3. HAMAMBÖCEKLERİ Ordo (Takım): Blattoptera (Hamam böcekleri) Vücutları kahverengi tonlarında, yassı ve ovaldir. Antenler çoğunlukla vücuttan daha uzundur. Bazı türlerde, üreme işlevlerine yardımcı olan veya korunma amaçlı olarak kötü koku çıkartan koku bezleri bulunur. İlker KIRHAN
4. HAMAMBÖCEKLERİ Genellikle dişiler kanatsızdır. Sağ ön kanat, sol ön kanadın kısmen altına girmiştir. Üstteki kanat çiftinin, kitin içeriğince zengin bir hale gelerek sert bir yapı kazanmış olması, böceği dış ortamdaki çoğu olumsuz koşuldan korur. İlker KIRHAN
5. Bacaklar koşucu-yürüyücü tip. Bacaklarda değişik şekillerde dikenler bulunabilir. Bazı türler, tırnakları arasında bulunan ve "arolium" adı verilen yastık yapıları sayesinde düz yerlere rahatlıkla tırmanabilirler. Kirli yerlerde dolaştıkları için, vücut parçaları sık sık temizlenir. HAMAMBÖCEKLERİ İlker KIRHAN
6. HAMAMBÖCEKLERİ Isırıcı-çiğneyici tipteki ağızlarının etrafı, tatma ve koklama almaçlarıyla donatılmıştır. Bağırsaklarındaki protozoa ve bakteriler yüzünden hemcinsleri de dahil olmak üzere bir çok şeyi sindirebilirler. İlker KIRHAN
7. ۴ ORTAMLARI Genellikle geceleri aktif olan bu böcekler ışığa karşı hassastırlar. Antenleri çok küçük miktarlardaki nem ve yiyeceği tespit edebilir. Nemli, sıcak ve pis yerleri severler kanalizasyon, kazan dairesi, depo, bodrum, toprak altı galerileri ambalaj içleri gibi yerleri istila ederler. Genelde endüstriyel işletmelerde çok görülürler. İlker KIRHAN
8. ۴ ORTAMLARI Yuva yapmazlar ancak feromonların etkisi nedeniyle gruplar halinde yaşarlar . Sosyal örgütlü gruplar kurmazlar . İlker KIRHAN
9. ۴ DÖNGÜSÜ Yarı Başkalaşım gösteren ”Hemimetabol” böceklerdir. Yumurta, Nimf ve Ergin dönemlerini içerir. Yılda birkaç defa iskelet, yani kabuk değiştirirler.
11. ÖNEMLİ TÜRLERİ Hamamböcekleri, 2.000 metreden daha yüksek yerler ve kutup bölgeleri dışında, dünyanın her yanında bulunurlar. 28 farklı familyada yaklaşık 3.500 tür mevcuttur. Çevre Sağlığı açısından önem arzeden tür sayısı 3’dür. İlker KIRHAN
13. BLATELLA GERMANICA 0.5-1 cm boyunda , kahverengi , en hızlı üreyen Hamamböceğidir. Yumurtaları dişileri tarafından , çıkma zamanı gelinceye kadar abdomende taşınır. Bıraktığı bir pakette 40-48 civarında yumurta vardır. İlker KIRHAN
14. BLATELLA GERMANICA Bir çift Alman Hamamböceği bir yılda 35.000 yavru üretebilir. Ömrü bir yıldır. Kuru ve sıcak yerleri sevdiği için halk arasında KALORİFER BÖCEĞİ 'de denir. İlker KIRHAN
15. PERIPLANETA AMERICANA En büyük hamamböceği türü Erginler ortalama 2-3 cm boyunda Kanatlı Kırmızımsı kahverengi renginde İlker KIRHAN
16. PERIPLANETA AMERICANA İçinde 24-28 yumurta bulunan paket yaparak her mevsim ürerler. Genelde toplu koloniler halinde yaşarlar, 15 ay kadar ömrü vardır. Bütün insanların yediği ve yemediği her şeyi yerler, kağıda kadar. İlker KIRHAN
17. BLATTA ORIENTALIS 1 – 1,5 cm uzunluğunda parlak siyah renklidir. Erkeklerde iki adet kahverengi kanat vardır. Dişiler de ise kanat bulunmaz. Dişiler oval erkekler ise daha ince yapıdadır. İlker KIRHAN
18. BLATTA ORIENTALIS Ayak yapıları diğerlerinden farklı olduğundan parlak yüzeylerde tırmanamazlar. Ömrü 6 aydır. Her türlü gıda ve organik maddeyi yerler. Halk arasında KARAFATMA olarak da anılırlar. İlker KIRHAN
19. Önemli üç türün genel biyolojik verileri… İlker KIRHAN B. germanica L B. orientalis L. P. americana L. Kapsül sayısı 6 8 21 Kapsüldeki yumurta sayısı 49 16 28 Yumurta açılım süresi 21 gün 60 gün 40 gün Deri değişim sayısı 6-7 7-10 7-13 Nimf süresi 49 gün 150-300 gün 5-15 ay Ergin süresi 3-6 ay 1-6 ay 1 yıl Yıllık nesil sayısı 4 1-2 1
20. İlginç veriler… Gecede 4,5 km yol katedebilirler. Potansiyel bir tehlikeden saniyenin binde 54'ü gibi bir zamanda kaçmaya başlayabilirler. Kanları beyazdır. Yiyeceksiz 1 ay, susuz 1 hafta yaşayabilirler. -32 dereceye kadar dayanabilirler. Koku alma duyuları o kadar gelişmiştir ki ev halkını misafirlerden ayırt edebilirler. İlker KIRHAN
21. MÜCADELE Neden hamamböceği ile mücadele edilmelidir? Rahatsızlık verirler: Çok hızlı hareket eden ve çok fazla sayıda bulunan hamamböcekleri popülasyonu ortama ve insanlara rahatsızlık verir. Gıdaları ve ortamı kirletirler: Gıdalar ve kaplar hamamböceklerinin kokusu, dışkısı ve ölü hamamböcekleriyle dolar. Alerji yaparlar: Hamamböcekleri ve dışkıları özellikle hassas yapılı insanlarda ve astımı olanlarda alerjik hastalıklara neden olurlar. Hastalık yayarlar: Hamamböcekleri, dizanteri, gastroenteritis, tüberküloz, tifo, poliomyelitis gibi hastalıkları yayarlar. İlker KIRHAN
22. MÜCADELE YÖNTEMLERİ Kültürel Mücadele Fiziksel (Mekanik) Mücadele Biyolojik Mücadele Kimyasal Mücadele İlker KIRHAN
23. KÜLTÜREL MÜCADELE HAMAMBÖCEKLERİNİN biyolojisi, yaşam biçimi, taşıdığı hastalıklar, savaşım yöntemleri, gibi özelliklerinin temel eğitimde ve değişik iletişim araçları ile halka tanıtımının sağlanmasıdır. İlker KIRHAN
24. FİZİKSEL(MEKANİK) MÜCADELE Hamamböceklerinin yaşama ve beslenme ortamlarının ortadan kaldırılması. Çatlak,Oyuk v.b. Alanların yok edilmesi Çekmece ,dolap gibi alanlarda önlem alınması Açıkta gıda maddesi,Yemek artıkları,Bulaşık gibi beslenme ortamlarının bırakılmaması İlker KIRHAN
25. BİYOLOJİK MÜCADELE Doğada her canlının olduğu gibi Hamamböceklerinin de bir çok predatörü mevcuttur. Ancak bunların mücadelede kullanılması pek söz konusu olmamaktadır. Bunlara örnek olarak ; Chalcid ve Evanid 'ler verilebilir. Bazı mantarlar da örneğin ; Metharizium anisopia Hamamböceği mücadelesinde kullanılmaktadır . İlker KIRHAN
26. KİMYASAL MÜCADELE Hamamböceklerini kontrol altında tutmak oldukça zordur. Sadece ve sürekli insektisit kullanılarak hamamböceklerinin yok edilebileceğini düşünmek oldukça yanlıştır. Her türlü olumsuz koşula (sıcaklık dışında) uyum sağlayabilen bu böcekler insektisitlere de çok kısa bir sürede direnç mekanizmalarını geliştirebilmektedirler. İlker KIRHAN
27. KİMYASAL MÜCADELE Hamamböceklerinin kın halini almış kitinden meydana gelmiş iskeleti onu zorlu dış koşullardan çok iyi korumaktadır.Bu nedenle direkt uygulanan insektisitler etkili olmamaktadırlar. Ayrıca hamamböceklerinin birbirlerini ve kendilerini temizleme özelliği mücadelede yol gösterici unsurlardandır. İlker KIRHAN
28. KİMYASAL MÜCADELE REZİDÜEL UYGULAMASI Bu uygulamada teknoloji ve ürün kalitesi önem arzetmektedir. Direnç riski ve uygulamadaki yanlışlar etkiyi minimuma indirir. İlker KIRHAN
29. KİMYASAL MÜCADELE GEL UYGULAMASI Nemlilik süresi istenilen sonucun alınması için çok önemlidir. Gel formulasyonlar için en ideal aktif madde …….. ’dur. Cezbedici madde kalitesi de başarıyı belirleyen faktörlerdendir. İlker KIRHAN
