ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Gentrit Kastrati,Motivacionet,Punim Seminari

•
•
Gentrit Kastrati
Gentrit Kastrati

Gentrit Kastrati Fakulteti i Edukimit dega Teknologji-Informatikë, Prishtinë,2014

1 of 23
Downloaded 16 times
Gentrit Kastrati,Motivacionet,Punim Seminari
UNIVERSITETI I PRISHTINËS FAKULTETII EDUKIMIT-PRISHTINË Lënda: Psikologji e Përgjithshme Tema: Motivacionet Mentori: Dr. Rrezarta Avdyli Ass. Edona Berisha Kida Prishtinë, Maj 2014 Studenti: Gentrit Kastrati
Ç’ËSHTË MOTIVACIONI ? Ajo pjesë e psikologjisë që përpiqet të shpjegojë se pse bëjmë ato gjëra që bëjmë quhet motivacion.... Vëmendje e madhe i është kushtuar motiveve të urisë, seksit, kureshtjes dhe suksesit. Psikologët e kanë studiuar motivacionin nga shumë këndvestrime si: nga ana e impulsve të brëndshme, e shtresave të jashtme, e nivelit të nxitshmërisë dhe e trashigimisë. ..................................... MOTIVACIONI
 Teoritë biologjike  Teoria e impulsit  Teoria e shtysës  Teoria e nivelit të nxitshmërisë  Teoria humaniste Maslow  Teoria kognitive CILAT JANË TEORITË E MOTIVACIONIT ? TEORIT E MOTIVACIONIT
 Motivet biologjike  Motivet stimuluse  Motivet e mësuara sociale KATEGORIT KRYESORE MOTIVESH
Termi motiv rrjedh nga gjuha latine motivus, që do të thotë nxitës, shtytës të lëvizjes. Motivet nxisni dhe drejtojnë sjeljen e individit për arritjen e disa qëllimeve. Motivacioni mund të mendohet se është forca që nis (inicon) dhe drejton sjelljen si dhe faktorët që përcaktojnë intensitetin dhe qëndrushmërinë e asaj sjelljeje. Për shembull, kur jemi të uritur ne nisem të kërkojmë ushqime dhe kur jemi të mërzitur fillojmë të veprojmë për të hequr mërzinë Këto veprime nisëse inicuese, mund të komandohen e të udhërohen nga brënda individit ose nga mjedisi i jashtëm. MOTIVACIONI
Teoria Instinktive Teoria e Ethologjis  Modele Veprimesh Fikse (MVF) Teoria Sociobiologjike Teoria Motivacionale e Ferud (FROJD) TEORITË BIOLOGJIKE
Instinktet janë impulse që krijojn sjellje. William James (1890) Ai i shihte instiktet më shumë si prirje për të vepruar në nje mënyre të dhënë sesasi reagime absolute,reflektuseose si gjëra të mësuara. Disa nga instinktetqë përmend Jamesjanë: TEORIA INSTINKTIVE (BIOLOGJIKE)
Ethologjia është shkenca e sjelljes së kafshëve në mjedisin e tyre natyrore. Ajo përqëndrohet më shumë në sjelljen e trashiguar sesa në atë të mësuar. Qëllimi përfundimtar i ethologëve është të zbulojnë sesi ka evoluar sjellja instinktive e specieve të afërta dhe sesi ndikon ajo për të mbijetuar Hapi i parë për ethologistët është formimi i një ethogramë, e cila është një përshkrim i detajuar i të gjitha sjelljeve që kryejnë speciet. Konrad Lorenz TEORIA E ETHOLOGJIS
MVF janë sjellje të pamësuara, të trashiguara dhe steriotipike të cilat janë karakteristike për specie të caktuara ose kryhen nga të gjithe anëtaret e një specieje (Alcick, 1984). MVF shkaktohen nga sinjale specifike të mjedisit, të cilat janë quajtur çlirues (sinjale stimujsh). Çliruesit janë të rëndësishëm sidomos në sjelljet sociale si agresioni ose dashuria. MODELE VEPRIMESH FIKSE (MVF)
Sociobiologjia është studimi i bazës gjenetike të sjelljes sociale. Një koncept kyç në këtë teori është se individi është i programuar gjenetikisht për t’u sjellë në mënyre të tille që genet e tij të trashëgohen në gjeneratën tjetër. Sociobiologjia është kontradiktore sepse shpall se bazë gjenetike ka jo vetëm biologjia njerëzore, por edhe sjellja sociale e tyre. TEORIA SOCIOBIOLOGJIKE
Frojdi besonte se sjellja shkaktohet nga instinktet e bërendshme (fjala gjermane treib mund të interpretohet si instinkt, ose impuls). Ai besonte gjithashtu se ekzistojn dy instinkte kryesore : instinkti i jetës dhe i vdekjes. Instinkti i jetës ose erosi, shërben për ta ndihmuar individin dhe speciet për të mbijetuar. Instinkti i vdekjes ose thanatosi përfshin agresionin dhe shkatërrimin. Frojdi bën të ditur se instinktet kanë katër karakteristika: burimin, forcën shtytëse, qëllimin dhe objektin. TEORIA MOTIVACIONALE E FREUD
Termi impuls u përdor për here të pare në vitin 1918 nga Woodworth për të përshkruar forcat e bërendshme që na shtyejnë ne të bejmë diçka. Ai argumentoj se impulse të ndryshme motivojnë sjellje të ndryshme. Për shëmbull, impulsi i urisë motivon të ngrënit dhe impulsi i etjes motivon të piret. Woodworthi i përshkroj karakteristikat e impulseve: drejtimi, intensiteti dhe qëndrushmëria ose këmbëgulja. Koncepti i impulsit shpesh lidhet me procesin e homeostazës. TEORIA E IMPULSIT
Nëse ju e fshihni urinë, do të vini re se ajo shfaqet periodikisht (tre ose katër herë në ditë). Motivi i urisë ndjek një cikël që shpjegon konceptin e homeostazës. Ky koncept u paraqit nga Walter Cannon në vitin 1939 për të shpjeguar sesi proceset e brëndshme trupore mbahen në një gjëndje të qëndrushme ekuilibri. Shëmbulli më i lehtë i mekanizmit homeostatik është temperatura. Kur temperatura e trupit tonë ngrihet, ne djersijmë që ta ftohim trupin dhe, kur temperatura e trupit na bie, ne dridhemi ta ngrohim atë. HEOMESTAZA
Sipas kësaj teorie ngacmus të jashtëm, të quajtur “shtysa” e shtyjnë individin drejt disa qëllimeve. Po ashtu një buzëqeshje e partneres suaj mund të jetë një shtysë pozitive që t’ju motivojë t’i afroheni asaj. Midis impulseve e shtysave ekzistojnë disa dallime. Impulset krijohen së brendshmi, ato janë të pamësuara, biologjikedhe ciklike. Shtysat, nga ana tjetër, krijohen së jashtmi, janë të mesuara dhe nuk varen nga mungesat. Hedonizmi është në thelb, kërkim i kënaqësisë dhe shmangia e dhimbjes. Teoria e hedonizmit bën të ditur se ngacmusit e jashtëm e motivojnë individin sepse ato shoqërohen me plotesimin e kënaqësisë dhe shmangiene ndëshkimit (Petri,1986). TEORIA E SHTYSËS
Teoria e motivacionit e nivelit të nxitshmërisë e vë theksni në nvelin e energjisë së nevojshme për të rregulluar nxitshmërinë tonë të përgjithshme. Disa herë ne kemi nevojë të rrisim nivelin e nxitshmërisë me anë të të ecurit, soditjes, të ndjerit ose me sjellje të tjera aktive ndijore. Herë të tjera ne mund të kemi nxitshmëri të lartë dhe nevojë për ta ulur nivelin e saj me anë të gjumit, pushimit, ose duke u marrë me forma të tjera qetësimi. TEORITË E NIVELIT TË NXITSHMËRISË
Donald Hebb (1955) bëri të ditur se ne jemi të motivuar të ruajmë një nivel optimal nxitshmërie. Nëse niveli ynë i nxitshmërisë bie shumë, ne jemi të motivuar të bëjmë diçka për ta rritur atë. Dhe, nëse niveli ynë i nxitshmërisë rritet shumë, ne përpiqemi ta ulim atë. Njerëzi me nivele optimale nxitshmërie janë të prirur të kërkojnë eksitim të madh dhe aventura. Këta njerëz mund t’iu ngjiten maleve, të ngasin makina garash, të ngasin mjetet tatëpjetë kodrave dhe të pëlqejnë filma aksion. NIVELI OPTIMAL I NXITSHMËRISË
Maslow deklaroi se çdo teori mbi motivacionin duhet ta shohë individin si një të tërë dhe duhet të bazohet në një hierarki nevojash, të cilat, nëse plotësohen në mënyre të kënaqshme bëjnë që njeriu ta realizojë plotësidht potencialin e vet. “Motivacioni dhe Personaliteti” (Maslow, 1970-1987) TEORIA HUMANISTE E MASLOW Hirarkiea e nevojave sipas Maslow:  Nevojat psikologjike  Nevoja për siguri  Nevoja përkatëse dhe dashurie  Nevoja për vlerësim  Vetaktualizimi
Teoria kognitive për motivacionin e vë theksni tek interpretimi i të menduarit dhe përceptimit. Teorit kognitive:  Teoria e sjelljes së qëllmshme, ekspektacione kognitive, e Tolman (1932)  Teoria motivacinoale, ekspektacion-vlerë. e Julian Rotter (1954)  Teoria e psikologjisë naive, e Fritz Heider (1958) Atribuimi është proces kognetiv i përcaktimit të motiveve të sjelljes së dikujt. TEORIA KOGNITIVE
Organizmat janë të përgaditura biologjikisht që të kryejnë sjellje të tilla që letësojnë mbijetësën. Motivet bilolgjike kanë një bazë të përcaktuar fiziologjikisht. Këto motive janë biologjikisht të domosdoshme për mbijetesën e individit ose të specieve. CILAT JANË MOTIVET BIOLOGJIKE ? MOTIVET BIOLOGJIKE URINË ETJEN SHMANGIEN E DHIMBJES RREGULLIMIN E TEMPERATURËS SË TRUPIT DËSHIREN SEKSUALE ATO PËRFSHIJN:
Ekzistojn faktorë të caktuar motivues të sjelljes që janë të brënsshëm dhe të pamësuar, por që nuk kanë bazë fiziologjike. Motivet stimuluse bëjnë që individi të kërkojë stimulim ndijor përmes bashkëveprimit me mjedisin. MOTIVET STIMULUESE Motivet stimuluse janë:  Stimulimi ndijor  Kërkimi dhe kurioziteti (kureshtja)  Kompetenca • Motivacion i brendshëm • Motivacion i jashtëm
Motivet e mësuara sociale përcaktohen kryesisht nga të mësuarit dhe kanë lidhje me përvojat sociale. Henri Murray (1938) hartoj një listë të nevojave njerëzore, të cilat janë kryesisht motive të mësuara sociale. MOTIVET E MËSUARA SOCIALE DOMINIMI LOJA EDUKIMI SUKSESI ATASHIMI AUTONOMIA AGRESIVITETI TË KUPTUARIT
FUND

More Related Content

Gentrit Kastrati,Motivacionet,Punim Seminari

  • 2. UNIVERSITETI I PRISHTINËS FAKULTETII EDUKIMIT-PRISHTINË Lënda: Psikologji e Përgjithshme Tema: Motivacionet Mentori: Dr. Rrezarta Avdyli Ass. Edona Berisha Kida Prishtinë, Maj 2014 Studenti: Gentrit Kastrati
  • 3. Ç’ËSHTË MOTIVACIONI ? Ajo pjesë e psikologjisë që përpiqet të shpjegojë se pse bëjmë ato gjëra që bëjmë quhet motivacion.... Vëmendje e madhe i është kushtuar motiveve të urisë, seksit, kureshtjes dhe suksesit. Psikologët e kanë studiuar motivacionin nga shumë këndvestrime si: nga ana e impulsve të brëndshme, e shtresave të jashtme, e nivelit të nxitshmërisë dhe e trashigimisë. ..................................... MOTIVACIONI
  • 4.  Teoritë biologjike  Teoria e impulsit  Teoria e shtysës  Teoria e nivelit të nxitshmërisë  Teoria humaniste Maslow  Teoria kognitive CILAT JANË TEORITË E MOTIVACIONIT ? TEORIT E MOTIVACIONIT
  • 5.  Motivet biologjike  Motivet stimuluse  Motivet e mësuara sociale KATEGORIT KRYESORE MOTIVESH
  • 6. Termi motiv rrjedh nga gjuha latine motivus, që do të thotë nxitës, shtytës të lëvizjes. Motivet nxisni dhe drejtojnë sjeljen e individit për arritjen e disa qëllimeve. Motivacioni mund të mendohet se është forca që nis (inicon) dhe drejton sjelljen si dhe faktorët që përcaktojnë intensitetin dhe qëndrushmërinë e asaj sjelljeje. Për shembull, kur jemi të uritur ne nisem të kërkojmë ushqime dhe kur jemi të mërzitur fillojmë të veprojmë për të hequr mërzinë Këto veprime nisëse inicuese, mund të komandohen e të udhërohen nga brënda individit ose nga mjedisi i jashtëm. MOTIVACIONI
  • 7. Teoria Instinktive Teoria e Ethologjis  Modele Veprimesh Fikse (MVF) Teoria Sociobiologjike Teoria Motivacionale e Ferud (FROJD) TEORITË BIOLOGJIKE
  • 8. Instinktet janë impulse që krijojn sjellje. William James (1890) Ai i shihte instiktet më shumë si prirje për të vepruar në nje mënyre të dhënë sesasi reagime absolute,reflektuseose si gjëra të mësuara. Disa nga instinktetqë përmend Jamesjanë: TEORIA INSTINKTIVE (BIOLOGJIKE)
  • 9. Ethologjia është shkenca e sjelljes së kafshëve në mjedisin e tyre natyrore. Ajo përqëndrohet më shumë në sjelljen e trashiguar sesa në atë të mësuar. Qëllimi përfundimtar i ethologëve është të zbulojnë sesi ka evoluar sjellja instinktive e specieve të afërta dhe sesi ndikon ajo për të mbijetuar Hapi i parë për ethologistët është formimi i një ethogramë, e cila është një përshkrim i detajuar i të gjitha sjelljeve që kryejnë speciet. Konrad Lorenz TEORIA E ETHOLOGJIS
  • 10. MVF janë sjellje të pamësuara, të trashiguara dhe steriotipike të cilat janë karakteristike për specie të caktuara ose kryhen nga të gjithe anëtaret e një specieje (Alcick, 1984). MVF shkaktohen nga sinjale specifike të mjedisit, të cilat janë quajtur çlirues (sinjale stimujsh). Çliruesit janë të rëndësishëm sidomos në sjelljet sociale si agresioni ose dashuria. MODELE VEPRIMESH FIKSE (MVF)
  • 11. Sociobiologjia është studimi i bazës gjenetike të sjelljes sociale. Një koncept kyç në këtë teori është se individi është i programuar gjenetikisht për t’u sjellë në mënyre të tille që genet e tij të trashëgohen në gjeneratën tjetër. Sociobiologjia është kontradiktore sepse shpall se bazë gjenetike ka jo vetëm biologjia njerëzore, por edhe sjellja sociale e tyre. TEORIA SOCIOBIOLOGJIKE
  • 12. Frojdi besonte se sjellja shkaktohet nga instinktet e bërendshme (fjala gjermane treib mund të interpretohet si instinkt, ose impuls). Ai besonte gjithashtu se ekzistojn dy instinkte kryesore : instinkti i jetës dhe i vdekjes. Instinkti i jetës ose erosi, shërben për ta ndihmuar individin dhe speciet për të mbijetuar. Instinkti i vdekjes ose thanatosi përfshin agresionin dhe shkatërrimin. Frojdi bën të ditur se instinktet kanë katër karakteristika: burimin, forcën shtytëse, qëllimin dhe objektin. TEORIA MOTIVACIONALE E FREUD
  • 13. Termi impuls u përdor për here të pare në vitin 1918 nga Woodworth për të përshkruar forcat e bërendshme që na shtyejnë ne të bejmë diçka. Ai argumentoj se impulse të ndryshme motivojnë sjellje të ndryshme. Për shëmbull, impulsi i urisë motivon të ngrënit dhe impulsi i etjes motivon të piret. Woodworthi i përshkroj karakteristikat e impulseve: drejtimi, intensiteti dhe qëndrushmëria ose këmbëgulja. Koncepti i impulsit shpesh lidhet me procesin e homeostazës. TEORIA E IMPULSIT
  • 14. Nëse ju e fshihni urinë, do të vini re se ajo shfaqet periodikisht (tre ose katër herë në ditë). Motivi i urisë ndjek një cikël që shpjegon konceptin e homeostazës. Ky koncept u paraqit nga Walter Cannon në vitin 1939 për të shpjeguar sesi proceset e brëndshme trupore mbahen në një gjëndje të qëndrushme ekuilibri. Shëmbulli më i lehtë i mekanizmit homeostatik është temperatura. Kur temperatura e trupit tonë ngrihet, ne djersijmë që ta ftohim trupin dhe, kur temperatura e trupit na bie, ne dridhemi ta ngrohim atë. HEOMESTAZA
  • 15. Sipas kësaj teorie ngacmus të jashtëm, të quajtur “shtysa” e shtyjnë individin drejt disa qëllimeve. Po ashtu një buzëqeshje e partneres suaj mund të jetë një shtysë pozitive që t’ju motivojë t’i afroheni asaj. Midis impulseve e shtysave ekzistojnë disa dallime. Impulset krijohen së brendshmi, ato janë të pamësuara, biologjikedhe ciklike. Shtysat, nga ana tjetër, krijohen së jashtmi, janë të mesuara dhe nuk varen nga mungesat. Hedonizmi është në thelb, kërkim i kënaqësisë dhe shmangia e dhimbjes. Teoria e hedonizmit bën të ditur se ngacmusit e jashtëm e motivojnë individin sepse ato shoqërohen me plotesimin e kënaqësisë dhe shmangiene ndëshkimit (Petri,1986). TEORIA E SHTYSËS
  • 16. Teoria e motivacionit e nivelit të nxitshmërisë e vë theksni në nvelin e energjisë së nevojshme për të rregulluar nxitshmërinë tonë të përgjithshme. Disa herë ne kemi nevojë të rrisim nivelin e nxitshmërisë me anë të të ecurit, soditjes, të ndjerit ose me sjellje të tjera aktive ndijore. Herë të tjera ne mund të kemi nxitshmëri të lartë dhe nevojë për ta ulur nivelin e saj me anë të gjumit, pushimit, ose duke u marrë me forma të tjera qetësimi. TEORITË E NIVELIT TË NXITSHMËRISË
  • 17. Donald Hebb (1955) bëri të ditur se ne jemi të motivuar të ruajmë një nivel optimal nxitshmërie. Nëse niveli ynë i nxitshmërisë bie shumë, ne jemi të motivuar të bëjmë diçka për ta rritur atë. Dhe, nëse niveli ynë i nxitshmërisë rritet shumë, ne përpiqemi ta ulim atë. Njerëzi me nivele optimale nxitshmërie janë të prirur të kërkojnë eksitim të madh dhe aventura. Këta njerëz mund t’iu ngjiten maleve, të ngasin makina garash, të ngasin mjetet tatëpjetë kodrave dhe të pëlqejnë filma aksion. NIVELI OPTIMAL I NXITSHMËRISË
  • 18. Maslow deklaroi se çdo teori mbi motivacionin duhet ta shohë individin si një të tërë dhe duhet të bazohet në një hierarki nevojash, të cilat, nëse plotësohen në mënyre të kënaqshme bëjnë që njeriu ta realizojë plotësidht potencialin e vet. “Motivacioni dhe Personaliteti” (Maslow, 1970-1987) TEORIA HUMANISTE E MASLOW Hirarkiea e nevojave sipas Maslow:  Nevojat psikologjike  Nevoja për siguri  Nevoja përkatëse dhe dashurie  Nevoja për vlerësim  Vetaktualizimi
  • 19. Teoria kognitive për motivacionin e vë theksni tek interpretimi i të menduarit dhe përceptimit. Teorit kognitive:  Teoria e sjelljes së qëllmshme, ekspektacione kognitive, e Tolman (1932)  Teoria motivacinoale, ekspektacion-vlerë. e Julian Rotter (1954)  Teoria e psikologjisë naive, e Fritz Heider (1958) Atribuimi është proces kognetiv i përcaktimit të motiveve të sjelljes së dikujt. TEORIA KOGNITIVE
  • 20. Organizmat janë të përgaditura biologjikisht që të kryejnë sjellje të tilla që letësojnë mbijetësën. Motivet bilolgjike kanë një bazë të përcaktuar fiziologjikisht. Këto motive janë biologjikisht të domosdoshme për mbijetesën e individit ose të specieve. CILAT JANË MOTIVET BIOLOGJIKE ? MOTIVET BIOLOGJIKE URINË ETJEN SHMANGIEN E DHIMBJES RREGULLIMIN E TEMPERATURËS SË TRUPIT DËSHIREN SEKSUALE ATO PËRFSHIJN:
  • 21. Ekzistojn faktorë të caktuar motivues të sjelljes që janë të brënsshëm dhe të pamësuar, por që nuk kanë bazë fiziologjike. Motivet stimuluse bëjnë që individi të kërkojë stimulim ndijor përmes bashkëveprimit me mjedisin. MOTIVET STIMULUESE Motivet stimuluse janë:  Stimulimi ndijor  Kërkimi dhe kurioziteti (kureshtja)  Kompetenca • Motivacion i brendshëm • Motivacion i jashtëm
  • 22. Motivet e mësuara sociale përcaktohen kryesisht nga të mësuarit dhe kanë lidhje me përvojat sociale. Henri Murray (1938) hartoj një listë të nevojave njerëzore, të cilat janë kryesisht motive të mësuara sociale. MOTIVET E MËSUARA SOCIALE DOMINIMI LOJA EDUKIMI SUKSESI ATASHIMI AUTONOMIA AGRESIVITETI TË KUPTUARIT
  • 23. FUND