1. Perspektif Fungsionalisme
Andaian:
1. masyarakat dilihat sebagai kehidupan sosial
yang membentuk struktur yang bersepadu
dalam satu sistem sosial.
2. untuk membolehkan masyarakat hidup
berterusan, struktur harus memenuhi kehendak
masyarakat
3. masyarakat mengekalkan kestabilan melalui
persetujuan sosial di kalangan masyarakat
Davis-Moore
- ketidaksamaan sosial terbentuk sendiri
bagi memastikan kedudukan sosial yang
penting dalam masyarakat dipegang oleh
orang yang paling layak.
Talcott Parson
- ketidaksamaan sosial disokong oleh nilai
dalam masyarakat.
- Ketidaksamaan sosial terbentuk untuk
mengimbangi keperluan sistem nilai dan
ini tidak dapat dielakkan
- Perkongsian nilai menyebabkan
pengagihn ganjaran yang tidak sama rata
dan membawa kepada ketidaksamaan
sosial.
Kritikan
1. Fungsionalisme sepatutnya memberikan sebab
kepada ketidaksamaan sosial namun perspektif
ini menggunakan kesan sebagai rasional untuk
menjelaskan ketidaksamaan sosial.
2. kepentingan fungsi sesuatu kedudukan sosial
tidak dapat ditentukan secara objektif
pekerjaan tidak dapat dinilai dengan penting
atau tidak penting / andaian ketidaksamaan
sosial dan struktur memenuhi fungsi positif
sahaja tidak benar
3. pemberian ganjaran yang berbeza sebagai
factor pendorong tidak benar adalah tidak
benar untuk menganggap seseorang melakukan
pekerjaan semata-mata kerana ganjaran yang
dibayar kepadanya / ketidaksetimpalan antara
pengorbanan dan ganjaran.
4. telah mengabaikan pengaruh kuasa kerana
kuasa boleh menentukan pengagihan ganjaran
yang berbeza
Perspektif Konflik
Pendekatan marxis
- Karl Marx dan Frederich Engels
1. Faktor ekonomi
2. - merujuk faktor ekonomi membentuk
struktur asas dalam masyarakat
- bahagian lain dalam masyarakat spt
pertahanan, keluarga, kebudayaan dll
dirujuk sebagai struktur atasan
- dalam ragam pengeluaran, hubungan
antara manusia dilihat sebagai hubungan
pengeluaran
- hubungan pengeluaran ini menghasilkan
ketidaksamaan menerusi pembentukan
kelas-kelas ekonomi (kelas sosial)
- kelas sosial terhasil dpd pemilikan
manuia ke atas sumber-sumber
pengeluaran spt tanah, modal dan buruh
- Feudal: kelas aristokrat dan petani
- Kapitalis: pemodal dan pekerja
2.Konsepsi Dialektik
- merujuk kepada percanggahan
kepentingan dan persaingan di kalangan
masyarakat
- wujud dalam masyarakat kapitalis
(pemodal/pekerja)
- pemodal terus mempertahankan dan
meningkatkan pemilikan punca-punca
pengeluaran
- kelas pekerja akan memperbaiki
/meningkatkan taraf hidup.
3.Pengaruh kesedaran kelas
- pembentukan kesedaran kelas di kalangan
kelas atasan mendorong mereka
mempertahankan status quo
ketidaksamaan yang wujud atau
mengubahnya
- pembentukan kesedaran kelas di kalangan
kelas buruh mendorong mereka
mengubah kedudukan mereka dan
mengurangkan ketidaksamaan sosial
- ini akan membawa kpd kebangkitan kelas
pekerja melancarkan revolusi dan
mengubah pemilikan ekonomi dan
ketidaksamaan sisial masyarakat
Pendekatan Bukan Marxis
- Ralf Dahrendorf, Gerhard Lenski, Randal Collins
- melihat faktor kuasa dan paksaan
- pengagihan kuasa yang tidak sama rata antara
kumpulan sosial yang bersaing mewujudkan
dominasi satu-satu kumpulan ke atas kumpulan lain
dan mengenakan kawalan/kongkongan
- melihat kuasa dan paksaan membawa kepada
ketidaksamaan sosial
Ralf Dahrendorf
- mengasaskan teori paksaan
ketidaksamaan sosial wujud akibat
paksaan iaitu mengenakan kawalan dalam
3. hubungan-hubungan peranan antara
manusia
- membentuk pengagihan kuasa dan
kewibawaan yang tidak sama antara
manusia
Max Weber
- berpendapat kuasa politik mewujudkan
konflik dan ketidaksamaan sosial
- menegaskan ketidaksamaan sosial bukan
hanya bergantung kepada persaingan
menguasai kekayaan/sumber pengeluaran
tetapi juga persaingan untuk status dan
kuasa
Lenski
- menegaskan kuasa sbg asas
ketidaksamaan sosial
- dalam masyarakat pra-industri dan
primitif, konflik berlaku apabila
penawaran barang dan perkhidmatan
meluas
- juga dalam masyarakat moden
teknologi menghasilkan penawaran lebih
daripada permintaan
- membawa konflik dan persaingan
Randall Collins
- mengandaikan kuasa lebih penting
daripada faktor ekonomi
- ini kerana kekayaan ekonomi
dipertahankan oleh kuasa politik
- kuasa politik mempengaruhi aktiviti-
aktiviti ekonomi, kedudukan peranan dan
pekerjaan, menentukan halangan dan
peluang dalam proses mobiliti sosial
- hanya dengan kuasa politik, kelas-kelas
ekonomi menggunakan paksaan atau
keganasan
- mempengaruhi hubungan antara kelas,
pengagihan pendapatan dan kekayaan
dalam masyarakat.
- Ketidaksamaan akhirnya membentuk
ketidaksamaan sosial
Kritikan
1. faktor ekonomi bukan penentu asas dan
tunggal dalam mempengaruhi ketidaksamaan
sosial
2. ramalan Marx bahawa ketidaksamaan akan
terhapus dengan penghapusan system
pemilikan persendirian dan diganti oleh
ekonomi komunis