ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
GÃœNEÅž SÄ°STEMÄ° VE
ÖTESİ: UZAY BİLMECESİ
Gök Cisimlerini Tanıyalım
Gök Cisimlerini Tanıyalım
• Dünyayı kaplayan atmosfer,
yerden 500 km yüksekte yer
almaktadır.
• Bu nedenle Dünya'dan
baktığımızda ufku
kapladığını görürüz ve
gökyüzü olarak adlandırırız.
• Gökyüzü, saydam bir yapıya
sahip olduğu için uzaydaki
yıldızları,meteorları,gezegen
leri ve doğal uyduları
incelememize imkan
vermektedir.
Gök Cisimlerini Tanıyalım
• Uzayda bulunan yıldızlar,
gezegenler ve gök
taşlarının her biri birer
gök cismidir.
• Gökyüzünü, Ay ışığının
bulunmadığı bulutsuz bir
gecede parlaklıkları
birbirinden farklı çok
sayıda ışık noktası kaplar.
Bu gördüğümüz ışık
noktaları yıldızlardır.
Gök Cisimlerini Tanıyalım
• Yıldızlar, derinliklerinde
gerçekleşen nükleer
tepkimelerden
kaynaklanan, çok büyük
miktarlarda ışık ve ısı
yayan, oldukça sıcak ve
parlak gaz küreleridir.
• Güneş de oldukça az
rastlanan bir yıldız
türüdür.
Gök Cisimlerini Tanıyalım
• Yıldızlar da doğar, yaşar
ve ölür.
• Ömrü biten yıldızlar,
çok şiddetli patlama ile
parçalanır ve uzay
boşluğuna yayılırlar.
Gök Cisimlerini Tanıyalım
• Geceleyin gökyüzüne
baktığımızda yıldızların farklı
şekiller oluşturacak biçimde
birleştiğini görürüz.
• Bu şekilde sınıflandırılmış
yıldızlara takım yıldızı adı
verilir.
• Büyük ayı, Küçük ayı, Akrep,
Yay, Kuğu, Orion (Avcı),
Çoban adlarıyla anılan 88
tane takım yıldızı olduğu
saptanmıştır.
Gök Cisimlerini Tanıyalım
• Kuyruklu yıldızlar parlaklık
bakımından farklılıklar gösterirler.
• Bazıları ancak çok büyük
teleskoplarla görülebilmektedir.
• Buz, donmuş gazlar ve tozla
karışmış halde bulunan kayaç
malzemelerinden oluÅŸan kuyruklu
yıldızlar gezegenler gibi Güneş'in
etrafında dolanırlar.
• Kuyruklu yıldızlar arasında en
tanınmışı Halley kuyrukluyıldızıdır.
• Dünya'dan en son izlenen
kuyruklu yıldızın adı ise Ikaye
Zhang'dir.
Gök Cisimlerini Tanıyalım
• Güneş sistemimizdeki en
küçük gök cisimleri
meteorlardır.
• Meteorlar gezegenler arasında
uzayın sonsuz boşluğunda,
Güneş'in etrafında dolanan
kayaç ve demir parçalarıdır.
• Meteorlar uzay boşluğundan
büyük bir hızla gelerek Dünya
atmosferine girer ve o kadar
ısınırlar ki, yeryüzüne
ulaşamadan buharlaşıp gaz
haline dönüşürler.
Gök Cisimlerini Tanıyalım
• Bazı meteorların tamamı
yanarak yok olmaz.
• Kalan bu parçalar yeryüzüne
düşer.
• Bu parçalara gök taşı
(meteorit) denir. Meteorların
düştükleri yerlerde
oluşturdukları hasardan dolayı
çukurlara yol açtığı bilinir. Bu
çukurlara meteor çukuru denir.
• Eğer çukur Dünya yüzeyi
üzerinde yer alıyorsa buna
göktaşı çukuru adı verilir.
Gök Cisimlerini Tanıyalım
• Uzayda yer alan gök
cisimlerinden bir diÄŸeri de
gezegenlerdir.
• Güneş Sistemi'mizde Güneş'in
etrafında ayrı yörüngelerde
dolanan sekiz büyük gezegen
vardır.
• Bunlardan biri de üzerinde
yaşadığımız Dünya'dır.
Gezegenler yıldız değildir.
• Yıldızlar ısı ve ışık kaynağıdır.
Fakat gezegenler yıldızlardan
aldıkları ısı ve ışığı yansıtırlar.
Kendi ışıkları yoktur.
Gök Cisimlerini Tanıyalım
• Güneş Sistemi'nin sekiz
büyük gezegeni, Güneş'e
yakınlık sırasıyla Merkür,
Venüs, Dünya, Mars,
Jüpiter, Satürn, Uranüs ve
Neptün'dür.
• Dünya'dan baktığımızda
gezegenlerden ilk beÅŸ
tanesi çıplak gözle;
Uranüs ve Neptün ise
ancak teleskopla
görülebilir.
Gök Cisimlerini Tanıyalım
• Güneş'in Dünya'dan
uzaklığını hiç merak
ettiniz mi?
• İki gök cismi arasındaki
uzaklığı ifade etmek için,
"ışık yılı" birimi kullanılır.
• Işığın boşlukta bir yılda
aldığı yol bir ışık yılı olarak
ifade edilir.
• Bir ışık yılı yaklaşık olarak
9,46.1012 km'dir.
Güneş Sistemi
Güneş Sistemi
• Güneş çevresindeki
yörüngelerde dolanan
büyük gezegenler, bu
gezegenlerin doÄŸal
uyduları, küçük
gezegenler, meteorlar ve
kuyruklu yıldızlar Güneş
Sistemi'ni oluÅŸturur.
• Güneş çevresinde
dolanan gezegenlerin ve
kuyruklu yıldızların
izledikleri yörünge elips
biçimindedir.
Güneş Sistemi
• Güneş'in her gün yeniden
doğup batmasının nedeni
Dünya'nın kendi etrafında
dönmesidir.
• Dünya, Güneş
çevresindeki yıllık
dolanımını tamamlarken,
bir yandan da her 24
saatte bir kendi etrafında
bir kez döner.
Güneş Sistemi
• Dünya'nın enerji
kaynağı olan Güneş'in
Dünya'ya olan ortalama
uzaklığı yaklaşık 150
milyon kilometredir.
• Bu yüzden Güneş'ten
çıkan ışımalar yaklaşık
8 dakika sonra
Dünya'ya ulaşır.
Güneş Sistemi
• Kütle çekim kuvveti
sayesinde gezegenler
Güneş etrafında elips
yörüngelerde dolanırlar.
• Bu yüzden yörüngedeki
konumuna göre,
gezegen ile Güneş
arasındaki uzaklık
deÄŸiÅŸmektedir.
Güneş Sistemi
• Önce Güneş etrafında
dolanan 9 tane gezegen
olduÄŸu kabul ediliyordu.
• Ancak 2006 yılında Plüton
cüce gezegen olarak
adlandırılmış ve gezegen
sınıfından çıkarılmıştır.
• Bu yüzden Güneş
sisteminde 8 tane gezegen
vardır. Bunlar Güneş'e olan
uzaklıklarına göre sırasıyla
Merkür, Venüs, Dünya,
Mars, Jüpiter, Satürn,
Uranüs ve Neptün'dür.
Güneş Sistemi
• 1. Merkür: Güneş'e en yakın
olan gezegendir.
• 4878 kilometrelik çapıyla
Güneş Sistemi'nin en küçük
gezegenidir.
• Merkür'ün yüzeyi yoğun bir
krater yapısına sahiptir.
• Kendi etrafında çok yavaş
dönen Merkür'ün gece ve
gündüz arasındaki sıcaklık farkı
çok fazladır.
• Merkür gezegeninde hiçbir
canlı yaşamamaktadır. Ayrıca
uydusu, halkası ve atmosferi
yoktur.
Güneş Sistemi
• 2. Venüs: Güneş'e en
yakın ikinci gezegen
Venüs'tür.
• Venüs'ün Güneş'ten
ortalama uzaklığı 108
milyon kilometredir.
• Dünya ile yaklaşık olarak
aynı büyüklükte olan
Venüs'ün, Dünya'nın ikiz
kardeşi olduğu düşünülür.
• Gökyüzünde çok güzel
parlayan Venüs'e "Aşk
Tanrısı" ismi verilmiştir.
Güneş Sistemi
• Venüs; Güneş'e Merkür'den daha
uzak olsa da Merkür
gezegeninden daha sıcaktır.
• Sıcak olmasının nedeni ise ısının
bulutlarda tutulması sonucu
sıcaklığının yükselmesidir.
• Bu etkiye sera etkisi adı verilir.
• Venüs gezegeninin atmosferi
oldukça kalın olup, yoğun olarak
karbondioksit içerir.
• Uydusu ve halkası yoktur. Halk
arasında akşam yıldızı veya çoban
yıldızı olarak adlandırılan aslında
Venüs gezegenidir.
Güneş Sistemi
• 3. Dünya: Dünya, Güneş
Sistemi'nde bulunan ve yaÅŸam
olan tek gezegendir.
• Dünya ile Güneş arasındaki
uzaklık ortalama 149,6 milyon
kilometredir ve yaşam için çok
uygun bir gezegendir.
• Gezegenler arasında Güneş'e
yakınlık bakımından üçüncü
sıradadır.
• Üçte-ikisi sularla kaplıdır ve
Dünya'da dağlar, ovalar, denizler,
vadiler, volkanlar bulunur.
• Dünya'nın atmosferi uzaydan
Dünya'yı saran mavi renkli ince bir
tabaka olarak görünür.
Güneş Sistemi
• Güneş ışınlarının bir kısmı
Dünya'daki yaşam için oldukça
zararlıdır.
• Ozon tabakası dediğimiz yapı
zararlı ışınları süzer.
• Bilim insanları yaptıkları
araştırmalarla ozon tabakasının
inceldiğini saptamışlardır. Bu
incelmeye bazı gazlar neden
olmuÅŸtur.
• Bu gazların kullanımının devam
etmesi ozon tabakasının daha da
incelmesine sebep olarak zararlı
ışınların yeryüzüne ulaşmasına ve
canlılara zarar vermesine neden
olur.
Güneş Sistemi
• Dünyanın halkası yoktur
ve tek uydusu Ay'dır.
• Ay, Dünya'nın 376.284
kilometre uzaktaki
yörüngesinde dolanan
tek uydusudur.
• Ay hem kendi ekseni
hem de dünyanın
etrafında dolanır.
Güneş Sistemi
• 4. Mars: Güneş'e
yakınlıkta dördüncü
gezegendir.
• Mars, Güneş Sistemi'nin
üçüncü küçük gezegenidir.
• Güneş'e olan ortalama
uzaklığı 227,4 milyon
kilometre olduğu için
Mars'ın yüzey sıcaklığı
ortalama -28°C'dir.
• Mars çıplak gözle
kırmızımsı ve parlak bir
yıldız gibi görünür.
Güneş Sistemi
• "Kızıl gezegen" adı ile bilinir.
• Teleskopla görülebilen
Mars'ın iki uydusu vardır.
• Mars, atmosferinin
çoğunluğu karbondioksitten
oluÅŸan soÄŸuk bir gezegendir.
• Düzlükler, kum tepeleri, irili
ufaklı kayalar ve taşlardan
oluÅŸur.
• Fakat gezegende su yoktur.
Güneş Sistemi
• 5. Jüpiter: Güneş
sisteminde yer alan en
büyük gezegendir.
• Güneş'e yakınlık
bakımından beşincidir.
• Yaklaşık olarak 144 bin
kilometrelik çapa sahip
olan Jüpiter, Dünya'nın
çapının 11 katıdır.
Güneş Sistemi
• Güneş'ten uzak olduğu
için soğuk bir gezegendir.
• Etrafında taş ve toz
parçalarından oluşmuş
ince bir halka
bulunmaktadır.
• Büyük bölümü hidrojen
ve helyumdan oluÅŸan bir
atmosfere sahip olan
Jüpiter'in 63 uydusu
vardır.
Güneş Sistemi
• 6. Satürn: Güneş Sistemi'nde
yer alan ikinci büyük gezegendir.
• Güneş'e yakınlığı bakımından
altıncı sıradadır.
• Satürn tümüyle gazdan oluşur.
Etrafın da buz, gaz ve kaya
parçalarından oluşan halkalar
vardır.
• Bu yüzden Satürn'e "Halkalı
Gezegen "de denir.
• Parlak ve altın rengine
benzeyen Satürn'ü çıplak gözle
görebiliriz.
Güneş Sistemi
• 7. Uranüs: Güneş sisteminde
yer alan üçüncü büyük
gezegendir.
• Güneşe yakınlığı bakımından
yedinci sıradadır.
• Güneş'ten ortalama uzaklığı 2
milyar 869 milyon
kilometredir.
• Uranüs çıplak gözle
görülemediği için teleskop
kullanmak gerekir.
• Ama net görülebilmesi için
çok büyük teleskoplarla
gözlem yapılmalıdır.
Güneş Sistemi
• 8. Neptün: Güneş'e olan
uzaklığı bakımından
sekizinci gezegendir.
• Neptün'ün Güneş'e olan
uzaklığı Dünya'nınkinin
otuz katıdır.
• Büyüklük bakımından
Uranüs'ün ikizi gibidir.
• Çok soğuk bir gezegen
olan ve mavi renkteki
Neptün, mavi ışığı çok iyi
yansıtmaktadır.
Güneş Sistemi
• Işık Yılı (Iy)Işığın bir yılda
aldığı yola ışık yılı denir.
Kısaca Iy ile gösterilir.
• 1Iy=9,46.1015 m
Güneş Sistemi
• Astronomik Birim
• Dünya ile Güneş arasındaki
ortalama uzaklığa
astronomik birim denir.
• Kısaca Ay ile gösterilir.1Ay=
1,5.1011
• Güneş ve yıldızların hepsi
galaksi (gökada) adı verilen
çok büyük yıldızlar
topluluğunun birer üyesidir.
• Uzayda farklı boyutlarda ve
birbirlerinden uzakta
milyonlarca galaksi bulunur.
Güneş Sistemi
• Bizim içinde
bulunduÄŸumuz galaksi
Samanyolu galaksisi
olarak da bilinir.
• Samanyolu gökadası,
içinde 100 milyar yıldız
bulunduran ve evrendeki
bilinen en büyük gök
Ada'dır.
• Güneş Sistemi
Samanyolu'nun dış
kenarına yakın bir yerde
yer alır
Güneş Sistemi
• Güneş çok büyük ve
ışıldayan bir gaz topudur.
• Güneş'in üzerinde güneş
lekeleri bulunur.
• Astronomlar Güneş'i
incelemek için özel
yöntemler kullanırlar.
• Sakın güneşe çıplak gözle
ya da dürbünle
bakmayınız.
• Çünkü kör olmanıza
neden olabilir.
Güneş Sistemi
• Dünya'mızın içinde bulunduğu
gök ada sarmal bir şekildedir.
• Diğer gök adalar ise sarmal,
eliptik ya da düzensiz şekilde
bulunabilirler.
• Sarmal. olan gök ada'ya
Andromeda ve Sombrero gök
adasını örnek verebiliriz.
• Andromeda'yı Dünya'dan
teleskop kullanmadan
gözlemleyebiliriz.
• Gök adalar, gök cisimleri ve
boşlukların hepsi evreni oluşturur.
• Dünya'nın dışındaki evren parçası
da uzay olarak ifade edilir.
Uzay Araştırmaları
Uzay Araştırmaları
• Astronomi, tüm
bilimlerin en eskisi
olarak bilinir.
• İnsanlar eskiden beri
gökyüzünü ve orada yer
alanları merak
etmiÅŸlerdir.
• Babiller milattan önce
200'lü yıllarda pek çok
yıldızın haritalarını
çıkarıp incelemişlerdir.
Uzay Araştırmaları
• Eski Mısırlılar Güneş, Ay ve
yıldızları gözlemlemişlerdir.
• Fakat gökyüzünü incelemeyi
bilim olarak yapanlar Eski
Yunanlılardır.
• Çok doğru yıldız haritaları
çizmişlerdir.
• Antik Mısır Medeniyeti'nde
tapınak ve piramitlerin üzerine
gezegen resimleri çizilmiştir.
• Eski Çağ'da Çinliler ise
gökyüzünü incelemişler ve
gördüklerini taşlara parşömen
üzerine işlemişlerdir.
Uzay Araştırmaları
• Gök bilimciler
teleskobun bulunması
ile çalışmalarına hız
vermiÅŸtir.
• Gök bilimcilerden
Galileo bu konuda
önemli çalışmalar
yapmıştır.
Uzay Araştırmaları
• Teleskop olarak
adlandırılan ilk aracı 1608
yılında Hollandalı Hans
Lippersheg icat etmiÅŸtir.
• Astronomide kullanılan
ilk teleskobu Galileo 1609
yılında yapmıştır.
• Bu teleskop cisimleri otuz
kat büyütmekte ve ışığı
kıran merceklerden
oluşmaktadır
Uzay Araştırmaları
• Hubble Uzay Teleskobu
(HUT) ile Dünya'nın
yörüngesine teleskop
yerleÅŸtirmek isteyen
astronomların hayali
gerçekleşmiş oldu.
• Bu teleskopla çok daha
uzak mesafeler daha
net görülebilmektedir.
Uzay Araştırmaları
• Radyo teleskopları uzay
cisimlerinin yaydığı zayıf
radyo dalgalarını toplayıp
güçlendirmek için kullanılır.
• Bazı cisimler ancak radyo
teleskopları ile görülebilir.
• Dünya'nın her tarafında
radyo teleskopları
bulunmaktadır.
• Dünya'daki en büyük radyo
teleskobu Porto Riko'daki
Arecibo çanak antenidir.
Uzay Araştırmaları
• Teleskoplar uzay
gözlemlerini oldukça
kolaylaştırmıştır.
• Bu yüzden zaman
geçtikçe uzay hakkında
daha fazla bilgiye sahip
olmaktayız.
• Teknoloji ilerlerken daha
farklı ve daha büyük
teleskopların yapılacağını
da bilmekteyiz
Uzay Araştırmaları
• 16 Temmuz 1969'da
Neil Amstrong, Edwin
Aldrin ve Micheal
Collins adlı üç astronot
Ay'a yolculuk yapmıştır.
Uzay Araştırmaları
• Gelişen teknoloji sayesinde
Venüs'e ve Mars'a uzay
sondaları gibi uzay araçları
gönderilmiştir.
• Amerika'nın yaptığı
Marimar 4 adlı uzay aracı
1965 yılında Mars'ın ilk
uydu fotoğraflarını
çekmiştir.
• Uzay istasyonları
kurulmuştur. Dünya'nın
yörüngelerine uzay
teleskopları yerleştirilmiştir.
Uzay Araştırmaları
• Uzay incelemeleri için
gönderilen roketlerden
dolayı uzay kirliliği ortaya
çıkmıştır.
• Bu uzay kirliliğinin
önlenebilmesi için uzay
araçlarının az kirlilik
oluÅŸturabilecek ÅŸekilde
yörüngelerine
yerleÅŸtirilmesi
gerekmektedir.
KAYNAK:
• MEB 7 SINIF FEN BİLİMLERİ KİTABI
• Pdf:http://palmeyayinevi.com/UserFiles/File/7
Fen/Unite7.pdf
HAZIRLAYAN: Zeynep Denizli

More Related Content

Günes sistemi

  • 3. Gök Cisimlerini Tanıyalım • Dünyayı kaplayan atmosfer, yerden 500 km yüksekte yer almaktadır. • Bu nedenle Dünya'dan baktığımızda ufku kapladığını görürüz ve gökyüzü olarak adlandırırız. • Gökyüzü, saydam bir yapıya sahip olduÄŸu için uzaydaki yıldızları,meteorları,gezegen leri ve doÄŸal uyduları incelememize imkan vermektedir.
  • 4. Gök Cisimlerini Tanıyalım • Uzayda bulunan yıldızlar, gezegenler ve gök taÅŸlarının her biri birer gök cismidir. • Gökyüzünü, Ay ışığının bulunmadığı bulutsuz bir gecede parlaklıkları birbirinden farklı çok sayıda ışık noktası kaplar. Bu gördüğümüz ışık noktaları yıldızlardır.
  • 5. Gök Cisimlerini Tanıyalım • Yıldızlar, derinliklerinde gerçekleÅŸen nükleer tepkimelerden kaynaklanan, çok büyük miktarlarda ışık ve ısı yayan, oldukça sıcak ve parlak gaz küreleridir. • GüneÅŸ de oldukça az rastlanan bir yıldız türüdür.
  • 6. Gök Cisimlerini Tanıyalım • Yıldızlar da doÄŸar, yaÅŸar ve ölür. • Ömrü biten yıldızlar, çok ÅŸiddetli patlama ile parçalanır ve uzay boÅŸluÄŸuna yayılırlar.
  • 7. Gök Cisimlerini Tanıyalım • Geceleyin gökyüzüne baktığımızda yıldızların farklı ÅŸekiller oluÅŸturacak biçimde birleÅŸtiÄŸini görürüz. • Bu ÅŸekilde sınıflandırılmış yıldızlara takım yıldızı adı verilir. • Büyük ayı, Küçük ayı, Akrep, Yay, KuÄŸu, Orion (Avcı), Çoban adlarıyla anılan 88 tane takım yıldızı olduÄŸu saptanmıştır.
  • 8. Gök Cisimlerini Tanıyalım • Kuyruklu yıldızlar parlaklık bakımından farklılıklar gösterirler. • Bazıları ancak çok büyük teleskoplarla görülebilmektedir. • Buz, donmuÅŸ gazlar ve tozla karışmış halde bulunan kayaç malzemelerinden oluÅŸan kuyruklu yıldızlar gezegenler gibi GüneÅŸ'in etrafında dolanırlar. • Kuyruklu yıldızlar arasında en tanınmışı Halley kuyrukluyıldızıdır. • Dünya'dan en son izlenen kuyruklu yıldızın adı ise Ikaye Zhang'dir.
  • 9. Gök Cisimlerini Tanıyalım • GüneÅŸ sistemimizdeki en küçük gök cisimleri meteorlardır. • Meteorlar gezegenler arasında uzayın sonsuz boÅŸluÄŸunda, GüneÅŸ'in etrafında dolanan kayaç ve demir parçalarıdır. • Meteorlar uzay boÅŸluÄŸundan büyük bir hızla gelerek Dünya atmosferine girer ve o kadar ısınırlar ki, yeryüzüne ulaÅŸamadan buharlaşıp gaz haline dönüşürler.
  • 10. Gök Cisimlerini Tanıyalım • Bazı meteorların tamamı yanarak yok olmaz. • Kalan bu parçalar yeryüzüne düşer. • Bu parçalara gök taşı (meteorit) denir. Meteorların düştükleri yerlerde oluÅŸturdukları hasardan dolayı çukurlara yol açtığı bilinir. Bu çukurlara meteor çukuru denir. • EÄŸer çukur Dünya yüzeyi üzerinde yer alıyorsa buna göktaşı çukuru adı verilir.
  • 11. Gök Cisimlerini Tanıyalım • Uzayda yer alan gök cisimlerinden bir diÄŸeri de gezegenlerdir. • GüneÅŸ Sistemi'mizde GüneÅŸ'in etrafında ayrı yörüngelerde dolanan sekiz büyük gezegen vardır. • Bunlardan biri de üzerinde yaÅŸadığımız Dünya'dır. Gezegenler yıldız deÄŸildir. • Yıldızlar ısı ve ışık kaynağıdır. Fakat gezegenler yıldızlardan aldıkları ısı ve ışığı yansıtırlar. Kendi ışıkları yoktur.
  • 12. Gök Cisimlerini Tanıyalım • GüneÅŸ Sistemi'nin sekiz büyük gezegeni, GüneÅŸ'e yakınlık sırasıyla Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'dür. • Dünya'dan baktığımızda gezegenlerden ilk beÅŸ tanesi çıplak gözle; Uranüs ve Neptün ise ancak teleskopla görülebilir.
  • 13. Gök Cisimlerini Tanıyalım • GüneÅŸ'in Dünya'dan uzaklığını hiç merak ettiniz mi? • Ä°ki gök cismi arasındaki uzaklığı ifade etmek için, "ışık yılı" birimi kullanılır. • Işığın boÅŸlukta bir yılda aldığı yol bir ışık yılı olarak ifade edilir. • Bir ışık yılı yaklaşık olarak 9,46.1012 km'dir.
  • 15. GüneÅŸ Sistemi • GüneÅŸ çevresindeki yörüngelerde dolanan büyük gezegenler, bu gezegenlerin doÄŸal uyduları, küçük gezegenler, meteorlar ve kuyruklu yıldızlar GüneÅŸ Sistemi'ni oluÅŸturur. • GüneÅŸ çevresinde dolanan gezegenlerin ve kuyruklu yıldızların izledikleri yörünge elips biçimindedir.
  • 16. GüneÅŸ Sistemi • GüneÅŸ'in her gün yeniden doÄŸup batmasının nedeni Dünya'nın kendi etrafında dönmesidir. • Dünya, GüneÅŸ çevresindeki yıllık dolanımını tamamlarken, bir yandan da her 24 saatte bir kendi etrafında bir kez döner.
  • 17. GüneÅŸ Sistemi • Dünya'nın enerji kaynağı olan GüneÅŸ'in Dünya'ya olan ortalama uzaklığı yaklaşık 150 milyon kilometredir. • Bu yüzden GüneÅŸ'ten çıkan ışımalar yaklaşık 8 dakika sonra Dünya'ya ulaşır.
  • 18. GüneÅŸ Sistemi • Kütle çekim kuvveti sayesinde gezegenler GüneÅŸ etrafında elips yörüngelerde dolanırlar. • Bu yüzden yörüngedeki konumuna göre, gezegen ile GüneÅŸ arasındaki uzaklık deÄŸiÅŸmektedir.
  • 19. GüneÅŸ Sistemi • Önce GüneÅŸ etrafında dolanan 9 tane gezegen olduÄŸu kabul ediliyordu. • Ancak 2006 yılında Plüton cüce gezegen olarak adlandırılmış ve gezegen sınıfından çıkarılmıştır. • Bu yüzden GüneÅŸ sisteminde 8 tane gezegen vardır. Bunlar GüneÅŸ'e olan uzaklıklarına göre sırasıyla Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'dür.
  • 20. GüneÅŸ Sistemi • 1. Merkür: GüneÅŸ'e en yakın olan gezegendir. • 4878 kilometrelik çapıyla GüneÅŸ Sistemi'nin en küçük gezegenidir. • Merkür'ün yüzeyi yoÄŸun bir krater yapısına sahiptir. • Kendi etrafında çok yavaÅŸ dönen Merkür'ün gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkı çok fazladır. • Merkür gezegeninde hiçbir canlı yaÅŸamamaktadır. Ayrıca uydusu, halkası ve atmosferi yoktur.
  • 21. GüneÅŸ Sistemi • 2. Venüs: GüneÅŸ'e en yakın ikinci gezegen Venüs'tür. • Venüs'ün GüneÅŸ'ten ortalama uzaklığı 108 milyon kilometredir. • Dünya ile yaklaşık olarak aynı büyüklükte olan Venüs'ün, Dünya'nın ikiz kardeÅŸi olduÄŸu düşünülür. • Gökyüzünde çok güzel parlayan Venüs'e "AÅŸk Tanrısı" ismi verilmiÅŸtir.
  • 22. GüneÅŸ Sistemi • Venüs; GüneÅŸ'e Merkür'den daha uzak olsa da Merkür gezegeninden daha sıcaktır. • Sıcak olmasının nedeni ise ısının bulutlarda tutulması sonucu sıcaklığının yükselmesidir. • Bu etkiye sera etkisi adı verilir. • Venüs gezegeninin atmosferi oldukça kalın olup, yoÄŸun olarak karbondioksit içerir. • Uydusu ve halkası yoktur. Halk arasında akÅŸam yıldızı veya çoban yıldızı olarak adlandırılan aslında Venüs gezegenidir.
  • 23. GüneÅŸ Sistemi • 3. Dünya: Dünya, GüneÅŸ Sistemi'nde bulunan ve yaÅŸam olan tek gezegendir. • Dünya ile GüneÅŸ arasındaki uzaklık ortalama 149,6 milyon kilometredir ve yaÅŸam için çok uygun bir gezegendir. • Gezegenler arasında GüneÅŸ'e yakınlık bakımından üçüncü sıradadır. • Üçte-ikisi sularla kaplıdır ve Dünya'da daÄŸlar, ovalar, denizler, vadiler, volkanlar bulunur. • Dünya'nın atmosferi uzaydan Dünya'yı saran mavi renkli ince bir tabaka olarak görünür.
  • 24. GüneÅŸ Sistemi • GüneÅŸ ışınlarının bir kısmı Dünya'daki yaÅŸam için oldukça zararlıdır. • Ozon tabakası dediÄŸimiz yapı zararlı ışınları süzer. • Bilim insanları yaptıkları araÅŸtırmalarla ozon tabakasının inceldiÄŸini saptamışlardır. Bu incelmeye bazı gazlar neden olmuÅŸtur. • Bu gazların kullanımının devam etmesi ozon tabakasının daha da incelmesine sebep olarak zararlı ışınların yeryüzüne ulaÅŸmasına ve canlılara zarar vermesine neden olur.
  • 25. GüneÅŸ Sistemi • Dünyanın halkası yoktur ve tek uydusu Ay'dır. • Ay, Dünya'nın 376.284 kilometre uzaktaki yörüngesinde dolanan tek uydusudur. • Ay hem kendi ekseni hem de dünyanın etrafında dolanır.
  • 26. GüneÅŸ Sistemi • 4. Mars: GüneÅŸ'e yakınlıkta dördüncü gezegendir. • Mars, GüneÅŸ Sistemi'nin üçüncü küçük gezegenidir. • GüneÅŸ'e olan ortalama uzaklığı 227,4 milyon kilometre olduÄŸu için Mars'ın yüzey sıcaklığı ortalama -28°C'dir. • Mars çıplak gözle kırmızımsı ve parlak bir yıldız gibi görünür.
  • 27. GüneÅŸ Sistemi • "Kızıl gezegen" adı ile bilinir. • Teleskopla görülebilen Mars'ın iki uydusu vardır. • Mars, atmosferinin çoÄŸunluÄŸu karbondioksitten oluÅŸan soÄŸuk bir gezegendir. • Düzlükler, kum tepeleri, irili ufaklı kayalar ve taÅŸlardan oluÅŸur. • Fakat gezegende su yoktur.
  • 28. GüneÅŸ Sistemi • 5. Jüpiter: GüneÅŸ sisteminde yer alan en büyük gezegendir. • GüneÅŸ'e yakınlık bakımından beÅŸincidir. • Yaklaşık olarak 144 bin kilometrelik çapa sahip olan Jüpiter, Dünya'nın çapının 11 katıdır.
  • 29. GüneÅŸ Sistemi • GüneÅŸ'ten uzak olduÄŸu için soÄŸuk bir gezegendir. • Etrafında taÅŸ ve toz parçalarından oluÅŸmuÅŸ ince bir halka bulunmaktadır. • Büyük bölümü hidrojen ve helyumdan oluÅŸan bir atmosfere sahip olan Jüpiter'in 63 uydusu vardır.
  • 30. GüneÅŸ Sistemi • 6. Satürn: GüneÅŸ Sistemi'nde yer alan ikinci büyük gezegendir. • GüneÅŸ'e yakınlığı bakımından altıncı sıradadır. • Satürn tümüyle gazdan oluÅŸur. Etrafın da buz, gaz ve kaya parçalarından oluÅŸan halkalar vardır. • Bu yüzden Satürn'e "Halkalı Gezegen "de denir. • Parlak ve altın rengine benzeyen Satürn'ü çıplak gözle görebiliriz.
  • 31. GüneÅŸ Sistemi • 7. Uranüs: GüneÅŸ sisteminde yer alan üçüncü büyük gezegendir. • GüneÅŸe yakınlığı bakımından yedinci sıradadır. • GüneÅŸ'ten ortalama uzaklığı 2 milyar 869 milyon kilometredir. • Uranüs çıplak gözle görülemediÄŸi için teleskop kullanmak gerekir. • Ama net görülebilmesi için çok büyük teleskoplarla gözlem yapılmalıdır.
  • 32. GüneÅŸ Sistemi • 8. Neptün: GüneÅŸ'e olan uzaklığı bakımından sekizinci gezegendir. • Neptün'ün GüneÅŸ'e olan uzaklığı Dünya'nınkinin otuz katıdır. • Büyüklük bakımından Uranüs'ün ikizi gibidir. • Çok soÄŸuk bir gezegen olan ve mavi renkteki Neptün, mavi ışığı çok iyi yansıtmaktadır.
  • 33. GüneÅŸ Sistemi • Işık Yılı (Iy)Işığın bir yılda aldığı yola ışık yılı denir. Kısaca Iy ile gösterilir. • 1Iy=9,46.1015 m
  • 34. GüneÅŸ Sistemi • Astronomik Birim • Dünya ile GüneÅŸ arasındaki ortalama uzaklığa astronomik birim denir. • Kısaca Ay ile gösterilir.1Ay= 1,5.1011 • GüneÅŸ ve yıldızların hepsi galaksi (gökada) adı verilen çok büyük yıldızlar topluluÄŸunun birer üyesidir. • Uzayda farklı boyutlarda ve birbirlerinden uzakta milyonlarca galaksi bulunur.
  • 35. GüneÅŸ Sistemi • Bizim içinde bulunduÄŸumuz galaksi Samanyolu galaksisi olarak da bilinir. • Samanyolu gökadası, içinde 100 milyar yıldız bulunduran ve evrendeki bilinen en büyük gök Ada'dır. • GüneÅŸ Sistemi Samanyolu'nun dış kenarına yakın bir yerde yer alır
  • 36. GüneÅŸ Sistemi • GüneÅŸ çok büyük ve ışıldayan bir gaz topudur. • GüneÅŸ'in üzerinde güneÅŸ lekeleri bulunur. • Astronomlar GüneÅŸ'i incelemek için özel yöntemler kullanırlar. • Sakın güneÅŸe çıplak gözle ya da dürbünle bakmayınız. • Çünkü kör olmanıza neden olabilir.
  • 37. GüneÅŸ Sistemi • Dünya'mızın içinde bulunduÄŸu gök ada sarmal bir ÅŸekildedir. • DiÄŸer gök adalar ise sarmal, eliptik ya da düzensiz ÅŸekilde bulunabilirler. • Sarmal. olan gök ada'ya Andromeda ve Sombrero gök adasını örnek verebiliriz. • Andromeda'yı Dünya'dan teleskop kullanmadan gözlemleyebiliriz. • Gök adalar, gök cisimleri ve boÅŸlukların hepsi evreni oluÅŸturur. • Dünya'nın dışındaki evren parçası da uzay olarak ifade edilir.
  • 39. Uzay AraÅŸtırmaları • Astronomi, tüm bilimlerin en eskisi olarak bilinir. • Ä°nsanlar eskiden beri gökyüzünü ve orada yer alanları merak etmiÅŸlerdir. • Babiller milattan önce 200'lü yıllarda pek çok yıldızın haritalarını çıkarıp incelemiÅŸlerdir.
  • 40. Uzay AraÅŸtırmaları • Eski Mısırlılar GüneÅŸ, Ay ve yıldızları gözlemlemiÅŸlerdir. • Fakat gökyüzünü incelemeyi bilim olarak yapanlar Eski Yunanlılardır. • Çok doÄŸru yıldız haritaları çizmiÅŸlerdir. • Antik Mısır Medeniyeti'nde tapınak ve piramitlerin üzerine gezegen resimleri çizilmiÅŸtir. • Eski ÇaÄŸ'da Çinliler ise gökyüzünü incelemiÅŸler ve gördüklerini taÅŸlara parşömen üzerine iÅŸlemiÅŸlerdir.
  • 41. Uzay AraÅŸtırmaları • Gök bilimciler teleskobun bulunması ile çalışmalarına hız vermiÅŸtir. • Gök bilimcilerden Galileo bu konuda önemli çalışmalar yapmıştır.
  • 42. Uzay AraÅŸtırmaları • Teleskop olarak adlandırılan ilk aracı 1608 yılında Hollandalı Hans Lippersheg icat etmiÅŸtir. • Astronomide kullanılan ilk teleskobu Galileo 1609 yılında yapmıştır. • Bu teleskop cisimleri otuz kat büyütmekte ve ışığı kıran merceklerden oluÅŸmaktadır
  • 43. Uzay AraÅŸtırmaları • Hubble Uzay Teleskobu (HUT) ile Dünya'nın yörüngesine teleskop yerleÅŸtirmek isteyen astronomların hayali gerçekleÅŸmiÅŸ oldu. • Bu teleskopla çok daha uzak mesafeler daha net görülebilmektedir.
  • 44. Uzay AraÅŸtırmaları • Radyo teleskopları uzay cisimlerinin yaydığı zayıf radyo dalgalarını toplayıp güçlendirmek için kullanılır. • Bazı cisimler ancak radyo teleskopları ile görülebilir. • Dünya'nın her tarafında radyo teleskopları bulunmaktadır. • Dünya'daki en büyük radyo teleskobu Porto Riko'daki Arecibo çanak antenidir.
  • 45. Uzay AraÅŸtırmaları • Teleskoplar uzay gözlemlerini oldukça kolaylaÅŸtırmıştır. • Bu yüzden zaman geçtikçe uzay hakkında daha fazla bilgiye sahip olmaktayız. • Teknoloji ilerlerken daha farklı ve daha büyük teleskopların yapılacağını da bilmekteyiz
  • 46. Uzay AraÅŸtırmaları • 16 Temmuz 1969'da Neil Amstrong, Edwin Aldrin ve Micheal Collins adlı üç astronot Ay'a yolculuk yapmıştır.
  • 47. Uzay AraÅŸtırmaları • GeliÅŸen teknoloji sayesinde Venüs'e ve Mars'a uzay sondaları gibi uzay araçları gönderilmiÅŸtir. • Amerika'nın yaptığı Marimar 4 adlı uzay aracı 1965 yılında Mars'ın ilk uydu fotoÄŸraflarını çekmiÅŸtir. • Uzay istasyonları kurulmuÅŸtur. Dünya'nın yörüngelerine uzay teleskopları yerleÅŸtirilmiÅŸtir.
  • 48. Uzay AraÅŸtırmaları • Uzay incelemeleri için gönderilen roketlerden dolayı uzay kirliliÄŸi ortaya çıkmıştır. • Bu uzay kirliliÄŸinin önlenebilmesi için uzay araçlarının az kirlilik oluÅŸturabilecek ÅŸekilde yörüngelerine yerleÅŸtirilmesi gerekmektedir.
  • 49. KAYNAK: • MEB 7 SINIF FEN BÄ°LÄ°MLERÄ° KÄ°TABI • Pdf:http://palmeyayinevi.com/UserFiles/File/7 Fen/Unite7.pdf HAZIRLAYAN: Zeynep Denizli