際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

gjenet dhe semundjet gjenetike

Download as PPTX, PDF
D
Dajana Gjini

biologji

1 of 25
Downloaded 42 times
PROJEKT TEMA :GJENET DHE SEMUNDJET GJENETIKE LENDA:BIOLOGJI KLASA:X-K PUNOI:ANXHELA GJINI PRANOI:MIRELA
gjenet dhe semundjet gjenetike
gjenet dhe semundjet gjenetike
Gjenetika moderne filloi me pun谷n e Gregor Mendelit, i cili formuloi baz谷n e koncepteve t谷 trash谷gimis谷. Valter Sutoni parashtroi q谷 kromozomet ishin pjes谷 e faktor谷ve trash谷gimore t谷 Mendelit. Gjenetika 谷sht谷 nj谷 shkenc谷 q谷 nuk ka m谷 shum谷 se 100 vjet q谷 i ka nisjet e veta po edhe pse kaq e re ka z谷ne nj谷 vend mjaft t谷 rend谷sish谷m n谷 jet谷n ton谷 t谷 p谷rditshme duke filluar q谷 nga ana mjek谷sore si p.sh. terapit谷 e s谷mundjeve t谷 ndryshme e deri t谷 p谷rdorimi i gjenetik谷s n谷 raste t谷 ndryshme kriminalistike. Ta marr谷sh holl谷 holl谷 gjenetika 谷sht谷 nj谷 shkenc谷 mikroskopike sepse merret pak a shum谷 me materialin q谷 ndodhet n谷 b谷rthamat e qelizave p谷rmasat e t谷 cilave shkojn谷 n谷 t谷 dhjetrat e micronit (10^-7). Secili nga n谷 e ka d谷gjuar se n谷 b谷rthamat e qelizave ka material gjenetik i cili kryen funksione t谷 shumta n谷 trupin e njeriut.
Qeliza 谷sht谷 nj谷sia thelb谷sore, funksionale,nd谷rtimore dhe strukturale e t谷 gjitha organizmave t谷 gjalla ; 谷sht谷 nj谷sia m谷 e vog谷l mbart谷se e jet谷s. Ky p谷rkufizim u formulua nga Robert Huk, shkenc谷tar i njohur anglez, i cili ishte i pari q谷 v谷zhgoi ekzistenc谷n e qeliz谷s n谷 vitin 1665. Vet谷 fjala qeliz谷 vjen nga latinishtja, cellula, q谷 do t谷 thot谷 "dhom谷 e vog谷l". Organizmat ndahen n谷 nj谷qelizore, si p谷r shembull bakteret, q谷 p谷rb谷hen nga nj谷 qeliz谷 e vetme, dhe shum谷qelizore, si, psh, njer谷zit, ku shum谷 qeliza bashk谷veprojn谷 si nj谷 nj谷si funksionale.Madh谷sia e qelizave zakonisht varion nga 1 deri n谷 30 mikromet谷r. Por ka edhe raste t谷 ve巽anta si, psh, veza e strucit, madh谷sia e s谷 cil谷s shkon deri n谷 7 centimetra. Qeliza m谷 e madhe e njeriut 谷sht谷, gjithashtu, veza - madh谷sia e s谷 cil谷s shkon nga 110 n谷 140 mikrometra dhe e cila mund t谷 v谷zhgohet edhe me sy t谷 lir谷. Si rregull, qelizat shtazore jan谷 m谷 t谷 vogla se sa ato bimore. Pesha e nj谷 qelize llogaritet rreth 1 nanogram.
Qelizat n谷 organiz谷m ndahen n谷 Qeliza Prokariote (pa-organele qelizore) dhe Qeliza Eukariote (me oraganele). Qelizat Prokariote : Jan谷 qeliza q谷 gjinden n谷 forma te ve巽anta. Kane membrane qelizore, mir谷po organelet mungojn谷. Nd谷r me te qelizat prokariote me te shpeshta jan谷 Bakteret. Qelizat Eukariote : Jan谷 qeliza q谷 p谷rmbajn谷 strukture komplete mbrenda membran谷s qelizore, p谷r dallim nga Prokariotet, qelizat eukariote p谷rmbajn谷 membran谷n qelizore q谷 mban me vete materialin gjenetik. Organelet qelizore me te shpeshta q谷 gjinden mrenda membran谷s jan谷 : Mitokondrit谷, Kloroplastet dhe Aparati i Golgjit. Mir谷po kemi edhe shume organele te tjera q谷 kan谷 funksione te ndryshme, ato jan谷 : Ribozome, Lizozome, Rrjeti endoplazmatik etj.
Gregor Mendel ishte biolog dhe nj谷 prift austriak. M谷 1856 filloi duke punuar me kryq谷zimin disa bizeleve qe i kishte mbjellur ne kopshtin e manastirit. Ai i p谷rmblodhi k谷to eksperimente ne tre ligje, qe sot njihen me emrin Ligjet e Mendelit. Babai i shkenc谷s, si巽 quhet ndryshe Mendeli (Johann Gragor Mendel) lindi n谷 Heizendorf m谷 22 korrik 1822. Babai ishte nj谷 veteran lufte, nd谷rsa e 谷ma ishte e bija e nj谷 kopshtari. Familja e Mendelit jetonte duke punuar nj谷 ngaster toke. F谷mijrin谷 e tij Mendeli e kaloi n谷 varf谷ri. Nga familja e tij ai arriti te marre njohuri te mira mbi mbjelljen e frutave, gj谷 qe e lidhi at谷 edhe me profesore qe e edukuan Mendelin ne drejtimin shkencor. Me 1843 Mendel futet ne manastirin agustian Konigskloster af谷r B谷rnos. Ne manastir ai mbajti edhe emrin Gregor.
gjenet dhe semundjet gjenetike
LENDET KIMIKE N谷 aeroportin e Tiran谷s ulen dhe ngrihen mesatarisht 50 avion谷 n谷 dit谷. Duke mos p谷rmendur edhe avion谷t, t谷 cil谷t kalojn谷 transit n谷 territorin shqiptar, ky num谷r b谷het edhe m谷 i madh.Deri m谷 sot askush nuk ka folur p谷r rrezikun q谷 kan谷 gazrat e k谷tyre avion谷ve dhe ndikimin q谷 kan谷 ato n谷 organizmin e njeriut dhe n谷 mjedis.Ato q谷 shpesh i konsiderojm谷 si r辿 t谷 zakonshme, n谷 t谷 v谷rtet谷 jan谷 l谷nd谷, t谷 cilat rrezikojn谷 drejtp谷rdrejt sh谷ndetin ton谷. Elvis ela, specialist mjedisi tregon se vijat e bardha nuk kan谷 marr谷 v谷mendjen e duhur nga organizatat dhe shoqatat ambientaliste n谷 Shqip谷ri. Dezinformimi dhe fenomeni i panjohur e kan谷 anashkaluar k谷t谷 pjes谷.
VIJAT E BARDHA Q SHOHIM DO DIT N QIELL GJAT FLUTURIMIT T AVIONVE DHE I KONSIDEROJM SI R T ZAKONSHME FAR JAN N T VRTET? Nga anglishtja vija e bardh谷 quhet Chemtrail dhe 谷sht谷 nj谷 mas谷 e l谷ngshme ose e gazt谷, e cila formohet nga nj谷 l谷vizje e fort谷 e avion谷ve n谷 nj谷 boshll谷k ajri. Ajo formohet nga trashja e avujve t谷 ujit t谷 prodhuar nga djegia e karburantit t谷 prodhuar, n谷 kushtet e nj谷 lag谷shtie relative m谷 t谷 madhe ose t谷 barabart谷 me 70 p谷r qind, temperatur谷 m谷 t谷 ul谷t se -40尊C dhe n谷 nj谷 lart谷si mbi 8000 metra. Vijat e bardha jan谷 ndot谷s t谷 vazhduesh谷m edhe pas emetimit nga avion谷t. Kontribut m谷 t谷 madh n谷 prodhimin e tyre (emetimeve t谷 ndot谷sve) japin avion谷t luftarak谷. Megjithat谷, p谷r shkak t谷 numrit t谷 madh t谷 l谷vizshm谷ris谷 s谷 avion谷ve civil谷 dhe tregtar谷 n谷 dit谷t e sotme ata paraqesin t谷 nj谷jtin kontribut n谷 prodhimin e sasis谷 s谷 ndot谷sve, pavar谷sisht shkall谷s s谷 tyre m谷 t谷 vog谷l t谷 emetimit.
JA SMUNDJET Q SHKAKTOHEN NGA GAZRAT E AVIONVE Gazrat q谷 l谷shojn谷 aeroplan谷t gjat谷 fluturimit t谷 tyre p谷rmbajn谷 elemente biologjike dhe kimikate t谷 d谷mshme. Derdhja masive e helmeve t谷 tyre n谷 mjedis ndikon drejtp谷rdrejt谷 n谷 organizmin e njeriut, 巽ka shkakton edhe s谷mundje t谷 ndryshme. Nj谷 sindrom i shkaktuar nga gazrat e aeroplan谷ve, 谷sht谷 sindromi Morgellons, nj谷 s谷mundje e tmerrshme q谷 manifestohet nga fibrat sintetike t谷 veshjeve drejt e n谷 l谷kur谷. P谷r insektet, viruset dhe parazit谷t krijohen kushte t谷 favorshme dhe s谷mundja zhvillohet si rezultat i pickimit t谷 tyre. Ato p谷rmbajn谷 kimikate t谷 d谷mshme dhe elemente biologjike. Analizat kimike t谷 kryera kan谷 konfirmuar pranin谷 e substancave t谷 m谷poshtme: barium, alumin, bak谷r, titan, silic, litium, kobalt, dibromide etileni (toksik i rrezikshm谷ris谷 s谷 lart谷). Jan谷 identifikuar edhe patogjene Pseudomonas, Fluorescens, Marcescens Serratia, Streptomyces, viruse etj. Derdhjet masive t谷 k谷tyre substancave n谷 mjedis n谷 sh谷ndetin me s谷mundje, t谷 cilat p谷rhapen n谷 nj谷 koh谷 t谷 shkurt谷r. Nj谷 nd谷r s谷mundjet m谷 problematike 谷sht谷 ajo e infeksionit t谷 l谷kur谷s, e cila vjen si rezultat i kontaktit t谷 drejp谷rdrejt谷 apo n谷p谷rmjet kontaktit t谷 njeriut me insektet, viruset, parazitet, t谷 prekur nga k谷to kimikate. Si巽 e thash谷 edhe m谷 lart vijat e bardha kan谷 p谷rmbajtje t谷 lart谷 t谷 bariumit dhe aluminit t谷 cil谷t ndikojn谷 n谷 m谷nyr谷 t谷 drejtp谷rdrejt谷 edhe n谷 s谷mundjet e Parkinsonit dhe Alzheimerit (k谷to dy s谷mundje lidhen drjetp谷rs谷drejti me akumulimin e metaleve n谷 tru).
Bariumi 谷sht谷 nj谷 helm q谷 sulmon kryesisht muskujt, duke p谷rfshir谷 edhe muskujt e zemr谷s. Ai 谷sht谷 nj谷 nd谷r shkaqet kryesore p谷r dridhje atriale dhe infarkt kardiak te njeriu. Shum谷 forma t谷 kancerit (t谷 tilla si Limfonoma) jan谷 t谷 lidhura me dibromide etileni. Ky 谷sht谷 nj谷 insekticid i ndaluar zyrtarisht n谷 SHBA. N谷se absorbohet nga trupi i njeriut, mund t谷 shkaktoj谷 d谷mtimin e sistemit nervor, 谷njtje dhe simptoma t谷 tilla si gul巽im, ankth, koll谷 pulmonare. sht谷 shum谷 irrituese p谷r mukoz谷n dhe sistemin e frym谷marrjes. N谷 gazrat e avion谷ve p谷rfshihen edhe mikroorganizma si, Enterobacter Coli, Salmonela dhe Klebsiella, t谷 cilat jan谷 p谷rgjegj谷se p谷r pneumonin谷. K谷to baktere, t谷 prodhuara nga avion谷t, n谷 vitin 1950 kan谷 shkaktuar vdekjen e disa njer谷zve n谷 San Francisko. S谷mundje t谷 tjera m谷 pak serioze t谷 shkaktuara nga g谷lltitja e kimikateve dhe elementeve biologjike t谷 tyre jan谷; depresioni, mjegullimi i trurit, kapsll谷ku, gripi, lodhja kronike, v谷shtir谷sia n谷 p谷rqendrim dhe amnezia.
STRUKTURA E QELIZES Qeliza e nj谷 kafsh谷 tipike, ku tregohen p谷rb谷r谷sit n谷nqelizor谷. Organelet : (1) b谷rtham谷za (2) b谷rthama (3) ribozomet (4) fshik谷za (5) retikuli endoplazmatik (ER) (6) aparati i Golxhit (7) Citoskeleti (8) ER (9) mitokondria (10) vakuola (11) citoplazma (12) lisozomet (13) centriolat
CJANE SEMUNDJET GJENETIKE????? Semundjet e trasheguara, ose semundjet gjenetike, jane semundje qe transmetohen nga njeri brez ne tjetrin. Semundjet gjenetike jane aktualisht te pasherueshme, pasi shkenca akoma nuk eshte ne gjendje te korrigjoje defektin, edhe pse ekzistojne kura per crregullime te renda te funksionimit te organeve te njeriut, qe bejne te pamundur nje jetese normale dhe per nje kohe te gjate. Ne ndryshim nga semundjet e tjera, semundjet gjenetike, mbasi shtohen bartesit e fshehte te ketyre semundjeve dhe, per rrjedhoje, rritet mundesia e lindjes se femijeve te semure.
gjenet dhe semundjet gjenetike
SHKAQET E SEMUNDJEVE Shkaqet kryesore te semundjeve gjenetike jane crregullimet qe ndodhin ne strukturen e gjeneve, duke sjelle ne kete menyre mosfunksionim te tyre. Ne baze te vendndodhjes se alelit me te mete percaktohet edhe emri i semundjes. Mendohet se shfaqjen e semundjeve gjenetike ndikojne edhe shume faktore te tjere, ne kete rast te jashtem. Keto faktore te tjere mund rrezatimet ndaj rrezeve te demshme, ushqimet, stresi e shume faktore te tjere.
Fytyre mongoloide Prapambetje mendore Infeksione te mushkerive Vdesin ne moshe te re SINDROMA DAUN
gjenet dhe semundjet gjenetike
SINDROMA ANGELMAN
SEMUNDJA KANAVAN
Kemi te bejme me monozomi te plote ose te pjesshme te kromozomit X qe karakterizohet nga hipogonadizmi femeror. Personat e tille kane trupin dhe qafen e shkurter,krahrori I gjere, vendosje e ulet e vijes se flokeve,etj.
SINDROMA E FSHIRJES
KURIOZITETE Gjenet ndikojn谷 n谷 aft谷sit谷 e t谷 lexuarit dhe matematik谷s Shkencetaret mendojne qe inteligjenca jone vjen duke u ulur pasi ne nuk kemi me nevoje per te per te mbijetuar. Inteligjenca dhe sjellja jone kerkon nje funksionim optimal te nje numri te madh gjenesh, qe nga ana e saj kerkon nje presion te madh evolucionar. Tani, ne nje teori provokuese, nje ekip nga Stanford University deklaron qe ne jemi duke humbur aftesite tona intelektuale dhe emocionale per shkak se rrjeti i ngaterruar i gjeneve, qe i jep fuqi trurit tone dhe eshte vecanerisht i prekshem nga mutacionet dhe keto mutacione nuk jane duke u zgjedhur me ne shoqerine tone moderne pasi ne nuk kemi me nevoje per inteligjencen tone per te mbijetuar.
ESE:JETA JONE ,FRYT I QELIZAVE NGA TE CILAT JEMI BERE. Qeliza eshte njesia baze strukturore dhe funksionale e te gjitha gjallesasave.Ajo eshte njesia themlore e jetes.Qeliza nuk mund te shihet me sy te lire.Cdo qelize mund ta konsiderojmenjesine me te vogel te jetes ,per sa kohe ajo kryen funksionet tipike te qenieve te gjalla :veterregullimin ,kembimin e lendeve dhe te energjise me mjedisin etj. Te gjitha format e jetes sot e kane prejardhjen nga qelizat primitive te formuara mbi 3.5 miliarde vjet me pare .Qelizen e zbuloi shkencetari anglez Robert Hook .Me pas me perparimin e e mjeteve zmadhuese u zbulua me shume per te .Megjithese qelizat ndryshojne shume nga njera-tjetra ato grupohen ne dy lloje:prokariote dhe eukariote .U zbulua struktura e qelizess,funksionet e organelave etj.Karakteristikat tona si :ngjyra e syve,forma e fytyres etj ., varen nga mesazhi gjentik qe ndodhet ne qelize.
FALEMINDERIT

More Related Content

gjenet dhe semundjet gjenetike

  • 1. PROJEKT TEMA :GJENET DHE SEMUNDJET GJENETIKE LENDA:BIOLOGJI KLASA:X-K PUNOI:ANXHELA GJINI PRANOI:MIRELA
  • 4. Gjenetika moderne filloi me pun谷n e Gregor Mendelit, i cili formuloi baz谷n e koncepteve t谷 trash谷gimis谷. Valter Sutoni parashtroi q谷 kromozomet ishin pjes谷 e faktor谷ve trash谷gimore t谷 Mendelit. Gjenetika 谷sht谷 nj谷 shkenc谷 q谷 nuk ka m谷 shum谷 se 100 vjet q谷 i ka nisjet e veta po edhe pse kaq e re ka z谷ne nj谷 vend mjaft t谷 rend谷sish谷m n谷 jet谷n ton谷 t谷 p谷rditshme duke filluar q谷 nga ana mjek谷sore si p.sh. terapit谷 e s谷mundjeve t谷 ndryshme e deri t谷 p谷rdorimi i gjenetik谷s n谷 raste t谷 ndryshme kriminalistike. Ta marr谷sh holl谷 holl谷 gjenetika 谷sht谷 nj谷 shkenc谷 mikroskopike sepse merret pak a shum谷 me materialin q谷 ndodhet n谷 b谷rthamat e qelizave p谷rmasat e t谷 cilave shkojn谷 n谷 t谷 dhjetrat e micronit (10^-7). Secili nga n谷 e ka d谷gjuar se n谷 b谷rthamat e qelizave ka material gjenetik i cili kryen funksione t谷 shumta n谷 trupin e njeriut.
  • 5. Qeliza 谷sht谷 nj谷sia thelb谷sore, funksionale,nd谷rtimore dhe strukturale e t谷 gjitha organizmave t谷 gjalla ; 谷sht谷 nj谷sia m谷 e vog谷l mbart谷se e jet谷s. Ky p谷rkufizim u formulua nga Robert Huk, shkenc谷tar i njohur anglez, i cili ishte i pari q谷 v谷zhgoi ekzistenc谷n e qeliz谷s n谷 vitin 1665. Vet谷 fjala qeliz谷 vjen nga latinishtja, cellula, q谷 do t谷 thot谷 "dhom谷 e vog谷l". Organizmat ndahen n谷 nj谷qelizore, si p谷r shembull bakteret, q谷 p谷rb谷hen nga nj谷 qeliz谷 e vetme, dhe shum谷qelizore, si, psh, njer谷zit, ku shum谷 qeliza bashk谷veprojn谷 si nj谷 nj谷si funksionale.Madh谷sia e qelizave zakonisht varion nga 1 deri n谷 30 mikromet谷r. Por ka edhe raste t谷 ve巽anta si, psh, veza e strucit, madh谷sia e s谷 cil谷s shkon deri n谷 7 centimetra. Qeliza m谷 e madhe e njeriut 谷sht谷, gjithashtu, veza - madh谷sia e s谷 cil谷s shkon nga 110 n谷 140 mikrometra dhe e cila mund t谷 v谷zhgohet edhe me sy t谷 lir谷. Si rregull, qelizat shtazore jan谷 m谷 t谷 vogla se sa ato bimore. Pesha e nj谷 qelize llogaritet rreth 1 nanogram.
  • 6. Qelizat n谷 organiz谷m ndahen n谷 Qeliza Prokariote (pa-organele qelizore) dhe Qeliza Eukariote (me oraganele). Qelizat Prokariote : Jan谷 qeliza q谷 gjinden n谷 forma te ve巽anta. Kane membrane qelizore, mir谷po organelet mungojn谷. Nd谷r me te qelizat prokariote me te shpeshta jan谷 Bakteret. Qelizat Eukariote : Jan谷 qeliza q谷 p谷rmbajn谷 strukture komplete mbrenda membran谷s qelizore, p谷r dallim nga Prokariotet, qelizat eukariote p谷rmbajn谷 membran谷n qelizore q谷 mban me vete materialin gjenetik. Organelet qelizore me te shpeshta q谷 gjinden mrenda membran谷s jan谷 : Mitokondrit谷, Kloroplastet dhe Aparati i Golgjit. Mir谷po kemi edhe shume organele te tjera q谷 kan谷 funksione te ndryshme, ato jan谷 : Ribozome, Lizozome, Rrjeti endoplazmatik etj.
  • 7. Gregor Mendel ishte biolog dhe nj谷 prift austriak. M谷 1856 filloi duke punuar me kryq谷zimin disa bizeleve qe i kishte mbjellur ne kopshtin e manastirit. Ai i p谷rmblodhi k谷to eksperimente ne tre ligje, qe sot njihen me emrin Ligjet e Mendelit. Babai i shkenc谷s, si巽 quhet ndryshe Mendeli (Johann Gragor Mendel) lindi n谷 Heizendorf m谷 22 korrik 1822. Babai ishte nj谷 veteran lufte, nd谷rsa e 谷ma ishte e bija e nj谷 kopshtari. Familja e Mendelit jetonte duke punuar nj谷 ngaster toke. F谷mijrin谷 e tij Mendeli e kaloi n谷 varf谷ri. Nga familja e tij ai arriti te marre njohuri te mira mbi mbjelljen e frutave, gj谷 qe e lidhi at谷 edhe me profesore qe e edukuan Mendelin ne drejtimin shkencor. Me 1843 Mendel futet ne manastirin agustian Konigskloster af谷r B谷rnos. Ne manastir ai mbajti edhe emrin Gregor.
  • 9. LENDET KIMIKE N谷 aeroportin e Tiran谷s ulen dhe ngrihen mesatarisht 50 avion谷 n谷 dit谷. Duke mos p谷rmendur edhe avion谷t, t谷 cil谷t kalojn谷 transit n谷 territorin shqiptar, ky num谷r b谷het edhe m谷 i madh.Deri m谷 sot askush nuk ka folur p谷r rrezikun q谷 kan谷 gazrat e k谷tyre avion谷ve dhe ndikimin q谷 kan谷 ato n谷 organizmin e njeriut dhe n谷 mjedis.Ato q谷 shpesh i konsiderojm谷 si r辿 t谷 zakonshme, n谷 t谷 v谷rtet谷 jan谷 l谷nd谷, t谷 cilat rrezikojn谷 drejtp谷rdrejt sh谷ndetin ton谷. Elvis ela, specialist mjedisi tregon se vijat e bardha nuk kan谷 marr谷 v谷mendjen e duhur nga organizatat dhe shoqatat ambientaliste n谷 Shqip谷ri. Dezinformimi dhe fenomeni i panjohur e kan谷 anashkaluar k谷t谷 pjes谷.
  • 10. VIJAT E BARDHA Q SHOHIM DO DIT N QIELL GJAT FLUTURIMIT T AVIONVE DHE I KONSIDEROJM SI R T ZAKONSHME FAR JAN N T VRTET? Nga anglishtja vija e bardh谷 quhet Chemtrail dhe 谷sht谷 nj谷 mas谷 e l谷ngshme ose e gazt谷, e cila formohet nga nj谷 l谷vizje e fort谷 e avion谷ve n谷 nj谷 boshll谷k ajri. Ajo formohet nga trashja e avujve t谷 ujit t谷 prodhuar nga djegia e karburantit t谷 prodhuar, n谷 kushtet e nj谷 lag谷shtie relative m谷 t谷 madhe ose t谷 barabart谷 me 70 p谷r qind, temperatur谷 m谷 t谷 ul谷t se -40尊C dhe n谷 nj谷 lart谷si mbi 8000 metra. Vijat e bardha jan谷 ndot谷s t谷 vazhduesh谷m edhe pas emetimit nga avion谷t. Kontribut m谷 t谷 madh n谷 prodhimin e tyre (emetimeve t谷 ndot谷sve) japin avion谷t luftarak谷. Megjithat谷, p谷r shkak t谷 numrit t谷 madh t谷 l谷vizshm谷ris谷 s谷 avion谷ve civil谷 dhe tregtar谷 n谷 dit谷t e sotme ata paraqesin t谷 nj谷jtin kontribut n谷 prodhimin e sasis谷 s谷 ndot谷sve, pavar谷sisht shkall谷s s谷 tyre m谷 t谷 vog谷l t谷 emetimit.
  • 11. JA SMUNDJET Q SHKAKTOHEN NGA GAZRAT E AVIONVE Gazrat q谷 l谷shojn谷 aeroplan谷t gjat谷 fluturimit t谷 tyre p谷rmbajn谷 elemente biologjike dhe kimikate t谷 d谷mshme. Derdhja masive e helmeve t谷 tyre n谷 mjedis ndikon drejtp谷rdrejt谷 n谷 organizmin e njeriut, 巽ka shkakton edhe s谷mundje t谷 ndryshme. Nj谷 sindrom i shkaktuar nga gazrat e aeroplan谷ve, 谷sht谷 sindromi Morgellons, nj谷 s谷mundje e tmerrshme q谷 manifestohet nga fibrat sintetike t谷 veshjeve drejt e n谷 l谷kur谷. P谷r insektet, viruset dhe parazit谷t krijohen kushte t谷 favorshme dhe s谷mundja zhvillohet si rezultat i pickimit t谷 tyre. Ato p谷rmbajn谷 kimikate t谷 d谷mshme dhe elemente biologjike. Analizat kimike t谷 kryera kan谷 konfirmuar pranin谷 e substancave t谷 m谷poshtme: barium, alumin, bak谷r, titan, silic, litium, kobalt, dibromide etileni (toksik i rrezikshm谷ris谷 s谷 lart谷). Jan谷 identifikuar edhe patogjene Pseudomonas, Fluorescens, Marcescens Serratia, Streptomyces, viruse etj. Derdhjet masive t谷 k谷tyre substancave n谷 mjedis n谷 sh谷ndetin me s谷mundje, t谷 cilat p谷rhapen n谷 nj谷 koh谷 t谷 shkurt谷r. Nj谷 nd谷r s谷mundjet m谷 problematike 谷sht谷 ajo e infeksionit t谷 l谷kur谷s, e cila vjen si rezultat i kontaktit t谷 drejp谷rdrejt谷 apo n谷p谷rmjet kontaktit t谷 njeriut me insektet, viruset, parazitet, t谷 prekur nga k谷to kimikate. Si巽 e thash谷 edhe m谷 lart vijat e bardha kan谷 p谷rmbajtje t谷 lart谷 t谷 bariumit dhe aluminit t谷 cil谷t ndikojn谷 n谷 m谷nyr谷 t谷 drejtp谷rdrejt谷 edhe n谷 s谷mundjet e Parkinsonit dhe Alzheimerit (k谷to dy s谷mundje lidhen drjetp谷rs谷drejti me akumulimin e metaleve n谷 tru).
  • 12. Bariumi 谷sht谷 nj谷 helm q谷 sulmon kryesisht muskujt, duke p谷rfshir谷 edhe muskujt e zemr谷s. Ai 谷sht谷 nj谷 nd谷r shkaqet kryesore p谷r dridhje atriale dhe infarkt kardiak te njeriu. Shum谷 forma t谷 kancerit (t谷 tilla si Limfonoma) jan谷 t谷 lidhura me dibromide etileni. Ky 谷sht谷 nj谷 insekticid i ndaluar zyrtarisht n谷 SHBA. N谷se absorbohet nga trupi i njeriut, mund t谷 shkaktoj谷 d谷mtimin e sistemit nervor, 谷njtje dhe simptoma t谷 tilla si gul巽im, ankth, koll谷 pulmonare. sht谷 shum谷 irrituese p谷r mukoz谷n dhe sistemin e frym谷marrjes. N谷 gazrat e avion谷ve p谷rfshihen edhe mikroorganizma si, Enterobacter Coli, Salmonela dhe Klebsiella, t谷 cilat jan谷 p谷rgjegj谷se p谷r pneumonin谷. K谷to baktere, t谷 prodhuara nga avion谷t, n谷 vitin 1950 kan谷 shkaktuar vdekjen e disa njer谷zve n谷 San Francisko. S谷mundje t谷 tjera m谷 pak serioze t谷 shkaktuara nga g谷lltitja e kimikateve dhe elementeve biologjike t谷 tyre jan谷; depresioni, mjegullimi i trurit, kapsll谷ku, gripi, lodhja kronike, v谷shtir谷sia n谷 p谷rqendrim dhe amnezia.
  • 13. STRUKTURA E QELIZES Qeliza e nj谷 kafsh谷 tipike, ku tregohen p谷rb谷r谷sit n谷nqelizor谷. Organelet : (1) b谷rtham谷za (2) b谷rthama (3) ribozomet (4) fshik谷za (5) retikuli endoplazmatik (ER) (6) aparati i Golxhit (7) Citoskeleti (8) ER (9) mitokondria (10) vakuola (11) citoplazma (12) lisozomet (13) centriolat
  • 14. CJANE SEMUNDJET GJENETIKE????? Semundjet e trasheguara, ose semundjet gjenetike, jane semundje qe transmetohen nga njeri brez ne tjetrin. Semundjet gjenetike jane aktualisht te pasherueshme, pasi shkenca akoma nuk eshte ne gjendje te korrigjoje defektin, edhe pse ekzistojne kura per crregullime te renda te funksionimit te organeve te njeriut, qe bejne te pamundur nje jetese normale dhe per nje kohe te gjate. Ne ndryshim nga semundjet e tjera, semundjet gjenetike, mbasi shtohen bartesit e fshehte te ketyre semundjeve dhe, per rrjedhoje, rritet mundesia e lindjes se femijeve te semure.
  • 16. SHKAQET E SEMUNDJEVE Shkaqet kryesore te semundjeve gjenetike jane crregullimet qe ndodhin ne strukturen e gjeneve, duke sjelle ne kete menyre mosfunksionim te tyre. Ne baze te vendndodhjes se alelit me te mete percaktohet edhe emri i semundjes. Mendohet se shfaqjen e semundjeve gjenetike ndikojne edhe shume faktore te tjere, ne kete rast te jashtem. Keto faktore te tjere mund rrezatimet ndaj rrezeve te demshme, ushqimet, stresi e shume faktore te tjere.
  • 21. Kemi te bejme me monozomi te plote ose te pjesshme te kromozomit X qe karakterizohet nga hipogonadizmi femeror. Personat e tille kane trupin dhe qafen e shkurter,krahrori I gjere, vendosje e ulet e vijes se flokeve,etj.
  • 23. KURIOZITETE Gjenet ndikojn谷 n谷 aft谷sit谷 e t谷 lexuarit dhe matematik谷s Shkencetaret mendojne qe inteligjenca jone vjen duke u ulur pasi ne nuk kemi me nevoje per te per te mbijetuar. Inteligjenca dhe sjellja jone kerkon nje funksionim optimal te nje numri te madh gjenesh, qe nga ana e saj kerkon nje presion te madh evolucionar. Tani, ne nje teori provokuese, nje ekip nga Stanford University deklaron qe ne jemi duke humbur aftesite tona intelektuale dhe emocionale per shkak se rrjeti i ngaterruar i gjeneve, qe i jep fuqi trurit tone dhe eshte vecanerisht i prekshem nga mutacionet dhe keto mutacione nuk jane duke u zgjedhur me ne shoqerine tone moderne pasi ne nuk kemi me nevoje per inteligjencen tone per te mbijetuar.
  • 24. ESE:JETA JONE ,FRYT I QELIZAVE NGA TE CILAT JEMI BERE. Qeliza eshte njesia baze strukturore dhe funksionale e te gjitha gjallesasave.Ajo eshte njesia themlore e jetes.Qeliza nuk mund te shihet me sy te lire.Cdo qelize mund ta konsiderojmenjesine me te vogel te jetes ,per sa kohe ajo kryen funksionet tipike te qenieve te gjalla :veterregullimin ,kembimin e lendeve dhe te energjise me mjedisin etj. Te gjitha format e jetes sot e kane prejardhjen nga qelizat primitive te formuara mbi 3.5 miliarde vjet me pare .Qelizen e zbuloi shkencetari anglez Robert Hook .Me pas me perparimin e e mjeteve zmadhuese u zbulua me shume per te .Megjithese qelizat ndryshojne shume nga njera-tjetra ato grupohen ne dy lloje:prokariote dhe eukariote .U zbulua struktura e qelizess,funksionet e organelave etj.Karakteristikat tona si :ngjyra e syve,forma e fytyres etj ., varen nga mesazhi gjentik qe ndodhet ne qelize.