際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
V滴  c C動 ng-CSTMQT




                                Ch測ng 2
      c存c l箪 thuyt v th測ng m孫i qu竪c t
                       th測ng     qu竪


        N辿i dung:
        I.    C存c l箪 thuyt c脱 速in v t息n c脱 速in v TMQT (5)
        II.   C存c l箪 thuyt m鱈i v TMQT (3)
        III. L樽i ch c単a ngo i th動董ng
        IV. NT trong m辿t nn KT m谷 quy m束 nh叩




                                                                   1




                Ghana                           Hn Qu c
     - 1970: GNP/ng動 i = 250$          - 1970: GNP/ng動 i = 260$
     - 1998: ch  t 390$/ng動 i         - 1998:  t 8.600$/ng動 i
     N n kinh t  ng th 96 tr棚n th     N n kinh t  ng th 12 tr棚n th
     gi i.                             gi i, thnh vi棚n OECD, l NIC
     - T c  tng tr動 ng KT b狸nh       - T c  tng tr動 ng KT b狸nh
     qu但n trong giai o n 1968-1998:   qu但n trong giai o n 1968-1998:
     <1,5%/nm                         >8%/nm
                                                                   2




              L i ch t探 TMQT: Ghana v H n Qu竪c




                                                                   3




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                            1
V滴  c C動 ng-CSTMQT




      1. C存c h辰c thuyt c脱 速in v TMQT
      1.1. L箪 thuyt tr辰ng th測ng (Mercantilism Theory)

      Ho n c其nh ra 速棚i:
      - Th k短 16-18: Th棚i k炭 tch l嘆y t b其n 谷 Ch息u 蔵u.
      - 則樽c xem l l箪 thuyt 速u ti捉n nghi捉n c淡u v TMQT m辿t
        c存ch c達 h th竪ng.

      H辰c gi其 ti捉u biu:
      - ng棚i Ph存p: Jean Bordin, Melon, Jully, Colbert;
      - ng棚i Anh: Thomax Mun, James Stewart, Josias Chhild


                                                               4




      1.1. L箪 thuyt tr辰ng th測ng (Mercantilism Theory)

      N辿i dung ch単 yu:
      - 則 cao vai tr c単a tin t (v ng, b孫c):

      - Coi tr辰ng ho孫t 速辿ng TM: Ngo孫i th測ng m鱈i l ngu奪n
        g竪c th湛c s湛 c単a c単a c其i.

      - Nhn nhn v XK v NK:

      - L樽i nhun th測ng nghip?

      - Vai tr c単a Chnh ph単:
                                                               5




      1.1. L箪 thuyt tr辰ng th測ng (Mercantilism
        Theory)
      Chnh s存ch 存p d担ng:
      Chnh s存ch v鱈i thu辿c 速a:
      - Gi歎 速辿c quyn TM t孫i c存c th tr棚ng thu辿c 速a
      - C存c n鱈c thu辿c 速a:.

      Chnh s存ch 速 速孫t thng d mu dch:
      - T即ng l樽ng XK.
      - 側u ti捉n XK h ng c達 gi存 tr cao, cm XK h ng s測 ch.
      - 側u ti捉n NK nguy捉n liu so v鱈i th nh phm,
      - NK v ng, b孫c
      - Khuyn khch ch谷 h ng XNK b損ng t u c単a n鱈c mnh.
      - Th湛c hin 速辿c quyn trong TM.                          6




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                      2
V滴  c C動 ng-CSTMQT




      1.1. L箪 thuyt tr辰ng th測ng (Mercantilism
        Theory)

      側u 速im:
      - L cu辿c c存ch m孫ng v nhn th淡c:

      - Nhn th淡c vai tr c単a Nh n鱈c.
      Nh樽c 速im:
      - Quan nim cha 速坦ng v:

      - Zero-sum game vs. positive-sum game.

      - Cha gi其i quyt c存c vn 速:
                                                                  7




     1.2. L箪 thuyt L樽i th tuyt 速竪i
     (Absolute Advantage Theory):
     - T存c gi其: Adam Smith (1723-1790) l
       nh chnh tr, kinh t h辰c c脱 速in n脱i
       ting ng棚i Scotland.
     - T存c phm: Ngu奪n g竪c s湛 gi袖u c達
       c単a c存c qu竪c gia (Causes of the
       Wealth of Nations) (1776)

     Quan 速im v TMQT:
       Ngu奪n g竪c c単a s湛 gi u c達 l do SX c束ng nghip.
       TMQT gi歎a c存c n鱈c l tr捉n c測 s谷 t湛 nguyn v c存c b捉n
       c誰ng c達 l樽i.
       C測 s谷 c単a TMQT:


                                                                  8




      1.2. L箪 thuyt L樽i th tuyt 速竪i (Absolute Advantage Theory):


      Kh存i nim L樽i th tuyt 速竪i (LTT則):
       LTT則 c単a m辿t qu竪c gia v m辿t s其n phm ngha l qu竪c
        gia 速達 SX ra s其n phm 速達 v鱈i chi ph thp h測n c存c n鱈c
        kh存c.
      VD:

      Nghi捉n c淡u c単a A.Smith ch ra r損ng:
      - C存c n鱈c n捉n chuy捉n m束n h達a v o SX mt h ng c達 LTT則
        v trao 速脱i v鱈i c存c n鱈c kh存c 速 c達 nh歎ng mt h ng cn
        l孫i ph担c v担 cho nhu cu trong n鱈c
      - TM t湛 do c達 l樽i cho tt c其 c存c qu竪c gia.

                                                                  9




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                         3
V滴  c C動 ng-CSTMQT




      1.2. L箪 thuyt L樽i th tuyt 速竪i (Absolute Advantage Theory):


      Ngu奪n g竪c c単a LTT則:
      - L樽i th t湛 nhi捉n (Natural Advantage):


         SX c達 hiu qu其:
      - L樽i th thu 速樽c t探 n巽 l湛c (Accquired Advantage):


         SX th nh phm:




                                                                 10




      1.2. L箪 thuyt L樽i th tuyt 速竪i (Absolute Advantage Theory):


      Chuy捉n m束n h達a v m束 hnh LTT則:

      C存c gi其 速nh trong m束 hnh c単a A.Smith:
       Ch c達 2 qu竪c gia, SX ra 2 mt h袖ng 速奪ng nht;
       Kh束ng tnh t鱈i chi ph vn t其i;
       Chi ph SX l袖 kh束ng 速脱i d誰 quy m束 SX t即ng
       Lao 速辿ng l袖 yu t竪 速u v袖o SX duy nht v袖 d d袖ng di
        chuyn gi歎a c存c ng袖nh SX trong n鱈c nhng kh束ng di
        chuyn gi歎a c存c qu竪c gia;
       Kh束ng c達 s湛 hin din c単a h袖ng r袖o thu quan.
       Trnh 速辿 c束ng ngh l袖 nh nhau.

                                                                 11




       B其ng chi ph 速 SX 1V其i v 1G孫o c単a 2 n鱈c:


                                 G o            V其i
                Vi t Nam
                H n Qu竪c

      TH1: Kh束ng c達 trao 速脱i (Autarky):

                                 G孫o            V其i
                 Vit Nam
                H n Qu竪c
                T脱ng SP

                                                                 12




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                         4
V滴  c C動 ng-CSTMQT




     TH2: C達 Chuy捉n m束n ho存 v trao 速脱i:

                                 G孫o            V其i
                 Vit Nam
                 H n Qu竪c
                 T脱ng SP
                   T即ng
     Nu t短 l trao 速脱i l 1G孫o = 1V其i v m巽i n鱈c s遜n s ng trao
       速脱i 15 速測n v th l樽ng ti捉u d誰ng t探ng n鱈c s l :

                                 G孫o            V其i
                 Vit Nam
                 H n Qu竪c

                                                                  13




      1.2. L箪 thuyt L樽i th tuyt 速竪i (Absolute Advantage Theory):


      H孫n ch:
       Kh束ng gi其i thch 速樽c hin t樽ng trao 速脱i th測ng m孫i vn
        din ra v鱈i nh歎ng n鱈c c達 l樽i th h測n h村n/bt l樽i tuyt 速竪i
        so v鱈i c存c n鱈c kh存c 谷 m辰i s其n phm




                                                                  14




      1.3. L箪 thuyt L樽i th so s存nh
      (Comparative Advantage Theory):
      - T存c gi其 David Ricardo (1772-1823)
      - T存c phm: On the Principles of
        Political Economy and Taxation (1817)
      - Ch淡ng minh TMQT mang l孫i l樽i ch cho c存c
        b捉n tham gia, d誰 c達 u th SX trong tt c其
        c存c mt h ng.


      - Ph測ng ph存p lun nht qu存n:


      - 単ng h辿 t湛 do h達a th測ng m孫i

                                                                  15




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                          5
V滴  c C動 ng-CSTMQT




      1.3. L箪 thuyt L樽i th so s存nh: (tip)


      Quy lut LTSS: M辿t n鱈c kh束ng c達 LTT則 谷 c其 2 mt h袖ng
        nhng s c達 LTSS 谷 mt h袖ng n袖o c達 m淡c bt th nh叩
        h測n v袖 vn thu 速樽c l樽i ch khi tham gia v袖o TMQT.



      1936: G.Haberler gi其i thch quy lut LTSS d湛a tr捉n kh存i
        nim Chi ph c測 h辿i:




                                                                16




      1.3. L箪 thuyt L樽i th so s存nh (tip):

      - Chi ph c測 h辿i:




      - Chi ph c測 h辿i ~ Gi存 c其 h袖ng h達a t測ng quan



      - Trong m束 hnh c単a D.Ricardo:




                                                                17




      M束 hnh minh h辰a v quy lut LTSS:
                Chi ph        G孫o             V其i
               Vit Nam
              H n Qu竪c




                                                                18




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                        6
V滴  c C動 ng-CSTMQT




       LTSS mang l孫i l樽i ch khi tham gia TMQT:

                                 N鱈c       G孫o        V其i
       Chi ph L則/1 則V sp      Vit Nam
                               H n Qu竪c

       T湛 cung t湛 cp          Vit Nam
                               H n Qu竪c
                                 T脱ng
       CMH v trao 速脱i          Vit Nam
                               H n Qu竪c
                                 T脱ng

                                                             19




              Chi ph (L則)     G孫o          V其i
                Vit Nam
               H n Qu竪c



                Op.Cost        G孫o          V其i

                Vit Nam

               H n Qu竪c




                                                             20




      TH L樽i th c息n b損ng:

                                G孫o          V其i

                 Vit Nam

                 H n Qu竪c

     (?)
     - C測 s谷 c単a TMQT l L樽i th SS hay L樽i th T則?
     - M辿t n鱈c c達 LTT則 nhng kh束ng c達 LTSS th c達 l樽i khi tham
       gia TMQT hay kh束ng?
     - M束 hnh c単a D.Ricardo d湛 速o存n m辿t m淡c 速辿 chuy捉n m束n
       h達a ho n to n l s存t v鱈i th湛c t hay kh束ng?

                                                             21




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                     7
V滴  c C動 ng-CSTMQT




        L樽i th so s存nh biu hin (RCA) (Balassa Index)
        - Balassa gi鱈i thiu RCA Index v o n即m 1965

                     RCA = (EXA/EA):(EXW/EW)
        - EXA: kim ng孫ch XK s其n phm X c単a n鱈c A
        - EA: t脱ng kim ng孫ch XK c単a n鱈c A
        - EXW: kim ng孫ch XK s其n phm X c単a th gi鱈i
        - EW: t脱ng kim ng孫ch XK c単a th gi鱈i
        則存nh gi存:
        - RCA > 2,5:
        - 1 < RCA < 2,5:
        - RCA < 1:                                                  22




       1.3. L箪 thuyt L樽i th so s存nh (tip):


       H孫n ch c単a l箪 thuyt:
       - M鱈i ch ch坦 箪 t鱈i cung SX s其n phm.
       - Cha tnh t鱈i chi ph vn t其i, thu quan v h ng r o b其o h辿
         mu dch.
       - Gi存 t測ng 速竪i trong trao 速脱i theo l箪 thuyt LTSS ch d湛a
         v o 速u v o l lao 速辿ng.
       - Cha tnh t鱈i yu t竪 chi ph SX gi其m dn theo quy m束 v
         n即ng sut lao 速辿ng t即ng dn theo quy m束.
       - Cha tnh 速n vng 速棚i s其n phm, th hiu ti捉u d誰ng.




                                                                    23




      1.4. L箪 thuyt v t測ng quan c単a cu:
        (Reciprocal Demand Theory)
      - T存c gi其 John Stuart Mill (1806-1873)
      - Cn g辰i l L箪 thuyt Gi存 tr qu竪c t hay
        t短 l trao 速脱i gi歎a c存c s其n phm.
      - Nghi捉n c淡u yu t竪 Cu t存c 速辿ng 速n T短
        l trao 速脱i trong TMQT nh th n o.
      - Theo J.S.Mill: T短 l mu dch th湛c s湛
        s ph担 thu辿c v袖o c棚ng 速辿 v袖 速辿 co
        gi揃n c単a Cu NK m巽i n鱈c, t淡c l袖 ph担
        thu辿c v袖o S竪 cu t測ng quan.



                                                                    24




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                            8
V滴  c C動 ng-CSTMQT




      N辿i dung: t湛 速辰c Gi存o trnh




                                                                                                           25




      1.5. Th測ng m孫i qu竪c t v Chi ph c測 h辿i
         則棚ng gi鱈i h孫n kh其 n即ng SX: Nh息n t竪 cung
          Production Possibility Frontier (PPF)
         則棚ng b ng quan qu竪c gia: Nh息n t竪 cu
          National Indifference Curve (I)
      1.5.1. Tr棚ng h樽p Chi ph c測 h辿i kh束ng 速脱i:

           G畉o                Vi畛t am                          G畉o                  Hn Qu畛c


                       V
               60




                                                           E
                                                                              F
                                        T
                                                                          T

                                                                     10
                                   V                                                    H
               O              24                                                    20                     26
                                                         V畉i                                         V畉i




      1.5. Th測ng m孫i qu竪c t v Chi ph c測 h辿i
      1.5.2. Tr棚ng h樽p Chi ph c測 h辿i t即ng dn:
       Hnh 1.3 trang 45 Gi存o trnh

      C ph棚                Hn Qu c                     C ph棚                     Vi t am


                   S                                                      S

                                                                                  P 1V
                           C 1H


                                                                                  P0V
                                                                                               C1V
                                  P0H
                                            P1   H

                                                     T                                               T
          O                                                      O
                                                     Th辿p                                            Th辿p
                                                                                                           27




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                                                                   9
V滴  c C動 ng-CSTMQT




      1.6. L箪 thuyt t短 l c存c yu t竪 (Factor Proportions
        Theory / Factor Endowment Theory)
      T存c gi其: 2 nh KT h辰c ng棚i Thu綻 則in
        Eli Heckscher (1879 - 1952) v
        Bertil Ohlin (1899  1979)
        L箪 thuyt H-O (L箪 thuyt t息n c脱 速in v TMQT)




                                                                  28




      Lp lun c単a H-O:
       Trong tin trnh SX ng棚i ta ph其i ph竪i h樽p nhiu yu t竪
        速u v o (速t 速ai, nh息n c束ng v袖 t b其n) theo nhiu t短 l
        kh存c nhau.
       Chnh m淡c 速辿 s遜n c達 c単a c存c yu t竪 SX v h袖m l樽ng s旦
        d担ng c存c yu t竪 速 l m ra c存c mt h ng kh存c nhau l 2
        nh息n t竪 quan tr辰ng quy 速nh TMQT.




                                                                  29




      Kh存i nim Th息m d担ng yu t竪:
      X 速樽c coi l mt h ng s旦 d担ng th息m d担ng lao 速辿ng
        (labor intensive product) khi:
                           LX/KX > LY/KY


      Kh存i nim 則辿 d奪i d袖o yu t竪:
      N鱈c A 速樽c coi l d奪i d o v lao 速辿ng (labor abundance
        country) nu:
                           LA/KA > LB/KB



                                                                  30




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                          10
V滴  c C動 ng-CSTMQT




      C存c gi其 thit 速i km L箪 thuyt H-O:
      1.  M束 hnh 2 qu竪c gia, 2 mt h ng, 2 yu t竪 SX (L, K)
      2.  C束ng ngh SX l gi竪ng nhau.
      3.  S谷 thch t測ng t湛 nhau.
      4.  H ng h達a kh存c nhau v h m l樽ng c存c yu t竪 SX; gi存 c其
          t測ng quan kh束ng l m thay 速脱i h m l樽ng 速達.
      5. SX c達 hiu sut kh束ng 速脱i theo quy m束, yu t竪 SX c達 n即ng
          sut cn bi捉n gi其m dn.
      6. C孫nh tranh ho n h其o t奪n t孫i tr捉n c存c th tr棚ng.
      7. Chuy捉n m束n h達a SX l kh束ng ho n to n.
      8. C存c yu t竪 SX c達 th di chuyn trong ph孫m vi 1 n鱈c nhng
          kh束ng th di chuyn gi歎a c存c n鱈c.
      9. Th測ng m孫i l t湛 do, chi ph vn t其i b損ng 0.
      10. Tt c其 c存c ngu奪n l湛c 速樽c to n d担ng 谷 c其 2 n鱈c.
      11. Th測ng m孫i c息n b損ng gi歎a 2 n鱈c.
                                                                                   31




      則nh l箪 H-O:
       M辿t n鱈c s XK nh歎ng mt h袖ng m袖 vic SX th息m d担ng
        yu t竪 SX d奪i d袖o c単a n鱈c 速達.
      VD minh h辰a: Vit Nam l袖 n鱈c d奪i d袖o t測ng 速竪i v L則 (H袖n Qu竪c
        l袖 n鱈c d奪i d袖o t測ng 速竪i v V竪n)


            T脱ng s竪 L則                      T脱ng s竪 L則
                                 200                                      1500
           c単a Vit Nam                    c単a H n Qu竪c
           T脱ng s竪 V竪n
                            =          >    T脱ng s竪 V竪n
                                                                     =
                                 20                                       300
           c単a Vit Nam                    c単a H n Qu竪c




                                                                                   32




           Hnh 1.4. M束 hnh th測ng m孫i theo l箪 thuyt H-O
            V i



                       V1


                                           CV
                   K        Vo
                                                      I2
                                                CH
                                                           I1

                                                 Ho                  I0

                                           L                    H1

              O                                                             Th辿p
                                                                                   33




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                                           11
V滴  c C動 ng-CSTMQT




      C存c mnh 速 kh存c c単a L箪 thuyt H-O:
      則nh l箪 c息n b損ng gi存 c其 yu t竪 SX (H-O-S): TM t do s
        l袖m cho gi存 c其 c存c yu t竪 SX c達 xu h鱈ng tr谷 n捉n
        c息n b損ng, v n u hai qu竪c gia tip t担c SX c其 hai mt
        h袖ng (th湛c hin CMH kh束ng ho袖n to袖n) th gi存 c其 c存c
        yu t竪 s th湛c s湛 tr谷 n捉n c息n b損ng.




                                                               34




      C存c mnh 速 kh存c c単a L箪 thuyt H-O:
      則nh l箪 Rybczynski: T孫i m淡c gi存 h袖ng h達a t測ng quan
        kh束ng 速脱i th s湛 gia t即ng m淡c cung c単a m辿t yu t竪 SX
        s l袖m t即ng s其n l樽ng mt h袖ng s旦 d担ng nhiu yu t竪
        速達, v袖 l袖m gi其m s其n l樽ng c単a mt h袖ng kia.
                 V i



                   U

                   H


                                    E
                                                   E




                   O                                           35
                                    F          V        Th辿p




      C存c mnh 速 kh存c c単a L箪 thuyt H-O:
      則nh l箪 Stolper-Samuelson: Nu gi存 t測ng quan c単a
        m辿t mt h袖ng n袖o 速達 t即ng l捉n th gi存 t測ng quan
        c単a yu t竪 速樽c th息m d担ng t測ng 速竪i 速 SX ra mt
        h袖ng 速達 s t即ng l捉n, cn gi存 t測ng quan c単a yu t竪
        kia s gi其m xu竪ng.




                                                               36




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                       12
V滴  c C動 ng-CSTMQT




      Kim 速nh l箪 thuyt H-O:
      The Leontief Paradox (1953)

      - S旦 d担ng B其ng c息n 速竪i li捉n ng nh I-O 速 tnh to存n
        l樽ng V竪n v Lao 速辿ng cn thit 速 SX 1 gi叩 h ng XK
        速in hnh (1) v 1 gi叩 h ng c孫nh tranh v鱈i h ng NK
        (2) tr gi存 1 triu USD c単a M端 n即m 1947.
        Kt qu其:

          Tr存i v鱈i d湛 速o存n t探 m束 hnh H-O:



          Nghch l箪 Leontief

                                                                 37




      1.7. NX v gi其 thit c単a c存c l箪 thuyt c脱 速in:

      -   Vic l m 速y 速単?
      -   CMH ho n to n?
      -   T i nguy捉n s旦 d担ng tr辰n vn, hiu qu其?
      -   M担c ti捉u c単a c存c qu竪c gia ch gi鱈i h孫n v o hiu qu其?
      -   Chi ph vn chuyn kh束ng t竪n t i nguy捉n?
      -   Tnh linh 速辿ng c単a t i nguy捉n?
      -   Kha c孫nh dch v担 trong TMQT?




                                                                 38




      2. C存c l箪 thuyt m鱈i v TMQT:
      2.1. TMQT d湛a tr捉n hiu sut t即ng dn theo qui m束:
          (International Trade based on Increasing Returns)
      - T存c gi其 ti捉u biu: Paul Krugman
      - Hiu sut t即ng dn theo quy m束 s dn 速n TMQT.
      - 則棚ng PPF:
      - Chi ph c測 h辿i:

      Lu 箪 c単a m束 hnh:
      - T短 l trao 速脱i qu竪c t = m淡c gi存 t測ng quan

      - M巽i n鱈c th湛c hin chuy捉n m束n h達a ho袖n to袖n

      - Hai n鱈c gi竪ng nhau v m辰i kha c孫nh:
                                                                 39




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                         13
V滴  c C動 ng-CSTMQT




      Hnh 2.1-TMQT d湛a tr捉n hiu sut t即ng dn theo quy m束

          t担



                A1
           U


            S
            R
                         A
                                  I2
                             I1         M
                     E                          I3


                                                         M1

            O                      T                 V        M叩y bay
                                                                        40




      2.2. Th動董ng m i d a tr捉n s湛 bin 速脱i c束ng ngh

      - D.Ricardo:



      - H-O:



      - C存c h辰c thuyt v c束ng ngh:




                                                                        41




      2.2.1. L箪 thuyt v kho其ng c存ch c束ng ngh:
      - T存c gi其: Posner (1961)
      - Lp lun: c束ng ngh lu束n thay 速脱i d鱈i hnh th淡c c存c ph存t
         minh, s存ng ch m鱈i   t存c 速辿ng 速n XK c単a m辿t n鱈c.

      N辿i dung:
      - S其n phm m鱈i ra 速棚i            n鱈c ph存t minh c達 LTT則 t孫m th棚i

      - Khi nhu cu n鱈c ngo i xut hin

      - Khi c束ng ngh b b他t ch鱈c

      - N鱈c ph存t minh l孫i ra 速棚i s其n phm m鱈i kh存c
                                                                        42




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                                14
V滴  c C動 ng-CSTMQT




      2.2.1. L箪 thuyt v kho其ng c存ch c束ng ngh:

      Gi其i thch 2 lo孫i hnh th測ng m孫i:
      1. Hai n鱈c.

      2. TM hnh th nh khi

      C存c yu t竪 quyt 速nh kh其 n即ng c束ng ngh c単a 1 n鱈c:
      - Th ch

      -   R&D

      -   Th tr棚ng trong n鱈c.
                                                                        43




      2.2.2. L箪 thuyt Vng 速棚i s其n phm
             (Product Life-Cycle Theory)
      T存c gi其: Raymond Vernon (1966)


      - S湛 ph存t trin c単a L箪 thuyt v kho其ng c存ch c束ng ngh
      - D湛a tr捉n s湛 quan s存t:


      - Kt lun:




                                                                        44




          Hnh 2.2.2. Vng 速棚i s其n phm v th測ng m孫i qu竪c t


                XK
                         N動 c ph叩t minh




           t0   t1                          t2              t3
                                                                       t4


                 C叩c n動 c ph叩t tri n kh叩c   C叩c n動 c ang ph叩t tri n


                NK
                                                                        45




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                                15
V滴  c C動 ng-CSTMQT




          側u 速im:
         - Gi其i thch 速樽c m束 hnh TMQT trong 1 th棚i k炭 lch s旦


          Nh樽c 速im:
         - Quan 速im b xem l v k短.
         - Kh束ng gi其i thch 速樽c th湛c t hin nay:
           +


           +


           +.
                                                                  46




     2.3. L箪 thuyt L樽i th c孫nh tranh qu竪c
        gia(National Competitive Advantage)

     - T存c gi其: Michael Porter (1990), GS
       c単a Havard Business School
     - C董 s lp lun: kh其 n即ng c孫nh tranh
       c単a m辿t ng袖nh CN 速樽c th hin tp
       trung 谷 kh其 n即ng s存ng t孫o v袖 速脱i
       m鱈i c単a ng袖nh 速達      t 速達 kh存i qu存t
       cho m辿t qu竪c gia.
       則a ra kh存i nim: L樽i th c孫nh tranh
       qu竪c gia x息y d湛ng t探 4 nh達m yu t竪
       t孫o th袖nh M束 hnh kim c測ng


                                                                  47




          M束 hnh Kim c測ng c単a M.Porter

                                Chi n l動 c,
                Ch鱈nh Ph         C u tr炭c,
                                M担i tr動 ng
                                c nh tranh
                                  ngnh


                i u ki n                            i u ki n
                 v c叩c                                v C u
                Y u t SX



                                 C叩c ngnh
                                   h tr
                                v li棚n quan         C董 h i
                                                                  48




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                          16
V滴  c C動 ng-CSTMQT




      1. 則iu kin c存c yu t竪 SX (Factor Endowments):
      - 則u v o c測 b其n (basic factors):




      -   則u v o cao cp (advanced factors):




      -   Bt l樽i v 速u v o c測 b其n


                                                              49




      2. C存c 速iu kin v cu (Demand Conditions):
      - Lp lun: C存c c束ng ty c単a m辿t n鱈c s gi nh 速樽c l樽i
         th c孫nh tranh nu nh歎ng ng棚i ti捉u d誰ng trong n鱈c c達
         trnh 速辿 v袖 速i h叩i cao.




                                                              50




      3. C存c ng nh c束ng nghip h巽 tr樽 v li捉n quan (Related
         and Supporting industries)
      - T存c 速辿ng lan t叩a (spill over) 速n NLCT c単a m辿t ng nh.




                                                              51




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                      17
V滴  c C動 ng-CSTMQT




      4. Chin l樽c, cu tr坦c v 速竪i th単 c孫nh tranh (Firm
         Strategy, Structure, and Rivalry)
      - S湛 kh存c bit v trit l箪 qu其n tr
      - M束i tr棚ng c孫nh tranh kh竪c lit t孫o s淡c p c其i tin li捉n
         t担c 速 t奪n t孫i




                                                                   52




      箪 ngha c単a m束 hnh Kim c測ng:

      Porter d湛 速o存n m辿t n鱈c s:
      XK nh歎ng s其n phm c単a nh歎ng ng nh c達 c其 4 yu t竪 trong
        m束 hnh kim c測ng thun l樽i; v
      NK nh歎ng s其n phm c単a nh歎ng ng nh kh束ng c達 速樽c
        nh歎ng thun l樽i nh vy.

      D湛 速o存n n y l 速坦ng?




                                                                   53




      3. l樽i ch c単a ngo孫i th測ng




                                                                   54




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                           18
V滴  c C動 ng-CSTMQT




      4. Ngo孫i th測ng trong nn KT m谷 quy m束 nh叩:

        4.1. 則iu kin chp nhn gi存:
        - Trong m束 hnh c単a nn kinh t m谷, quy m束 nh叩 th nn
           kinh t lu束n chp nhn gi存 cho c其 h ng XK v NK:


        -   Vic xem xt Vit Nam nh m辿t nn KT m谷 quy m束
            nh叩 l m辿t s湛 速測n gi其n ho存 ph誰 h樽p v鱈i th湛c t.
        -   Trong nn KT m谷 quy m束 nh叩, nu m辰i yu t竪 kh存c
            c息n b損ng, th s湛 thay 速脱i v Cung v袖 Cu s dn
            t鱈i?




                                                                         55




      4.2.Ngo孫i th測ng c単a m辿t nn kinh t m谷, quy m束 nh叩:
      a. Xut khu: Hnh 1.11 (tr.85 Gi存o trnh)

            P          D
                                                            S
                 D
                                      E1
            PW
                  E2
            PD                                    E0




                                      XK2


            O         q3         q1         q0     q2                Q
                                                                         56
                                           XK1




      4.2. Ngo孫i th測ng c単a m辿t nn kinh t m谷, quy m束 nh叩:
      b. Nhp khu: Hnh 1.12 (tr.86 Gi存o trnh)

            P               D
                      D                                     S



                                       E0
            PD
                                                       E1       E2
            PW


                                                 NK2


            O              q1          q0          q2           q3   Q
                                      NK1                                57




Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT                                                 19

More Related Content

ch.2 cac ly thuyet ve tmqt bookbooming

  • 1. V滴 c C動 ng-CSTMQT Ch測ng 2 c存c l箪 thuyt v th測ng m孫i qu竪c t th測ng qu竪 N辿i dung: I. C存c l箪 thuyt c脱 速in v t息n c脱 速in v TMQT (5) II. C存c l箪 thuyt m鱈i v TMQT (3) III. L樽i ch c単a ngo i th動董ng IV. NT trong m辿t nn KT m谷 quy m束 nh叩 1 Ghana Hn Qu c - 1970: GNP/ng動 i = 250$ - 1970: GNP/ng動 i = 260$ - 1998: ch t 390$/ng動 i - 1998: t 8.600$/ng動 i N n kinh t ng th 96 tr棚n th N n kinh t ng th 12 tr棚n th gi i. gi i, thnh vi棚n OECD, l NIC - T c tng tr動 ng KT b狸nh - T c tng tr動 ng KT b狸nh qu但n trong giai o n 1968-1998: qu但n trong giai o n 1968-1998: <1,5%/nm >8%/nm 2 L i ch t探 TMQT: Ghana v H n Qu竪c 3 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 1
  • 2. V滴 c C動 ng-CSTMQT 1. C存c h辰c thuyt c脱 速in v TMQT 1.1. L箪 thuyt tr辰ng th測ng (Mercantilism Theory) Ho n c其nh ra 速棚i: - Th k短 16-18: Th棚i k炭 tch l嘆y t b其n 谷 Ch息u 蔵u. - 則樽c xem l l箪 thuyt 速u ti捉n nghi捉n c淡u v TMQT m辿t c存ch c達 h th竪ng. H辰c gi其 ti捉u biu: - ng棚i Ph存p: Jean Bordin, Melon, Jully, Colbert; - ng棚i Anh: Thomax Mun, James Stewart, Josias Chhild 4 1.1. L箪 thuyt tr辰ng th測ng (Mercantilism Theory) N辿i dung ch単 yu: - 則 cao vai tr c単a tin t (v ng, b孫c): - Coi tr辰ng ho孫t 速辿ng TM: Ngo孫i th測ng m鱈i l ngu奪n g竪c th湛c s湛 c単a c単a c其i. - Nhn nhn v XK v NK: - L樽i nhun th測ng nghip? - Vai tr c単a Chnh ph単: 5 1.1. L箪 thuyt tr辰ng th測ng (Mercantilism Theory) Chnh s存ch 存p d担ng: Chnh s存ch v鱈i thu辿c 速a: - Gi歎 速辿c quyn TM t孫i c存c th tr棚ng thu辿c 速a - C存c n鱈c thu辿c 速a:. Chnh s存ch 速 速孫t thng d mu dch: - T即ng l樽ng XK. - 側u ti捉n XK h ng c達 gi存 tr cao, cm XK h ng s測 ch. - 側u ti捉n NK nguy捉n liu so v鱈i th nh phm, - NK v ng, b孫c - Khuyn khch ch谷 h ng XNK b損ng t u c単a n鱈c mnh. - Th湛c hin 速辿c quyn trong TM. 6 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 2
  • 3. V滴 c C動 ng-CSTMQT 1.1. L箪 thuyt tr辰ng th測ng (Mercantilism Theory) 側u 速im: - L cu辿c c存ch m孫ng v nhn th淡c: - Nhn th淡c vai tr c単a Nh n鱈c. Nh樽c 速im: - Quan nim cha 速坦ng v: - Zero-sum game vs. positive-sum game. - Cha gi其i quyt c存c vn 速: 7 1.2. L箪 thuyt L樽i th tuyt 速竪i (Absolute Advantage Theory): - T存c gi其: Adam Smith (1723-1790) l nh chnh tr, kinh t h辰c c脱 速in n脱i ting ng棚i Scotland. - T存c phm: Ngu奪n g竪c s湛 gi袖u c達 c単a c存c qu竪c gia (Causes of the Wealth of Nations) (1776) Quan 速im v TMQT: Ngu奪n g竪c c単a s湛 gi u c達 l do SX c束ng nghip. TMQT gi歎a c存c n鱈c l tr捉n c測 s谷 t湛 nguyn v c存c b捉n c誰ng c達 l樽i. C測 s谷 c単a TMQT: 8 1.2. L箪 thuyt L樽i th tuyt 速竪i (Absolute Advantage Theory): Kh存i nim L樽i th tuyt 速竪i (LTT則): LTT則 c単a m辿t qu竪c gia v m辿t s其n phm ngha l qu竪c gia 速達 SX ra s其n phm 速達 v鱈i chi ph thp h測n c存c n鱈c kh存c. VD: Nghi捉n c淡u c単a A.Smith ch ra r損ng: - C存c n鱈c n捉n chuy捉n m束n h達a v o SX mt h ng c達 LTT則 v trao 速脱i v鱈i c存c n鱈c kh存c 速 c達 nh歎ng mt h ng cn l孫i ph担c v担 cho nhu cu trong n鱈c - TM t湛 do c達 l樽i cho tt c其 c存c qu竪c gia. 9 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 3
  • 4. V滴 c C動 ng-CSTMQT 1.2. L箪 thuyt L樽i th tuyt 速竪i (Absolute Advantage Theory): Ngu奪n g竪c c単a LTT則: - L樽i th t湛 nhi捉n (Natural Advantage): SX c達 hiu qu其: - L樽i th thu 速樽c t探 n巽 l湛c (Accquired Advantage): SX th nh phm: 10 1.2. L箪 thuyt L樽i th tuyt 速竪i (Absolute Advantage Theory): Chuy捉n m束n h達a v m束 hnh LTT則: C存c gi其 速nh trong m束 hnh c単a A.Smith: Ch c達 2 qu竪c gia, SX ra 2 mt h袖ng 速奪ng nht; Kh束ng tnh t鱈i chi ph vn t其i; Chi ph SX l袖 kh束ng 速脱i d誰 quy m束 SX t即ng Lao 速辿ng l袖 yu t竪 速u v袖o SX duy nht v袖 d d袖ng di chuyn gi歎a c存c ng袖nh SX trong n鱈c nhng kh束ng di chuyn gi歎a c存c qu竪c gia; Kh束ng c達 s湛 hin din c単a h袖ng r袖o thu quan. Trnh 速辿 c束ng ngh l袖 nh nhau. 11 B其ng chi ph 速 SX 1V其i v 1G孫o c単a 2 n鱈c: G o V其i Vi t Nam H n Qu竪c TH1: Kh束ng c達 trao 速脱i (Autarky): G孫o V其i Vit Nam H n Qu竪c T脱ng SP 12 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 4
  • 5. V滴 c C動 ng-CSTMQT TH2: C達 Chuy捉n m束n ho存 v trao 速脱i: G孫o V其i Vit Nam H n Qu竪c T脱ng SP T即ng Nu t短 l trao 速脱i l 1G孫o = 1V其i v m巽i n鱈c s遜n s ng trao 速脱i 15 速測n v th l樽ng ti捉u d誰ng t探ng n鱈c s l : G孫o V其i Vit Nam H n Qu竪c 13 1.2. L箪 thuyt L樽i th tuyt 速竪i (Absolute Advantage Theory): H孫n ch: Kh束ng gi其i thch 速樽c hin t樽ng trao 速脱i th測ng m孫i vn din ra v鱈i nh歎ng n鱈c c達 l樽i th h測n h村n/bt l樽i tuyt 速竪i so v鱈i c存c n鱈c kh存c 谷 m辰i s其n phm 14 1.3. L箪 thuyt L樽i th so s存nh (Comparative Advantage Theory): - T存c gi其 David Ricardo (1772-1823) - T存c phm: On the Principles of Political Economy and Taxation (1817) - Ch淡ng minh TMQT mang l孫i l樽i ch cho c存c b捉n tham gia, d誰 c達 u th SX trong tt c其 c存c mt h ng. - Ph測ng ph存p lun nht qu存n: - 単ng h辿 t湛 do h達a th測ng m孫i 15 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 5
  • 6. V滴 c C動 ng-CSTMQT 1.3. L箪 thuyt L樽i th so s存nh: (tip) Quy lut LTSS: M辿t n鱈c kh束ng c達 LTT則 谷 c其 2 mt h袖ng nhng s c達 LTSS 谷 mt h袖ng n袖o c達 m淡c bt th nh叩 h測n v袖 vn thu 速樽c l樽i ch khi tham gia v袖o TMQT. 1936: G.Haberler gi其i thch quy lut LTSS d湛a tr捉n kh存i nim Chi ph c測 h辿i: 16 1.3. L箪 thuyt L樽i th so s存nh (tip): - Chi ph c測 h辿i: - Chi ph c測 h辿i ~ Gi存 c其 h袖ng h達a t測ng quan - Trong m束 hnh c単a D.Ricardo: 17 M束 hnh minh h辰a v quy lut LTSS: Chi ph G孫o V其i Vit Nam H n Qu竪c 18 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 6
  • 7. V滴 c C動 ng-CSTMQT LTSS mang l孫i l樽i ch khi tham gia TMQT: N鱈c G孫o V其i Chi ph L則/1 則V sp Vit Nam H n Qu竪c T湛 cung t湛 cp Vit Nam H n Qu竪c T脱ng CMH v trao 速脱i Vit Nam H n Qu竪c T脱ng 19 Chi ph (L則) G孫o V其i Vit Nam H n Qu竪c Op.Cost G孫o V其i Vit Nam H n Qu竪c 20 TH L樽i th c息n b損ng: G孫o V其i Vit Nam H n Qu竪c (?) - C測 s谷 c単a TMQT l L樽i th SS hay L樽i th T則? - M辿t n鱈c c達 LTT則 nhng kh束ng c達 LTSS th c達 l樽i khi tham gia TMQT hay kh束ng? - M束 hnh c単a D.Ricardo d湛 速o存n m辿t m淡c 速辿 chuy捉n m束n h達a ho n to n l s存t v鱈i th湛c t hay kh束ng? 21 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 7
  • 8. V滴 c C動 ng-CSTMQT L樽i th so s存nh biu hin (RCA) (Balassa Index) - Balassa gi鱈i thiu RCA Index v o n即m 1965 RCA = (EXA/EA):(EXW/EW) - EXA: kim ng孫ch XK s其n phm X c単a n鱈c A - EA: t脱ng kim ng孫ch XK c単a n鱈c A - EXW: kim ng孫ch XK s其n phm X c単a th gi鱈i - EW: t脱ng kim ng孫ch XK c単a th gi鱈i 則存nh gi存: - RCA > 2,5: - 1 < RCA < 2,5: - RCA < 1: 22 1.3. L箪 thuyt L樽i th so s存nh (tip): H孫n ch c単a l箪 thuyt: - M鱈i ch ch坦 箪 t鱈i cung SX s其n phm. - Cha tnh t鱈i chi ph vn t其i, thu quan v h ng r o b其o h辿 mu dch. - Gi存 t測ng 速竪i trong trao 速脱i theo l箪 thuyt LTSS ch d湛a v o 速u v o l lao 速辿ng. - Cha tnh t鱈i yu t竪 chi ph SX gi其m dn theo quy m束 v n即ng sut lao 速辿ng t即ng dn theo quy m束. - Cha tnh 速n vng 速棚i s其n phm, th hiu ti捉u d誰ng. 23 1.4. L箪 thuyt v t測ng quan c単a cu: (Reciprocal Demand Theory) - T存c gi其 John Stuart Mill (1806-1873) - Cn g辰i l L箪 thuyt Gi存 tr qu竪c t hay t短 l trao 速脱i gi歎a c存c s其n phm. - Nghi捉n c淡u yu t竪 Cu t存c 速辿ng 速n T短 l trao 速脱i trong TMQT nh th n o. - Theo J.S.Mill: T短 l mu dch th湛c s湛 s ph担 thu辿c v袖o c棚ng 速辿 v袖 速辿 co gi揃n c単a Cu NK m巽i n鱈c, t淡c l袖 ph担 thu辿c v袖o S竪 cu t測ng quan. 24 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 8
  • 9. V滴 c C動 ng-CSTMQT N辿i dung: t湛 速辰c Gi存o trnh 25 1.5. Th測ng m孫i qu竪c t v Chi ph c測 h辿i 則棚ng gi鱈i h孫n kh其 n即ng SX: Nh息n t竪 cung Production Possibility Frontier (PPF) 則棚ng b ng quan qu竪c gia: Nh息n t竪 cu National Indifference Curve (I) 1.5.1. Tr棚ng h樽p Chi ph c測 h辿i kh束ng 速脱i: G畉o Vi畛t am G畉o Hn Qu畛c V 60 E F T T 10 V H O 24 20 26 V畉i V畉i 1.5. Th測ng m孫i qu竪c t v Chi ph c測 h辿i 1.5.2. Tr棚ng h樽p Chi ph c測 h辿i t即ng dn: Hnh 1.3 trang 45 Gi存o trnh C ph棚 Hn Qu c C ph棚 Vi t am S S P 1V C 1H P0V C1V P0H P1 H T T O O Th辿p Th辿p 27 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 9
  • 10. V滴 c C動 ng-CSTMQT 1.6. L箪 thuyt t短 l c存c yu t竪 (Factor Proportions Theory / Factor Endowment Theory) T存c gi其: 2 nh KT h辰c ng棚i Thu綻 則in Eli Heckscher (1879 - 1952) v Bertil Ohlin (1899 1979) L箪 thuyt H-O (L箪 thuyt t息n c脱 速in v TMQT) 28 Lp lun c単a H-O: Trong tin trnh SX ng棚i ta ph其i ph竪i h樽p nhiu yu t竪 速u v o (速t 速ai, nh息n c束ng v袖 t b其n) theo nhiu t短 l kh存c nhau. Chnh m淡c 速辿 s遜n c達 c単a c存c yu t竪 SX v h袖m l樽ng s旦 d担ng c存c yu t竪 速 l m ra c存c mt h ng kh存c nhau l 2 nh息n t竪 quan tr辰ng quy 速nh TMQT. 29 Kh存i nim Th息m d担ng yu t竪: X 速樽c coi l mt h ng s旦 d担ng th息m d担ng lao 速辿ng (labor intensive product) khi: LX/KX > LY/KY Kh存i nim 則辿 d奪i d袖o yu t竪: N鱈c A 速樽c coi l d奪i d o v lao 速辿ng (labor abundance country) nu: LA/KA > LB/KB 30 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 10
  • 11. V滴 c C動 ng-CSTMQT C存c gi其 thit 速i km L箪 thuyt H-O: 1. M束 hnh 2 qu竪c gia, 2 mt h ng, 2 yu t竪 SX (L, K) 2. C束ng ngh SX l gi竪ng nhau. 3. S谷 thch t測ng t湛 nhau. 4. H ng h達a kh存c nhau v h m l樽ng c存c yu t竪 SX; gi存 c其 t測ng quan kh束ng l m thay 速脱i h m l樽ng 速達. 5. SX c達 hiu sut kh束ng 速脱i theo quy m束, yu t竪 SX c達 n即ng sut cn bi捉n gi其m dn. 6. C孫nh tranh ho n h其o t奪n t孫i tr捉n c存c th tr棚ng. 7. Chuy捉n m束n h達a SX l kh束ng ho n to n. 8. C存c yu t竪 SX c達 th di chuyn trong ph孫m vi 1 n鱈c nhng kh束ng th di chuyn gi歎a c存c n鱈c. 9. Th測ng m孫i l t湛 do, chi ph vn t其i b損ng 0. 10. Tt c其 c存c ngu奪n l湛c 速樽c to n d担ng 谷 c其 2 n鱈c. 11. Th測ng m孫i c息n b損ng gi歎a 2 n鱈c. 31 則nh l箪 H-O: M辿t n鱈c s XK nh歎ng mt h袖ng m袖 vic SX th息m d担ng yu t竪 SX d奪i d袖o c単a n鱈c 速達. VD minh h辰a: Vit Nam l袖 n鱈c d奪i d袖o t測ng 速竪i v L則 (H袖n Qu竪c l袖 n鱈c d奪i d袖o t測ng 速竪i v V竪n) T脱ng s竪 L則 T脱ng s竪 L則 200 1500 c単a Vit Nam c単a H n Qu竪c T脱ng s竪 V竪n = > T脱ng s竪 V竪n = 20 300 c単a Vit Nam c単a H n Qu竪c 32 Hnh 1.4. M束 hnh th測ng m孫i theo l箪 thuyt H-O V i V1 CV K Vo I2 CH I1 Ho I0 L H1 O Th辿p 33 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 11
  • 12. V滴 c C動 ng-CSTMQT C存c mnh 速 kh存c c単a L箪 thuyt H-O: 則nh l箪 c息n b損ng gi存 c其 yu t竪 SX (H-O-S): TM t do s l袖m cho gi存 c其 c存c yu t竪 SX c達 xu h鱈ng tr谷 n捉n c息n b損ng, v n u hai qu竪c gia tip t担c SX c其 hai mt h袖ng (th湛c hin CMH kh束ng ho袖n to袖n) th gi存 c其 c存c yu t竪 s th湛c s湛 tr谷 n捉n c息n b損ng. 34 C存c mnh 速 kh存c c単a L箪 thuyt H-O: 則nh l箪 Rybczynski: T孫i m淡c gi存 h袖ng h達a t測ng quan kh束ng 速脱i th s湛 gia t即ng m淡c cung c単a m辿t yu t竪 SX s l袖m t即ng s其n l樽ng mt h袖ng s旦 d担ng nhiu yu t竪 速達, v袖 l袖m gi其m s其n l樽ng c単a mt h袖ng kia. V i U H E E O 35 F V Th辿p C存c mnh 速 kh存c c単a L箪 thuyt H-O: 則nh l箪 Stolper-Samuelson: Nu gi存 t測ng quan c単a m辿t mt h袖ng n袖o 速達 t即ng l捉n th gi存 t測ng quan c単a yu t竪 速樽c th息m d担ng t測ng 速竪i 速 SX ra mt h袖ng 速達 s t即ng l捉n, cn gi存 t測ng quan c単a yu t竪 kia s gi其m xu竪ng. 36 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 12
  • 13. V滴 c C動 ng-CSTMQT Kim 速nh l箪 thuyt H-O: The Leontief Paradox (1953) - S旦 d担ng B其ng c息n 速竪i li捉n ng nh I-O 速 tnh to存n l樽ng V竪n v Lao 速辿ng cn thit 速 SX 1 gi叩 h ng XK 速in hnh (1) v 1 gi叩 h ng c孫nh tranh v鱈i h ng NK (2) tr gi存 1 triu USD c単a M端 n即m 1947. Kt qu其: Tr存i v鱈i d湛 速o存n t探 m束 hnh H-O: Nghch l箪 Leontief 37 1.7. NX v gi其 thit c単a c存c l箪 thuyt c脱 速in: - Vic l m 速y 速単? - CMH ho n to n? - T i nguy捉n s旦 d担ng tr辰n vn, hiu qu其? - M担c ti捉u c単a c存c qu竪c gia ch gi鱈i h孫n v o hiu qu其? - Chi ph vn chuyn kh束ng t竪n t i nguy捉n? - Tnh linh 速辿ng c単a t i nguy捉n? - Kha c孫nh dch v担 trong TMQT? 38 2. C存c l箪 thuyt m鱈i v TMQT: 2.1. TMQT d湛a tr捉n hiu sut t即ng dn theo qui m束: (International Trade based on Increasing Returns) - T存c gi其 ti捉u biu: Paul Krugman - Hiu sut t即ng dn theo quy m束 s dn 速n TMQT. - 則棚ng PPF: - Chi ph c測 h辿i: Lu 箪 c単a m束 hnh: - T短 l trao 速脱i qu竪c t = m淡c gi存 t測ng quan - M巽i n鱈c th湛c hin chuy捉n m束n h達a ho袖n to袖n - Hai n鱈c gi竪ng nhau v m辰i kha c孫nh: 39 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 13
  • 14. V滴 c C動 ng-CSTMQT Hnh 2.1-TMQT d湛a tr捉n hiu sut t即ng dn theo quy m束 t担 A1 U S R A I2 I1 M E I3 M1 O T V M叩y bay 40 2.2. Th動董ng m i d a tr捉n s湛 bin 速脱i c束ng ngh - D.Ricardo: - H-O: - C存c h辰c thuyt v c束ng ngh: 41 2.2.1. L箪 thuyt v kho其ng c存ch c束ng ngh: - T存c gi其: Posner (1961) - Lp lun: c束ng ngh lu束n thay 速脱i d鱈i hnh th淡c c存c ph存t minh, s存ng ch m鱈i t存c 速辿ng 速n XK c単a m辿t n鱈c. N辿i dung: - S其n phm m鱈i ra 速棚i n鱈c ph存t minh c達 LTT則 t孫m th棚i - Khi nhu cu n鱈c ngo i xut hin - Khi c束ng ngh b b他t ch鱈c - N鱈c ph存t minh l孫i ra 速棚i s其n phm m鱈i kh存c 42 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 14
  • 15. V滴 c C動 ng-CSTMQT 2.2.1. L箪 thuyt v kho其ng c存ch c束ng ngh: Gi其i thch 2 lo孫i hnh th測ng m孫i: 1. Hai n鱈c. 2. TM hnh th nh khi C存c yu t竪 quyt 速nh kh其 n即ng c束ng ngh c単a 1 n鱈c: - Th ch - R&D - Th tr棚ng trong n鱈c. 43 2.2.2. L箪 thuyt Vng 速棚i s其n phm (Product Life-Cycle Theory) T存c gi其: Raymond Vernon (1966) - S湛 ph存t trin c単a L箪 thuyt v kho其ng c存ch c束ng ngh - D湛a tr捉n s湛 quan s存t: - Kt lun: 44 Hnh 2.2.2. Vng 速棚i s其n phm v th測ng m孫i qu竪c t XK N動 c ph叩t minh t0 t1 t2 t3 t4 C叩c n動 c ph叩t tri n kh叩c C叩c n動 c ang ph叩t tri n NK 45 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 15
  • 16. V滴 c C動 ng-CSTMQT 側u 速im: - Gi其i thch 速樽c m束 hnh TMQT trong 1 th棚i k炭 lch s旦 Nh樽c 速im: - Quan 速im b xem l v k短. - Kh束ng gi其i thch 速樽c th湛c t hin nay: + + +. 46 2.3. L箪 thuyt L樽i th c孫nh tranh qu竪c gia(National Competitive Advantage) - T存c gi其: Michael Porter (1990), GS c単a Havard Business School - C董 s lp lun: kh其 n即ng c孫nh tranh c単a m辿t ng袖nh CN 速樽c th hin tp trung 谷 kh其 n即ng s存ng t孫o v袖 速脱i m鱈i c単a ng袖nh 速達 t 速達 kh存i qu存t cho m辿t qu竪c gia. 則a ra kh存i nim: L樽i th c孫nh tranh qu竪c gia x息y d湛ng t探 4 nh達m yu t竪 t孫o th袖nh M束 hnh kim c測ng 47 M束 hnh Kim c測ng c単a M.Porter Chi n l動 c, Ch鱈nh Ph C u tr炭c, M担i tr動 ng c nh tranh ngnh i u ki n i u ki n v c叩c v C u Y u t SX C叩c ngnh h tr v li棚n quan C董 h i 48 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 16
  • 17. V滴 c C動 ng-CSTMQT 1. 則iu kin c存c yu t竪 SX (Factor Endowments): - 則u v o c測 b其n (basic factors): - 則u v o cao cp (advanced factors): - Bt l樽i v 速u v o c測 b其n 49 2. C存c 速iu kin v cu (Demand Conditions): - Lp lun: C存c c束ng ty c単a m辿t n鱈c s gi nh 速樽c l樽i th c孫nh tranh nu nh歎ng ng棚i ti捉u d誰ng trong n鱈c c達 trnh 速辿 v袖 速i h叩i cao. 50 3. C存c ng nh c束ng nghip h巽 tr樽 v li捉n quan (Related and Supporting industries) - T存c 速辿ng lan t叩a (spill over) 速n NLCT c単a m辿t ng nh. 51 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 17
  • 18. V滴 c C動 ng-CSTMQT 4. Chin l樽c, cu tr坦c v 速竪i th単 c孫nh tranh (Firm Strategy, Structure, and Rivalry) - S湛 kh存c bit v trit l箪 qu其n tr - M束i tr棚ng c孫nh tranh kh竪c lit t孫o s淡c p c其i tin li捉n t担c 速 t奪n t孫i 52 箪 ngha c単a m束 hnh Kim c測ng: Porter d湛 速o存n m辿t n鱈c s: XK nh歎ng s其n phm c単a nh歎ng ng nh c達 c其 4 yu t竪 trong m束 hnh kim c測ng thun l樽i; v NK nh歎ng s其n phm c単a nh歎ng ng nh kh束ng c達 速樽c nh歎ng thun l樽i nh vy. D湛 速o存n n y l 速坦ng? 53 3. l樽i ch c単a ngo孫i th測ng 54 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 18
  • 19. V滴 c C動 ng-CSTMQT 4. Ngo孫i th測ng trong nn KT m谷 quy m束 nh叩: 4.1. 則iu kin chp nhn gi存: - Trong m束 hnh c単a nn kinh t m谷, quy m束 nh叩 th nn kinh t lu束n chp nhn gi存 cho c其 h ng XK v NK: - Vic xem xt Vit Nam nh m辿t nn KT m谷 quy m束 nh叩 l m辿t s湛 速測n gi其n ho存 ph誰 h樽p v鱈i th湛c t. - Trong nn KT m谷 quy m束 nh叩, nu m辰i yu t竪 kh存c c息n b損ng, th s湛 thay 速脱i v Cung v袖 Cu s dn t鱈i? 55 4.2.Ngo孫i th測ng c単a m辿t nn kinh t m谷, quy m束 nh叩: a. Xut khu: Hnh 1.11 (tr.85 Gi存o trnh) P D S D E1 PW E2 PD E0 XK2 O q3 q1 q0 q2 Q 56 XK1 4.2. Ngo孫i th測ng c単a m辿t nn kinh t m谷, quy m束 nh叩: b. Nhp khu: Hnh 1.12 (tr.86 Gi存o trnh) P D D S E0 PD E1 E2 PW NK2 O q1 q0 q2 q3 Q NK1 57 Ch動董ng 2-C叩c l箪 thuy t v TMQT 19