Fili 7 Q1 Ppt #2.pptx
- 1. FILIPINO 7 Unang Markahan Modyul 2: KUWENTONG - BAYAN: MGA PAHAYAG SA PAGBIBIGAY NG MGA PATUNAY
- 2. Bago pa man dumating sa Pilipinas ang mga Kastila, ang Pilipinas ay mayroon ng mayamang panitikan. Sa panahong iyon karaniwang binibigkas ang panitikan o ipinapasang salimbibig sa halip na nakasulat.
- 3. Kabilang sa mga panitikang nabanggit ay ang kuwentong- bayan o poklor na kadalasang sumasalamin sa kultura ng lugar na pinagmulan nito.
- 4. Isa sa may pinakamayamang panitikan ay ang Isla ng Mindanao, ang ikalawang pinakamalaking pulo sa Pilipinas na matatagpuan sa katimugang bahagi ng kapuluan. Bukod tanging pook heyograpikal sa Pilipinas na tirahan para sa karamihan ng mga Muslim sa bansa.
- 5. Kilala ang Mindanao sa kanilang makulay at masining na sining, kultura at tradisyon.Sakop ng kanilang kultura ang pagbuburda,pag-uukit at paghahabi. Ang sarimanok naman ay napakahalagang simbolo sa kanilang panitikan. Ito ay sumasagisag sa pagkakaibigan at pagkakasundo
- 6. Sila rin ay naniniwala sa pagiging matapang at determinado sa buhay.Malakas ang kanilang kumpiyansa sa sarili at ito ay kanilang isinasabuhay upang magiging matatag sa laban ng buhay araw-araw.
- 7. Paano natin mapapatunayan na ang ating mga paliwanag ay kapani- paniwala at katanggap-tanggap ang mga impormasyong ito?
- 8. A. Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na tanong. Piliin at isulat ang titik ng sagot sa iyong sagutang papel. 1. Tumutukoy sa mga salitang nagsasabi o nagsasaad ng pananalig o paniniwala sa ipinahahayag. A. Nagpapatunay B. kapani-paniwala C. nagpapahiwatigD. pagsalaysay
- 9. 2. Isang katunayang pinalalakas ng ebidensiya, pruweba o impormasyon na totoo ang pinatutunayan. A. dokumentaryong ebidensiya B. kapani- paniwala C. taglay ang matibay na kongklusyon D. may panimula
- 10. 3. Makikita mula sa mga detalye ang patunay sa isang pahayag. A. nagpapahiwatig B. pinatutunayan ng mga detalye C. nagpapakita D. nagsasalaysay
- 11. 4. Mga ebidensiyang magpapatunay na maaring nakasulat, larawan o video. A. dokumentaryong ebidensiya B. nagpapakita C. nagpapahiwatig D. nagsasalaysay
- 12. 5. Hindi direktang makikita, maririnig o mahihipo ang ebidensiya subalit sa pamamagitan ng pahiwatig ay masasalamain ang katotohanan A. nagpapahiwatig B. pinatutunayan ng mga detalye C. nagpapakita D. nagsasalaysay
- 13. 6. Ipinakikita ng salitang ito na ang mga ebidensiya, pruweba, o impormasyon na totoo ang pinatutunayan A. nagpapatunay B. kapani-paniwala C. nagpapahiwatig D. nagsasalaysay
- 14. 7. Salitang nagsasaad na ang isang bagay na pinatutunayan ay totoo o tunay. A. nagpapahiwatig B. nagpapatunay C. kapani-paniwala D. nagsasalaysay
- 15. B. Panuto: Lagyan ng tesk () ang kahon kung ang pahayag ay naglalahad ng patunay at ekis (X) naman kung hindi. 8. Malaking pinsala ang naidulot nang paglaganap ng Covid - 19 sa ekonomiya ng ating bansa
- 16. 9. Ayon kay Senator Loren Legarda, ang talamak at lumalalang deforestation sa mga watershed ay kabilang sa mga dahilan kung bakit kinakapos ang suplay ng kuryente sa rehiyon. 10. Pinatutunayan ng mga dokumentaryong ebidensiya na ang Pilipinas ay bansang pinakalantad sa mga bagyo dahil sa kinalalagyan nito at sa mahigit pitong libong islang lantad sa hangin at ulang dala ng bagyo.
- 17. 11. Ang tulong mula sa iba`t-ibang bansa na umabot sa mahigit 14 bilyong piso ay nagpapakita na likas ang kabutihang-loob ng tao anuman ang kulay ng balat at lahi nito. 12. Ayon sa WHO, ang mga respiratory droplet at pagdikit sa ibabaw ng mga bagay na may virus ang nananatiling pangunahing pamamaraan nang transmission ng COVID-19 virus na SARS-COV-2 sa mga tao. 13. Malungkot na makita ang ilan nating kababayang nawawalan ng mga mahal sa buhay at ari-arian.
- 18. 14. Ayon sa pahayag ni Presidential Spokesperson Harry Roque, mayroon nang nakikita ang pamahalaan na flattening of the curve sa mga kaso ng COVID - 19 sa bansa. 15. Kaya naman, magkaisa at magtulungan tayong lahat para sa ikabubuti nating mga Pilipino.
- 19. A. Pagpapalawak ng Talasalitaan. Panuto: Guhitan ang salitang nasa loob ng panaklong na kasingkahulugan ng mga salitang naka-italisado sa loob ng pangungusap. 1. Sa kabilang dako, nangimbulo ang mga kapatid ni Tuan Putli sa kanyang magandang kapalaran (nainggit, natuwa, nalito) 2. Ang mga dahon ng mga damo sa paligid ay nagmistulang kris (alaga, panakot, patalim)
- 20. 3. Lalabas si Manik Buangsi at panonoorin ang mukha ng isang magandang dayang-dayang (kasintahan, dalaga, mangingibig) 4. Nang magdalaga si Tuan Putli ay maraming dugong bughaw ang lumigaw sa kanya (mahirap, maharlika, bughaw ang kulay ng dugo) 5. Siya ay isang nilalang na walang kamatayan at nakatira sa pook ng mga bathala (diyos, ermitanyo, manggagamot.
- 22. Mga Pahayag sa Pagbibigay ng mga Patunay May mga pahayag na ginagamit sa pagpapatunay ng katotohanan ng isang bagay. Makatutulong ang mga pahayag na ito upang tayo ay makapagpatunay at ang ating paliwanag ay magiging katanggap-tanggap o kapani- paniwala sa mga tagapakinig. Karaniwang ang mga pahayag na ito ay dinurugtungan na rin ng datos o ebidensiya na lalo pang makapagpapatunay sa katotohanan ng inilalahad.
- 23. Narito ang ilang pahayag na ginamit sa pagbibigay ng patunay: 1. May dokumentaryong ebidensiya- ang mga ebidensiyang magpapatunay na maaaring nakasulat, larawan o video. 2. Kapani- paniwala ipinakikita ng salitang ito na ang mga ebidensiya, patunay at kalakip na ebidensiya ay kapani- paniwala at maaring makapagpatunay.
- 24. 3. Taglay ang matibay na kongklusyon- isang katunayang pinalalakas ng ebidensiya, pruweba, o impormasyon na totoo ang pinatutunayan. 4. Nagpapahiwatig hindi direktang makikita, maririnig, o mahihipo ang ebidensiya subalit sa pamamagitan ng pahiwatig ay masasalamin ang katotohanan.
- 25. 5. Nagpapakita salitang nagsasaad na ang isang bagay na pinatutunayan ay totoo. 6. Pinatutunayan ng mga detalye makikita mula sa mga detalye ang patunay sa isang pahayag. Mahalagang masuri ang mga detalye para Makita ang katotohanan sa pahayag. 7. Nagpapatunay/ katunayan salitang nagsasabi o nagsasaad ng pananalig o paniniwala sa ipinahahayag.
- 26. Alamin natin sa akdang nagmula ng Zamboanga kung gaano kahalaga ang pagtitiwala lalo na sa taong mahalaga sa atin. Basahin mo ang halimbawa ng kuwentong-bayan na nagmula pa rin sa Mindanao at pagkatapos ay isagawa ang mga gawaing inihanda.
- 27. Manik Buangsi (Zamboanga) Noon, may isang sultan na may pitong anak na dalaga. Ang bunso ang pinakamaganda sa lahat. Ang kanyang pangalan ay Tuan Putli. Nang magdalaga si Tuan Putli ay maraming dugong bughaw ang lumigaw sa kanya. Ngunit hindi niya pinansin ang mga ito, sapagkat sa kanyang panaginip nakita na niya ang lalake na kanyang iniibig. Siya si Manik Buangsi.
- 28. Datapwat si Manik Buangsi ay hindi isang pangkaraniwang tao. Siya ay isang nilalang na walang kamatayan at nakatira sa pook ng mga bathala. Sa panaginip lang niya dinadalaw si Tuan Putli. Dumating ang araw na hindi na matiis pa ni Manik Buangsi ang kanyang pag-ibig kay Tuan Putli. Kung kayat kinausap niya si Allah.
- 29. Pumayag naman si Allah na bumaba si Manik Buangsi sa lupa. Si Manik Buangsi ay nag-anyong isang ginintuang bayabas. Napasakamay siya ng isang matandang babaeng pulubi. Nang bigyan ni Tuan Putli ang pulubi ng limos ay ibinigay naman ng pulubi ang prutas sa kanya. Itanim mo ito sa iyong hardin, ang bilin ng pulubi kay Tuan Putli. Ang bungang ito ay siyang iyong kapalaran. Itinanim ni Tuan Putli ang bunga.
- 30. Tumubo agad ito at nagbunga ng marami. Pinitas nito ang pinakamalaki at pinakamagandang bunga at iyon ay dinala niya sa kanyang silid. Sa loob ng bungang iyon ay naroon si Manik Buangsi. Sa gabi, nagmumula sa bungang iyon ang isang kakaibang liwanag. Pagkatapos, lalabas si Manik Buangsi at panonoorin ang mukha ng isang magandang dayang-dayang.
- 31. Tumubo agad ito at nagbunga ng marami. Pinitas nito ang pinakamalaki at pinakamagandang bunga at iyon ay dinala niya sa kanyang silid. Sa loob ng bungang iyon ay naroon si Manik Buangsi. Sa gabi, nagmumula sa bungang iyon ang isang kakaibang liwanag. Pagkatapos, lalabas si Manik Buangsi at panonoorin ang mukha ng isang magandang dayang-dayang.
- 32. Saka lamang siya bumabalik sa loob ng bunga kapag tumilaok na ang mga manok. Ngunit sa isang pagkakataon ay nakatulog si Manik Buangsi. Nang magising siya ay nakasikat na ang araw. Gayon na lamang ang pagtataka ng dalaga. Kung gayon, isa kang katotohanan! bulalas ni Tuan Putli.
- 33. Nanatili sina Manik Buangsi at Tuan Putli sa lupa. Sa kabilang dako, nangimbulo ang mga kapatid ni Tuan Putli sa kanyang magandang kapalaran. Hanggang sa maisip ng tatlong dalaga na sirain ang magandang ugnayan ng dalawa.
- 34. Hindi ka dapat magtiwala sa asawa mo, sabi ng isa kay Tuan Putli. Maaaring isa lamang siyang masamang espiritu! Maganda siyang lalake, wika naman ng isa pa. Sigurado mo bang ikaw lang ang babaeng minamahal niya? Sa tingin ko ay isa ka lamang sa mga babaeng dumaan sa buhay niya, sabi sa kanya ng isa pa. Paluluhain ka niya balang araw!
- 35. Dahil sa patuloy na paninira ng kanyang mga kapatid ay tuluyan nang nalason ang kanyang isipan. Naging selosa si Tuan Putli sa kalaunan. Palagi niyang inaaway si Manik Buangsi. Ipinasiya niyang bumalik na siya sa kanyang pinagmulan. Sa kapangyarihang taglay niya ay naging isang mabikas na puting kabayo at isang kris. Nagsisi si Tuan Putli at nagmakaawang isama siya ni Manik Buangsi. Pumayag si Manik Buangsi.
- 36. Sa kanilang paglalakbay ay biglang binalot sila ng makapal na alikabok. Ang mga dahon ng mga damo sa paligid ay nagmistulang kris. Ngunit buong tapang na sinagupa ni Manik Buangsi ang lahat. Hanggang sa dumating sila sa isang mahaba at makipot na tulay. Sa ilalim ng tulay ay isang ilog na kumukulo at mula roon ay maririnig ang daing ng mga nagdurusa. Mahigpit ang yakap ni Tuan Putli sa beywang ng asawa. Hindi ako magdidilat ng mata, pangako niya. Pipikit ako!
- 37. Nagsimula silang tumawid sa makipot na tulay, sakay sa kabayo. Ngunit hindi kaginsa-ginsa, biglang nakarinig ng tinig si Tuan Putli. Siya ang tinatawag nito. Tuan Putli, Tuan Putli, Tuan Putli! daing ng tinig. Ang tinig na iyon ay katulad ng kanyang yumaong ina!
- 38. Hindi na nakapigil pa si Tuan Putli. Tumingin siya sa ibaba at bigla ring hinigop siya ng isang malakas na hangin pababa. Wala nang nagawa si Manik Buangsi. At alam niyang nawala na sa kanya nang tuluyan si Tuan Putli. Mahirap talaga para sa isang tao ang umakyat sa langit sapagkat kadalasan ay hindi siya nakikinig sa paalala.
- 39. At marami ang katulad ni Tuan Putli. Marami ang katulad niyang ayaw tumulong sa sarili. Hinalaw sa Literatura ng ibat ibang rehiyon sa Pilipinas nina Espina, L.D., Plasencia, N.R. at Ramos, V.R. (2009) Mindshapers Co., Inc.
- 40. Ang akdang binasa mo ay isang halimbawa ng kuwentong-bayan o poklor na nagmula sa pook na naglalahad ng katangi-tanging salaysay ng kanilang lugar. Ito ay pasalitang pasalaysay sa tradisyong patuluyan na nauuri ayon sa nilalaman at pamamaraan ng paglalahad.Kadalasan ito ay nagpapakita ng katutubong-kulay tulad ng pagbabanggit ng mga bagay, lugar, hayop o pangyayari na soon lamang nakikita o nangyayari.
- 41. Ang kuwentong-bayan ay likha lamang ng guniguni kaya`t wala itong katotohanan.Nagpasalin-salin sa bibig ng ating mga ninuno, walang tanging nagmamay-ari nito kundi ang taumbayan.
- 42. n Ibigay ang kahulugan ng mga salita at gamitin sa pangungusap. 1. Nilalang 8. magdidilat 2. Limos 9. paalala 3. Bulalas 10. kabiyak 4. Ugnayan 5. Sinagupa 6. Makipot 7. yumao