve üretim teknikleri geliÅŸtirmektir.
  • 5. GÄ°RÄ°Åž Faaliyet Tabanlı Maliyetleme • Ãœrünlerden ziyade faaliyetlere odaklı olan FTM sistemi, geleneksel maliyetleme sistemlerinin kullanımından kaynaklanan hataları önlemeye yardımcı olan ve daha doÄŸru bilgi saÄŸlayan bir yaklaşımdır. • FTM sisteminin temel ilkesi, bir organizasyonun faaliyetlerini tanımlamak ve her bir faaliyetin maliyetini ve sonra faaliyetlerin tüketimine dayalı ürün maliyetlerini hesaplamaktır.
  • 6. GÄ°RÄ°Åž • Ä°ncelenen çalışmanın amacı, stratejik maliyet yöntemleri kapsamında ele alınan HM ve FTM’nin birbirini tamamlayan iki yöntem olduÄŸu varsayımı altında, hedef maliyetin belirlenmesinde ve HM‘nin uygulanmasında FTM’ye dayanan bir model oluÅŸturmaktır. • Çalışmada öncelikle hedef maliyetleme ile ilgili temel bilgiler anlatılacak, daha sonra faaliyet tabanlı maliyetleme ve bütçeleme ile ilgili temel bilgiler aktarılıp bu kavramların hedef maliyetleme ile iliÅŸkisinden söz edilecektir. • Son olarak faaliyet tabanlı maliyetlemeye dayalı olan bir hedef maliyetleme model önerisi sunulacaktır. • Önemli: Hedef maliyet önerisinde, endirekt maliyetlerin FTM‘ye göre ayrımlanması temel alınmıştır.
  • 7. Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi • Hedef maliyetleme; müşteri beklentileri ve pazarda ortaya çıkan fırsatlar üzerinde yoÄŸunlaÅŸan bir mamul geliÅŸtirme stratejisi olup, stratejik kâr ve maliyet yönetim süreci olarak adlandırılmaktadır.
  • 8. Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi • Hedef maliyet yöntemi, yeni bir ürünün planlama, araÅŸtırma ve geliÅŸtirme sürecinde maliyetlerin düşürülmesi için ortaya konulan tüm alternatiflerin gözden geçirilmesi yoluyla hız, kalite ve güvenilirlik gibi müşteri ihtiyaçlarını karşılamayı saÄŸlarken bu ürünün tüm yaÅŸam boyu maliyetlerini de düşürmeyi amaçlayan bir faaliyet olarak görülmektedir.
  • 9. Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi • Hedef maliyetleme, yeni bir ürünün üretim yöntemleri tasarlanıp oluÅŸturulmadan önce, ilk aÅŸamalarda kullanılan bir yöntemdir. • Bu yöntemde iÅŸlemler müşteriye göre yönlenmekte, üretim tasarımı üzerinde yoÄŸunlaÅŸmakta ve ürünün tüm hayat döngüsüne yayılmaktadır. • Hedef maliyetlemenin amacı, istenen kârı saÄŸlayacak üretim sürecini oluÅŸturmaktır.
  • 10. Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi 1900’lerinBaşı Amerika Birlesik Devletleri’nde Ford Motor Åžirketi 1930’larınbaşı Almanya’da Volswagen 1960’larınortası Japonya’da Toyota 1960’lardansonra Avrupa ülkeleri, Özellikle ABD ve Almanya
  • 11. Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi Endüstri Dalı Kullanılma Yüzdesi (%) Taşımacılıkta Kullanılan Araç Gereç Elektrik ve elektronik Makine imalatı Metalik 100 88 83 67 Japonya’da Hedef Maliyetlemenin Endüstriyel Alanlara Göre Kullanım Oranları
  • 12. Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi Hiromoto Daha çok tanım üzerinde yoÄŸunlaÅŸmıştır. Hedef maliyetlemeyi, Pazar odaklı ve dinamik maliyet yönetiminin temel fonkisyonu olarak tanımlamıştır. Sakurai ve Monden Hedef maliyetlemeyi, üretim maliyetlerini iÅŸletmedeki diÄŸer departmanların yardımı ile azaltmaya yarayan verimli bir maliyet yönetim aracı olarak tanımlamışlardır. Peter Horvarth ve Werner Seidenschwarz Hedef maliyetleme yönetim sistemini, üretilen ürünleri pazara ve kaynaklara baÄŸlayan bir sistem olarak görmektedir.
  • 13. Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi • «Stratejik bir maliyet ve yönetim süreci olarak ortaya koyulan hedef maliyetleme yöntemi, yeni bir ürünün planlama araÅŸtırma ve geliÅŸtirme sürecinde maliyetlerin düşürülmesi için ortaya atılan tüm fikirlerin gözden geçirilmesi yoluyla hız, kalite ve güvenirlik gibi müşteri ihtiyacını karşılamayı saÄŸlarken bu ürünün tüm yaÅŸam seyri maliyetlerinde düşmeyi amaçlayan bir faaliyet»
  • 14. Hedef Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi Hedef Maliyet, Hedef Satış Fiyatı, Hedef Kâr Marjı Bir mamule ait beklenen kâr oranını kazandıracak kabul edilebilir maliyet düzeyidir. Hedef satış fiyatı ile hedef kâr marjı arasındaki farktır. Hedef pazar payına ulaÅŸabilmek için kullanılan satış fiyatına göre hesaplanan, pazar bazlı maliyettir. Ãœrünü alıcıların algılamalarına göre verdikleri deÄŸere dayalı olarak belirlenen satış fiyatıdır. Hedef satış fiyatı belirlenirken rakip ürünlerin fiyatları ve tüketicilerin ödeme arzu ve gücü dikkate alınır. Uzun dönemli kâr analizine dayalı olarak belirlenen kâr marjıdır. Burada, satış fiyat ile kâr marjı arasındaki fark hedef maliyeti vermektedir. HEDEF MALÄ°YET HEDEF SATIÅž FÄ°YATI HEDEF KÂR MARJI
  • 15. Hedef Maliyetlemenin Temel Ä°lkeleri Fiyata Göre Maliyetleme • Öncelikle hedef satış fiyatı belirlenir. Hedef satış fiyatı, tüketicilerin iÅŸletmenin ürettiÄŸi ürünlere ödemeyi düşündüğü bedeli temsil etmektedir. • Bu fiyattan, hedef kâr marjı düşülerek hedef maliyet belirlenir Müşteriler Ãœzerinde YoÄŸunlaÅŸma •Tüketici ihtiyaçları, üretilen ya da üretilmesi düşünülen ürünün tüm özelliklerini belirler ve kalite, maliyet ve zaman ile ilgili ihtiyaçlar maliyet analizlerini yönlendirir. Mamul Tasarımı Ãœzerinde YoÄŸunlaÅŸma •Ürün maliyetlerinin yaklaşık % 80-85. i tasarım aÅŸamasında verilen kararlarla belirlenmektedir.
  • 16. Hedef Maliyetlemenin Temel Ä°lkeleri GeniÅŸ Kapsamlı Katılım •Tasarım ve imalat mühendisliÄŸi, üretim, pazarlama, satın alma, maliyet muhasebesi ve yardımcı hizmetleri temsil eden üyelerden oluÅŸan ekiplerden yararlanılır. YaÅŸam Dönemince Maliyet Düşürme •Ürünün doÄŸumundan ölümüne kadar katlanılan tüm maliyetlerin en aza indirilmesi anlamına gelmektedir. DeÄŸerler Zinciriyle Ä°lgilenme •DeÄŸerler zinciri, iÅŸletmelerin alımlarını karşılayan hammadde kaynaklarından baÅŸlayıp, nihai tüketiciye ulaÅŸan ürünlerin yaÅŸam dönemlerinin sonuna kadar uzanan tüm aÅŸamalarda deÄŸer yaratan ve birbirine baÄŸlı faaliyetler bütünüdür
  • 17. Hedef Maliyetleme Süreci Pazar düzeyinde maliyetleme  Müşteri istekleri ürünlerin özellikleri  Müşterilerin ödemeye hazır oldukları bedel Kabul edilebilir maliyetler ile pazardaki rekabetçi baskıyı aktarmak için tasarımcıları ve tedarikçileri kullanmaktadır. Ãœrün/mamul düzeyinde maliyetleme Kabul edilebilir maliyetlere ulaÅŸmak için tasarımcılar, ürün tasarımına odaklanmaktadır. Ãœrün düzeyinde maliyetleme yapıldıktan sonra ürün bileÅŸenlere ayrılarak parça düzeyinde maliyetleme yapılır. Parça düzeyinde maliyetleme Ãœrün seviyesindeki maliyeti temel iÅŸlev seviyelerine ayırmak Parça düzeyinde maliyetleri belirlemek, Tedarikçileri yönetmek Hedef maliyetleme 3 farklı düzeyde yapılır. Bunlar çoÄŸunlukla eÅŸ zamanlı yapılır.
  • 18. Faaliyet Tabanlı Maliyetlemenin Kavramsal Çerçevesi • FTM sistemi, faaliyetlerin desteklediÄŸi süreçleri daha akılcı ÅŸekilde ele alıp katma deÄŸeri olmayan maliyetleri belirleyerek elimine etmektedir. • FTM sisteminin her zaman ve koÅŸulda daha düşük maliyet vereceÄŸi ÅŸeklinde algılanmaması gerekmektedir. Bu sistemin amacı maliyetleri düşürmek deÄŸil, daha doÄŸru maliyet elde etmektir. • Özellikle genel üretim giderlerini gerçeÄŸe daha yakın ve ayrıntılı ÅŸekilde ele almaktadır. Maliyetlerin doÄŸru ÅŸekilde belirlenmesi sonucunda yöneticilere kaynakların kullanılması ve hizmetlerin fiyatlandırılması konularındaki kararlarda yardımcı olmaktadır.
  • 19. Geleneksel Maliyetleme ve Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Ayrımı
  • 20. FTM Yönteminin Uygulanması •iÅŸletmede yürütülen faaliyetlerin ayrıntılı ÅŸekilde analiz edilmesi Faaliyetlerin Belirlenmesi •Faaliyetler gruplandırılırken iki noktaya dikkat edilmelidir. •Ortak havuza atılacak faaliyetler belli bir maliyet objesi için tüketiliyor olmalıdır. •Faaliyetlerin aynı maliyet etkenini kullanıp kullanmadığıdır Faaliyetlerin Gruplandırılması Faaliyetlerin Maliyetlendirilmesi Maliyetlerin Ãœrünlere Aktarımı İçin Uygun Maliyet Etkenlerinin Seçimi Faaliyet Maliyetlerinin Ãœrünlere Yüklenmesi
  • 21. Faaliyet Tabanlı Bütçeleme • «Faaliyet tabanlı bütçeleme (FTB), gelecek faaliyet dönemi için planlanan çıktıyı karşılamak için yerine getirilmesi gereken faaliyetlerin ve faaliyetler için tüketilmesi gereken kaynakların miktar ve maliyetlerinin bütçelenmesi » • FTB, kaynak yönetimi yerine faaliyet yönetimine dayalı bir sistemdir.
  • 22. Faaliyet Tabanlı Bütçeleme • FTB, süreçlerdeki iÅŸ yükü ve kaynaÄŸa olan ihtiyacın tahmin edilmesinde; yapılacak iÅŸin çeÅŸidi, kalitesi ve maliyeti olmak üzere üç anahtar unsura odaklanmak suretiyle, bir iÅŸletmenin faaliyetlerinin iÅŸ yükünü ve kaynak ihtiyaçlarını aynı anda belirler ve böylece kaynakların nasıl ve ne için kullanıldığını ortaya koyar. • FTB sürecinde faaliyet dönemine iliÅŸkin kaynak ihtiyacını belirlemek için maliyet etkenlerine odaklanılması söz konusudur. Maliyet etkenleri vasıtasıyla, faaliyetlerin gelecek faaliyet dönemine iliÅŸkin iÅŸ yükleri belirlenmektedir. • FTB ayrıca, finansal tahminlerin doÄŸruluk derecesini yükselterek, kaynak, faaliyet ve maliyet iliÅŸkisini oldukça açık bir biçimde ortaya koyarak yönetimsel anlayışın geliÅŸmesini; maliyetlerin ve performansın ölçülerek yönetilmesini saÄŸlamaktadır.
  • 24. Hedef Maliyetleme ve Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Arasındaki Ä°liÅŸki FTM, HM’nin aracıdır. •FTM; HM sürecinde -yararlı anahtar maliyet bilgileri saÄŸlayan ve HM’nin baÅŸarıya ulaÅŸmasına yardımcı olan bir tekniktir. •HM pazar odaklı hedefleri iÅŸaret ederken FTM’nin maliyetleri daha doÄŸru hale getirerek iyileÅŸtirmenin olacağı süreçleri göstermektedir. •Genel üretim maliyetleri yönetiminin bir aracı olan FTM yönteminden yararlanılmaktadır Hadef maliyetleme, FTM ile 3 noktada iliÅŸkilidir. •Tahmini Maliyetlerin Belirlenmesi: Mamule baÄŸlı olarak endirekt alanlarda kullanılan faaliyetler, gerçek faaliyet maliyetleriyle analiz edilebilir. •Mamul Planlaması ve Tasarım Teklifinin Maliyet Etkisinin Hesaplanması: HM pazar ihtiyaçları ve maliyet hedefleri için bilgi saÄŸlarken, FTM ise tasarım alternatiflerinin maliyet yapılarını gösterebilir. •Araç: Belirli mamul fonksiyonlarını gerçekleÅŸtirmek için gerekli olan faaliyetleri ve buna baÄŸlı olarak maliyet dağıtım anahtarlarını belirtir
  • 25. Hedef Maliyetleme ve Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Arasındaki Ä°liÅŸki FTM, HM gibi güçlü müşteri yönlülüğüne sahip maliyet yönetim araçları ile birlikte uygulandığında çok daha faydalı olacaktır. •FTM daha çok içsel olaylara odaklanmış bir maliyet etkinliÄŸi aracıdır. •Yöneticiler sadece içsel faaliyetlere ve etkinliÄŸe odaklanırsa, müşteri için önemli olan zaman ve kalite gibi unsurları unutabilirler HM ile birlikte kullanılan FTM sistemi, tasarımcılara direkt-endirekt maliyet ayrımı yapılabilmesi ve dolayısıyla her faaliyet ve iÅŸleme ait maliyet bilgilerine ulaÅŸma olanağı saÄŸlamıştır. •Faaliyetlerin ve iÅŸlemlerin maliyetlerinin bilinmesi tasarımcıların kalite ve iÅŸlevsellikten ödün vermeden istenilen maliyetle ürün tasarımı yapmalarına olanak saÄŸlamaktadır HM’de, ürünlerin niteliklerine karar verildikten sonra, satış fiyatlarının belirlenmesi ve bu fiyatlara göre ürün maliyetlerinin tespiti amaçlanmaktadır. •HM ile FTM’nin iliÅŸkisi ise, maliyetlerin doÄŸru bir ÅŸekilde belirlenerek hedef olarak alınacak fiyatın doÄŸru bir ÅŸekilde belirlenmesi noktasındadır. Böylece olması gerekenden düşük veya yüksek fiyat tespiti önlenebilir. HM, mamul tasarım kararlarının sınırlarını belirlemede kullanılırlar. •FTM sayesinde ürün için maliyet oluÅŸturan unsurlar daha iyi anlaşılır. Bu sayede ürün tasarımında daha doÄŸru maliyet tahminlerine ulaşılır.
  • 26. FTM sisteminde, mamulün maliyeti içinde, geleneksel sistemlerde olduÄŸu gibi yalnızca üretim maliyetleri deÄŸil, tüm iÅŸletme faaliyetlerinin maliyetleri kapsanmaktadır. Endirekt maliyetler: Dolaylı olarak mamüllere yüklenmektedir. FTM sisteminin kullanımı aslında endirekt maliyetlerin ürünlere yüklenmesinde ön plana çıkmaktadır. FTM, maliyet dağıtımında tüm iÅŸletme faaliyetlerini dikkate aldığından ; diÄŸer bir deyiÅŸle Ar-Ge, satış, pazarlama, dağıtım ve genel yönetim maliyetlerini de içine kattığı için endirekt maliyetlerde çok daha gerçekçi deÄŸiÅŸken-sabit ayrımı yapılmış olacaktır.
  • 27. Tablo 1: FTM Temelli Hedef Maliyetleme Modeli ÃœRÃœN MALÄ°YET UNSURLARI ANA MALÄ°YET HESAPLARI VERÄ° KAYNAÄžI DÄ°REKT MALZEME GÄ°DERLERÄ° Ãœrün direkt malzeme maliyeti Ãœrünlerin ürün aÄŸacı temelinde standart malzeme miktar ve fiyat setleri) DÄ°REKT İŞÇİLÄ°K GÄ°DERLERÄ° Ãœrün direkt işçilik maliyetleri Ãœrünlerin direkt işçilik operasyon listesi temelinde direkt işçilik saat ve ücretleri setleri) ENERJÄ° GÄ°DERLERÄ° (ELEKTRÄ°K,BUHAR) Ãœrün direkt deÄŸiÅŸken üretim kaynak maliyetleri Ãœrünlerin kaynak tüketim miktar ve fiyat setleri) DÄ°ÄžER DÄ°REKT DEĞİŞKEN GÄ°DERLERÄ° Ãœrün direkt deÄŸiÅŸken üretim kaynak maliyetleri Ãœrünlerin kaynak tüketim miktar ve setleri) (1) ÃœRÃœN DEĞİŞKEN ÃœRETÄ°M MALÄ°YETÄ°
  • 28. ÃœRÃœN MALÄ°YET UNSURLARI ANA MALÄ°YET HESAPLARI VERÄ° KAYNAÄžI ÃœRÃœNLERÄ°N ÃœRETÄ°M FAALÄ°YET MERKEZLERÄ°NDEKÄ° DÄ°REKT SABÄ°T ÃœRETÄ°M KAYNAK MALÄ°YETLERÄ° Bütçelenen direkt sabit üretim kaynak maliyeti Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÃœRÃœNLERÄ°N ÃœRETÄ°M FAALÄ°YET MERKEZLERÄ°NDEKÄ° ENDÄ°REKT SABÄ°T ÃœRETÄ°M KAYNAK MALÄ°YETLERÄ° Bütçelenen endirekt sabit üretim kaynak maliyeti Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÃœRETÄ°M FAALÄ°YET MERKEZLERÄ° BÃœTÇELENEN FAALÄ°YET MALÄ°YETLERÄ° Bütçelenen endirekt sabit üretim faaliyet maliyetleri Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi (2) ÃœRÃœN SABÄ°T ÃœRETÄ°M MALÄ°YETÄ° (1+2) ÃœRÃœN (TAM) ÃœRETÄ°M MALÄ°YETÄ°
  • 29. ÃœRÃœN MALÄ°YET UNSURLARI ANA MALÄ°YET HESAPLARI VERÄ° KAYNAÄžI ÃœRÃœNLERÄ°N SATIÅž DAÄžITIM PAZARLAMA FAALÄ°YET MERKEZLERÄ°NDEKÄ° DÄ°REKT DEĞİŞKEN SATIÅž KAYNAK MALÄ°YETLERÄ° Bütçelenen direkt deÄŸiÅŸken sdp kaynak maliyeti Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÃœRÃœNLERÄ°N SDP FAALÄ°YET MERKEZLERÄ°NDEKÄ° DÄ°REKT SABÄ°T SDP KAYNAK MALÄ°YETLERÄ° Bütçelenen direkt sabit sdp kaynak maliyeti Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÃœRÃœNLERÄ°N SDPF MERKEZLERÄ°NDEKÄ° ENDÄ°REKT SABÄ°T SDP KAYNAK MALÄ°YETLERÄ° Bütçelenen endirekt sabit sdp kaynak maliyeti Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi SDP FAALÄ°YET MERKEZLERÄ° BÃœTÇELENEN FAALÄ°YET MALÄ°YETLERÄ° Bütçelenen endirekt sabit sdp faaliyet maliyetleri Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi BÃœTÇELENEN SABÄ°T SATIÅž DAÄžITIM PAZARLAMA MALÄ°YETÄ°
  • 30. ÃœRÃœN MALÄ°YET UNSURLARI ANA MALÄ°YET HESAPLARI VERÄ° KAYNAÄžI ÃœRÃœNLERÄ°N GENEL YÖNETÄ°M FAALÄ°YET MERKEZLERÄ°NDEKÄ° DÄ°REKT SABÄ°T GY KAYNAK MALÄ°YETLERÄ° Bütçelenen direkt sabit gyf kaynak maliyeti Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÃœRÃœNLERÄ°N GY FAALÄ°YET MERKEZLERÄ°NDEKÄ° ENDÄ°REKT SABÄ°T GY KAYNAK MALÄ°YETLERÄ° Ãœrün bütç. Endirekt sabit gyf kaynak maliyeti Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi GY FAALÄ°YET MERKEZLERÄ° BÃœTÇELENEN FAALÄ°YET MALÄ°YETLERÄ° Ãœrünl bütç. Endirekt sabit gy faaliyet maliyetleri Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi BÃœTÇELENEN SABÄ°T GY MALÄ°YETÄ°
  • 31. ÃœRÃœN MALÄ°YET UNSURLARI ANA MALÄ°YET HESAPLARI VERÄ° KAYNAÄžI ÃœRÃœNLERÄ°N FÄ°NANS FAALÄ°YET MERKEZLERÄ°NDEKÄ° DÄ°REKT DEĞİŞKEN FÄ°NANS KAYNAK MALÄ°YETLERÄ° Ãœrün büt.direkt deÄŸiÅŸken finans kaynak maliyeti Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÃœRÃœNLERÄ°N FÄ°NANS FAALÄ°YET MERKEZLERÄ°NDEKÄ° DÄ°REKT SABÄ°T FÄ°NANS KAYNAK MALÄ°YETLERÄ° Ãœrün bütç.direkt sabit finans kaynak maliyeti Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÃœRÃœNLERÄ°N FÄ°NANS FAAL. MERKEZLERÄ°NDEKÄ° ENDÄ°REKT SABÄ°T FÄ°NANS KAYNAK MALÄ°YETLERÄ° Ãœrün bütç. Endirekt sabit finans kaynak maliyeti Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÃœRÃœN BÃœTÇ.SABÄ°T FÄ°NANS MALÄ°YETÄ°
  • 32. ÃœRÃœN MALÄ°YET UNSURLARI ANA MALÄ°YET HESAPLARI VERÄ° KAYNAÄžI ÃœRÃœNLERÄ°N ARGE FAALÄ°YET MERKEZLERÄ°NDEKÄ° DÄ°REKT SABÄ°T ARGE KAYNAK MALÄ°YETLERÄ° Ãœrün direkt sabit arge kaynak maliyeti Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÃœRÃœNLERÄ°N ARGE FAALÄ°YET MERKEZLERÄ°NDEKÄ° ENDÄ°REKT SABÄ°T ARGE KAYNAK MALÄ°YETLERÄ° Ãœrün endirekt sabit arge kaynak maliyeti Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ARGE FAALÄ°YET MERKEZLERÄ° BÃœTÇELENEN FAALÄ°YET MALÄ°YETLERÄ° Ãœrünlerin endirekt sabit arge faaliyet maliyetleri Ä°ÅŸletmenin faaliyet maliyet bütçe sistemi ÃœRÃœN BÃœTÇ.SABÄ°T ARGE MALÄ°YETÄ° ÃœRÃœN -(TAM) TÄ°CARÄ° MALÄ°YETÄ°
  • 33. FAALÄ°YET TABANLI MALÄ°YETLEMEYE DAYALI HEDEF MALÄ°YETLEME 1. Ãœrünün üretim (sınai) maliyeti • direkt malzeme maliyeti, • direkt işçilik maliyeti • normal kapasite seviyelerinde bütçelenen deÄŸiÅŸken ve sabit genel üretim maliyetleri 2. Ãœrünün üretim dışındaki faaliyet maliyetleri • satış, • pazarlama, • dağıtım • yönetim giderleri Modelde, imal edilecek bir ürünün hedef maliyeti 2 adımda belirlenir. Aslında ulaşılmak istenen ürünün tam / ticari maliyetidir. Bunun için aÅŸağıdaki maddelere ihtiyaç vardır: ÃœRÃœNÃœN TAM TÄ°CARÄ° MALÄ°YETÄ°
  • 34. FAALÄ°YET TABANLI MALÄ°YETLEMEYE DAYALI HEDEF MALÄ°YETLEME • FTM, deÄŸiÅŸken ve sabit ayırımı yaparken maliyetlerin davranışlarında daha sistemli bir yöntem izler • Hedef maliyetlemenin en önemli aÅŸaması olan hedef maliyetin belirlenmesi daha saÄŸlıklı bilgilerle elde edilmiÅŸ olur. • Ayrıca, FTM’nin de tam maliyet yöntemini kullanması hedef maliyetlemeyle uyum saÄŸlamaktadır. • FTM, endirekt alanlarda hedef maliyetlere ulaşılmasında yol gösterici bir fonksiyona sahiptir. • FTM, ortak maliyet alanındaki maliyet taşıyıcılarının tanımlanmasına ve bir faaliyet ya da sürecin yol açtığı maliyetlerin kapsamlı ÅŸekilde izlenmesine olanak verir. • Endirekt maliyetler, faaliyet tabanlı maliyetleme ile mamullere yüklendikten sonra, hedef maliyetler belirlenmekte ve bu hedefe ulaÅŸmak için mamulü oluÅŸturan parçalar ve faaliyetler üzerinde yapılması gereken deÄŸiÅŸikliklere iliÅŸkin bilgiler elde edilebilmedir. • Mamulün tasarım aÅŸamasında, aynı iÅŸlemleri daha az parça ile yerine getirecek mamulün tasarımı ile iÅŸletmeler gelecekte oluÅŸacak maliyetlerini düşürebileceklerdir .