ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
Dr. KME Hermans
Drs. AB de Lima
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
Strafrechtelijk onderzoek:
-  Delictanalyse

-    Onderzoek naar de
     geestesvermogens in relatie tot
     delict

-    Toerekeningsvatbaarheid

-    Deception and Malingering

-    Te beinvloeden risico- en
     beschermende factoren

-    Evaluatie van de opgelegde
     interventie
Reguliere zorg   Forensische zorg
Ingrijpende
Individuele factoren:                gebeurtenis           Interpersoonlijke
behoeften en                                               invloeden
opvattingen
                                     Verlangen
                                     naar
                                     delictgedrag

                                                           Toenaderingsdoelen
 Vermijdingsdoelen                    Kiezen van
                                      doelen



                                      Kiezen van
                                      aanpak


   Passieve             Actieve                     Automatische      Geplande
   vermijding           vermijding                  toenadering       toenadering


                                           VHRS
Afwijkende sociale informatieverwerking
Gebrek aan empatisch vermogen
Vijandschap veronderstellen bij anderen
Gebrekkige frustratietolerantie en woedebeheersingsvaardigheden
Agressie als probleemoplossend beschouwen
Gebrekkige gewetensontwikkeling
Gebrekkige reflectieve functies
1.  Decoderen         1.  Relevante info onopgemerkt
2.  Interpreteren     2.  Intentie = vijandig
3.  Emotie            3.  BOOS!
4.  Emotieregulatie   4.  BOZER!!
5.  Responsselectie   5.  Woede-uitbarstingen met agressie
                          maar soms ook plezier
6.  Uitvoering
                      6.  …
7.  evaluate
Ingrijpende
Individuele factoren:                gebeurtenis           Interpersoonlijke
behoeften en                                               invloeden
opvattingen
                                     Verlangen
                                     naar
                                     delictgedrag

                                                           Toenaderingsdoelen
 Vermijdingsdoelen                    Kiezen van
                                      doelen



                                      Kiezen van
                                      aanpak


   Passieve             Actieve                     Automatische      Geplande
   vermijding           vermijding                  toenadering       toenadering


                                           VHRS
VHRS


Passieve      Actieve                          Automatische    Geplande
vermijding    vermijding                       toenadering     toenadering


                               Bijna
                               terugval

Passieve      Actieve                           Automatische    Geplande
vermijding    vermijding                        toenadering     toenadering


                               delict




                               Evaluatie van
                               delict

 Passieve     Actieve
 vermijding   vermijding                        Automatische    Geplande
                                                toenadering     toenadering


                           Houding t.a.v. toekomstig
                           delioct
Toerekeningsvatbaarheid
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
Agressiespectrum
Reactief : kort lontje    Pro-actief: de koele kikker   Psychopathie
Het korte lontje
-    Snel gekrenkt
-    Reageert op vermeende bedreiging/uitdaging
-    Anger prone
-    Impulsief
-    Controle verlies
-    ‘Paniek’
-    Hoge emotiegraad
-    Kijk op zelf: kwetsbaar, wisselend
-    Kijk op anderen: vijandig, opstandig


                            Copingstrategieën
            Inadequate probleemoplossing & defensieve agressie
Pro-actief: de rust zelve
-    Berekenend
-    Uit op beloning
-    Normerend, vanzelfsprekend
-    Codes/ opvattingen, interne logica
-    Overgecontroleerd
-    De rust zelve
-    Lage emotiegraad
-    Kijk op zelf: onkwetsbaar, superieur, rechten
-    Kijk op anderen: minderwaardig, zwak

                             Copingstrategieen
                     Manipulatie, instrumentele agressie
Manipulatieve
interpersoonlijke stijl   Impulsieve levensstijl




     Oppervlakkig
                            Crimineel gedrag
     gevoelsleven
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
Overigen
- Het organisch-pathologisch type
- Het sadistische type
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
Risicotaxatie instrumenten in het
         forensisch veld
Persoonlijkheidsontwikkeling   MMPI-A, NPST, NPV(-J), ZALC   PCL-YV
                               SCID-II, TVZ, ATL, PMT-K
Agressief gedrag               BDHI-D, CBCL, VVGK,           SAVRY
                               SOAS-R, UCL
                               MOAS-R
                               zelfrapportage
                               Processen verbaal
Gewetensontwikkeling           ZALC, MOL, PCL-YV
Motivatie                      TMS, BIB
Antisociaal gedrag             VVGK                          YLS/CMI,
                                                             EARL-20B/21G
Sexueel geweld                                               J-SOAP-D-II
Protectieve factoren                                         SAPROF
                                                             Savry
Screening                      CBCL/VVGK/SEV/SDQ
                               WISC/WAIS/KAIT
Sociale cognities              TAT, ZAT, NPV(-J), YSQ, LIG
Gezinsfactoren                 OKIV-R/ GKS-II
Middelengebruik                CAGE/MATE-crimi
Risk Category          Adult instruments   Child/Youth
                                           Instruments
Violence risk          HCR-20              SAVRY
                       HKT-30              PCL:YV
                       PCL-R
General risk of        LSI-R               YLS/CMI
antisocial behaviour   OASys/RISc)         EARL-20B
                                           EARL-21G
Relational Violence    SARA
Risk                   B-SAFER
Child Abuse Risk       CARE-NL
Sexual Violence Risk RSVP                  J-SOAP
                     SVR-20
                     Static-99
Substance Abuse,       Mate Crimi
comorbid disorders
and offences
Protective factors     SAPROF              SAVRY
Structured
Assessment of
Violence
Risk in
Youth
-    Anamnesen
-    Onderzoek van het kind zelf
      -  Persoonlijkheidsonderzoek
      -  Ontwikkeling van geweten, schuld en schaamte
      -  De 4 P’s
      -  Delictanalyse
      -  Delictrisico bevorderende individuele kenmerken
      -  Samenhang stoornissen en delict
      -  toerekeningsvatbaarheid
-    Risicotaxatie mbv taxatie instrument en collaterale informatie
-    Risicomanagement advies
Ernsttaxatie bij agressie
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
1.   Eerder gewelddadig gedrag
2.   Eerder niet-gewelddadig delinquent gedrag
3.   Jonge leeftijd bij eerste gewelddadig gedrag
4.   Zich eerder onttrokken hebben aan toezicht/interventie
5.   Eerdere zelfbeschadiging of suïcidepogingen
6.   Getuige zijn geweest van geweld in het gezin
7.   Voorgeschiedenis van mishandeling als kind
8.   Criminaliteit van ouders/verzorgers
9.   Vroege verstoringen in de verzorgingsituatie
10.  Geringe schoolprestaties
Sociale/contextuele risicofactoren


1.    Omgang met delinquente leeftijdgenoten
2.    Afwijzing door leeftijdgenoten
3.    Ervaren stress en geringe copingvaardigheden
4.    Geringe opvoedingsvaardigheden ouders
5.    Gebrek aan steun van andere volwassenen
6.    Achterstandsbuurt
Individuele risicofactoren

1.    Negatieve opvattingen
2.    Riskant gedrag/impulsiviteit
3.    Problemen met middelengebruik
4.    Problemen met hanteren van boosheid
5.    Gebrek aan empathie/berouw
6.    Aandachtstekort/hyperactiviteit
7.    Weinig medewerking aan interventies
8.    Weinig interesse in/binding met school of
      werk
Protectieve factoren
P1. Prosociale betrokkenheid

P2. Ondersteuning door een ander

P3. Hechte band met tenminste één prosociale
    volwassene

P4. Positieve houding tegenover interventie en gezag

P5. Duidelijk positieve gerichtheid op school of werk

P6. Veerkrachtige persoonlijkheid

P7.....

P8.....
-    Scoren items

-    Identificeren criminogene factoren

-    Identificeren beschermende factoren

-    Samenhang tussen factoren evalueren

-    Criminogene behoefte en intensiteit van begeleiding
     inschatten

-    Identificeren te beïnvloeden factoren

-    Gestructureerd inschatten recidiverisico

-    Indiceren van interventies en voorwaarden

-    Evalueren verloop interventies
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
-    Onderzoek toont de SAVRY betrouwbaar en valide

-    Historische schaal zeer beperkt voorspellend vermogen

-    Dynamische schalen duidelijk voorspellend vermogen

-    De protectieve schaal heeft een duidelijk toegevoegde waarde boven
     de dynamische risicoschalen

-    De mate van agressief gedrag in een instelling wordt voorspeld door
     de Individuele schaal

-    De verscheidenheid van geweld werd voorspeld door het Savry totaal

-    Ook ontrekking aan gezag en toezicht blijkt voorspeld te worden

-    Vooralsnog onvoldoende voorspellend voor meisjes
1. Over welke risicofactoren hoor je informatie?
 2. Welke cognities ten aanzien van agressie
                    hoor je?
Keuze van interventies: de 5 W’s


   Wat Werkt Wanneer voor Wie en
              Waarom?

 Negatieve effecten van verkeerde aanpak
               aangetoond
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
Forensische psychiatrie en risicotaxatie
De verschillende kanten van het gelijk
-    Toename jeugdcriminaliteit met 30%

-    Overtreders steeds jonger

-    Steeds grotere mate van geweld

-    70 procent van de gevangenen is tussen de 18 en 35 jaar oud

-    Ruim 85 procent zit vast vanwege gewapende overvallen (osepa,
     19-11-2011)

-    Hoge mate van lage sociale klasse en werkloosheid (osepa, helbergg, 2011)

-    Vermoedens van verlaagd IQ op basis van functioneren en testen

-    45% verlaat school voortijdig zonder diploma

-    24% jongeren officieel werkloos
Persoonlijkheidseigenschappen
                             en risicogedrag
                             C.L.W. van Geffen & T.T. Gumbs 2005




De risicojongens
- Meer normoverschrijdende spanningsbehoefte

-    Passieve copingstrategieën

-    Overmatige ingeschatte waardering door anderen

    Hoog gevoel van ervaren sociale acceptatie


    Ontvangen veel bekrachtiging van agressie binnen de groep
     (bovenkerk, mei 2011)
Forensische psychiatrie en risicotaxatie

More Related Content

Forensische psychiatrie en risicotaxatie

  • 1. Dr. KME Hermans Drs. AB de Lima
  • 5. Strafrechtelijk onderzoek: -  Delictanalyse -  Onderzoek naar de geestesvermogens in relatie tot delict -  Toerekeningsvatbaarheid -  Deception and Malingering -  Te beinvloeden risico- en beschermende factoren -  Evaluatie van de opgelegde interventie
  • 6. Reguliere zorg Forensische zorg
  • 7. Ingrijpende Individuele factoren: gebeurtenis Interpersoonlijke behoeften en invloeden opvattingen Verlangen naar delictgedrag Toenaderingsdoelen Vermijdingsdoelen Kiezen van doelen Kiezen van aanpak Passieve Actieve Automatische Geplande vermijding vermijding toenadering toenadering VHRS
  • 8. Afwijkende sociale informatieverwerking Gebrek aan empatisch vermogen Vijandschap veronderstellen bij anderen Gebrekkige frustratietolerantie en woedebeheersingsvaardigheden Agressie als probleemoplossend beschouwen Gebrekkige gewetensontwikkeling Gebrekkige reflectieve functies
  • 9. 1.  Decoderen 1.  Relevante info onopgemerkt 2.  Interpreteren 2.  Intentie = vijandig 3.  Emotie 3.  BOOS! 4.  Emotieregulatie 4.  BOZER!! 5.  Responsselectie 5.  Woede-uitbarstingen met agressie maar soms ook plezier 6.  Uitvoering 6.  … 7.  evaluate
  • 10. Ingrijpende Individuele factoren: gebeurtenis Interpersoonlijke behoeften en invloeden opvattingen Verlangen naar delictgedrag Toenaderingsdoelen Vermijdingsdoelen Kiezen van doelen Kiezen van aanpak Passieve Actieve Automatische Geplande vermijding vermijding toenadering toenadering VHRS
  • 11. VHRS Passieve Actieve Automatische Geplande vermijding vermijding toenadering toenadering Bijna terugval Passieve Actieve Automatische Geplande vermijding vermijding toenadering toenadering delict Evaluatie van delict Passieve Actieve vermijding vermijding Automatische Geplande toenadering toenadering Houding t.a.v. toekomstig delioct
  • 18. Agressiespectrum Reactief : kort lontje Pro-actief: de koele kikker Psychopathie
  • 19. Het korte lontje -  Snel gekrenkt -  Reageert op vermeende bedreiging/uitdaging -  Anger prone -  Impulsief -  Controle verlies -  ‘Paniek’ -  Hoge emotiegraad -  Kijk op zelf: kwetsbaar, wisselend -  Kijk op anderen: vijandig, opstandig Copingstrategieën Inadequate probleemoplossing & defensieve agressie
  • 20. Pro-actief: de rust zelve -  Berekenend -  Uit op beloning -  Normerend, vanzelfsprekend -  Codes/ opvattingen, interne logica -  Overgecontroleerd -  De rust zelve -  Lage emotiegraad -  Kijk op zelf: onkwetsbaar, superieur, rechten -  Kijk op anderen: minderwaardig, zwak Copingstrategieen Manipulatie, instrumentele agressie
  • 21. Manipulatieve interpersoonlijke stijl Impulsieve levensstijl Oppervlakkig Crimineel gedrag gevoelsleven
  • 23. Overigen - Het organisch-pathologisch type - Het sadistische type
  • 26. Risicotaxatie instrumenten in het forensisch veld
  • 27. Persoonlijkheidsontwikkeling MMPI-A, NPST, NPV(-J), ZALC PCL-YV SCID-II, TVZ, ATL, PMT-K Agressief gedrag BDHI-D, CBCL, VVGK, SAVRY SOAS-R, UCL MOAS-R zelfrapportage Processen verbaal Gewetensontwikkeling ZALC, MOL, PCL-YV Motivatie TMS, BIB Antisociaal gedrag VVGK YLS/CMI, EARL-20B/21G Sexueel geweld J-SOAP-D-II Protectieve factoren SAPROF Savry Screening CBCL/VVGK/SEV/SDQ WISC/WAIS/KAIT Sociale cognities TAT, ZAT, NPV(-J), YSQ, LIG Gezinsfactoren OKIV-R/ GKS-II Middelengebruik CAGE/MATE-crimi
  • 28. Risk Category Adult instruments Child/Youth Instruments Violence risk HCR-20 SAVRY HKT-30 PCL:YV PCL-R General risk of LSI-R YLS/CMI antisocial behaviour OASys/RISc) EARL-20B EARL-21G Relational Violence SARA Risk B-SAFER Child Abuse Risk CARE-NL Sexual Violence Risk RSVP J-SOAP SVR-20 Static-99 Substance Abuse, Mate Crimi comorbid disorders and offences Protective factors SAPROF SAVRY
  • 30. -  Anamnesen -  Onderzoek van het kind zelf -  Persoonlijkheidsonderzoek -  Ontwikkeling van geweten, schuld en schaamte -  De 4 P’s -  Delictanalyse -  Delictrisico bevorderende individuele kenmerken -  Samenhang stoornissen en delict -  toerekeningsvatbaarheid -  Risicotaxatie mbv taxatie instrument en collaterale informatie -  Risicomanagement advies
  • 33. 1.  Eerder gewelddadig gedrag 2.  Eerder niet-gewelddadig delinquent gedrag 3.  Jonge leeftijd bij eerste gewelddadig gedrag 4.  Zich eerder onttrokken hebben aan toezicht/interventie 5.  Eerdere zelfbeschadiging of suïcidepogingen 6.  Getuige zijn geweest van geweld in het gezin 7.  Voorgeschiedenis van mishandeling als kind 8.  Criminaliteit van ouders/verzorgers 9.  Vroege verstoringen in de verzorgingsituatie 10.  Geringe schoolprestaties
  • 34. Sociale/contextuele risicofactoren 1.  Omgang met delinquente leeftijdgenoten 2.  Afwijzing door leeftijdgenoten 3.  Ervaren stress en geringe copingvaardigheden 4.  Geringe opvoedingsvaardigheden ouders 5.  Gebrek aan steun van andere volwassenen 6.  Achterstandsbuurt
  • 35. Individuele risicofactoren 1.  Negatieve opvattingen 2.  Riskant gedrag/impulsiviteit 3.  Problemen met middelengebruik 4.  Problemen met hanteren van boosheid 5.  Gebrek aan empathie/berouw 6.  Aandachtstekort/hyperactiviteit 7.  Weinig medewerking aan interventies 8.  Weinig interesse in/binding met school of werk
  • 36. Protectieve factoren P1. Prosociale betrokkenheid P2. Ondersteuning door een ander P3. Hechte band met tenminste één prosociale volwassene P4. Positieve houding tegenover interventie en gezag P5. Duidelijk positieve gerichtheid op school of werk P6. Veerkrachtige persoonlijkheid P7..... P8.....
  • 37. -  Scoren items -  Identificeren criminogene factoren -  Identificeren beschermende factoren -  Samenhang tussen factoren evalueren -  Criminogene behoefte en intensiteit van begeleiding inschatten -  Identificeren te beïnvloeden factoren -  Gestructureerd inschatten recidiverisico -  Indiceren van interventies en voorwaarden -  Evalueren verloop interventies
  • 39. -  Onderzoek toont de SAVRY betrouwbaar en valide -  Historische schaal zeer beperkt voorspellend vermogen -  Dynamische schalen duidelijk voorspellend vermogen -  De protectieve schaal heeft een duidelijk toegevoegde waarde boven de dynamische risicoschalen -  De mate van agressief gedrag in een instelling wordt voorspeld door de Individuele schaal -  De verscheidenheid van geweld werd voorspeld door het Savry totaal -  Ook ontrekking aan gezag en toezicht blijkt voorspeld te worden -  Vooralsnog onvoldoende voorspellend voor meisjes
  • 40. 1. Over welke risicofactoren hoor je informatie? 2. Welke cognities ten aanzien van agressie hoor je?
  • 41. Keuze van interventies: de 5 W’s Wat Werkt Wanneer voor Wie en Waarom? Negatieve effecten van verkeerde aanpak aangetoond
  • 44. De verschillende kanten van het gelijk
  • 45. -  Toename jeugdcriminaliteit met 30% -  Overtreders steeds jonger -  Steeds grotere mate van geweld -  70 procent van de gevangenen is tussen de 18 en 35 jaar oud -  Ruim 85 procent zit vast vanwege gewapende overvallen (osepa, 19-11-2011) -  Hoge mate van lage sociale klasse en werkloosheid (osepa, helbergg, 2011) -  Vermoedens van verlaagd IQ op basis van functioneren en testen -  45% verlaat school voortijdig zonder diploma -  24% jongeren officieel werkloos
  • 46. Persoonlijkheidseigenschappen en risicogedrag C.L.W. van Geffen & T.T. Gumbs 2005 De risicojongens - Meer normoverschrijdende spanningsbehoefte -  Passieve copingstrategieën -  Overmatige ingeschatte waardering door anderen   Hoog gevoel van ervaren sociale acceptatie   Ontvangen veel bekrachtiging van agressie binnen de groep (bovenkerk, mei 2011)