�ݺ�ߣ

HARREMANA ETA
KOORDINAZIOA IZAKI
BIZIDUNETAN

Estimuluak
ESTIMULU FISIKOAK ESTIMULU
KIMIKOAK
ESTIMULU
BIOTIKOAK
ERANTZUN MOTAK
ESTIMULU MOTAK
BARNEKO ESTIMULUAK KANPOKO ESTIMULUAK

Errezeptoreak
USAIMENA IKUSMENA ENTZUMENA
DASTAMENA UKIPENA

Koordinatzaileak
NERBIO SISTEMA SISTEMA
ENDOKRINOA

ERANTZUNAK
MUGIMENDUZKOA
JARIATZEZKOA

PORTAERA ETA MOLDAERA
BEREZKOA EDO SENAZKOA
BEREGANATUA EDO IKASIA

*KOORDINAZIO-SISTEMAK
-Animaliek bi sistema dituzte bizi funtzioak erregulatzeko eta
koordinatzeko:
*Nerbio-sistema
*Sistema-endokrinoa

Landareek
substantzia kimikoak
sortuz koordinatzen
dituzte funtzioak.

ORNOGABEEN NERBIO SISTEMA
●
Ornogabeek nerbio sistema bakunak dituzte. Bi dira
azpimarratzekoak: nerbio sareak eta gongoil sistema.

ORNODUNEN NERBIO SISTEMA
●
Ornodunek ornogabeek baino nerbio sistema komplexuagoa
dute. Nerbio zentroek eta nerbioek osatzen dute.

ZEIN DA NERBIO SISTEMAREN
FUNTZIONAMENDUA?
Zentzumen organoek jasotako imformazioa landu egiten du
nerbio sistemak, eta ondoren, erantzun bat prestatzen du.

SISTEMA ENDOKRINOA
Gurin endokrinoak deritzen organoz osatuta
dago. Gurin horiek hormonak sortzen dituzte,
hau da, mezulari-lana egien duten
substantziak.

HORMONEN KOKAPENA
HIPOTALAMO
HIPOFISIS
TIROIDES
SUPERENAL KAPSULAK
PANKREAS
OBULUTEGIA
TESTIKULOAK

HORMONA GARRANTZITZUENAK
●
HIPOTALAMOAN:
Oxitocina eta hormona antidiuretikoa.
●
HIPOFISISAN:
Hazieraren hormona eta prolactina.
●
TIROIDES:
Tiroxina eta kalzitonina
●
SUPERENAL KAPSULAK:
Kortikoides, adrenalina, noradrenalina.
●
PANKREAS:
Insulina.
●
OBULUTEGIAK:
Estrogenoa eta progesterona.
●
TESTIKULOAK:
Androgenoa.

LOKOMOZIO APARATUA
ORNODUNETAN

LOKOMOZIO APARATUA
ORNOGABEETAN

Landareek ez daukate zentzumen-
organorik, ez lokomozio-organorik ez
nerbio-sistemarik, baina ahal dute
estimuluak hautematu, erreakzionatu eta
erantzunak sortu.

Hautematen dituzten estimulu motak:
•Argi estimuluak: argi erradiakzioak edo argi-
intentzitatearen aldaketak.
•Grabitazio-estimuluak: inguruan dauden substantziak
kimikoak edo lehen zeudenak aldatzeak eragindako
estimuluak.
•Bero-estimuluak: tenperatura-aldaketa.
•Estimulu-hidrikoak: adibidez, lurzoruko ur kantitatea eta
hezetazun atmosferikoa.

Tropismoak
•
Tropismo positiboak: erantzuna estimuluaren
alderantz gertatu bada.
•
Tropismo negatibo: kontrakoa noranzkoa
bada.

Fotoprismoa: argia da estimulua.

Geotropismoa: grabitatea erangindako
estimulua da.

Tigmotropismoa: zerbait ukituz egoteak
eragindako erantzuna da.

Hidrotropismoa: urak eragiten du.

NASTIAK•
Definizioa: Landareen zenbait atalek kanpo-estimuluekiko erreakzionatuz
sortzen dituzten erantzun iragankorrei.
•
Tropismoak ez bezala, ez dira mugitzen leku jakin baterantz.

LANDARE HORMONAK
•
Deritze landareen bizi-funtzioak erregulatzen eta
koordinatzen dituzten substantzia kimikoak dira.
•
Landareetan substantzia horiek sortzen dituen zelulak ez
daude guruinetan bilduta.

LANDAREEN HORMONAK
•
Landareen hormonek era askotako ekintzak egin adibidez:
hostoak nahiz fruituak jaitzi daitezen erregulatu.

�ݺ�ߣ

Harremana 2 d

More Related Content

Harremana 2 d