ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
Dr. Alev Öktem
14.10.2017
Ankara
Gastroenterolojik hastalıklarda kullanılan
biyolojik tedavi ajanları ve antikorları
Amaç: Biyolojik tedavi ajanlarından TNF alfa bloker
ilaçlar için, etken madde düzeyi ve antikor testlerinin
kullanımı hakkında bilgi paylaşımı
Kapsam:
• TNF alfa bloker ilaçların klinikte kullanım alanları
• İlaç düzeyi ve ilaç antikor sonuçlarının yorumlanması
Sunumdan alınması beklenen:
• TNF alfa bloker ilaçlar için etken madde düzeyi ve
antikor ölçümünün tedavi etkinliği takibinde öneminin
bilinmesi
Biyolojik tedavi ajanları
Biyolojik tedavi ajanları monoklonal antikorlardır.
Monoklonal
antikor ilaç
Etken Madde Ä°nhibisyon
etkisi
Kullanıldığı
hastalıklar
TNF alfa Antikor Ä°nfliximab,
Adalimumab,
Etanercept
TNF alfa
üzerinden
Ä°nflamasyon
Chron, Ãœlseratif
Kolit, Romatoid
Artrit, Ankilozan
Spondilit,
Psöriazis
CD20 Antikor Rutiximab B hücre Lenfoma
VEGF-A Antikor Bevacizumab Angiogenez Kolorektal
kanser
Her2 Antikor Transtuzumab Reseptör HER2 pozitif
kanserler
IL-6R Antikor Tocilizumab IL-6 üzerinden
Ä°nflamasyon
Romatoid Artrit
TNF alfa Blokerleri
Bağışıklık sitemi üzerine etkili monoklonal
antikorların bir grubudur.
TNF alfa immün hücrelerden salınır ve bir dizi
inflamatuvar ve immunoregülatuvar aktivitede rol
oynar.
TNF alfa blokerleri, TNF alfa'nın soluble ve membran
formlarına bağlanıp, patolojik etkilerini bloke eder.
Gastroenterolojik hastalıklarda kullanılan biyolojik tedavi ajanları ve antikorları
TNF alfa Bloker Ajanlar
Infliksimab (kimerik IgG1 kappa monoklonal ab)
Damar içi uygulanır. 0,2 ve 6. hafta başlangıç infüzyon
sonrası 8 haftada bir idame.
Adalimumab (rekombinant insan IgG1 monoklonal
antikor)
Derialtı uygulanır. 2 haftada bir.
Etanercept (soluble TNFR füzyon proteini (p75+IgG))
Derialtı uygulanır. Haftada 1-2
Ä°nfliximab
Kimerik monoklonal antikor olup hem soluble, hem
de transmembran TNF alfa'ya yüksek affinite ve
spesifite ile bağlanır .
Hastalığa göre farklı farmakokinetik özellik gösterir.
Romatoloji Gastroenteroloji Dermatoloji
Romatoid artrit Crohn hastalığı Kronik Psöriazis
Ankilozan
Spondilit
Ãœlseratif kolit
Psöriatik Artrit
Ä°nfliximab
Başlangıç infüzyonu (0,2-6 hafta) sırasında kararlı
düzeye ulaşmamaktadır ve infüzyonlar arasında düzey
çok değişkendir.
İnfliximab düzeylerinin stabileşme süresi olarak
yaklaşık 14 hafta verilmektedir.
Ä°nfliximab
Düşük konsantrasyonları tedaviye yanıt kaybı ile ilişkilendirilir.
İnfliximab Düzeyi
Ölçümü
< 5.0
µg/mL
> 5.0
µg/mL
> 35.0
µg/mL
Ä°nfliximab
antikor ölçümü
Tedaviye yanıt kaybı
var ise daha yüksek doz
veya daha sık
aralıklarla infüzyon
Örnek alım
zamanı kontrol
Adalimumab
Recombinant IgG1 monoklonal antikoru olup hem
soluble, hem de transmembran TNF alfa'ya yüksek
affinite ile bağlanır.
Romatoloji Gastroenteroloji DiÄŸer
Romatoid Artrit Ãœlseratif Kolit Ãœveit
Juvenil Ä°diopatik
Artrit
Crohn hastalığı Hidradenitis
suppurativa
Ankilozan
spondilit
Psöriatik Artrit
Adalimumab
Adalimumab ilaç kullanımından 2 hafta sonra
ölçülebilir.
Düşük konsantrasyonları tedaviye yanıt kaybı ile
iliÅŸkilendirilir.
<5000 ng/mL düzeyinde Adalimumab antikor
bakılması önerilir.
Monoklonal antikor klerensine etki eden
faktörler
Faktörler Etki yönü
Düşük albumin düzeyi
Yüksek başlangıç TNF alfa
düzeyi
Yüksek başlangıç CRP
düzeyi
Yüksek BMI
Erkek cinsiyet
Anti İlaç Antikor
Ä°mmunsupresan
kullanımı
Anti-TNF Monoclonal Antibodies in Inflammatory Bowel Disease: Pharmacokinetics-Based Dosing
Paradigms. Ingrid Ordás1,2, Diane R. Mould3, Brian G. Feagan4 and William J. Sandborn1
http://www.nature.com/cpt
TNF alfa bloker ilaç antikorları
İlaca karşı gelişen antikor, ilaçların farmakokinetiğini
etkiler.
İlaca yanıtın derecesi ve yanıt süresini azaltır.
İlaç antikorlarının pozitiflik oranı hasta ve hastalığa
bağlı olarak geniş bir varyasyon gösterir.
TNF alfa bloker ilaç anikorları için
pozitiflik oranı
Infliximab antikor pozitifliÄŸi %9 ile %58
Adalimumab antikor pozitifliÄŸi %3.7 ile %40
İmmunsupresanlara birlikte pozitiflik azalır.
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2036.2012.05057.x/full
https://www.anserifx.com/PDF/Wang2.pdf
https://www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/03/briefing/3930B1_02_B-Abbott-Humira%20Prescribing%20Info.pdf
https://www.premera.com/medicalpolicies/2.04.84.pdf
Curr Treat Options Gastroenterol. 2014 Mar; 12(1): 59–75.
Ä°nfliximab ve Anti Ä°nfliximab verileri
İnfliximab düzeyi < 5.0 µg/mL vaka oranı: % 75
Ä°nfliximab Antikor PozitifliÄŸi % 16.5
% 94
INF <5.0
µg/mL
% 6
INF >5.0
µg/mL
Adalimumab ve Anti Adalimumab verileri
Adalimumab düzeyi < 5000 ng/mL vaka oranı: %45
Adalimumab Antikor PozitifliÄŸi % 0.8
% 100
ADA <5000
ng/mL
% 0
ADA >5000
ng/mL
TNF alfa bloker ilaç yan etkisi
otoimmunite
En sık ANA pozitifliği saptanır.
ANA pozitifliği olguların yaklaşık yarısında ilk
infüzyondan sonra görülür
Klinik anlamı belli değildir.
ANA pozitifliği anti-TNF kullanımı ile ilgili kararı
etkilememektedir.
TNF alfa bloker ilaç düzeyi testleri için genel
kavramlar
Ölçüm için başlangıç zamanı ve takip şeması var mı?
Yok. Tedaviya yanıtsızlık ve doz değişimi sonrası
Örnek ne zaman alınmalı?
Sonraki ilaç alımından hemen önce (İnfliximab için minimun
son infüzyondan 6 hafta sonra)
Terapötik düzey belirlenmiş mi?
Hayır. Hastalık ve hastaya göre değişkenlik gösterdiğinden
verilmemektedir. Tedaviye yanıt ile yorumlanmalıdır.
TNF alfa bloker ilaç düzeyi testleri için genel
kavramlar
Antikor testi yapılması için kriterler nelerdir?
Genel kabul görmüş sınır değerlerin altındaki ilaç düzeyleri
Tedaviye yanıtsızlık
İlaç kullanımından sonra ilaç antikoru ne zaman
pozitifleÅŸir?
2. haftadan itibaren görülebilir.
TNF alfa blokerleri ilaç düzeyleri ve ilaç
antikorları neden ölçülür?
İlaç konsantrasyonunun ve ilaç antikorlarının varlığının
test edilmesi, doz ve terapötik stratejilerin
ayarlanmasına(proaktif izleme) yardımcı olur.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25373884
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2036.2012.05057.x/full
http://clinchem.aaccjnls.org/content/clinchem/early/2016/06/22/clinchem.201
5.242875.full.pdf
http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/14740338.2017.1248401
https://helda.helsinki.fi/bitstream/handle/10138/174093/BTT_96982_cost_effe
ctiveness_of_routine_measuring_serum_drug_concentra_040116.pdf?sequence
=1
Özet
Tedaviye yanıtsızlık
İlaç düzeyi ölçümü
Düşük ilaç düzeyi
İlaç antikor ölçümü
İlaç antikoru pozitifliği
Tedavi planmasında değişiklik
Tedavi etkinliğinin arttırılması
Etkisiz ilaca devam edilmesi hastaya zaman ve yaÅŸam
kalitesi kaybettirir.
İlaç kullanımının laboratuvar testlerine etkisi
Amaç: Gastroentoroloji ilaçlarının kullanımının
laboratuvar testlerine etkisi hakkında bilgi paylaşımı
Kapsam:
• İlaç kullanımından etkilenen bazı laboratuvar testleri, etki
yönü, mekanizması
• İlaç kullanımı bilgisinin preanalitik, analitik ve postanalitik
katkısı
Sunumdan alınması beklenen:
• Laboratuvar kaydı sırasında ilaç kullanım bilgisi
alınmasının öneminin bilinmesi
• Kullanılan ilaç bilgisinin analitik süreçlerde nasıl
kullanılacağının bilinmesi
İlaç kullanımı test ilişkileri
Tedavi Etkisi Ä°nterferans Etkisi
İlaç düzeyi ölçülen
testler
İlacın terapötik
etkisini ölçen
testler
Ä°nvivo interferans
(Farmakolojik yan
etki)
Ä°nvitro interferans
(Metodolojik)
Valproik Asit Kumadin-PTZ PPI-Kromogranin A Askorbik asit-Glukoz
İnfliximab Antitiroid ilaçlar-
TSH,FT4
Oral Kontraseptif-
Tiroksin Bağlayıcı
Globulin
Ä°mmunglobulin -
Ä°mmunoassay testleri
Takrolimus Ä°nsulin-Glukoz Spironolakton-
Aldosteron
Ä°yotlu kontrast
madde- Kapiller
protein elektroforez
Gastoenterolojik sistemlerde
kullanılan ilaçlar
Proton pompa inhibitörleri (Ör: Lansoprazol,Omeprazol)
Helikobakter antibiyotikleri (Ör: Amoksisilin, Klaritromisin)
H2 reseptör antagonistleri (Ör: Famotidin, Ranitidin)
Antiasitler (Ör: Metal iyonları (Kalsiyum, Magnezyum, Sodyum,
Alimunyum), Alkali (Karbonat, Sitrat, Bikarbonat) Simetikon, Aljinik
Asit kombinasyonları)
Bariyer oluşturan reflü önleyiciler (Ör: Kolloidal bizmut
bileÅŸikleri, Sukralfat, Sodyum Aljinat)
TNF alfa blokörleri (Ör:İnfliximab, Adalimumab)
Gastrointestinal sistem ilaçlarının
testlere invivo interferans etkisi
İlaç etken
maddesi
Etkilenen test Önerilen kesme
süresi
Etki Yönü
Proton pompa
inhibitörleri
Kromogranin A 14 gün
Gastrin 14 gün
Üre Nefes Testi 14 gün
HpSA
Çinko, Kalsiyum,
Fosfor,Vitamin B12,
Magnezyum, Demir
Deri Testi
İlaç etken
maddesi
Etkilenen test Önerilen kesme
süresi
Etki Yönü
TNF alfa blokerleri ANA Pozitif
H2 reseptör
antagonistleri
Üre Nefes Testi 2 gün
Deri Testi 2 gün Negatif
Antibiyotikler Üre Nefes Testi 30 gün
Bizmut tuzları Üre Nefes Testi 30 gün
Antiasit (Kalsiyum
Karbonat)
Kalsiyum
Antiasit
(Alimunyum
Hidroksit)
Fosfor, Kalsiyum
Gastrointestinal sistem ilaçlarının
testlere invitro interferans etkisi
İlaç etken
maddesi
Etkilenen test Etki Yönü
Proton pompa
inhibitörleri
Marihuana Pozitif
Ranitidin Amfetamin Pozitif
Metoklopromid LSD Pozitif
Antiasitler Gaitada gizli kan Negatif
Gastroenteroloji ilaçlarının interferans etkisi
olmayan testler
H2 reseptör antagonistleri- CGA
Antiasitler - Ãœre Nefes ve HpSA
Sukralfat - Ãœre Nefes
İlaç kullanımı sorgulama
İlaç düzeyi ve ilaç terapötik etkisi için istenen testlerde
spesifik ilacın sorgulanması.
Ä°stenen testlerde interferans etkisi beklenen spesifik
ilaçların sorgulanması
İlaç alım zamanı
Doz miktarı ve sıklığı
Genel olarak ilaç kullanım bilgisi
İlaç kullanım bilgisi preanalitik test kabul aşamasında
mutlaka kayıt altına alınmalıdır.
Özet
Preanalitik: İnterferans gösteren ilaçların test kabulü
sırasında öğrenilmesi ve hasta/doktorun uyarılması,
uygunsuz sonuç üretilmesini ve yanlış
değerlendirmeyi önler.
Post analitik: İlaç düzeyi ve etkisi için kullanım
bilgilerinin öğrenilmesi sonucun yorumlanması ve
raporda yer alması eksik ve yanlış değerlendirmeyi
önler.
Karın ağrısında ektraperitoneal nedenler için
düşünülmesi gereken bazı hastalıklar ve tanı testleri
Amaç: Karın ağrısı şikâyetinde ilk sırada düşünülmeyen
bazı hastalıkların tanısı için kullanılabilecek laboratuvar
testlerinin gözden geçirilmesi
Kapsam:
• Porfira testleri
• FMF testleri
Sunumdan alınması beklenen:
• Tekrarlayan karın ağrısı şikâyetinde ektraperitoneal
sebeplerin akla gelmesi ve bu hastalıkların tanısında
kullanılabilecek testlerin bilinmesi
Ekstraperitonel Karın Ağrısı
Sebepleri
Endokrin ve metabolizma
Ãœremi
Diabetik Kriz
Adison Krizi
Akut Ä°ntermitant Porfiria
Ailevi Akdeniz Anemisi
Hematolojik Hastalıklar
Orak hücreli krizi
Akut Lösemi
Toksin ve ilaçlar
Kurşun veya ağır metal zehirlenmesi
Ekstraperitonel Karın Ağrısı
Sebepleri
Enfeksiyon ve İnflamatuvar Hastalıklar
Tabes Dorsalis
Herpes Zoster
Akut Romatizmal AteÅŸ
Henoch-Schönlein Purpurası
Sistemik Lupus Eritematozis
Poliarteritis Nodoza
Yansıyan Ağrı
Myokardial Enfarktüs
Torasik Yaralanma
Akut Pankreatit
Pnömoni
Pulmoner Emboli
Porfiria
Hem biyosentezinde rol alan enzimlerin edinsel yada
kazanılmış bozukluğu veya eksikliği ile oluşur.
PORFÄ°RÄ°A tipleri
Akut Porfirialar
Acute intermittent
porphyria (AIP)
Variegate porphyria (VP)
Hereditary coproporphyria
(HCP)
Aminolevulinic acid
dehydratase de ciency
porphyria (ADP)
Kutanöz Porfirialar
Porphyria cutanea tarda
(PCT)
Erythropoietic
protoporphyria (EPP)
Variegate porphyria (VP)
Hereditary coproporphyria
(HCP)
Congenital erythropoietic
porphyria (CEP)
X-linked dominant
protoporphyria (XLDPP)
Gastroenterolojik hastalıklarda kullanılan biyolojik tedavi ajanları ve antikorları
Porfiria Testleri
Delta Aminolevulinik Asit (ALA) (Ä°drar)
Porfobilinojen (Ä°drar)
Porfirinler (Ä°drar)
Porfirin Fraksiyonları (Kan)
Aminolevulinik Asit Dehidrataz(ALAD) (Kan)
Porfobilinojen Deaminaz (PBGD) (Kan)
Akut porfiria multi gene panel
Gastroenterolojik hastalıklarda kullanılan biyolojik tedavi ajanları ve antikorları
FMF (Ailevi Akdeniz AteÅŸi)
Herediter inflamatuvar hastalık
Akdeniz toplumlarında sıklık 1/400-1/1000
Tekrarlayan karın ağrıları, ateş, plevrit, artrit ile
seyreder.
Amyloidosis komplikasyonu görülebilir.
FMF mutasyonları MEFV geninde yer alır.
Özet
Tekrarlayan karın ağrısı şikayetlerinde karın içi
organların hastalıkları dışındaki sebeplerin akla
gelmesi ve tanı testlerinin bilinmesi hasta yararı için
önemlidir.
Gastrointestinal Kanser Biyokimyasal
µþ±ð±ô¾±°ù³Ù±ðç±ô±ð°ù¾±
CEA (Mide ve Kolorektal
tümör)
CA 19-9 (Mide ve
Kolorektal tümör)
AFP (Hepatoselluler
karsinoma)
CA 72-4 (Mide ve
Kolorektal tümör)
Gastrin (Gastrinoma)
Nöroendokrin Tümör
(NET) µþ±ð±ô¾±°ù³Ù±ðç±ô±ð°ù¾±
Kromogranin A
Serotonin (Kan, Ä°drar)
5-Hidroksi Ä°ndol Asetik
Asit (5-HÄ°AA)
Nöron Spesifik Enolaz
(NSE)
Ä°nsulin
ACTH
Gastrin
Glukagon
Somatostatin
Nöroendokrin Tümör (NET) µþ±ð±ô¾±°ù³Ù±ðç±ô±ð°ù¾±
Karsinoid tümör panel
Kromogranin A
%80 ninde yüksektir ve kötü prognoz göstergesi
Konsantrasyonu tümör yükü ile korele
Atrofik gastrit, Renal ve Hepatik yetmezlik ve PPI
kullanımında yüksekliği görülebilir.
Seratonin
5-HÄ°AA
5-HT

More Related Content

Gastroenterolojik hastalıklarda kullanılan biyolojik tedavi ajanları ve antikorları

  • 2. Gastroenterolojik hastalıklarda kullanılan biyolojik tedavi ajanları ve antikorları Amaç: Biyolojik tedavi ajanlarından TNF alfa bloker ilaçlar için, etken madde düzeyi ve antikor testlerinin kullanımı hakkında bilgi paylaşımı Kapsam: • TNF alfa bloker ilaçların klinikte kullanım alanları • Ä°laç düzeyi ve ilaç antikor sonuçlarının yorumlanması Sunumdan alınması beklenen: • TNF alfa bloker ilaçlar için etken madde düzeyi ve antikor ölçümünün tedavi etkinliÄŸi takibinde öneminin bilinmesi
  • 3. Biyolojik tedavi ajanları Biyolojik tedavi ajanları monoklonal antikorlardır. Monoklonal antikor ilaç Etken Madde Ä°nhibisyon etkisi Kullanıldığı hastalıklar TNF alfa Antikor Ä°nfliximab, Adalimumab, Etanercept TNF alfa üzerinden Ä°nflamasyon Chron, Ãœlseratif Kolit, Romatoid Artrit, Ankilozan Spondilit, Psöriazis CD20 Antikor Rutiximab B hücre Lenfoma VEGF-A Antikor Bevacizumab Angiogenez Kolorektal kanser Her2 Antikor Transtuzumab Reseptör HER2 pozitif kanserler IL-6R Antikor Tocilizumab IL-6 üzerinden Ä°nflamasyon Romatoid Artrit
  • 4. TNF alfa Blokerleri Bağışıklık sitemi üzerine etkili monoklonal antikorların bir grubudur. TNF alfa immün hücrelerden salınır ve bir dizi inflamatuvar ve immunoregülatuvar aktivitede rol oynar. TNF alfa blokerleri, TNF alfa'nın soluble ve membran formlarına baÄŸlanıp, patolojik etkilerini bloke eder.
  • 6. TNF alfa Bloker Ajanlar Infliksimab (kimerik IgG1 kappa monoklonal ab) Damar içi uygulanır. 0,2 ve 6. hafta baÅŸlangıç infüzyon sonrası 8 haftada bir idame. Adalimumab (rekombinant insan IgG1 monoklonal antikor) Derialtı uygulanır. 2 haftada bir. Etanercept (soluble TNFR füzyon proteini (p75+IgG)) Derialtı uygulanır. Haftada 1-2
  • 7. Ä°nfliximab Kimerik monoklonal antikor olup hem soluble, hem de transmembran TNF alfa'ya yüksek affinite ve spesifite ile baÄŸlanır . Hastalığa göre farklı farmakokinetik özellik gösterir. Romatoloji Gastroenteroloji Dermatoloji Romatoid artrit Crohn hastalığı Kronik Psöriazis Ankilozan Spondilit Ãœlseratif kolit Psöriatik Artrit
  • 8. Ä°nfliximab BaÅŸlangıç infüzyonu (0,2-6 hafta) sırasında kararlı düzeye ulaÅŸmamaktadır ve infüzyonlar arasında düzey çok deÄŸiÅŸkendir. Ä°nfliximab düzeylerinin stabileÅŸme süresi olarak yaklaşık 14 hafta verilmektedir.
  • 9. Ä°nfliximab Düşük konsantrasyonları tedaviye yanıt kaybı ile iliÅŸkilendirilir. Ä°nfliximab Düzeyi Ölçümü < 5.0 µg/mL > 5.0 µg/mL > 35.0 µg/mL Ä°nfliximab antikor ölçümü Tedaviye yanıt kaybı var ise daha yüksek doz veya daha sık aralıklarla infüzyon Örnek alım zamanı kontrol
  • 10. Adalimumab Recombinant IgG1 monoklonal antikoru olup hem soluble, hem de transmembran TNF alfa'ya yüksek affinite ile baÄŸlanır. Romatoloji Gastroenteroloji DiÄŸer Romatoid Artrit Ãœlseratif Kolit Ãœveit Juvenil Ä°diopatik Artrit Crohn hastalığı Hidradenitis suppurativa Ankilozan spondilit Psöriatik Artrit
  • 11. Adalimumab Adalimumab ilaç kullanımından 2 hafta sonra ölçülebilir. Düşük konsantrasyonları tedaviye yanıt kaybı ile iliÅŸkilendirilir. <5000 ng/mL düzeyinde Adalimumab antikor bakılması önerilir.
  • 12. Monoklonal antikor klerensine etki eden faktörler Faktörler Etki yönü Düşük albumin düzeyi Yüksek baÅŸlangıç TNF alfa düzeyi Yüksek baÅŸlangıç CRP düzeyi Yüksek BMI Erkek cinsiyet Anti Ä°laç Antikor Ä°mmunsupresan kullanımı Anti-TNF Monoclonal Antibodies in Inflammatory Bowel Disease: Pharmacokinetics-Based Dosing Paradigms. Ingrid Ordás1,2, Diane R. Mould3, Brian G. Feagan4 and William J. Sandborn1 http://www.nature.com/cpt
  • 13. TNF alfa bloker ilaç antikorları Ä°laca karşı geliÅŸen antikor, ilaçların farmakokinetiÄŸini etkiler. Ä°laca yanıtın derecesi ve yanıt süresini azaltır. Ä°laç antikorlarının pozitiflik oranı hasta ve hastalığa baÄŸlı olarak geniÅŸ bir varyasyon gösterir.
  • 14. TNF alfa bloker ilaç anikorları için pozitiflik oranı Infliximab antikor pozitifliÄŸi %9 ile %58 Adalimumab antikor pozitifliÄŸi %3.7 ile %40 Ä°mmunsupresanlara birlikte pozitiflik azalır. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2036.2012.05057.x/full https://www.anserifx.com/PDF/Wang2.pdf https://www.fda.gov/ohrms/dockets/ac/03/briefing/3930B1_02_B-Abbott-Humira%20Prescribing%20Info.pdf https://www.premera.com/medicalpolicies/2.04.84.pdf Curr Treat Options Gastroenterol. 2014 Mar; 12(1): 59–75.
  • 15. Ä°nfliximab ve Anti Ä°nfliximab verileri Ä°nfliximab düzeyi < 5.0 µg/mL vaka oranı: % 75 Ä°nfliximab Antikor PozitifliÄŸi % 16.5 % 94 INF <5.0 µg/mL % 6 INF >5.0 µg/mL
  • 16. Adalimumab ve Anti Adalimumab verileri Adalimumab düzeyi < 5000 ng/mL vaka oranı: %45 Adalimumab Antikor PozitifliÄŸi % 0.8 % 100 ADA <5000 ng/mL % 0 ADA >5000 ng/mL
  • 17. TNF alfa bloker ilaç yan etkisi otoimmunite En sık ANA pozitifliÄŸi saptanır. ANA pozitifliÄŸi olguların yaklaşık yarısında ilk infüzyondan sonra görülür Klinik anlamı belli deÄŸildir. ANA pozitifliÄŸi anti-TNF kullanımı ile ilgili kararı etkilememektedir.
  • 18. TNF alfa bloker ilaç düzeyi testleri için genel kavramlar Ölçüm için baÅŸlangıç zamanı ve takip ÅŸeması var mı? Yok. Tedaviya yanıtsızlık ve doz deÄŸiÅŸimi sonrası Örnek ne zaman alınmalı? Sonraki ilaç alımından hemen önce (Ä°nfliximab için minimun son infüzyondan 6 hafta sonra) Terapötik düzey belirlenmiÅŸ mi? Hayır. Hastalık ve hastaya göre deÄŸiÅŸkenlik gösterdiÄŸinden verilmemektedir. Tedaviye yanıt ile yorumlanmalıdır.
  • 19. TNF alfa bloker ilaç düzeyi testleri için genel kavramlar Antikor testi yapılması için kriterler nelerdir? Genel kabul görmüş sınır deÄŸerlerin altındaki ilaç düzeyleri Tedaviye yanıtsızlık Ä°laç kullanımından sonra ilaç antikoru ne zaman pozitifleÅŸir? 2. haftadan itibaren görülebilir.
  • 20. TNF alfa blokerleri ilaç düzeyleri ve ilaç antikorları neden ölçülür? Ä°laç konsantrasyonunun ve ilaç antikorlarının varlığının test edilmesi, doz ve terapötik stratejilerin ayarlanmasına(proaktif izleme) yardımcı olur. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25373884 http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2036.2012.05057.x/full http://clinchem.aaccjnls.org/content/clinchem/early/2016/06/22/clinchem.201 5.242875.full.pdf http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/14740338.2017.1248401 https://helda.helsinki.fi/bitstream/handle/10138/174093/BTT_96982_cost_effe ctiveness_of_routine_measuring_serum_drug_concentra_040116.pdf?sequence =1
  • 21. Özet Tedaviye yanıtsızlık Ä°laç düzeyi ölçümü Düşük ilaç düzeyi Ä°laç antikor ölçümü Ä°laç antikoru pozitifliÄŸi Tedavi planmasında deÄŸiÅŸiklik Tedavi etkinliÄŸinin arttırılması Etkisiz ilaca devam edilmesi hastaya zaman ve yaÅŸam kalitesi kaybettirir.
  • 22. Ä°laç kullanımının laboratuvar testlerine etkisi Amaç: Gastroentoroloji ilaçlarının kullanımının laboratuvar testlerine etkisi hakkında bilgi paylaşımı Kapsam: • Ä°laç kullanımından etkilenen bazı laboratuvar testleri, etki yönü, mekanizması • Ä°laç kullanımı bilgisinin preanalitik, analitik ve postanalitik katkısı Sunumdan alınması beklenen: • Laboratuvar kaydı sırasında ilaç kullanım bilgisi alınmasının öneminin bilinmesi • Kullanılan ilaç bilgisinin analitik süreçlerde nasıl kullanılacağının bilinmesi
  • 23. Ä°laç kullanımı test iliÅŸkileri Tedavi Etkisi Ä°nterferans Etkisi Ä°laç düzeyi ölçülen testler Ä°lacın terapötik etkisini ölçen testler Ä°nvivo interferans (Farmakolojik yan etki) Ä°nvitro interferans (Metodolojik) Valproik Asit Kumadin-PTZ PPI-Kromogranin A Askorbik asit-Glukoz Ä°nfliximab Antitiroid ilaçlar- TSH,FT4 Oral Kontraseptif- Tiroksin BaÄŸlayıcı Globulin Ä°mmunglobulin - Ä°mmunoassay testleri Takrolimus Ä°nsulin-Glukoz Spironolakton- Aldosteron Ä°yotlu kontrast madde- Kapiller protein elektroforez
  • 24. Gastoenterolojik sistemlerde kullanılan ilaçlar Proton pompa inhibitörleri (Ör: Lansoprazol,Omeprazol) Helikobakter antibiyotikleri (Ör: Amoksisilin, Klaritromisin) H2 reseptör antagonistleri (Ör: Famotidin, Ranitidin) Antiasitler (Ör: Metal iyonları (Kalsiyum, Magnezyum, Sodyum, Alimunyum), Alkali (Karbonat, Sitrat, Bikarbonat) Simetikon, Aljinik Asit kombinasyonları) Bariyer oluÅŸturan reflü önleyiciler (Ör: Kolloidal bizmut bileÅŸikleri, Sukralfat, Sodyum Aljinat) TNF alfa blokörleri (Ör:Ä°nfliximab, Adalimumab)
  • 25. Gastrointestinal sistem ilaçlarının testlere invivo interferans etkisi Ä°laç etken maddesi Etkilenen test Önerilen kesme süresi Etki Yönü Proton pompa inhibitörleri Kromogranin A 14 gün Gastrin 14 gün Ãœre Nefes Testi 14 gün HpSA Çinko, Kalsiyum, Fosfor,Vitamin B12, Magnezyum, Demir Deri Testi
  • 26. Ä°laç etken maddesi Etkilenen test Önerilen kesme süresi Etki Yönü TNF alfa blokerleri ANA Pozitif H2 reseptör antagonistleri Ãœre Nefes Testi 2 gün Deri Testi 2 gün Negatif Antibiyotikler Ãœre Nefes Testi 30 gün Bizmut tuzları Ãœre Nefes Testi 30 gün Antiasit (Kalsiyum Karbonat) Kalsiyum Antiasit (Alimunyum Hidroksit) Fosfor, Kalsiyum
  • 27. Gastrointestinal sistem ilaçlarının testlere invitro interferans etkisi Ä°laç etken maddesi Etkilenen test Etki Yönü Proton pompa inhibitörleri Marihuana Pozitif Ranitidin Amfetamin Pozitif Metoklopromid LSD Pozitif Antiasitler Gaitada gizli kan Negatif
  • 28. Gastroenteroloji ilaçlarının interferans etkisi olmayan testler H2 reseptör antagonistleri- CGA Antiasitler - Ãœre Nefes ve HpSA Sukralfat - Ãœre Nefes
  • 29. Ä°laç kullanımı sorgulama Ä°laç düzeyi ve ilaç terapötik etkisi için istenen testlerde spesifik ilacın sorgulanması. Ä°stenen testlerde interferans etkisi beklenen spesifik ilaçların sorgulanması Ä°laç alım zamanı Doz miktarı ve sıklığı Genel olarak ilaç kullanım bilgisi Ä°laç kullanım bilgisi preanalitik test kabul aÅŸamasında mutlaka kayıt altına alınmalıdır.
  • 30. Özet Preanalitik: Ä°nterferans gösteren ilaçların test kabulü sırasında öğrenilmesi ve hasta/doktorun uyarılması, uygunsuz sonuç üretilmesini ve yanlış deÄŸerlendirmeyi önler. Post analitik: Ä°laç düzeyi ve etkisi için kullanım bilgilerinin öğrenilmesi sonucun yorumlanması ve raporda yer alması eksik ve yanlış deÄŸerlendirmeyi önler.
  • 31. Karın aÄŸrısında ektraperitoneal nedenler için düşünülmesi gereken bazı hastalıklar ve tanı testleri Amaç: Karın aÄŸrısı ÅŸikâyetinde ilk sırada düşünülmeyen bazı hastalıkların tanısı için kullanılabilecek laboratuvar testlerinin gözden geçirilmesi Kapsam: • Porfira testleri • FMF testleri Sunumdan alınması beklenen: • Tekrarlayan karın aÄŸrısı ÅŸikâyetinde ektraperitoneal sebeplerin akla gelmesi ve bu hastalıkların tanısında kullanılabilecek testlerin bilinmesi
  • 32. Ekstraperitonel Karın AÄŸrısı Sebepleri Endokrin ve metabolizma Ãœremi Diabetik Kriz Adison Krizi Akut Ä°ntermitant Porfiria Ailevi Akdeniz Anemisi Hematolojik Hastalıklar Orak hücreli krizi Akut Lösemi Toksin ve ilaçlar KurÅŸun veya ağır metal zehirlenmesi
  • 33. Ekstraperitonel Karın AÄŸrısı Sebepleri Enfeksiyon ve Ä°nflamatuvar Hastalıklar Tabes Dorsalis Herpes Zoster Akut Romatizmal AteÅŸ Henoch-Schönlein Purpurası Sistemik Lupus Eritematozis Poliarteritis Nodoza Yansıyan AÄŸrı Myokardial Enfarktüs Torasik Yaralanma Akut Pankreatit Pnömoni Pulmoner Emboli
  • 34. Porfiria Hem biyosentezinde rol alan enzimlerin edinsel yada kazanılmış bozukluÄŸu veya eksikliÄŸi ile oluÅŸur.
  • 35. PORFÄ°RÄ°A tipleri Akut Porfirialar Acute intermittent porphyria (AIP) Variegate porphyria (VP) Hereditary coproporphyria (HCP) Aminolevulinic acid dehydratase de ciency porphyria (ADP) Kutanöz Porfirialar Porphyria cutanea tarda (PCT) Erythropoietic protoporphyria (EPP) Variegate porphyria (VP) Hereditary coproporphyria (HCP) Congenital erythropoietic porphyria (CEP) X-linked dominant protoporphyria (XLDPP)
  • 37. Porfiria Testleri Delta Aminolevulinik Asit (ALA) (Ä°drar) Porfobilinojen (Ä°drar) Porfirinler (Ä°drar) Porfirin Fraksiyonları (Kan) Aminolevulinik Asit Dehidrataz(ALAD) (Kan) Porfobilinojen Deaminaz (PBGD) (Kan) Akut porfiria multi gene panel
  • 39. FMF (Ailevi Akdeniz AteÅŸi) Herediter inflamatuvar hastalık Akdeniz toplumlarında sıklık 1/400-1/1000 Tekrarlayan karın aÄŸrıları, ateÅŸ, plevrit, artrit ile seyreder. Amyloidosis komplikasyonu görülebilir. FMF mutasyonları MEFV geninde yer alır.
  • 40. Özet Tekrarlayan karın aÄŸrısı ÅŸikayetlerinde karın içi organların hastalıkları dışındaki sebeplerin akla gelmesi ve tanı testlerinin bilinmesi hasta yararı için önemlidir.
  • 41. Gastrointestinal Kanser Biyokimyasal µþ±ð±ô¾±°ù³Ù±ðç±ô±ð°ù¾± CEA (Mide ve Kolorektal tümör) CA 19-9 (Mide ve Kolorektal tümör) AFP (Hepatoselluler karsinoma) CA 72-4 (Mide ve Kolorektal tümör) Gastrin (Gastrinoma) Nöroendokrin Tümör (NET) µþ±ð±ô¾±°ù³Ù±ðç±ô±ð°ù¾± Kromogranin A Serotonin (Kan, Ä°drar) 5-Hidroksi Ä°ndol Asetik Asit (5-HÄ°AA) Nöron Spesifik Enolaz (NSE) Ä°nsulin ACTH Gastrin Glukagon Somatostatin
  • 42. Nöroendokrin Tümör (NET) µþ±ð±ô¾±°ù³Ù±ðç±ô±ð°ù¾±
  • 43. Karsinoid tümör panel Kromogranin A %80 ninde yüksektir ve kötü prognoz göstergesi Konsantrasyonu tümör yükü ile korele Atrofik gastrit, Renal ve Hepatik yetmezlik ve PPI kullanımında yüksekliÄŸi görülebilir. Seratonin 5-HÄ°AA 5-HT