ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
1
GSP  (GENERALIZED  SYSTEM  OF  PREFERENCES)  
အေကာက္ခဌန္ဆိုင္ရာ  အခဌင့္အေရသေပသမႈစနစ္(GSP)  အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္မႈ  ပိုင္သဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ာသ  
နိဒါန္သ  
၁။              အေကာက္ခဌန္ဆိုင္ရာအခဌင့္အေရသေပသမႈစနစ္  (Generalized  System  of  Preferences-­  GSP)သည္  ကမၻာ့ကုလသမဂၢ  ကုန္သဌယ္ေရသႏလင့္ဖဌံ႕ၿဖိဳသမႈညီလာခံ  (United  Nation  
Conference   on   Trade   and   Development   -­UNCTAD)၏   ႀကိဳသပမ္သ   စဌမ္သေဆာင္ခ်က္ျဖင့္   ထဌက္ေပၚလာေသာေကာင္သက်ိဳသရလဒ္တစ္ခု  ျ ဖစ္ၿပီသ၊   ဖဌံ႕ၿဖိဳသဆဲႏိုင္ငံမ်ာသအထူသသျဖင့္  
ဖဌံ႕ၿဖိဳသမႈအနည္သဆုံသႏိုင္ငံမ်ာသကို  ကူညီရန္  ေအာက္ပါရည္မလန္သခ်က္  (၃)  ရပ္ကို  ခ်မလတ္ထာသပါသည္-­  
                    (က)                            ျပည္ပပို႔ကုန္၀င္ေငဌတိုသတက္ေစရန္  
                    (ခ)                              စက္မႈလုပ္ငန္သတိုသတက္ေစရန္  
                    (ဂ)                              စီသပဌာသေရသတိုသတက္မႈႏႈန္သျမင့္မာသေစရန္  
အေကာက္ခဌန္ဆိုင္ရာ  အခဌင့္အေရသ  ေပသမႈစနစ္  (Generalized  System  of  Preferences)  
၂။   အေကာက္ခဌန္ဆိုင္ရာအခဌင့္အေရသေပသမႈစနစ္   (Generalized   System   of   Preferences-­   GSP)ဆိုသည္မလာဖဌံ႕ၿဖိဳသဆဲႏိုင္ငံမ်ာသ   (အခဌင့္အေရသလက္ခံရရလိေသာႏိုင္ငံ)   ၏  
သတ္မလတ္အရည္အခ်င္သႏလင့္   ကိုက္ညီသာပို႔ကုန္ပစၥည္သမ်ာသ   ကိုဖဌံ႕ၿဖိဳသၿပီသႏိုင္ငံမ်ာသ   (အခဌင့္အေရသ  ေ ပသသာႏိုင္ငံ)   ၏ေစ်သကဌက္အတဌင္သသို႔   အလဌယ္တကူ   ၀င္ေရာက္လာႏိုင္ေစရန္  
စီမံေပသျခင္သျဖစ္ပါသည္။  တစ္နည္သအာသျဖင့္ဆိုေသာ္  ဖဌံ႕ၿဖိဳသဆဲႏိုင္ငံမ်ာသမလ  တင္ပို႔ေသာ  သတ္မလတ္ကုန္ပစၥည္သမ်ာသ  အေပၚတဌင္  GSP  အခဌင့္အေရသေပသသည့္  ဖဌံ႕ၿဖိဳသၿပီသစက္မႈႏိုင္ငံႀကီသမ်ာသက  
ပုံမလန္ေကာက္ခံ  ေနက်  အေကာက္ခဌန္ႏႈန္သထက္အေကာက္ခဌန္  ေလၜလာ့ေပါ့  (သို႔မဟုတ္)  ကင္သလဌတ္ေကာက္ခံေသာစနစ္  ပင္ျဖစ္ပါသည္။  
GSP  စနစ္ေပၚေပါက္လာပုံ  
၃။          (၁၉၆၄)  ခုႏလစ္တဌင္  က်င္သပသည့္  ပထမအႀကိမ္  UNCTAD  ညီလာခံမလစတင္ကာ  ဖဌံ႕ၿဖိဳသဆဲႏိုင္ငံမ်ာသ၏  ပို႔ကုန္ပစၥည္သမ်ာသကို  ကမၻာ့ေစ်သကဌက္သို႔  အထူသသျဖင့္  ဖဌံ႕ၿဖိဳသၿပီသႏိုင္ငံမ်ာသ၏  
ေစ်သ ကဌ က္ သို ႔   အ လဌ ယ္ တ ကူ   ၀ င္ေ ရာ က္   ႏို င္ေ စ ရ န္ႏလ င့္   အေ ကာ က္ ခဌ န္   အ ခဌ င့္ အေ ရှ မ်ာသေ ပှ ရ န္ အေ လှ ထာသ  ေ ဆဌသေႏဌသ ခဲ့ ၟ က ၿ ပီသ ၊
(၁၉၈၆)ခုႏလစ္တဌင္က်င္သပေသာဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ကမၻာ့ကုလသမဂၢ   UN CTAD   ညီလာခံမလ   ဆုံသျဖတ္ခ်က္ျဖင့္   အေကာက္ခဌန္ဆိုင္ရာ   အခဌင့္အေရသေပသမႈ  
စနစ္ကိုျပဌာန္သအတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့ပါသည္။  
GSP  အခဌင့္အေရသေပသေသာႏိုင္ငံမ်ာသ  
၄။                     GSP   အခဌင့္အေရသေပသသည့္   အစီအစဥ္   (၁၂)   ခုကို  ေ အာက္ေဖာ္ျပပါ   ဖဌံ႕ၿဖိဳသၿပီသစက္မႈႏိုင္ငံ   (၃၉)   ႏိုင္ငံကသီသျခာသအစီအစဥ္တစ္ခုစီျဖင့္  
ထုတ္ျပန္ေပသအပ္ထာသရာတဌင္အဖဌဲ႕၀င္(၂၈)  ႏိုင္ငံပါ၀င္  ေသာ  EU  အေနျဖင့္  အဖဌဲ႕ဝင္  (၂၈)ႏိုင္ငံအတဌက္  အစီအစဥ္  တစ္ရပ္ကိုသာ  တစ္ေပါင္သ  တစ္စီသတည္သ  ျပဌာန္သ  ထာသပါသည္။  
                    (၁)          ၟသစေၟတသလ်ႏိုင္ငံ                                                                            (၇)          ေနာ္ေဝႏိုင္ငံ          
                    (၂)          ဘီလာ႐ုစ္ႏိုင္ငံ                                                                                    (၈)          ႐ုရလာသႏိုင္ငံ                
                    (၃)          ကေနဒါႏိုင္ငံ                                                                                          (၉)          ဆဌစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ  
                    (၄)          အိုက္စ္လန္ႏိုင္ငံ                                                                                (၁၀)        တူရကီႏိုင္ငံ  
                    (၅)          ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ                                                                                                (၁၁)        အေမရိကန္ႏိုင္ငံ  
                    (၆)          နယူသဇီလန္ႏိုင္ငံ                                                                                (၁၂)      ဥေရာပသမဂၢ  အီသယူ(၂၈)ႏိုင္ငံ  
                             (ၟသစႀတီသယာသ၊ဘယ္လ္ဂ်ီယံ၊  ဘူလ္ေဂသရီသယာသ၊  ခ႐ိုေအသရလာသ၊  ဆိုက္ပရပ္စ္၊  ခ်က္  သမ၌တႏိုင္ငံ၊ဒိန္သမတ္၊  အက္စ္စတိုသနီသရာသ  ၊  ဖင္လန္၊  ျပင္သစ္၊ဂ်ာမနီ၊ဂရိ၊ဟန္ေဂရီ၊  
အိုင္ယာလန္၊  အီတလီ၊  လတ္ဗီသယာသ၊  လစ္သူေရသ  နီသယာသ၊  လူဇင္ဘတ္၊မာလ္တာ  ၊  နယ္သာလန္၊ပိုလန္၊  ေပၚတူဂီ၊  ႐ိုေမသနီသယာသ၊  
ဆလိုဗက္ကီသယာသ၊ဆလိုေဗသနီသယာသ၊  စပိန္၊  ဆဌီဒင္၊  အဂ၀လန္  )    
ျမန္မာႏိုင္ငံမလ  ပါဝင္ေဆာင္ရဌက္လ်က္ရလိေသာ  အစီအစဥ္မ်ာသ  
၅။                    ျ မန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္   GSP   အစီအစဥ္   (၁၂)   ခုအနက္   အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏   အစီအစဥ္မလအပ   က်န္ႏိုင္ငံ   မ်ာသ၏   National   GSP   Scheme   မ်ာသကို  
ပါဝင္ေဆာင္ရဌက္လ်က္ရလိပါသည္။  
GSP  အက်ဳံသ၀င္ေသာကုန္စည္မ်ာသ  (Product  Coverage)  
၆။              GSP  အစီအစဥ္မ်ာသအရ  အၟကမ္သဖ်င္သ  အေကာက္ခဌန္ကင္သလဌတ္ခဌင့္ျပဳေသာ  ပစၥည္သမ်ာသမလာ-­  
                    (က)        စက္မႈထဌက္ကုန္ပစၥည္သမ်ာသ၊  (Manufactured  and  Semi-­manufactured  Products)  
                    (ခ)          လယ္ယာထဌက္ကုန္ပစၥည္သမ်ာသ၊  (Agricultural  Products)  
                              (ဂ)            လက္မႈအႏုပညာပစၥည္သမ်ာသ၊(Handicrafts)   တို႔ျဖစ္ၿပီသ၊လက္မႈအႏုပညာပစၥည္သမ်ာသ   အတဌက္ကိုမူ   ႏိုင္ငံတိုင္သက   အေကာက္ခဌန္  
ကင္သလဌတ္ခဌင့္ေပသထာသသည္ကိုေတဌ႕ရပါသည္။   GSP   ၏   ပင္ကိုသေဘာမလာ   အေျခခံပို႔ကုန္၊   ကုန္စည္မ်ာသကို   အာသျပဳ  ေ နရသည့္   ဖဌံ႕ၿဖိဳသဆဲႏိုင္ငံမ်ာသ၏   စီသပဌာသေရသ   အေျခခံကို  
စက္မႈလုပ္ငန္သဖဌံ႕ၿဖိဳသတိုသတက္ေစျခင္သျဖင့္ေျပာင္သလဲေစရန္  ရည္ရဌယ္သည့္အေလ်ာက္  စက္မႈထဌက္ကုန္ပစၥည္သမ်ာသကို  ပိုမိုအခဌင့္  အေရသေပသထာသပါသည္။  
၇။                  အဆိုပါ   GSP   အခဌင့္အေရသရရလိသည့္   ကုန္စည္စာရင္သမ်ာသႏလင့္   စည္သမ်ဥ္သမ်ာသကို   အခဌင့္အေရသေပသသည့္   ႏိုင္ငံက  ႏလ စ္အလိုက္   (သို႔)   မၟကာခဏျပင္ဆင္ေလ့ရလိပါသည္။
ဥပမာအာသျဖင့္   ဥေရာပသမဂၢ၊   ဂ်ပန္ႏလင့္   အေမရိကန္   ႏိုင္ငံတို႔၏   GSP   အခဌင့္အေရသရရလိေသာ   ကုန္ပစၥည္သစာရင္သမ်ာသကိုတစ္ႏလစ္တစ္ႀကိမ္ျပင္ဆင္  ျ ဖည့္စဌက္ေလ့ရလိပါသည္။
GSPအစီအစဥ္အရ  အေကာက္ခဌန္သက္သာခဌင့္  ခံစာသႏိုင္ရန္  အတဌက္  ထုတ္ေပသေသာCertficate    မလာ  GSP  Form  A  ျဖစ္ပါသည္။  
GSP  ပင္ရင္သႏိုင္ငံစည္သမ်ဥ္သ  
၈။                     GSP   အစီအစဥ္သည္   တစ္ဖက္သတ္   အခဌင့္အေရသေပသေသာစနစ္ျဖစ္ရာ   အခဌင့္အေရသေပသေသာႏိုင္ငံ   မ်ာသမလ   ၎တို႔   စိတ္ႀကိဳက္စည္သကမ္သခ်က္မ်ာသ   သတ္မလတ္  
ေဆာင္ရဌက္ခဌင့္ရလိပါသည္။   GSP   အခဌင့္အေရသရရလိေသာ   ႏိုင္ငံမ်ာသမလတင္ပို႔ေသာ   ပို႔ကုန္ပစၥည္သသည္   တင္သဌင္သေသာႏိုင္ငံက   သတ္မလတ္ထာသသည့္   GSP   ပင္ရင္သႏိုင္ငံ   စည္သမ်ဥ္သႏလင့္  
ကိုက္ညီရမည္ျဖစ္ပါသည္။   ပင္ရင္သႏိုင္ငံစည္သမ်ဥ္သသည္   GSP   အစီအစဥ္မ်ာသ၏   အဓိကအေရသပါ  ေ သာ   အစိတ္အပိုင္သတစ္ရပ္ျဖစ္ၿပီသ၊   အခဌင့္အေရသရရလိသည့္ႏိုင္ငံအတဌင္သ   အျပည့္အဝ  
ထုတ္လုပ္ရရလိေသာ  (သို႔မဟုတ္)  သိသာထင္ရလာသစဌာ  ေျပာင္သလဲမႈရလိေအာင္  ျပဳျပင္ထုတ္လုပ္ထာသေသာ  ကုန္စည္မ်ာသကို  အေကာက္ခဌန္အခဌင့္  အေရသေပသရာတဌင္  ေသခ်ာမႈရလိေအာင္  သတ္  
မလတ္ထာသျခင္သ  ျဖစ္ပါသည္။  
၉။              GSP  အစီအစဥ္ရလိ  ပင္ရင္သႏိုင္ငံစည္သမ်ဥ္သမ်ာသ၏  အဓိကအခ်က္မ်ာသမလာ  ေအာက္ပါအတိုင္သ  ျဖစ္ပါသည္-­  
                    (က)        ပင္ရင္သႏိုင္ငံမလတ္ေက်ာက္၊  
                    (ခ)          ကုန္စည္တင္ပို႔မႈဆိုင္ရာ  စည္သကမ္သခ်က္မ်ာသ၊  
                    (ဂ)          အေထာက္အထာသစာရဌက္စာတမ္သမ်ာသ၊  
GSP  အစီအစဥ္မ်ာသတဌင္  ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပါဝင္ေဆာင္ရဌက္မႈ  အေျခအေန  
အီသယူ  GSP  အစီအစဥ္  
၁၀။              ျမန္မာႏိုင္ငံကို  ၁၉၉၇  ခုႏလစ္မလစ၍  forced  labor  အသုံသျပဳမႈေၟကာင့္  GSP  အက်ိဳသခံစာသခဌင့္မလ  ယာယီ  ဖယ္ရလာသခံခဲ့ရေသာ္လည္သ  ၂၀၁၁ခုႏလစ္  အစိုသရတက္လာၿပီသေနာက္ပိုင္သ  
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏   ႏိုင္ငံေရသႏလင့္   စီသပဌာသေရသ  ျ ပဳျပင္ေျပာင္သလဲမႈမ်ာသစဌာကို   ဆက္တိုက္ေဆာင္ရဌက္လ်က္ရလိရာ   EU   အေနျဖင့္  ျ မန္မာ   ႏိုင္ငံအေပၚ   ပိတ္ဆို႔မႈမ်ာသ      ကို  
ေျဖေလၜလာ့ေပသသည့္အေနျဖင့္  အခဌင့္အေရသ  ျပန္လည္ေပသအပ္ျခင္သ  ျဖစ္ပါ  သည္။  
၁၁။          ဥေရာပသမဂၢႏိုင္ငံမ်ာသအေနျဖင့္  ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚတဌင္  အေကာက္ခဌန္  သက္သာ/  ကင္သလဌတ္ခဌင့္ကို  ၁၉၉၇  ခုႏလစ္မလ  စတင္ကာ  ဆိုင္သငံ့ထာသခဲ့ၿပီသ  ၂၀၀၈  ခုႏလစ္တဌင္  ဆက္လက္  
သက္တမ္သတိုသ  ခဲ့ပါသည္။၂၀၁၃  ခုႏလစ္၊  ဇဌန္လ  ၂၉  ရက္ေန႔တဌင္  ထုတ္ျပန္ေသာ  ဥေရာပသမဂၢ၏  တရာသဝင္ဂ်ာနယ္တဌင္  ေဖာ္ျပခ်က္အရ  ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္  EU  မလ  ေပသအပ္ေသာ  
GSP   အစီအစဥ္ကို   EU   Regulation   (607/2013)   အရ   ၂၀၁၃ခုႏလစ္၊   ဇူလိုင္လ   (၁၉)   ရက္ေန႔မလ   စတင္၍   လက္နက္ခဲယမ္သမလအပ   (Everything   But   Arms-­EBA)  
က်န္ကုန္စည္အာသလုံသကို   အေကာက္ခဌန္   ကင္သလဌတ္ခဌင့္ႏလင့္   အေရအတဌက္ကန္႔သတ္ျခင္သမလ   ကင္သလဌတ္ခဌင့္   (Duty   Free   and   Quota   Free)ကို  ျ ပန္လည္ရရလိခံစာသ   လ်က္ရလိပါသည္။  
ထုတ္ျပန္ေၟကျငာခ်က္အရ  ျ မန္မာႏိုင္ငံ   အေနျဖင့္   ၂၀၁၂   ခုႏလစ္၊   ဇဌန္လ   (၁၃)   ရက္ေန႔မလ   စတင္ကာ   တင္ပို႔ေသာပို႔ကုန္မ်ာသအတဌက္  ေ နာက္ေၟကာင္သျပန္  
အက်ိဳသခံစာသခဌင့္ျဖင့္ျပန္လည္ခံစာသလ်က္  ရလိပါသည္။  
2
၁၂။              ျ မန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္   အီသယူေဈသကဌက္သို႔   ငါသ၊   ပုစဌန္စသည့္  ေ ရထဌက္ကုန္စည္မ်ာသ၊   ဆန္၊   ပဲစသည့္   လယ္ယာထဌက္ကုန္စည္မ်ာသ၊   ႀကိမ္ထည္၊   သစ္အေခ်ာထည္စသည့္  
သစ္ေတာထဌက္ပစၥည္သ   မ်ာသ၊အဝတ္အထည္၊   ဖိနပ္စသည့္   စက္မႈထုတ္ကုန္စည္   တင္ပို႔မႈမ်ာသအတဌက္   အေကာက္ခဌန္ကင္သလဌတ္   ခဌင့္ရရလိခံစာသလ်က္ရလိပါ   သည္။ဘ႑ာႏလစ္အလိုက္၊  
ကုန္စည္အုပ္စုအလိုက္  အီသယူႏိုင္ငံမ်ာသသို႔  တင္ပို႔  ေသာ  ျမန္မာ့ကုန္စည္မ်ာသ  Form  A  အသုံသျပဳမႈ  အေျခအေနမ်ာသကို  ေနာက္ဆက္တဌဲ    ျဖင့္  ေဖာ္ၿပ  ထာသပါသည္။  
အေမရိကန္ႏိုင္ငံ  GSP  အစီအစဥ္  
၁၃။               အေမရိကန္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္   GSP   အခဌင့္အေရသမႈ   အစီအစဥ္ကို         ၁၉၇၄   ခုႏလစ္တဌင္   စတင္အေကာင္အ   ထည္ေဖာ္ေဆာင္ရဌက္ခဲ့ၿပီသ၊   အစီအစဥ္ကို  
ႏလစ္စဥ္ျပန္လည္သုံသသပ္ျခင္သမ်ာသ  ျ ပဳလုပ္ကာ   ထဌက္ေပၚလာေသာ   ရလာဒ္မ်ာသႏလင့္  ေျ ပာင္သလဲလာေသာ   စီသပဌာသေရသဝန္သက်င္ကို   အေျခခံ၍   အစီ   အစဥ္ကို  ျ ပင္ဆင္ျဖည့္စဌက္ျခင္သမ်ာသ  
ျပဳလုပ္ပါသည္။  
၁၄။               အေမရိကန္၏   GSP   အစီအစဥ္အရ   အက်ိဳသခံစာသခဌင့္ရလိသည့္   ႏိုင္ငံမ်ာသအာသလုံသသည္   HS   code   (၈)   လုံသအဆင့္   ကုန္စည္လိုင္သ   (၃,၅၀၀)   လိုင္သအေပၚ   အေကာက္ခဌန္  
ကင္သလဌတ္ခဌင့္ရရလိပါသည္။   ဖဌံ႕ၿဖိဳသမႈအနည္သဆုံသ   ႏိုင္ငံမ်ာသအေနျဖင့္   ထပ္မံ၍ကုန္စည္လိုင္သ   (၁,၅၀၀)   လိုင္သကို   အေကာက္ခဌန္   ကင္သလဌတ္ခဌင့္ရရလိပါသည္။   သို႔ေသာ္လည္သ  
အထည္အလိပ္ႏလင့္  အဝတ္အထည္အမ်ာသစုႏလင့္  ဖိနပ္မ်ာသ  စသည့္ကုန္စည္မ်ာသမလာ  အေကာက္  ခဌန္ကင္သလဌတ္ခဌင့္တဌင္  မပါရလိပါ။  
GSP  အခဌင့္အေရသ  ျပန္လည္ရရလိေရသအတဌက္  ေဆာင္ရဌက္ခ်က္မ်ာသ  
၁၅။              အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏  GSP  Scheme  ကို  ၁၉၇၆  ခုႏလစ္၊  ဇန္နဝါရီလ  (၁)ရက္ေန႔မလ  စတင္  အေကာင္  အထည္ေဖာ္ခဲ့ၿပီသ၊     ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္  ၂၀၀၃  ခုႏလစ္တဌင္  Economic  
Sanction  ျပဳလုပ္ခံရသည့္အတဌက္  အဆိုပါ  အခဌင့္အေရသမ်ာသဆုံသ႐ႈံသခဲ့ရပါသည္။  
၁၆။               ၂၀၁၃   ခုႏလစ္၊  ေ မလ(၄)ရက္ေန႔ႏလင့္   (၅)   ရက္ေန႔မ်ာသတဌင္   အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊   ဝါရလင္တန္   ဒီစီၿမိဳ႕၊   အေမရိကန္ႏိုင္ငံ   ကုန္သဌယ္ေရသ   ကိုယ္စာသလလယ္႐ုံသ   (USTR)   ၌  
စီသပဌာသေရသႏလင့္ကူသသန္သေရာင္သဝယ္ေရသဝန္ႀကီသ   ဌာန၊   ဒုတိယဝန္ႀကီသ  ေ ခါင္သေဆာင္သည့္   ကိုယ္စာသလလယ္အဖဌဲ႕မလ   အေမရိကန္၏   GSP   အခဌင့္အေရသ  ျ ပန္လည္   ရရလိေရသဆိုင္ရာ   Public  
Hearing  ၟကာသနာမႈ  အစီအစဥ္သို႔  တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီသ  ေနာက္၎အစီအစဥ္၏  ေနာက္ဆက္တဌဲ  အစီအစဥ္အရ  ပထမအႀကိမ္  Post  Hearing  Report  ကို  ၂၀၁၃ခုႏလစ္၊  ဇဌန္လ  (၂၅)  
ရက္ေန႔တဌင္  တင္သဌင္သခဲ့ပါသည္။  
၁၇။          အဆိုပါအစီရင္ခံစာႏလင့္စပ္လ်ဥ္သ၍    ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္  GSP  ျပန္လည္ရရလိေရသအတဌက္  အလုပ္သမာသအခဌင့္အေရသ  (Worker  Rights)၊  ကေလသအလုပ္သမာသ  (Child  Labor)  
ႏလင့္   ဉာဏပစၥည္သ   မူပိုင္ခဌင့္   (Intellectual   Property   Rights   –    IPR)စသည့္   က႑(၃)ရပ္အေပၚ  ျ ပည္တဌင္သ   အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ(မူဝါဒ၊   ဥပေဒ   လုပ္ထုံသ   လုပ္နည္သ)   ဆိုင္ရာ  
တိုသတက္မႈ   လိုအပ္ေနေသသေၟကာင္သႏလင့္   လက္ရလိေဆာင္ရဌက္မႈ   အေျခအေန   မ်ာသအေပၚ      အစီရင္ခံစာ   ထပ္မံတင္သဌင္သရန္   လိုအပ္ခ်က္အရ   ၂၀၁၄   ခုႏလစ္၊   ဧၿပီလ   (၁၅)ရက္ေန႔တဌင္  
ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္   အစီရင္ခံစာအာသ   ႏိုင္ငံျခာသေရသဝန္ႀကီသဌာနမလ   တစ္ဆင့္   သက္ဆိုင္ရာအေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏  ျ မန္မာႏိုင္ငံသံ႐ုံသႏလင့္   Office   of   the   U.S.   Trade   Representative  
တို႔သို႔  ေပသပို႔ခဲ့ၿပီသျဖစ္ပါ  သည္။  
၁၈။               ၎အစီရင္ခံစာမ်ာသအေပၚ   ၂၀၁၄   ခုႏလစ္၊   ဧၿပီလ   (၁၆)ရက္ေန႔တဌင္   အေမရိကန္ႏိုင္ငံရလိ   သက္ဆိုင္ရာ   ဌာနမ်ာသမလ  ျ မန္မာႏိုင္ငံသို႔   GSP   အခဌင့္အေရသျပန္လည္ေပသေရသႏလင့္  
ပတ္သက္၍  သုံသသပ္ခဲ့ၿပီသေနာက္  အလုပ္  သမာသဆိုင္ရာ  ကိစၥရပ္မ်ာသႏလင့္ပတ္သက္၍  ေနာက္ဆုံသျဖစ္ေပၚတိုသတက္မႈ  အေၿခအေနမ်ာသကို  ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ  အေမရိကန္သံ႐ုံသမလ  ေမသခဌန္သ  
(၆)  ခုေပသပို႔ကာ  ထပ္မံေတာင္သခံလာ  ေသာေၟကာင့္  သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီသဌာန  မ်ာသ  ျဖစ္သည့္  ကာကဌယ္ေရသဝန္ႀကီသဌာနႏလင့္  အလုပ္သမာသ  ဝန္ႀကီသဌာနတို႔မလ  ေျဖၟကာသ၍  ေပသပို႔လာေသာ  
အခ်က္အလက္မ်ာသႏလင့္  ျပဳစုထာသသည့္  တတိယအႀကိမ္  ေျမာက္  အစီရင္ခံစာကို  (၂၂-­၅-­၂၀၁၄)  ရက္ေန႔  ေနာက္ဆုံသ  ထာသ၍  တင္သဌင္သၿပီသ  ျဖစ္ပါသည္။  
၁၉။               ထို႔အျပင္   အေမရိကန္ႏိုင္ငံမလ   လာေရာက္ေတဌ႕ဆုံသည့္  ေ ဆဌသေႏဌသပဌဲမ်ာသတဌင္လည္သ   အခဌင့္အေရသ  ျ ပန္လည္ရရလိေရသအတဌက္      ညႇိႏိႈင္သေတာင္သဆိုမႈမ်ာသ  
အႀကိမ္ႀကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္သ  ယေန႔အထိ  အေၟကာင္သ  ျပန္ၟကာသျခင္သ  မရလိေသသပါ။  
၂၀။          ၂၀၁၃  ခုႏလစ္အတဌင္သျမန္မာႏိုင္ငံမလ  အေမရိကန္ႏိုင္ငံသို႔ပို႔ကုန္အမယ္(၁၀၄)မ်ိဳသခန္႔၊  တန္ဖိုသစုစုေပါင္သ  အေမရိကန္ေဒၚလာသန္သ  (၃၀)  ခန္႔တင္ပို႔ခဲ့ရာတဌင္    GSP  အက်ဳံသဝင္သည့္    
ကုန္စည္တန္ဖိုသ  မလာ  အေမရိကန္  ေဒၚလာ(၁.၇)  သန္သ၊ျဖစ္သည့္အတဌက္  GSP  အခဌင့္အေရသရရလိပါက  အေကာက္  ခဌန္သက္သာခဌင့္မလာ  (၅.၇  %)  အက်ိဳသခံစာသခဌင့္ရရလိမည္  ျဖစ္ပါသည္။  
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏  ပို႔ကုန္မ်ာသအေပၚတဌင္  အေကာက္ခဌန္ကင္သလဌတ္ခဌင့္/  သက္သာခဌင့္မ်ာသ  ရရလိႏိုင္မည္  ျဖစ္ရာ  ႏိုင္ငံ၏ကုန္သဌယ္မႈျမႇင့္တင္ေရသ  အတဌက္  လည္သေကာင္သ၊  အျခာသေသာတင္ပို႔  
ႏိုင္ငံမ်ာသႏလင့္  ေ ဈသကဌက္   ယလဥ္   ၿပိဳင္ရာတဌင္ေဈသႏႈန္သအရ   ပိုမို၍ယလဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္စဌမ္သအာသ   တိုသတက္လာမည္  ျ ဖစ္သည့္အတဌက္   လည္သေကာင္သ   ၊အေထာက္အကူျဖစ္ေစသည့္အျပင္  
ႏိုင္ငံျခာသရင္သႏလီသ  ျ မႇဳပ္ႏလံမႈမ်ာသ  ျ ပည္တဌင္သ   စီသဝင္ကာ   စက္မႈကုန္ထုတ္   ပစၥည္သထုတ္လုပ္   တင္ပို႔မႈႏလင့္အတူ   စီသပဌာသေရသဖဌံ႕ၿဖိဳသတိုသတက္မႈအေပၚ   အေထာက္   အကူ  ျ ပဳႏိုင္မည္  ျ ဖစ္သကဲ့သို႔  
အလုပ္အကိုင္   အခဌင့္အလမ္သမ်ာသလည္သ   ရရလိမည္ျဖစ္ေသာေၟကာင့္   အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏   GSP   အခဌင့္အေရသ  ျ ပန္လည္ရရလိေရသကို   သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံမ်ာသ၊  ျ မန္မာႏိုင္ငံရလိ   သက္ဆိုင္ရာ  
ဌာနမ်ာသ၊  အဖဌဲ႕  အစည္သမ်ာသႏလင့္  ပူသေပါင္သကာ  ဆက္လက္ေဆာင္  ရဌက္သဌာသမည္  ျဖစ္ပါ  သည္။  
သုံသသပ္ခ်က္  
၂ ၁ ။     ျ မ န္ မာ ႏို င္ ငံ အေ နျ ဖ င့္   ဖဌံ႕ ၿ ဖိဳသ မႈေ နာ က္ က်ေ သာ   ႏို င္ ငံ စာ ရ င္သ တဌ င္   ပါ ဝ င္ေ နေ သှ သ ည့္ အ တဌ က္   ဖဌံ႕ ၿ ဖိဳသ ၿ ပီသ ႏို င္ ငံ မ်ာသ မလ   ယ ခု ကဲ့ သို ႔  ေ ဈှ ကဌ က္ ရ ရလိေ ရှ  
တစ္ဖတ္သက္အေကာက္ခဌန္ကင္သလဌတ္ခဌင့္ေပသသည့္   GSP   Scheme   မ်ာသအာသ  ျ ပည့္ျပည့္ဝဝ   အသုံသခ်ေဆာင္ရဌက္ႏိုင္ေရသအတဌက္  ျ ပည္ပရင္သႏလီသျမႇဳပ္ႏလံမႈမ်ာသ   ဖိတ္ေခၚျခင္သ၊  
အေကာက္ခဌန္ကင္သလဌတ္ခဌင့္ရရလိသည့္  ျ ပည္တဌင္သ   ထဌက္ကုန္မ်ာသအာသ   အခဌင့္အေရသေပသ   သည့္ႏိုင္ငံက   သတ္မလတ္  ေ သာ   စံခ်ိန္စံၫႊန္သမ်ာသအတိုင္သ   ထုတ္လုပ္တင္ပို႔ျခင္သ၊  
ကုန္ပစၥည္သထုတ္လုပ္တင္ပို႔  ေ ရာင္သဝယ္မႈမ်ာသႏလင့္   ပတ္သက္သည့္   ကုန္သဌယ္မႈႏလင့္ဆက္စပ္ေသာ  ျ ပည္တဌင္သဥပေဒမ်ာသ   ခိုင္ခိုင္မာမာျဖစ္ေစေရသ   ႀကိဳသပမ္သ  ေ ဆာင္ရဌက္ျခင္သ၊  
ကုန္ပစၥည္သထုတ္လုပ္တင္ပို႔သူမ်ာသအာသ   ၎အစီအစဥ္မ်ာသႏလင့္   ပတ္သက္၍   စဥ္ဆက္မျပတ္  ျ ဖစ္ေပၚတိုသတက္မႈ   အသိပညာမ်ာသအာသ  ျ ဖန္႔ေဝေပသျခင္သ   စသည္တို႔ကို  
ေဆာင္ရဌက္သဌာသျခင္သအာသျဖင့္  ကုန္စည္ထုတ္လုပ္တင္ပို႔မႈ  ဖဌံ႕ၿဖိဳသတိုသတက္လာ႐ုံမၜလမက  အလုပ္အကိုင္  အခဌင့္အလမ္သရရလိျခင္သႏလင့္  စီသပဌာသေရသဖဌံ႕ၿဖိဳသ  တိုသတက္မႈကို  တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာမလ  
အေထာက္အပံ့ျဖစ္  မည္  ျဖစ္ပါေၟကာင္သ  သုံသသပ္တင္ျပ  အပ္ပါသည္။  
    
တင္ပို႔သူမလ  မလတ္ပုံတင္ကာ  ကိုယ္တိုင္  သက္ေသခံကာ  ထုတ္ေပသသည့္  စနစ္  (  Registered  Exporter  System-­REX)  
၂၂။            ဥေရာပသမဂၢ   (EU)   အဖဌဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ာသက   တစ္ဖက္သတ္   အေကာက္ခဌန္   အခဌင့္   အေရသေပသေသာ   Generalized   System   of   Preferences-­GSP   အစီအစဥ္အရ   လက္ရလိ  
က်င့္သုံသ   လ်က္ရလိေသာ   သက္ဆိုင္ရာ   အာဏာပိုင္က   စိစစ္ခဌင့္ျပဳ   ထုတ္ေပသသည့္သမ႐ိုသက်   CO   Form   –A   ထုတ္ေပသသည့္စနစ္   အာသ   ပို႔ကုန္တင္ပို႔သူမ်ာသ   မလတ္ပုံတင္သည့္စနစ္  
(Registered  Exporter  System-­REX  System)  ကို  ၂၀၁၇  ခုႏလစ္၊  ဇန္နဝါရီလ  (၁)  ရက္ေန႔မလ  စတင္  အစာသထိုသက်င့္သုံသအေကာင္  အထည္  ေဖာ္ေဆာင္ေတာ့မည္ျဖစ္  ေသာ္လည္သ  
GSP   အခဌင့္အေရသခံစာသခဌင့္ရလိသည့္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္   အဆိုပါ  ေ န႔ရက္တဌင္   အဆင္သင့္မျဖစ္ပါက  ေ နာက္တစ္ႏလစ္(သို႔)  ႏလ စ္ႏလစ္   အထိ  ေ ရႊ႕ဆိုင္  ေ ဆာင္ရဌက္ႏိုင္မည္ျဖစ္ရာ  
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္  အဆိုပါ  စနစ္ကို  ၂၀၁၈  ခုႏလစ္  (သို႔)  ၂၀၁၉  ခုႏလစ္၊  ဇန္နဝါရီလ  (၁)  ရက္ေန႔  မည္သည့္  ေန႔တဌင္  လိုက္ပါ  အေကာင္  အထည္ေဖာ္မည္ကို     ဥေရာပေကာ္မရလင္  
(European  Commission)  ထံသို႔  ၂၀၁၆  ခုႏလစ္၊  ဇဌန္လ  (၃၀)  ရက္ေန႔  ေနာက္ဆုံသထာသ  ၍  စာေရသသာသေပသပို႔ရမည္  ျဖစ္ပါသည္။  
၂၃။         အဆိုပါစနစ္အရ   EU   ႏိုင္ငံမ်ာသသို႔   တင္ပို႔ေသာ  ျ မန္မာ့ပင္ရင္သ   ထုတ္ကုန္မ်ာသအတဌက္   ကုန္သဌယ္ေရသညသစီသဌာနတဌင္   GSP   Form-­A   လာေရာက္ေလၜလာက္ထာသရန္   မလိုအပ္ဘဲ  
မလတ္ပုံတင္ထာသ  ေ သာ      ပို႔ကုန္   တင္ပို႔သူကိုယ္တိုင္   တာဝန္ယူ၍   ပင္ရင္သထုတ္ကုန္ျဖစ္ေၟကာင္သ   သတ္မလတ္ထာသေသာ   စာရဌက္စာတမ္သေပၚတဌင္  ေ ၟကညာ၍   အေကာက္ခဌန္  
သက္သာကင္သလဌတ္ခဌင့္  ခံစာသရယူ  ႏိုင္ေတာ့  ျဖစ္ပါသည္။  
၂၄။          ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္  Extension  ယူထာသစဥ္ကာလအတဌင္သ  ပို႔ကုန္တင္ပို႔မႈမ်ာသ  အတဌက္  သမ႐ိုသက်  GSP  Form-­A  ထုတ္ေပသသည့္စနစ္ကို  ဆက္လက္  ေဆာင္  ရဌက္  ခဌင့္ရလိၿပီသ၊  
အျခာသတစ္ဖက္တဌင္မူ  စနစ္သစ္ကို  လိုက္ပါ  က်င့္သုံသႏိုင္ေရသအတဌက္  ပို႔ကုန္  တင္ပို႔သူသည္  သက္ဆိုင္ရာ  CO  Issuing  အာဏာပိုင္ျဖစ္သည့္  ကုန္သဌယ္ေရသ  ညသစီသဌာနတဌင္  လာေရာက္  
မလတ္ပုံတင္  ေဆာင္ရဌက္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။သို႔ေသာ္  ပါဝင္ေဆာင္ရဌက္  ၿပီသသည့္  ေနာက္ပိုင္သတဌင္  မလတ္ပုံတင္ထာသေသာ  ပို႔ကုန္တင္  ပို႔သူသာ  EU  ၏  GSP  အစီအစဥ္ကို  ခံစာသခဌင့္ရလိမည္  
ျဖစ္သည္။  
၂၅။              ျ မန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္   အာဆီယံအဖဌဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ာသအၟကာသ   အေကာင္အထည္  ေ ဖာ္ေဆာင္ရဌက္   လ်က္ရလိသည့္   ထုတ္လုပ္တင္ပို႔သူကိုယ္တိုင္   ပင္ရင္သထုတ္ကုန္ျဖစ္ေၟကာင္သ  
ေၟကျငာသည့္စနစ္   (Self-­Certification   System)   ဆိုင္ရာ  ျ ဖစ္ေပၚတိုသတက္မႈအေျခအေနမ်ာသႏလင့္   EU   အဖဌဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံ   မ်ာသက   လက္ရလိ   CO   ထုတ္ေပသသည့္   စနစ္တဌင္  
အစာသထိုသက်င့္သုံသမည့္   ပို႔ကုန္တင္ပို႔သူမ်ာသ   မလတ္ပုံ   တင္သည့္စနစ္   (Registered   Exporter   System-­REX   System)   အေကာင္အထည္ေဖာ္က်င့္   သုံသႏိုင္ေရသ   တို႔ႏလင့္စပ္လ်ဥ္သ၍    
သက္ဆိုင္ရာ  ဝန္ႀကီသဌာန၊  အဖဌဲ႕အစည္သမ်ာသမလ  တာဝန္ရလိသူ  အသီသသီသ  အာသရလင္သလင္သေျပာၟကာသျခင္သ၊ညႇိႏိႈင္သ  ေဆဌသေႏဌသျခင္သမ်ာသ  ကို  ေဆာင္ရဌက္လၜလက္ရလိပါသည္။  
၂၆။          ဥေရာပသမဂၢ  ႏိုင္ငံမ်ာသသို႔  တင္ပို႔ေသာ  လုပ္ငန္သရလင္မ်ာသ  အေနျဖင့္  အေကာက္ခဌန္  သက္သာခဌင့္  ရရလိေရသ  အတဌက္  အသုံသျပဳလၜလက္ရလိေသာ  GSP  Form  A  မ်ာသအာသ  တင္ပို႔သူမလ  
မလတ္ပုံတင္ကာ   ကိုယ္တိုင္   သက္ေသခံကာ   ထုတ္ေပသသည့္   စနစ္   (   Registered   Exporter   System-­REX)  ျ ဖင့္   စတင္က်င့္သုံသ  ေ ဆာင္ရဌက္ႏိုင္ေရသ   ကိစၥအာသ      သက္ဆိုင္ရာ  
ျပည္တဌင္သလုပ္ထုံသလုပ္နည္သမ်ာသ   ၿပီသစီသေအာင္  ေ ဆာင္ရဌက္လၜလက္ရလိၿပီသ      လုပ္ထုံသလုပ္နည္သ   မ်ာသ   ၿပီသစီသသည့္   အခါ   စတင္အေကာင္အထည္  ေ ဖာ္မည့္  ေ န႔ရက္အာသ   သက္ဆိုင္ရာ  
ဝန္ႀကီသဌာန၊   အသင္သအဖဌဲ႕မ်ာသ၊   ပုဂၢလိက   လုပ္ငန္သရလင္မ်ာသ   သို႔   အသိေပသ   အေၟကာင္သၟကာသျခင္သ၊   အဆိုပါ   စနစ္အာသ   လက္ေတဌ႕   အေကာင္အထည္  ေ ဖာ္ေဆာင္ရဌက္ႏိုင္ေရသ   အတဌက္  
အသိပညာေပသ  သင္တန္သမ်ာသ၊  ေဆဌသေႏဌသပဌဲမ်ာသ  ဖဌင့္လလစ္  ပို႔ခ်ျခင္သမ်ာသကို  ေဆာင္ရဌက္သဌာသမည္  ျဖစ္ပါသည္။  
3
Issuance  of  Forms  A  Based  on  Fiscal  Year    Issued  to  EU  Countries  
မလတ္ခ်က္။                    ။EU  GSP  အာသ  ၁၉-­၇-­၂၀၁၃  ရက္ေန႔တဌင္  စတင္ခဌင့္ျပဳေပသခဲ့ေသာ္လည္သ  ၂၀၁၁-­၂၀၁၂  ႏလင့္  ၂၀၁၂-­၂၀၁၃  ဘ႑ာႏလစ္မ်ာသတဌင္  GSP  Form  A  ေလၜလာက္ထာသမႈရလိ၍  
ထုတ္ေပသခဲ့ျခင္သျဖစ္ပါသည္။  ၂၀၁၃-­၂၀၁၄  ဘ႑ာႏလစ္  စာရင္သတဌင္  ၂၀၁၂  ခုႏလစ္၊  ဇဌန္လမလစ၍  ေနာက္ေၟကာင္သျပန္  GSP  Form  A  ထုတ္ေပသခဲ့မႈ  (၈၃၂)ေစာင္  ပါဝင္ပါသည္။
No.
By
Commod
ity
2011-2012 2012-2013 2013-2014 2014-2015 2015-2016
Cop
y
 Value
Co
py
 Value
Co
py
 Value
Cop
y
 Value Copy  Value
1 Industrial 270.00 10,222,188.70 547.00 28,823,689.60 3,782.00 223,924,582.40 5,149.00 303,165,847.78 12,347.00 1,854,495,849.19
2 Agrictural 125.00 7,267,745.17 175.00 10,939,777.74 368.00 19,230,030.99 954.00 72,660,370.25 923.00 64,629,583.78
3 Marine 226.00 10,316,296.10 292.00 13,722,509.89 481.00 19,593,745.82 385.00 14,310,735.38 429.00 14,725,415.22
4 Forestry 26.00 218,921.24 37.00 591,180.37 55.00 838,608.85 99.00 1,710,259.22 106.00 2,332,421.06
5 Other 3.00 43,715.20 0.00
                     
  -  
6.00 172,696.89 11.00 551,369.64 32.00 717,506.63
Total 650 28,068,866.41 1051 54,077,157.59 4692 263,759,664.95 6598 392,398,582.26 13837 1,936,900,775.88

More Related Content

GSP (GENERALIZED SYSTEM OF PREFERENCES)

  • 1. 1 GSP  (GENERALIZED  SYSTEM  OF  PREFERENCES)   အေကာက္ခဌန္ဆိုင္ရာ  အခဌင့္အေရသေပသမႈစနစ္(GSP)  အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္မႈ  ပိုင္သဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ာသ   နိဒါန္သ   ၁။              အေကာက္ခဌန္ဆိုင္ရာအခဌင့္အေရသေပသမႈစနစ္  (Generalized  System  of  Preferences-­  GSP)သည္  ကမၻာ့ကုလသမဂၢ  ကုန္သဌယ္ေရသႏလင့္ဖဌံ႕ၿဖိဳသမႈညီလာခံ  (United  Nation   Conference   on   Trade   and   Development   -­UNCTAD)၏   ႀကိဳသပမ္သ   စဌမ္သေဆာင္ခ်က္ျဖင့္   ထဌက္ေပၚလာေသာေကာင္သက်ိဳသရလဒ္တစ္ခု  ျ ဖစ္ၿပီသ၊   ဖဌံ႕ၿဖိဳသဆဲႏိုင္ငံမ်ာသအထူသသျဖင့္   ဖဌံ႕ၿဖိဳသမႈအနည္သဆုံသႏိုင္ငံမ်ာသကို  ကူညီရန္  ေအာက္ပါရည္မလန္သခ်က္  (၃)  ရပ္ကို  ခ်မလတ္ထာသပါသည္-­                      (က)                            ျပည္ပပို႔ကုန္၀င္ေငဌတိုသတက္ေစရန္                      (ခ)                              စက္မႈလုပ္ငန္သတိုသတက္ေစရန္                      (ဂ)                              စီသပဌာသေရသတိုသတက္မႈႏႈန္သျမင့္မာသေစရန္   အေကာက္ခဌန္ဆိုင္ရာ  အခဌင့္အေရသ  ေပသမႈစနစ္  (Generalized  System  of  Preferences)   ၂။   အေကာက္ခဌန္ဆိုင္ရာအခဌင့္အေရသေပသမႈစနစ္   (Generalized   System   of   Preferences-­   GSP)ဆိုသည္မလာဖဌံ႕ၿဖိဳသဆဲႏိုင္ငံမ်ာသ   (အခဌင့္အေရသလက္ခံရရလိေသာႏိုင္ငံ)   ၏   သတ္မလတ္အရည္အခ်င္သႏလင့္   ကိုက္ညီသာပို႔ကုန္ပစၥည္သမ်ာသ   ကိုဖဌံ႕ၿဖိဳသၿပီသႏိုင္ငံမ်ာသ   (အခဌင့္အေရသ  ေ ပသသာႏိုင္ငံ)   ၏ေစ်သကဌက္အတဌင္သသို႔   အလဌယ္တကူ   ၀င္ေရာက္လာႏိုင္ေစရန္   စီမံေပသျခင္သျဖစ္ပါသည္။  တစ္နည္သအာသျဖင့္ဆိုေသာ္  ဖဌံ႕ၿဖိဳသဆဲႏိုင္ငံမ်ာသမလ  တင္ပို႔ေသာ  သတ္မလတ္ကုန္ပစၥည္သမ်ာသ  အေပၚတဌင္  GSP  အခဌင့္အေရသေပသသည့္  ဖဌံ႕ၿဖိဳသၿပီသစက္မႈႏိုင္ငံႀကီသမ်ာသက   ပုံမလန္ေကာက္ခံ  ေနက်  အေကာက္ခဌန္ႏႈန္သထက္အေကာက္ခဌန္  ေလၜလာ့ေပါ့  (သို႔မဟုတ္)  ကင္သလဌတ္ေကာက္ခံေသာစနစ္  ပင္ျဖစ္ပါသည္။   GSP  စနစ္ေပၚေပါက္လာပုံ   ၃။          (၁၉၆၄)  ခုႏလစ္တဌင္  က်င္သပသည့္  ပထမအႀကိမ္  UNCTAD  ညီလာခံမလစတင္ကာ  ဖဌံ႕ၿဖိဳသဆဲႏိုင္ငံမ်ာသ၏  ပို႔ကုန္ပစၥည္သမ်ာသကို  ကမၻာ့ေစ်သကဌက္သို႔  အထူသသျဖင့္  ဖဌံ႕ၿဖိဳသၿပီသႏိုင္ငံမ်ာသ၏   ေစ်သ ကဌ က္ သို ႔   အ လဌ ယ္ တ ကူ   ၀ င္ေ ရာ က္   ႏို င္ေ စ ရ န္ႏလ င့္   အေ ကာ က္ ခဌ န္   အ ခဌ င့္ အေ ရှ မ်ာသေ ပှ ရ န္ အေ လှ ထာသ  ေ ဆဌသေႏဌသ ခဲ့ ၟ က ၿ ပီသ ၊ (၁၉၈၆)ခုႏလစ္တဌင္က်င္သပေသာဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ကမၻာ့ကုလသမဂၢ   UN CTAD   ညီလာခံမလ   ဆုံသျဖတ္ခ်က္ျဖင့္   အေကာက္ခဌန္ဆိုင္ရာ   အခဌင့္အေရသေပသမႈ   စနစ္ကိုျပဌာန္သအတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့ပါသည္။   GSP  အခဌင့္အေရသေပသေသာႏိုင္ငံမ်ာသ   ၄။               GSP   အခဌင့္အေရသေပသသည့္   အစီအစဥ္   (၁၂)   ခုကို  ေ အာက္ေဖာ္ျပပါ   ဖဌံ႕ၿဖိဳသၿပီသစက္မႈႏိုင္ငံ   (၃၉)   ႏိုင္ငံကသီသျခာသအစီအစဥ္တစ္ခုစီျဖင့္   ထုတ္ျပန္ေပသအပ္ထာသရာတဌင္အဖဌဲ႕၀င္(၂၈)  ႏိုင္ငံပါ၀င္  ေသာ  EU  အေနျဖင့္  အဖဌဲ႕ဝင္  (၂၈)ႏိုင္ငံအတဌက္  အစီအစဥ္  တစ္ရပ္ကိုသာ  တစ္ေပါင္သ  တစ္စီသတည္သ  ျပဌာန္သ  ထာသပါသည္။                      (၁)          ၟသစေၟတသလ်ႏိုင္ငံ                                                                            (၇)          ေနာ္ေဝႏိုင္ငံ                              (၂)          ဘီလာ႐ုစ္ႏိုင္ငံ                                                                                    (၈)          ႐ုရလာသႏိုင္ငံ                                    (၃)          ကေနဒါႏိုင္ငံ                                                                                          (၉)          ဆဌစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ                      (၄)          အိုက္စ္လန္ႏိုင္ငံ                                                                                (၁၀)        တူရကီႏိုင္ငံ                      (၅)          ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ                                                                                                (၁၁)        အေမရိကန္ႏိုင္ငံ                      (၆)          နယူသဇီလန္ႏိုင္ငံ                                                                                (၁၂)      ဥေရာပသမဂၢ  အီသယူ(၂၈)ႏိုင္ငံ                      (ၟသစႀတီသယာသ၊ဘယ္လ္ဂ်ီယံ၊  ဘူလ္ေဂသရီသယာသ၊  ခ႐ိုေအသရလာသ၊  ဆိုက္ပရပ္စ္၊  ခ်က္  သမ၌တႏိုင္ငံ၊ဒိန္သမတ္၊  အက္စ္စတိုသနီသရာသ  ၊  ဖင္လန္၊  ျပင္သစ္၊ဂ်ာမနီ၊ဂရိ၊ဟန္ေဂရီ၊   အိုင္ယာလန္၊  အီတလီ၊  လတ္ဗီသယာသ၊  လစ္သူေရသ  နီသယာသ၊  လူဇင္ဘတ္၊မာလ္တာ  ၊  နယ္သာလန္၊ပိုလန္၊  ေပၚတူဂီ၊  ႐ိုေမသနီသယာသ၊   ဆလိုဗက္ကီသယာသ၊ဆလိုေဗသနီသယာသ၊  စပိန္၊  ဆဌီဒင္၊  အဂ၀လန္  )     ျမန္မာႏိုင္ငံမလ  ပါဝင္ေဆာင္ရဌက္လ်က္ရလိေသာ  အစီအစဥ္မ်ာသ   ၅။              ျ မန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္   GSP   အစီအစဥ္   (၁၂)   ခုအနက္   အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏   အစီအစဥ္မလအပ   က်န္ႏိုင္ငံ   မ်ာသ၏   National   GSP   Scheme   မ်ာသကို   ပါဝင္ေဆာင္ရဌက္လ်က္ရလိပါသည္။   GSP  အက်ဳံသ၀င္ေသာကုန္စည္မ်ာသ  (Product  Coverage)   ၆။              GSP  အစီအစဥ္မ်ာသအရ  အၟကမ္သဖ်င္သ  အေကာက္ခဌန္ကင္သလဌတ္ခဌင့္ျပဳေသာ  ပစၥည္သမ်ာသမလာ-­                      (က)        စက္မႈထဌက္ကုန္ပစၥည္သမ်ာသ၊  (Manufactured  and  Semi-­manufactured  Products)                      (ခ)          လယ္ယာထဌက္ကုန္ပစၥည္သမ်ာသ၊  (Agricultural  Products)                       (ဂ)         လက္မႈအႏုပညာပစၥည္သမ်ာသ၊(Handicrafts)   တို႔ျဖစ္ၿပီသ၊လက္မႈအႏုပညာပစၥည္သမ်ာသ   အတဌက္ကိုမူ   ႏိုင္ငံတိုင္သက   အေကာက္ခဌန္   ကင္သလဌတ္ခဌင့္ေပသထာသသည္ကိုေတဌ႕ရပါသည္။   GSP   ၏   ပင္ကိုသေဘာမလာ   အေျခခံပို႔ကုန္၊   ကုန္စည္မ်ာသကို   အာသျပဳ  ေ နရသည့္   ဖဌံ႕ၿဖိဳသဆဲႏိုင္ငံမ်ာသ၏   စီသပဌာသေရသ   အေျခခံကို   စက္မႈလုပ္ငန္သဖဌံ႕ၿဖိဳသတိုသတက္ေစျခင္သျဖင့္ေျပာင္သလဲေစရန္  ရည္ရဌယ္သည့္အေလ်ာက္  စက္မႈထဌက္ကုန္ပစၥည္သမ်ာသကို  ပိုမိုအခဌင့္  အေရသေပသထာသပါသည္။   ၇။             အဆိုပါ   GSP   အခဌင့္အေရသရရလိသည့္   ကုန္စည္စာရင္သမ်ာသႏလင့္   စည္သမ်ဥ္သမ်ာသကို   အခဌင့္အေရသေပသသည့္   ႏိုင္ငံက  ႏလ စ္အလိုက္   (သို႔)   မၟကာခဏျပင္ဆင္ေလ့ရလိပါသည္။ ဥပမာအာသျဖင့္   ဥေရာပသမဂၢ၊   ဂ်ပန္ႏလင့္   အေမရိကန္   ႏိုင္ငံတို႔၏   GSP   အခဌင့္အေရသရရလိေသာ   ကုန္ပစၥည္သစာရင္သမ်ာသကိုတစ္ႏလစ္တစ္ႀကိမ္ျပင္ဆင္  ျ ဖည့္စဌက္ေလ့ရလိပါသည္။ GSPအစီအစဥ္အရ  အေကာက္ခဌန္သက္သာခဌင့္  ခံစာသႏိုင္ရန္  အတဌက္  ထုတ္ေပသေသာCertficate    မလာ  GSP  Form  A  ျဖစ္ပါသည္။   GSP  ပင္ရင္သႏိုင္ငံစည္သမ်ဥ္သ   ၈။               GSP   အစီအစဥ္သည္   တစ္ဖက္သတ္   အခဌင့္အေရသေပသေသာစနစ္ျဖစ္ရာ   အခဌင့္အေရသေပသေသာႏိုင္ငံ   မ်ာသမလ   ၎တို႔   စိတ္ႀကိဳက္စည္သကမ္သခ်က္မ်ာသ   သတ္မလတ္   ေဆာင္ရဌက္ခဌင့္ရလိပါသည္။   GSP   အခဌင့္အေရသရရလိေသာ   ႏိုင္ငံမ်ာသမလတင္ပို႔ေသာ   ပို႔ကုန္ပစၥည္သသည္   တင္သဌင္သေသာႏိုင္ငံက   သတ္မလတ္ထာသသည့္   GSP   ပင္ရင္သႏိုင္ငံ   စည္သမ်ဥ္သႏလင့္   ကိုက္ညီရမည္ျဖစ္ပါသည္။   ပင္ရင္သႏိုင္ငံစည္သမ်ဥ္သသည္   GSP   အစီအစဥ္မ်ာသ၏   အဓိကအေရသပါ  ေ သာ   အစိတ္အပိုင္သတစ္ရပ္ျဖစ္ၿပီသ၊   အခဌင့္အေရသရရလိသည့္ႏိုင္ငံအတဌင္သ   အျပည့္အဝ   ထုတ္လုပ္ရရလိေသာ  (သို႔မဟုတ္)  သိသာထင္ရလာသစဌာ  ေျပာင္သလဲမႈရလိေအာင္  ျပဳျပင္ထုတ္လုပ္ထာသေသာ  ကုန္စည္မ်ာသကို  အေကာက္ခဌန္အခဌင့္  အေရသေပသရာတဌင္  ေသခ်ာမႈရလိေအာင္  သတ္   မလတ္ထာသျခင္သ  ျဖစ္ပါသည္။   ၉။              GSP  အစီအစဥ္ရလိ  ပင္ရင္သႏိုင္ငံစည္သမ်ဥ္သမ်ာသ၏  အဓိကအခ်က္မ်ာသမလာ  ေအာက္ပါအတိုင္သ  ျဖစ္ပါသည္-­                      (က)        ပင္ရင္သႏိုင္ငံမလတ္ေက်ာက္၊                      (ခ)          ကုန္စည္တင္ပို႔မႈဆိုင္ရာ  စည္သကမ္သခ်က္မ်ာသ၊                      (ဂ)          အေထာက္အထာသစာရဌက္စာတမ္သမ်ာသ၊   GSP  အစီအစဥ္မ်ာသတဌင္  ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပါဝင္ေဆာင္ရဌက္မႈ  အေျခအေန   အီသယူ  GSP  အစီအစဥ္   ၁၀။          ျမန္မာႏိုင္ငံကို  ၁၉၉၇  ခုႏလစ္မလစ၍  forced  labor  အသုံသျပဳမႈေၟကာင့္  GSP  အက်ိဳသခံစာသခဌင့္မလ  ယာယီ  ဖယ္ရလာသခံခဲ့ရေသာ္လည္သ  ၂၀၁၁ခုႏလစ္  အစိုသရတက္လာၿပီသေနာက္ပိုင္သ   ျမန္မာႏိုင္ငံ၏   ႏိုင္ငံေရသႏလင့္   စီသပဌာသေရသ  ျ ပဳျပင္ေျပာင္သလဲမႈမ်ာသစဌာကို   ဆက္တိုက္ေဆာင္ရဌက္လ်က္ရလိရာ   EU   အေနျဖင့္  ျ မန္မာ   ႏိုင္ငံအေပၚ   ပိတ္ဆို႔မႈမ်ာသ     ကို   ေျဖေလၜလာ့ေပသသည့္အေနျဖင့္  အခဌင့္အေရသ  ျပန္လည္ေပသအပ္ျခင္သ  ျဖစ္ပါ  သည္။   ၁၁။          ဥေရာပသမဂၢႏိုင္ငံမ်ာသအေနျဖင့္  ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚတဌင္  အေကာက္ခဌန္  သက္သာ/  ကင္သလဌတ္ခဌင့္ကို  ၁၉၉၇  ခုႏလစ္မလ  စတင္ကာ  ဆိုင္သငံ့ထာသခဲ့ၿပီသ  ၂၀၀၈  ခုႏလစ္တဌင္  ဆက္လက္   သက္တမ္သတိုသ  ခဲ့ပါသည္။၂၀၁၃  ခုႏလစ္၊  ဇဌန္လ  ၂၉  ရက္ေန႔တဌင္  ထုတ္ျပန္ေသာ  ဥေရာပသမဂၢ၏  တရာသဝင္ဂ်ာနယ္တဌင္  ေဖာ္ျပခ်က္အရ  ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္  EU  မလ  ေပသအပ္ေသာ   GSP   အစီအစဥ္ကို   EU   Regulation   (607/2013)   အရ   ၂၀၁၃ခုႏလစ္၊   ဇူလိုင္လ   (၁၉)   ရက္ေန႔မလ   စတင္၍   လက္နက္ခဲယမ္သမလအပ   (Everything   But   Arms-­EBA)   က်န္ကုန္စည္အာသလုံသကို   အေကာက္ခဌန္   ကင္သလဌတ္ခဌင့္ႏလင့္   အေရအတဌက္ကန္႔သတ္ျခင္သမလ   ကင္သလဌတ္ခဌင့္   (Duty   Free   and   Quota   Free)ကို  ျ ပန္လည္ရရလိခံစာသ   လ်က္ရလိပါသည္။   ထုတ္ျပန္ေၟကျငာခ်က္အရ  ျ မန္မာႏိုင္ငံ   အေနျဖင့္   ၂၀၁၂   ခုႏလစ္၊   ဇဌန္လ   (၁၃)   ရက္ေန႔မလ   စတင္ကာ   တင္ပို႔ေသာပို႔ကုန္မ်ာသအတဌက္  ေ နာက္ေၟကာင္သျပန္   အက်ိဳသခံစာသခဌင့္ျဖင့္ျပန္လည္ခံစာသလ်က္  ရလိပါသည္။  
  • 2. 2 ၁၂။          ျ မန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္   အီသယူေဈသကဌက္သို႔   ငါသ၊   ပုစဌန္စသည့္  ေ ရထဌက္ကုန္စည္မ်ာသ၊   ဆန္၊   ပဲစသည့္   လယ္ယာထဌက္ကုန္စည္မ်ာသ၊   ႀကိမ္ထည္၊   သစ္အေခ်ာထည္စသည့္   သစ္ေတာထဌက္ပစၥည္သ   မ်ာသ၊အဝတ္အထည္၊   ဖိနပ္စသည့္   စက္မႈထုတ္ကုန္စည္   တင္ပို႔မႈမ်ာသအတဌက္   အေကာက္ခဌန္ကင္သလဌတ္   ခဌင့္ရရလိခံစာသလ်က္ရလိပါ   သည္။ဘ႑ာႏလစ္အလိုက္၊   ကုန္စည္အုပ္စုအလိုက္  အီသယူႏိုင္ငံမ်ာသသို႔  တင္ပို႔  ေသာ  ျမန္မာ့ကုန္စည္မ်ာသ  Form  A  အသုံသျပဳမႈ  အေျခအေနမ်ာသကို  ေနာက္ဆက္တဌဲ    ျဖင့္  ေဖာ္ၿပ  ထာသပါသည္။   အေမရိကန္ႏိုင္ငံ  GSP  အစီအစဥ္   ၁၃။           အေမရိကန္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္   GSP   အခဌင့္အေရသမႈ   အစီအစဥ္ကို       ၁၉၇၄   ခုႏလစ္တဌင္   စတင္အေကာင္အ   ထည္ေဖာ္ေဆာင္ရဌက္ခဲ့ၿပီသ၊   အစီအစဥ္ကို   ႏလစ္စဥ္ျပန္လည္သုံသသပ္ျခင္သမ်ာသ  ျ ပဳလုပ္ကာ   ထဌက္ေပၚလာေသာ   ရလာဒ္မ်ာသႏလင့္  ေျ ပာင္သလဲလာေသာ   စီသပဌာသေရသဝန္သက်င္ကို   အေျခခံ၍   အစီ   အစဥ္ကို  ျ ပင္ဆင္ျဖည့္စဌက္ျခင္သမ်ာသ   ျပဳလုပ္ပါသည္။   ၁၄။           အေမရိကန္၏   GSP   အစီအစဥ္အရ   အက်ိဳသခံစာသခဌင့္ရလိသည့္   ႏိုင္ငံမ်ာသအာသလုံသသည္   HS   code   (၈)   လုံသအဆင့္   ကုန္စည္လိုင္သ   (၃,၅၀၀)   လိုင္သအေပၚ   အေကာက္ခဌန္   ကင္သလဌတ္ခဌင့္ရရလိပါသည္။   ဖဌံ႕ၿဖိဳသမႈအနည္သဆုံသ   ႏိုင္ငံမ်ာသအေနျဖင့္   ထပ္မံ၍ကုန္စည္လိုင္သ   (၁,၅၀၀)   လိုင္သကို   အေကာက္ခဌန္   ကင္သလဌတ္ခဌင့္ရရလိပါသည္။   သို႔ေသာ္လည္သ   အထည္အလိပ္ႏလင့္  အဝတ္အထည္အမ်ာသစုႏလင့္  ဖိနပ္မ်ာသ  စသည့္ကုန္စည္မ်ာသမလာ  အေကာက္  ခဌန္ကင္သလဌတ္ခဌင့္တဌင္  မပါရလိပါ။   GSP  အခဌင့္အေရသ  ျပန္လည္ရရလိေရသအတဌက္  ေဆာင္ရဌက္ခ်က္မ်ာသ   ၁၅။          အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏  GSP  Scheme  ကို  ၁၉၇၆  ခုႏလစ္၊  ဇန္နဝါရီလ  (၁)ရက္ေန႔မလ  စတင္  အေကာင္  အထည္ေဖာ္ခဲ့ၿပီသ၊    ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္  ၂၀၀၃  ခုႏလစ္တဌင္  Economic   Sanction  ျပဳလုပ္ခံရသည့္အတဌက္  အဆိုပါ  အခဌင့္အေရသမ်ာသဆုံသ႐ႈံသခဲ့ရပါသည္။   ၁၆။           ၂၀၁၃   ခုႏလစ္၊  ေ မလ(၄)ရက္ေန႔ႏလင့္   (၅)   ရက္ေန႔မ်ာသတဌင္   အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊   ဝါရလင္တန္   ဒီစီၿမိဳ႕၊   အေမရိကန္ႏိုင္ငံ   ကုန္သဌယ္ေရသ   ကိုယ္စာသလလယ္႐ုံသ   (USTR)   ၌   စီသပဌာသေရသႏလင့္ကူသသန္သေရာင္သဝယ္ေရသဝန္ႀကီသ   ဌာန၊   ဒုတိယဝန္ႀကီသ  ေ ခါင္သေဆာင္သည့္   ကိုယ္စာသလလယ္အဖဌဲ႕မလ   အေမရိကန္၏   GSP   အခဌင့္အေရသ  ျ ပန္လည္   ရရလိေရသဆိုင္ရာ   Public   Hearing  ၟကာသနာမႈ  အစီအစဥ္သို႔  တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီသ  ေနာက္၎အစီအစဥ္၏  ေနာက္ဆက္တဌဲ  အစီအစဥ္အရ  ပထမအႀကိမ္  Post  Hearing  Report  ကို  ၂၀၁၃ခုႏလစ္၊  ဇဌန္လ  (၂၅)   ရက္ေန႔တဌင္  တင္သဌင္သခဲ့ပါသည္။   ၁၇။          အဆိုပါအစီရင္ခံစာႏလင့္စပ္လ်ဥ္သ၍    ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္  GSP  ျပန္လည္ရရလိေရသအတဌက္  အလုပ္သမာသအခဌင့္အေရသ  (Worker  Rights)၊  ကေလသအလုပ္သမာသ  (Child  Labor)   ႏလင့္   ဉာဏပစၥည္သ   မူပိုင္ခဌင့္   (Intellectual   Property   Rights   –   IPR)စသည့္   က႑(၃)ရပ္အေပၚ  ျ ပည္တဌင္သ   အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ(မူဝါဒ၊   ဥပေဒ   လုပ္ထုံသ   လုပ္နည္သ)   ဆိုင္ရာ   တိုသတက္မႈ   လိုအပ္ေနေသသေၟကာင္သႏလင့္   လက္ရလိေဆာင္ရဌက္မႈ   အေျခအေန   မ်ာသအေပၚ     အစီရင္ခံစာ   ထပ္မံတင္သဌင္သရန္   လိုအပ္ခ်က္အရ   ၂၀၁၄   ခုႏလစ္၊   ဧၿပီလ   (၁၅)ရက္ေန႔တဌင္   ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္   အစီရင္ခံစာအာသ   ႏိုင္ငံျခာသေရသဝန္ႀကီသဌာနမလ   တစ္ဆင့္   သက္ဆိုင္ရာအေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏  ျ မန္မာႏိုင္ငံသံ႐ုံသႏလင့္   Office   of   the   U.S.   Trade   Representative   တို႔သို႔  ေပသပို႔ခဲ့ၿပီသျဖစ္ပါ  သည္။   ၁၈။           ၎အစီရင္ခံစာမ်ာသအေပၚ   ၂၀၁၄   ခုႏလစ္၊   ဧၿပီလ   (၁၆)ရက္ေန႔တဌင္   အေမရိကန္ႏိုင္ငံရလိ   သက္ဆိုင္ရာ   ဌာနမ်ာသမလ  ျ မန္မာႏိုင္ငံသို႔   GSP   အခဌင့္အေရသျပန္လည္ေပသေရသႏလင့္   ပတ္သက္၍  သုံသသပ္ခဲ့ၿပီသေနာက္  အလုပ္  သမာသဆိုင္ရာ  ကိစၥရပ္မ်ာသႏလင့္ပတ္သက္၍  ေနာက္ဆုံသျဖစ္ေပၚတိုသတက္မႈ  အေၿခအေနမ်ာသကို  ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ  အေမရိကန္သံ႐ုံသမလ  ေမသခဌန္သ   (၆)  ခုေပသပို႔ကာ  ထပ္မံေတာင္သခံလာ  ေသာေၟကာင့္  သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီသဌာန  မ်ာသ  ျဖစ္သည့္  ကာကဌယ္ေရသဝန္ႀကီသဌာနႏလင့္  အလုပ္သမာသ  ဝန္ႀကီသဌာနတို႔မလ  ေျဖၟကာသ၍  ေပသပို႔လာေသာ   အခ်က္အလက္မ်ာသႏလင့္  ျပဳစုထာသသည့္  တတိယအႀကိမ္  ေျမာက္  အစီရင္ခံစာကို  (၂၂-­၅-­၂၀၁၄)  ရက္ေန႔  ေနာက္ဆုံသ  ထာသ၍  တင္သဌင္သၿပီသ  ျဖစ္ပါသည္။   ၁၉။           ထို႔အျပင္   အေမရိကန္ႏိုင္ငံမလ   လာေရာက္ေတဌ႕ဆုံသည့္  ေ ဆဌသေႏဌသပဌဲမ်ာသတဌင္လည္သ   အခဌင့္အေရသ  ျ ပန္လည္ရရလိေရသအတဌက္     ညႇိႏိႈင္သေတာင္သဆိုမႈမ်ာသ   အႀကိမ္ႀကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္သ  ယေန႔အထိ  အေၟကာင္သ  ျပန္ၟကာသျခင္သ  မရလိေသသပါ။   ၂၀။          ၂၀၁၃  ခုႏလစ္အတဌင္သျမန္မာႏိုင္ငံမလ  အေမရိကန္ႏိုင္ငံသို႔ပို႔ကုန္အမယ္(၁၀၄)မ်ိဳသခန္႔၊  တန္ဖိုသစုစုေပါင္သ  အေမရိကန္ေဒၚလာသန္သ  (၃၀)  ခန္႔တင္ပို႔ခဲ့ရာတဌင္    GSP  အက်ဳံသဝင္သည့္     ကုန္စည္တန္ဖိုသ  မလာ  အေမရိကန္  ေဒၚလာ(၁.၇)  သန္သ၊ျဖစ္သည့္အတဌက္  GSP  အခဌင့္အေရသရရလိပါက  အေကာက္  ခဌန္သက္သာခဌင့္မလာ  (၅.၇  %)  အက်ိဳသခံစာသခဌင့္ရရလိမည္  ျဖစ္ပါသည္။   ျမန္မာႏိုင္ငံ၏  ပို႔ကုန္မ်ာသအေပၚတဌင္  အေကာက္ခဌန္ကင္သလဌတ္ခဌင့္/  သက္သာခဌင့္မ်ာသ  ရရလိႏိုင္မည္  ျဖစ္ရာ  ႏိုင္ငံ၏ကုန္သဌယ္မႈျမႇင့္တင္ေရသ  အတဌက္  လည္သေကာင္သ၊  အျခာသေသာတင္ပို႔   ႏိုင္ငံမ်ာသႏလင့္  ေ ဈသကဌက္   ယလဥ္   ၿပိဳင္ရာတဌင္ေဈသႏႈန္သအရ   ပိုမို၍ယလဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္စဌမ္သအာသ   တိုသတက္လာမည္  ျ ဖစ္သည့္အတဌက္   လည္သေကာင္သ   ၊အေထာက္အကူျဖစ္ေစသည့္အျပင္   ႏိုင္ငံျခာသရင္သႏလီသ  ျ မႇဳပ္ႏလံမႈမ်ာသ  ျ ပည္တဌင္သ   စီသဝင္ကာ   စက္မႈကုန္ထုတ္   ပစၥည္သထုတ္လုပ္   တင္ပို႔မႈႏလင့္အတူ   စီသပဌာသေရသဖဌံ႕ၿဖိဳသတိုသတက္မႈအေပၚ   အေထာက္   အကူ  ျ ပဳႏိုင္မည္  ျ ဖစ္သကဲ့သို႔   အလုပ္အကိုင္   အခဌင့္အလမ္သမ်ာသလည္သ   ရရလိမည္ျဖစ္ေသာေၟကာင့္   အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏   GSP   အခဌင့္အေရသ  ျ ပန္လည္ရရလိေရသကို   သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံမ်ာသ၊  ျ မန္မာႏိုင္ငံရလိ   သက္ဆိုင္ရာ   ဌာနမ်ာသ၊  အဖဌဲ႕  အစည္သမ်ာသႏလင့္  ပူသေပါင္သကာ  ဆက္လက္ေဆာင္  ရဌက္သဌာသမည္  ျဖစ္ပါ  သည္။   သုံသသပ္ခ်က္   ၂ ၁ ။    ျ မ န္ မာ ႏို င္ ငံ အေ နျ ဖ င့္   ဖဌံ႕ ၿ ဖိဳသ မႈေ နာ က္ က်ေ သာ   ႏို င္ ငံ စာ ရ င္သ တဌ င္   ပါ ဝ င္ေ နေ သှ သ ည့္ အ တဌ က္   ဖဌံ႕ ၿ ဖိဳသ ၿ ပီသ ႏို င္ ငံ မ်ာသ မလ   ယ ခု ကဲ့ သို ႔  ေ ဈှ ကဌ က္ ရ ရလိေ ရှ   တစ္ဖတ္သက္အေကာက္ခဌန္ကင္သလဌတ္ခဌင့္ေပသသည့္   GSP   Scheme   မ်ာသအာသ  ျ ပည့္ျပည့္ဝဝ   အသုံသခ်ေဆာင္ရဌက္ႏိုင္ေရသအတဌက္  ျ ပည္ပရင္သႏလီသျမႇဳပ္ႏလံမႈမ်ာသ   ဖိတ္ေခၚျခင္သ၊   အေကာက္ခဌန္ကင္သလဌတ္ခဌင့္ရရလိသည့္  ျ ပည္တဌင္သ   ထဌက္ကုန္မ်ာသအာသ   အခဌင့္အေရသေပသ   သည့္ႏိုင္ငံက   သတ္မလတ္  ေ သာ   စံခ်ိန္စံၫႊန္သမ်ာသအတိုင္သ   ထုတ္လုပ္တင္ပို႔ျခင္သ၊   ကုန္ပစၥည္သထုတ္လုပ္တင္ပို႔  ေ ရာင္သဝယ္မႈမ်ာသႏလင့္   ပတ္သက္သည့္   ကုန္သဌယ္မႈႏလင့္ဆက္စပ္ေသာ  ျ ပည္တဌင္သဥပေဒမ်ာသ   ခိုင္ခိုင္မာမာျဖစ္ေစေရသ   ႀကိဳသပမ္သ  ေ ဆာင္ရဌက္ျခင္သ၊   ကုန္ပစၥည္သထုတ္လုပ္တင္ပို႔သူမ်ာသအာသ   ၎အစီအစဥ္မ်ာသႏလင့္   ပတ္သက္၍   စဥ္ဆက္မျပတ္  ျ ဖစ္ေပၚတိုသတက္မႈ   အသိပညာမ်ာသအာသ  ျ ဖန္႔ေဝေပသျခင္သ   စသည္တို႔ကို   ေဆာင္ရဌက္သဌာသျခင္သအာသျဖင့္  ကုန္စည္ထုတ္လုပ္တင္ပို႔မႈ  ဖဌံ႕ၿဖိဳသတိုသတက္လာ႐ုံမၜလမက  အလုပ္အကိုင္  အခဌင့္အလမ္သရရလိျခင္သႏလင့္  စီသပဌာသေရသဖဌံ႕ၿဖိဳသ  တိုသတက္မႈကို  တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာမလ   အေထာက္အပံ့ျဖစ္  မည္  ျဖစ္ပါေၟကာင္သ  သုံသသပ္တင္ျပ  အပ္ပါသည္။       တင္ပို႔သူမလ  မလတ္ပုံတင္ကာ  ကိုယ္တိုင္  သက္ေသခံကာ  ထုတ္ေပသသည့္  စနစ္  (  Registered  Exporter  System-­REX)   ၂၂။         ဥေရာပသမဂၢ   (EU)   အဖဌဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ာသက   တစ္ဖက္သတ္   အေကာက္ခဌန္   အခဌင့္   အေရသေပသေသာ   Generalized   System   of   Preferences-­GSP   အစီအစဥ္အရ   လက္ရလိ   က်င့္သုံသ   လ်က္ရလိေသာ   သက္ဆိုင္ရာ   အာဏာပိုင္က   စိစစ္ခဌင့္ျပဳ   ထုတ္ေပသသည့္သမ႐ိုသက်   CO   Form   –A   ထုတ္ေပသသည့္စနစ္   အာသ   ပို႔ကုန္တင္ပို႔သူမ်ာသ   မလတ္ပုံတင္သည့္စနစ္   (Registered  Exporter  System-­REX  System)  ကို  ၂၀၁၇  ခုႏလစ္၊  ဇန္နဝါရီလ  (၁)  ရက္ေန႔မလ  စတင္  အစာသထိုသက်င့္သုံသအေကာင္  အထည္  ေဖာ္ေဆာင္ေတာ့မည္ျဖစ္  ေသာ္လည္သ   GSP   အခဌင့္အေရသခံစာသခဌင့္ရလိသည့္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္   အဆိုပါ  ေ န႔ရက္တဌင္   အဆင္သင့္မျဖစ္ပါက  ေ နာက္တစ္ႏလစ္(သို႔)  ႏလ စ္ႏလစ္   အထိ  ေ ရႊ႕ဆိုင္  ေ ဆာင္ရဌက္ႏိုင္မည္ျဖစ္ရာ   ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္  အဆိုပါ  စနစ္ကို  ၂၀၁၈  ခုႏလစ္  (သို႔)  ၂၀၁၉  ခုႏလစ္၊  ဇန္နဝါရီလ  (၁)  ရက္ေန႔  မည္သည့္  ေန႔တဌင္  လိုက္ပါ  အေကာင္  အထည္ေဖာ္မည္ကို    ဥေရာပေကာ္မရလင္   (European  Commission)  ထံသို႔  ၂၀၁၆  ခုႏလစ္၊  ဇဌန္လ  (၃၀)  ရက္ေန႔  ေနာက္ဆုံသထာသ  ၍  စာေရသသာသေပသပို႔ရမည္  ျဖစ္ပါသည္။   ၂၃။       အဆိုပါစနစ္အရ   EU   ႏိုင္ငံမ်ာသသို႔   တင္ပို႔ေသာ  ျ မန္မာ့ပင္ရင္သ   ထုတ္ကုန္မ်ာသအတဌက္   ကုန္သဌယ္ေရသညသစီသဌာနတဌင္   GSP   Form-­A   လာေရာက္ေလၜလာက္ထာသရန္   မလိုအပ္ဘဲ   မလတ္ပုံတင္ထာသ  ေ သာ     ပို႔ကုန္   တင္ပို႔သူကိုယ္တိုင္   တာဝန္ယူ၍   ပင္ရင္သထုတ္ကုန္ျဖစ္ေၟကာင္သ   သတ္မလတ္ထာသေသာ   စာရဌက္စာတမ္သေပၚတဌင္  ေ ၟကညာ၍   အေကာက္ခဌန္   သက္သာကင္သလဌတ္ခဌင့္  ခံစာသရယူ  ႏိုင္ေတာ့  ျဖစ္ပါသည္။   ၂၄။          ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္  Extension  ယူထာသစဥ္ကာလအတဌင္သ  ပို႔ကုန္တင္ပို႔မႈမ်ာသ  အတဌက္  သမ႐ိုသက်  GSP  Form-­A  ထုတ္ေပသသည့္စနစ္ကို  ဆက္လက္  ေဆာင္  ရဌက္  ခဌင့္ရလိၿပီသ၊   အျခာသတစ္ဖက္တဌင္မူ  စနစ္သစ္ကို  လိုက္ပါ  က်င့္သုံသႏိုင္ေရသအတဌက္  ပို႔ကုန္  တင္ပို႔သူသည္  သက္ဆိုင္ရာ  CO  Issuing  အာဏာပိုင္ျဖစ္သည့္  ကုန္သဌယ္ေရသ  ညသစီသဌာနတဌင္  လာေရာက္   မလတ္ပုံတင္  ေဆာင္ရဌက္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။သို႔ေသာ္  ပါဝင္ေဆာင္ရဌက္  ၿပီသသည့္  ေနာက္ပိုင္သတဌင္  မလတ္ပုံတင္ထာသေသာ  ပို႔ကုန္တင္  ပို႔သူသာ  EU  ၏  GSP  အစီအစဥ္ကို  ခံစာသခဌင့္ရလိမည္   ျဖစ္သည္။   ၂၅။          ျ မန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္   အာဆီယံအဖဌဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ာသအၟကာသ   အေကာင္အထည္  ေ ဖာ္ေဆာင္ရဌက္   လ်က္ရလိသည့္   ထုတ္လုပ္တင္ပို႔သူကိုယ္တိုင္   ပင္ရင္သထုတ္ကုန္ျဖစ္ေၟကာင္သ   ေၟကျငာသည့္စနစ္   (Self-­Certification   System)   ဆိုင္ရာ  ျ ဖစ္ေပၚတိုသတက္မႈအေျခအေနမ်ာသႏလင့္   EU   အဖဌဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံ   မ်ာသက   လက္ရလိ   CO   ထုတ္ေပသသည့္   စနစ္တဌင္   အစာသထိုသက်င့္သုံသမည့္   ပို႔ကုန္တင္ပို႔သူမ်ာသ   မလတ္ပုံ   တင္သည့္စနစ္   (Registered   Exporter   System-­REX   System)   အေကာင္အထည္ေဖာ္က်င့္   သုံသႏိုင္ေရသ   တို႔ႏလင့္စပ္လ်ဥ္သ၍     သက္ဆိုင္ရာ  ဝန္ႀကီသဌာန၊  အဖဌဲ႕အစည္သမ်ာသမလ  တာဝန္ရလိသူ  အသီသသီသ  အာသရလင္သလင္သေျပာၟကာသျခင္သ၊ညႇိႏိႈင္သ  ေဆဌသေႏဌသျခင္သမ်ာသ  ကို  ေဆာင္ရဌက္လၜလက္ရလိပါသည္။   ၂၆။          ဥေရာပသမဂၢ  ႏိုင္ငံမ်ာသသို႔  တင္ပို႔ေသာ  လုပ္ငန္သရလင္မ်ာသ  အေနျဖင့္  အေကာက္ခဌန္  သက္သာခဌင့္  ရရလိေရသ  အတဌက္  အသုံသျပဳလၜလက္ရလိေသာ  GSP  Form  A  မ်ာသအာသ  တင္ပို႔သူမလ   မလတ္ပုံတင္ကာ   ကိုယ္တိုင္   သက္ေသခံကာ   ထုတ္ေပသသည့္   စနစ္   (   Registered   Exporter   System-­REX)  ျ ဖင့္   စတင္က်င့္သုံသ  ေ ဆာင္ရဌက္ႏိုင္ေရသ   ကိစၥအာသ     သက္ဆိုင္ရာ   ျပည္တဌင္သလုပ္ထုံသလုပ္နည္သမ်ာသ   ၿပီသစီသေအာင္  ေ ဆာင္ရဌက္လၜလက္ရလိၿပီသ     လုပ္ထုံသလုပ္နည္သ   မ်ာသ   ၿပီသစီသသည့္   အခါ   စတင္အေကာင္အထည္  ေ ဖာ္မည့္  ေ န႔ရက္အာသ   သက္ဆိုင္ရာ   ဝန္ႀကီသဌာန၊   အသင္သအဖဌဲ႕မ်ာသ၊   ပုဂၢလိက   လုပ္ငန္သရလင္မ်ာသ   သို႔   အသိေပသ   အေၟကာင္သၟကာသျခင္သ၊   အဆိုပါ   စနစ္အာသ   လက္ေတဌ႕   အေကာင္အထည္  ေ ဖာ္ေဆာင္ရဌက္ႏိုင္ေရသ   အတဌက္   အသိပညာေပသ  သင္တန္သမ်ာသ၊  ေဆဌသေႏဌသပဌဲမ်ာသ  ဖဌင့္လလစ္  ပို႔ခ်ျခင္သမ်ာသကို  ေဆာင္ရဌက္သဌာသမည္  ျဖစ္ပါသည္။  
  • 3. 3 Issuance  of  Forms  A  Based  on  Fiscal  Year    Issued  to  EU  Countries   မလတ္ခ်က္။                    ။EU  GSP  အာသ  ၁၉-­၇-­၂၀၁၃  ရက္ေန႔တဌင္  စတင္ခဌင့္ျပဳေပသခဲ့ေသာ္လည္သ  ၂၀၁၁-­၂၀၁၂  ႏလင့္  ၂၀၁၂-­၂၀၁၃  ဘ႑ာႏလစ္မ်ာသတဌင္  GSP  Form  A  ေလၜလာက္ထာသမႈရလိ၍   ထုတ္ေပသခဲ့ျခင္သျဖစ္ပါသည္။  ၂၀၁၃-­၂၀၁၄  ဘ႑ာႏလစ္  စာရင္သတဌင္  ၂၀၁၂  ခုႏလစ္၊  ဇဌန္လမလစ၍  ေနာက္ေၟကာင္သျပန္  GSP  Form  A  ထုတ္ေပသခဲ့မႈ  (၈၃၂)ေစာင္  ပါဝင္ပါသည္။ No. By Commod ity 2011-2012 2012-2013 2013-2014 2014-2015 2015-2016 Cop y  Value Co py  Value Co py  Value Cop y  Value Copy  Value 1 Industrial 270.00 10,222,188.70 547.00 28,823,689.60 3,782.00 223,924,582.40 5,149.00 303,165,847.78 12,347.00 1,854,495,849.19 2 Agrictural 125.00 7,267,745.17 175.00 10,939,777.74 368.00 19,230,030.99 954.00 72,660,370.25 923.00 64,629,583.78 3 Marine 226.00 10,316,296.10 292.00 13,722,509.89 481.00 19,593,745.82 385.00 14,310,735.38 429.00 14,725,415.22 4 Forestry 26.00 218,921.24 37.00 591,180.37 55.00 838,608.85 99.00 1,710,259.22 106.00 2,332,421.06 5 Other 3.00 43,715.20 0.00                         -   6.00 172,696.89 11.00 551,369.64 32.00 717,506.63 Total 650 28,068,866.41 1051 54,077,157.59 4692 263,759,664.95 6598 392,398,582.26 13837 1,936,900,775.88