4. .
Layunin ng papel ma makapag-ambag sa elaborasyon ng Filipino batay sa mga
terminong pang-agham. Upang magawa ito, nililinaw sa bahaging ito ang
konsepto ng elaborasyon.
Isa sa mga prosesoso ng estandardisasyon ng wika ng elaborasyon. Ito
ang yugto sa paglinang ng wika sa pamamagitan ng pagpapalawak ng mga
kahulugan batay sa pagamit sa mas malawak na mga larang at dominyo na
kinakatawan ng mayamang bokabularyo (Haugen 1966). Maari ding hatiin ang
kabuluhan ng elaborasyon ng wika. Una ay ang elaborasyon ng gamit o
pagtuon sa mga bagong gamit ng wika sa mga pagpapahayag ng mga ideya
sa larang na hindi ito kalimitang ginagamit. Pangalawa naman ang konsepto
ng elaborasyon ng salita at kahulugano ang paglikha ng bagong anyong
leksikal na nagbubunga ng mga bago o layunin (Oyali,2018).Batay
dito,malawak ang mga sanggunian at batis na maaring gamitin upang
maidukomento at masuri ang elaborasyon ng wika.
5. .
Maari itong magmula sa interaksiyon ng ibat-ibang uri ng
komunikasyon mula sa pormal at akademikong diskurso pati na
rin sa mga bago at umuusbong na mga anyo gaya ng mga
ibinunga ng mga pagbabago ng teknolohiya,komunikasyon sa
internet at social media,pati na ang mga pang-araw-araw na
karanasan.
Sa bahaging ito nahahati ang mga paraan ng elaborasyon ng
salitang pananalapi sa paghahanay ng istandard na kahulugan o
denotasyon,kahulugang pangkasaysayan o etimolohiya,mga
kahulugan batay sa mga komunidad pangwika at kahulugang
simbolikal o pananalinghaga.
6. .
A.Denotasyon
Sa bahaging ito,tinatalakay ang mga
istandard na kahulugan ng pananalapi mula sa
limang Sangguniang akademiko na nagmumula sa
mga online tagalog diksiyunaryo: una ang
Diksiyonaryo,pangalawa KWF Diksiyonaryo ,
pangatlo Tagalog English Dictionary,ika-apat Pinoy
Dictionary .com, panglima KWF diksiyonaryo.
7. .
1. Diksiyonaryo
Sa mga kahulugang nakalatag na mula sa diksiyonaryo
https://diksiyonaryo.ph/search/pananalapi#google_vignette Ang
pananalapi ay tumutukoy sa pamamahala ng malalaking halaga ng pera,
lalo na ng pamahalaan, tulad ng nakikita sa mga gawain ng Kagawaran ng
Pananalapi. Kasama rin dito ang pera na inilalaan para pondohan ang isang
proyekto. Dagdag pa rito, ang pananalapi ay sumasaklaw sa mga sistema at
gawain na may kaugnayan sa pera ng isang bansa, organisasyon, o
indibidwal. ang pamamahala sa malaking halaga ng salapi,lalo na sa
pamamagitan ng pamahalaan,gaya sa gawain ng kagawaran ng
pananalapi,salapi para itustos sa isang proyekto,at ang mg pintungan ng
mga gawaing kaugnay ng salapi sa bansa: FINANCE,MONEDA,PINANSYA.
8. .
2. KWF Diksiyonaryo
Sa mga kahulugan na ito,ayon sa KWF
Diksiyunaryo https://kwfdiksiyonaryo.ph/ ang
pananalapi ay tumutukoy sa kalagayan o
kondisyon ng kayamanan, tulad ng sa isang
tanggapan, organisasyon, negosyo, atbp.
Maaari rin itong mangahulugan ng pondo,
pera, o umiiral na salapi.
9. .
3.Tagalog English Dictionary
Sa Tagalog English Dictionary
https://www.tagalog.com/#pananalapi ang pananalapi naman basi
sa wikang Filipino,ang kahulugan ng pananalapi ay tumutukoy sa
pamamahala, paggamit, at pagpapalitan ng salapi o pera. Kabilang
dito ang mga transaksiyong may kaugnayan sa pangangasiwa ng
yaman, pangangalakal, at pagbuo ng mga paraan upang mapanatili
ang katatagan ng isang negosyo o ekonomiya. Ang pananalapi ay
mahalaga sa pagpaplano at pagsasagawa ng mga gawain sa
negosyo, pamahalaan, at personal na buhay upang matiyak na sapat
ang pondo para sa mga pangangailangan at layunin.
10. .
4.Pinoy Dictionary .com
Sa mga kahulugang nailatag ng Pinoy Dictionary .com
https://tagalog.pinoydictionary.com/search?q=Pananal
api
Ang pananalapi ay tumutukoy sa mga bagay na may
kinalaman sa salapi o pera. Ito ay ginagamit upang ilarawan
ang mga usaping pinansyal, tulad ng mga transaksiyon sa
bangko, pamamahala ng yaman, at iba pang mga gawain na
may kaugnayan sa paghawak ng pera.
11. .
5. Wikipedia
Batay sa kahulugan ng Wikipedia
https://tl.m.wikipedia.org/wiki/Pananalapi
Ang pananalapi ay tumukoy sa dalawang bagay: una,
bilang isang disiplina, ito ay tungkol sa pamamahala ng
salapi o pera, kabilang ang pag-iipon, pamumuhunan, at
paggasta; pangalawa, ito ay tumutukoy rin sa yunit ng
palitan, na ginagamit bilang batayan ng kalakalan at
ekonomiya, tulad ng pera o salapi na ginagamit sa araw-
araw na transaksiyon.
12. .
B. Etimolohiya
Ang sumusunod naman ay ang mga detalyadong
paglalahad ng mga pinagmulang salita o wika, mga
pagbabago sa anyo at kahulugan ayon sa daloy ng
kasaysayan ng gamit sa salitang pananalapi. Upang
matalakay ang kasaysayan ng gamit at pag-usbong ng
salitang pananalapi.narito ang isang timeline ng
kahulugan ng pananalapi mula sa mga website: wikipedia,
https://www.scribd.com/presentation/402939987/Kasaysayan-sa-Pananalapi-n
g-Pilipinas
13. .
(PRE-SPANISH COLONIAL PERIOD)
ika-20 dantaon. Ang pianakaunang tawag ng salitang pananalapi
noon ay salitang Barter ito ay isang Sistema ng palitan kung saan ang
mga kalahok sa isang transaksyon ay direktang nagpapalit ng mga
kalakal o serbisyo para sa iba pang mga kalakal o serbisyong hindi
gumagamit ng pera.
Ika-12 na siglo. Ang salitang pananalapi ay tinawag na piloncitos ito
ay ang unang kinikilalang barya sa Pilipinas. Ang salitang ito ay nagmula
sa salitang Pilon na ang ibig sabihin ay lagayan ng asukal na kahawig
ng hugis ng salapi.
Ika-14 at 18 na siglo. Ito ay isang barter ring o kilala sa salitang
Pananalapi ngayon na ginagamit sa pakikipagkalakalan sa mga
dayuhang mangangalakal.
14. .
(SPANISH COLONIAL PERIOD)
1728: Nagiging sapanish barilla na ang tawag sa salitang pananalapi na ginamit
bilang salapi, ito ay gawa sa tanso na nagkakahalaga ng isang sentimo kung saan ang
coat at arms ng Maynila ay nakaukit sa sentro ng barya.
1732-1772. Napalawak ng husto hindi lamang sa Pilipinas kundi sa buong daigdig ang
pananalapi na tinawag namangSpanish dos mundos ito ay isang
pianakamagandang disenyo ng barya na nailikha sa Mexico sa panahon ng paghahari
ni Philip V.
1851. Nagtatag ng pinakaunang bangko sa Pilipinas at sa Timog-silangang Asya. Ito
ang panagalawang pinakamalaking bangko sa mga tuntunin ng mga ari-arian sa
pananalapi at sa pinaka-pakipakinabang na bangko sa Pilipinas.
1880-1885. Ang salitang pananalapi bilang alfonsinos ito ay gawa sa ginto at pilak
na barya na ginawa sa Case Moneda de Manila. Hanggang sa ginawa ang pinakaunang
papel sa salapi na inilabas naman EL Banco Espaol Filipino de Isabel II o strong
pesos sa ingles na may mga denominasyon na 5,10,25,50,at 100.
15. .
(REVOLUTIONARY PERIOD)
1899. Ginawa ang Republika Filipina Papel
Monedang pananapi na pinangangasiwaan
ni Pangulong Emillio Aguinaldo.Ito ay
sinasabing isa sa rarest banknotes kailanman
sa Philippine Banknote History na pinirmahan
ni El Presidente del Consejo de
Gobierno,Pedro A. Paterno.
16. .
(AMERICAN COLONIAL PERIOD)
1903. Sa pananalapio salapi ay ginawang dolyar
sa Philippine Coinage Act,ito ay isang Sistema ng
pera batay sa pamantayan ng ginto na naglalaan
ng Philippine peso na nakadikit sa U.S. Dollar.Ito ay
tinutukoy bilang conant coins pagkatapos ni
Charles A. Conant,isang dalubhasa sa pananalapi
na amerikano.
17. .
(JAPANESE COLONIAL PERIOD)
1942-1945. Ang pananalapi o pera ay binago sa
panahon ng pagsakop ng mha hapon sa Pilipinas.
Ang salapi ay tinawag nilang mickey mouse
money na ang ibig sabihin ay walang halaga ang
pera pagkatapos ng digmaan,halintulad nalang ito
sa nilalarong pera.
.
18. .
(COMMONWEALTH PERIOD)
1946. Sa pananalapi, nabuo ang Emergency
Circulatory Money,ito ay salaping umiral sa
panahon ng ikalawang digmaan sa panahon ng
komonwelt. Natatag ang bagong perang papel na
victory sa likuran. Sa barya naman,makikita sa
baba ang Filipinas ang pangalan sa bansa at
salikod makikita ang tatak komonwelt.
19. .
(PANAHON NG REPUBLIKA
1960. Sinimulan ang pagtatagalog ng
pananalapio salapi na papel at barya.
1970. Nilagyan ng tatak ang kanang bahagi ng
harap ng perang papel. Sa panahong ito,ginamit
na ang mga larawang pananalapi ng mga bayan
sa salapi na may halagang 1,2,5,20,50,at 100.
20. .
(NEW GENERATION CURRENCY)
1983-2024. Ang pananalapi na gamit natin
ngayon ay mayroon ng 200,500,at 1000. Ang 2 at 5
na pisong papel ay hindi na ginagamit,kundi
1,5,10,20 pisong barya na. Sa pera natin
ngayon,nagiging mas matingkad ang kulay ng
salapi at kapansin-pansin ang mga larawan na
nakalagay.