ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
Variatie in tijden.
Internationaal review effecten
verschillende invullingen
schooldag, schoolweek en
schooljaar
Dr. Geert Driessen
www.geertdriessen.nl
ITS – Radboud Universiteit Nijmegen
Aanleiding onderzoek
• Variatie inrichting en invulling dag, week, jaar.
• Ontwikkelingen: arbeidsparticipatie vrouwen,
vraag opvang, veranderingen wet- en
regelgeving, brede scholen.
• Uiteenlopende gevolgen voor verschillende
groepen van betrokkenen.
• Effecten ?
Opzet onderzoek
• Internationale literatuurstudie.
• Kinderen basisschoolleeftijd.
• Nederland, België, Frankrijk, Engeland,
Zweden, Noorwegen, VS.
• Vanaf 1990.
• Evaluaties die voldoen aan gangbare
methodologische standaarden (!).
Betrokkenen Subgroepen Invulling
tijd
Effecten
Kinderen • alle kinderen
• achterstands-
kinderen
• onderwijs
• remediëring
• verrijking
• ontspanning
• opvang
• cognitief
• niet-cognitief
Ouders • arbeidsparticipatie
• combineren arbeid-zorg
• tevredenheid
• ouderparticipatie
School • bestuur
• directie
• leraren
• tevredenheid
• werkbelasting
• overleg
Opvang-
instelling
• bestuur
• directie
• leidsters
• tevredenheid
• werkbelasting
Instelling
sport/cultuur
• begeleiders
• trainers
• tevredenheid
• werkbelasting
Effecten variatie tijd (dag, week, jaar)
Betrokkenen Subgroepen Invulling
tijd
Effecten
Kinderen • alle kinderen
• achterstands-
kinderen
• onderwijs
• remediëring
• verrijking
• ontspanning
• opvang
• cognitief
• niet-cognitief
Ouders • arbeidsparticipatie
• combineren arbeid-zorg
• tevredenheid
• ouderparticipatie
School • bestuur
• directie
• leraren
• tevredenheid
• werkbelasting
• overleg
Opvang-
instelling
• bestuur
• directie
• leidsters
• tevredenheid
• werkbelasting
Instelling
sport/cultuur
• begeleiders
• trainers
• tevredenheid
• werkbelasting
Effecten variatie tijd (dag, week, jaar)
Naschoolse programma’s (VS)
• Variant a. Extended schoolday: link reguliere
schooldag, eigen school; accent op onderwijs.
• Variant b. After school programs: vaak elders;
accent op opvang.
• Enorm veel variatie; veel onderzoek.
• Doorgaans kleine positieve effecten.
• Maar, afhankelijk van verschillende andere
factoren.
Verlengde schooldag (Nederland)
• Doel verbetering prestaties achterstands-
leerlingen.
• Meestal link reguliere schooldag en les-
programma.
• Elke school eigen invulling.
• Enkele studies; bevindingen niet eenduidig.
Brede scholen
• Komen in veel landen voor, met verschillende
doelen en uitwerkingen. Kern: netwerk van
voorzieningen.
• Geen onderzoek voldoet aan gangbare
methodologische criteria.
• Buitenlands onderzoek louter project-
beschrijvingen. Betrokkenen meestal positief.
• Kwantitatief onderzoek (vnl. Nederlands) laat
geen (positieve) effecten zien.
Bioritme
• Praktisch geen onderzoek beschikbaar.
• Een enkel onderzoek suggereert dat de beste
leertijd tussen 10 en 12.00u en 14 en 16.30u
ligt; de beste ontspanningstijd tussen 12 en
14u.
Zomervakantie
• In de VS gaan kinderen uit lagere milieus er tijdens
de (lange) zomervakantie qua taal en rekenen op
achteruit. In Nederland is daarvoor geen bewijs.
• Alternatief in de VS: meer evenwichtige
jaarkalender. Meestal positieve effecten op
prestaties, m.n. voor kinderen uit achterstands-
situaties. Directies, leraren en ouders zijn vaak
positief.
• Ander alternatief VS: uitbreiding aantal school-
dagen. In de helft van de gevallen positieve
effecten op prestaties.
Jonger starten
• Eén onderzoek.
• Achterstandsleerlingen.
• Eén maand eerder al positief effect op taal- en
rekenprestaties.
• Beperkte kosten.
Schakelklassen
• Kinderen met taalachterstanden; één jaar extra
taalonderwijs, verschillende varianten.
• Meerjarige evaluatie.
• Bij sommige groepen meer leerwinst op
cognitief gebied, bij andere niet.
• Bevindingen op niet-cognitief gebied
wisselend.
• Verschillende betrokkenen doorgaans positief.
Conclusies
• Nauwelijks goed opgezet effectenonderzoek
naar de inrichting van de tijd beschikbaar.
• Met de nodige terughoudendheid: sommige
varianten laten (relatief geringe) positieve
effecten op prestaties zien.
• Maar succes afhankelijk van: substantieel
meer tijd; voldoende samenhang met reguliere
programma; hoge kwalificatie begeleiders (bij
voorkeur eigen leraren); individuele
benadering.

More Related Content

Geert Driessen (2010) MinOCW Variatie in tijden Pres.pdf

  • 1. Variatie in tijden. Internationaal review effecten verschillende invullingen schooldag, schoolweek en schooljaar Dr. Geert Driessen www.geertdriessen.nl ITS – Radboud Universiteit Nijmegen
  • 2. Aanleiding onderzoek • Variatie inrichting en invulling dag, week, jaar. • Ontwikkelingen: arbeidsparticipatie vrouwen, vraag opvang, veranderingen wet- en regelgeving, brede scholen. • Uiteenlopende gevolgen voor verschillende groepen van betrokkenen. • Effecten ?
  • 3. Opzet onderzoek • Internationale literatuurstudie. • Kinderen basisschoolleeftijd. • Nederland, België, Frankrijk, Engeland, Zweden, Noorwegen, VS. • Vanaf 1990. • Evaluaties die voldoen aan gangbare methodologische standaarden (!).
  • 4. Betrokkenen Subgroepen Invulling tijd Effecten Kinderen • alle kinderen • achterstands- kinderen • onderwijs • remediëring • verrijking • ontspanning • opvang • cognitief • niet-cognitief Ouders • arbeidsparticipatie • combineren arbeid-zorg • tevredenheid • ouderparticipatie School • bestuur • directie • leraren • tevredenheid • werkbelasting • overleg Opvang- instelling • bestuur • directie • leidsters • tevredenheid • werkbelasting Instelling sport/cultuur • begeleiders • trainers • tevredenheid • werkbelasting Effecten variatie tijd (dag, week, jaar)
  • 5. Betrokkenen Subgroepen Invulling tijd Effecten Kinderen • alle kinderen • achterstands- kinderen • onderwijs • remediëring • verrijking • ontspanning • opvang • cognitief • niet-cognitief Ouders • arbeidsparticipatie • combineren arbeid-zorg • tevredenheid • ouderparticipatie School • bestuur • directie • leraren • tevredenheid • werkbelasting • overleg Opvang- instelling • bestuur • directie • leidsters • tevredenheid • werkbelasting Instelling sport/cultuur • begeleiders • trainers • tevredenheid • werkbelasting Effecten variatie tijd (dag, week, jaar)
  • 6. Naschoolse programma’s (VS) • Variant a. Extended schoolday: link reguliere schooldag, eigen school; accent op onderwijs. • Variant b. After school programs: vaak elders; accent op opvang. • Enorm veel variatie; veel onderzoek. • Doorgaans kleine positieve effecten. • Maar, afhankelijk van verschillende andere factoren.
  • 7. Verlengde schooldag (Nederland) • Doel verbetering prestaties achterstands- leerlingen. • Meestal link reguliere schooldag en les- programma. • Elke school eigen invulling. • Enkele studies; bevindingen niet eenduidig.
  • 8. Brede scholen • Komen in veel landen voor, met verschillende doelen en uitwerkingen. Kern: netwerk van voorzieningen. • Geen onderzoek voldoet aan gangbare methodologische criteria. • Buitenlands onderzoek louter project- beschrijvingen. Betrokkenen meestal positief. • Kwantitatief onderzoek (vnl. Nederlands) laat geen (positieve) effecten zien.
  • 9. Bioritme • Praktisch geen onderzoek beschikbaar. • Een enkel onderzoek suggereert dat de beste leertijd tussen 10 en 12.00u en 14 en 16.30u ligt; de beste ontspanningstijd tussen 12 en 14u.
  • 10. Zomervakantie • In de VS gaan kinderen uit lagere milieus er tijdens de (lange) zomervakantie qua taal en rekenen op achteruit. In Nederland is daarvoor geen bewijs. • Alternatief in de VS: meer evenwichtige jaarkalender. Meestal positieve effecten op prestaties, m.n. voor kinderen uit achterstands- situaties. Directies, leraren en ouders zijn vaak positief. • Ander alternatief VS: uitbreiding aantal school- dagen. In de helft van de gevallen positieve effecten op prestaties.
  • 11. Jonger starten • Eén onderzoek. • Achterstandsleerlingen. • Eén maand eerder al positief effect op taal- en rekenprestaties. • Beperkte kosten.
  • 12. Schakelklassen • Kinderen met taalachterstanden; één jaar extra taalonderwijs, verschillende varianten. • Meerjarige evaluatie. • Bij sommige groepen meer leerwinst op cognitief gebied, bij andere niet. • Bevindingen op niet-cognitief gebied wisselend. • Verschillende betrokkenen doorgaans positief.
  • 13. Conclusies • Nauwelijks goed opgezet effectenonderzoek naar de inrichting van de tijd beschikbaar. • Met de nodige terughoudendheid: sommige varianten laten (relatief geringe) positieve effecten op prestaties zien. • Maar succes afhankelijk van: substantieel meer tijd; voldoende samenhang met reguliere programma; hoge kwalificatie begeleiders (bij voorkeur eigen leraren); individuele benadering.