Havalandırma sistemleri www.havalandirmaplus.com 0212 857 81 82
•
0 likes•45 views
Kartaltepe Mahallesi Halkalı Caddesi Mesir Sokak No: 1 / 4-5 Sefaköy Küçükçekmece - İstanbul 0212 857 81 82 - 212 417 60 34 PROJELERİMİZ VE FİYAT TEKLİFLERİMİZ İÇİN LÜTFEN BİZİ ARAYIN! HAVALANDIRMA SİSTEMLERİ, KLİMA SİSTEMLERİ, TESİSAT BORU İZOLASYONU, MEKANİK TESİSAT
![Fl = motor-yük faktörü
Fu = motor-kullanma faktörü
Motor-kullanma faktörü, motorun iflletme saatleri aras›nda kayda
de¤er sürelerce çal›flmad›¤› biliniyorsa (örne¤in, kap› açma cihaz›
gibi) kullan›labilir. Ticari uygulamalar için 1,0 olarak al›n›r.
Motor-yük faktörü, so¤utma yükü hesab›n›n flartlar› alt›ndaki
verilen yükün oran›n› verir. Yukar›daki formülde motorun ve
cihaz›n ayn› klimatize edilen alanda oldu¤u varsay›lm›flt›r. E¤er
cihaz klimatize alan›n içindeyken motor alan›n veya hava ak›m›n
d›fl›nda ise formül afla¤›daki flekle gelecektir:
qm = P. Fl .Fu
E¤er motor içeride, motorla çal›flan ekipman klimatize edilen alan›n
veya hava ak›m›n›n d›fl›nda ise formül afla¤›daki flekle gelecektir:
qm = P. [(1,0 – Em)/ Em]. Fl . Fu
Bu formül, klimatize alandan d›flar› hava veya s›v› atan, alan için-
deki fan veya pompa için de geçerlidir. Uygulama alan›ndaki voltaj,
cihazlar›n plakalar›nda yazan voltaj de¤erinden daha az veya yük-
sek olabilir. Her iki durumda da verim düflecektir. E¤er elektrik
motorunun yükü, toplam so¤utma yükünün belli bir k›sm›n› olufl-
turuyorsa, verim de¤eri üreticiye dan›fl›lmal›d›r. Ayr›ca, tasar›ma
ba¤l› olarak, maksimum verim toplam yükün %75 ile %110’u
aras›nda oluflur; e¤er az veya afl›r› yükleme yap›l›rsa verim de¤eri
üreticinin listesindeki de¤erden farkedebilir.
Bir motorun oluflturdu¤u ›s› genelde afl›r› yükleme limitleri içindey-
ken motor yüküyle do¤ru orant›l›d›r. Tipik yüksüz motorlarda, sabit
kay›plar ve di¤er sebeplerden dolay› Fl bire eflit olarak al›n›r. Durum
sabitlenmediyse az veya afl›r› yükleme durumlar için düzeltme yap-
maya gerek yoktur. Fl do¤ru olarak belirlenebilir ve azalt›lm›fl yük
verimi verileri motor üretici firmadan elde edilebilir. Üreticinin tek-
nik verileri aksini söylemedikçe, so¤utma yükü hesaplar› için ›s›
155
YAPI C‹NSLER‹
Apartmanlar, otel odalar›
Sanat müzeleri ve kütüph.
Bankalar (özel ofisler hariç)
Büyük ma¤azalar
Bodrum kat
Zemin kat
Üst katlar
Oteller genel hacimler
Ofis binalar›
Ofisler küçük odalar
Lokantalar
Özel dükkanlar
Berber ve güzellik salonlar›
Elbise, konfeksiyon
Eczane
Oyun salonlar›
fiapka
Ayakkab›
Tiyatrolar, aditoryumlar
Okullar, kolejler, üniversite
Fabrika: Makina alanlar›
Hafif imalat
A¤›r imalat
Hastaneler: Hasta odalar›
Genel hacimler
Konutlar : Büyük
Orta
Duyulur Is›
Oran›
Toplam
So¤utma Yükü
kcal/m2h
Oda Duyulur
Is›s›
kcal/m2h
Yo¤unluk
m2 / fiah›s
Ayd›nlatma
Watt / m2
Kifli Bafl›na
Toplam So¤utma
Ton / fiah›s
Havaland›rma
m3 / h, m2
Düfl.
0.80
0.80
0.75
0.65
0.72
0.74
0.74
0.84
0.82
0.65
0.69
0.70
0.66
0.65
0.72
0.74
0.65
Nor.
0.84
0.83
0.83
0.73
0.80
0.82
0.82
0.91
0.89
0.72
0.80
0.796
0.72
0.725
0.79
0.795
0.70
Yük.
0.94
0.90
0.88
0.85
0.88
0.94
0.89
0.93
0.93
0.80
0.91
0.85
0.79
0.825
0.86
0.877
0.722
Düfl.
35
81
95
65
71
65
87
62
89
244
136
95
182
95
103
108
160
Nor.
54
138
146
92
108
84
144
98
122
320
206
117
239
149
122
149
168
Yük.
81
203
203
106
163
108
201
141
174
420
317
176
296
271
176
217
178
Düfl.
24
54
57
43
49
43
54
52
65
108
89
54
108
41
60
71
82
Nor.
33
95
103
57
81
57
98
71
89
141
152
71
136
84
76
95
91
Yük.
46
422
130
71
117
71
125
100
117
217
244
95
146
114
108
122
97
Düfl.
9.3
3.7
3.7
1.9
1.5
3.6
3.7
7.5
4.6
1.2
2.3
2.8
1.6
1.4
2.8
1.8
0.563
1.9
2.3
9.3
18.6
2.3
4.6
19.6
19.6
Nor.
16.3
5.6
5.5
2.3
2.3
5.2
5.4
10.2
6.8
1.4
3.8
3.7
2.1
2.2
3.7
2.8
0.709
2.3
3.3
13.9
23.2
4.6
7.4
38.2
33.5
Yük.
30.2
7.4
7.4
2.8
4.1
6.8
7.2
12.1
11.9
1.6
4.3
4.6
3.3
3.3
4.6
4.6
1.804
2.8
4.6
18.6
27.9
7.0
9.3
56.7
56.7
Düfl.
2.2
9.4
8.5
15.4
12.8
9.1
8.9
5.7
16.1
29.3
8.0
10.8
12.3
8.1
12.9
-
21.5
32.3
96.9
16.1
10.8
10.8
10.8
7.5
Nor.
6.5
10.8
16.1
20.4
32.3
20.4
12.9
17.7
15.5
18.3
54.9
19.0
19.7
26.9
19.4
19.4
-
43.1
48.4
10.8
48.4
16.1
16.1
21.5
16.1
Yük.
9.7
21.5
24.7
22.6
54.9
32.3
23.7
28.0
36.6
21.5
100.0
37.7
26.9
58.1
29.1
32.3
-
64.6
64.6
12.9
64.6
21.5
21.5
53.8
32.3
Düfl.
0.446
0.12
0.135
0.066
0.078
0.107
0.13
0.204
0.195
0.121
0.140
0.087
0.180
0.075
0.088
0.100
0.053
0.085
0.103
0.500
2.000
0.090
0.282
0.352
0.302
Nor.
0.58
0.23
0.258
0.113
0.106
0.125
0.24
0.283
0.308
0.164
0.262
0.143
0.198
0.102
0.145
0.146
0.055
0.134
0.237
1.000
3.135
0.225
0.569
0.822
0.656
Yük.
0.72
0.40
0.405
0.126
0.145
0.227
0.41
0.389
0.463
0.225
0.392
0.271
0.240
0.168
0.273
0.185
0.059
0.201
0.547
2.000
4.982
0.458
0.912
1.606
1.524
Düfl.
9.1
16.8
20.1
13.7
15.5
13.7
16.8
18.3
22.0
32.9
27.4
16.5
32.9
12.8
18.3
22.0
26
18.3
36.6
29.3
45.8
6.0
18.3
14.6
12.8
Nor.
12.8
29.3
36.6
18.3
25.6
18.3
31.1
23.8
31.1
43.9
47.6
22.0
42.1
25.6
23.8
29.3
34
29.3
65.9
45.8
73.2
10.1
22.9
22.0
20.1
Yük.
16.5
38.4
45.7
22.0
36.6
22.0
38.4
34.8
40.2
67.7
76.8
29.3
54.9
36.6
34.8
38.4
51
40.3
101
69.5
119
12.3
26.5
29.3
25.6
Tablo 9.14. SO⁄UTMA YÜKÜ HESAPLARINDA, BULUNAN DE⁄ERLER‹N KONTROLÜ ‹Ç‹N
(DE⁄ER MUKAYESE TABLOSU)](https://image.slidesharecdn.com/200412080841140-170702125023/85/Havalandirma-sistemleri-www-havalandirmaplus-com-0212-857-81-82-7-320.jpg)
Havalandırma sistemleri www.havalandirmaplus.com 0212 857 81 82
- 1. 9. ISI KAZANCI HESABI Bir yap›n›n mimar› tasar›m›nda yer alacak cihazlar›n saptanabilme- sinin ilk etab›, proje ön raporudur. Bu rapor mimar ve yat›r›mc› (mal sahibi) ile tart›fl›l›p yap›da uygulanacak sistem kesinlefltirilmelidir. Sistem seçiminden sonra binada kullan›lacak cihazlar›n kapasite ta- yini için binan›n ›s› kazanc› hesab› yap›lmal›d›r. Afla¤›da bir binan›n basit olarak elle yap›labilecek ›s› kazanc› hesab› anlat›lm›flt›r. 9.1. DIfi ISI KAZANCI 9.1.1. Güneflten Radyasyonla Olan Is› Kazanc› Güneflten radyasyonla ›s› kazanc› pencerelerden meydana gelmek- tedir. Proje üzerinden pencere yön ve büyüklüklerinin belirlenmesi gereklidir. Pencere detay› ç›kart›l›rken binan›n iç mimarisine dik- kat edilmelidir. ‹klimlendirilen mekan tek aç›k ofis fleklinde olabi- lir veya oda oda ayr›lm›fl da olabilir. Buna göre, A. Pencere boyut- lar›, B. Pencerenin yön durumu ö¤renilmelidir. Mahallin günefl radyasyonundan kaynaklanan so¤utma yükünü bulmak için pik yükün olufltu¤u saati bulmak gerekir. Örnek 1: fiekil 9.1’de tek hacimli bir mekan için pencerelerden radyasyonla olan ›s› kazanc› hesab› örne¤i verilmifltir. P1 = 2,5 m2 P3 = 4,0 m2 P2 = 1,8 m2 P4 = 2,5 m2 Do¤u cephesindeki ∑ pencere alan›: P1 + P2 = 4,3 m2 Bat› cephesindeki ∑ pencere alan› : P4 = 2,5 m2 a) Pencere yo¤unlu¤u Do¤u, KD ve GD cephelerinde fazla ise pik yük saat 8.00 de oluflur. b) Pencere yo¤unlu¤u Bat›, KB ve GB cephelerinde fazla ise pik yük saat 16.00 da oluflur. ∑Pdo¤u > ∑Pbat› oldu¤u için pik yük saat 08.00’de oluflur. Pencere- den olan ›s› kazanc›, QR = F x QG olup burada F = (pencere alan›) QG = (radyasyonla gelen ›s› ak›s› Watt/ m2) QR= 4,3 x 500 + 4x50 + 2,5x50 = 2475 Watt. Örnek 2: fiekil 9.3’de bölüntülü mimarisi olan bir mekan için pencerelerden radyasyonla ›s› kazanc› hesab› örne¤i verilmifltir. a) Her müstakil alan›n pik yük saati ayr› ayr› hesaplanmal› ve bu pik yükü karfl›layacak so¤utma gücü her mahal için sa¤lanmal›d›r. b) Kat›n toplam so¤utma yükünün bulunmas› için kat baz›nda ay- r›ca pik yükün olufltu¤u saat belirlenmelidir. a) Mahal 1: Pencere yo¤unlu¤u KB, GB ⇒ pik yük 16.00’da oluflur. Q1 = 3x350 + 4x350 = 2450 W Mahal 2: P2 ⇒ KB P3 ⇒ KD P3 > P2 ⇒ pik yük 08.00’de oluflur. Q2 = 3x50 + 4x350 = 1550 W Mahal 3: P4 ⇒ KD pik yük 08.00’de oluflur. Q3 = 5,2x350 = 1820 W Mahal 4: P5 ⇒ GD pik yük 08.00’de oluflur. Q4 = 3x350 = 1050 W Mahal 5: P6 ⇒ GD P7 ⇒ GB P7> P6 ⇒ pik yük 16.00’da oluflur. Q5 = 3x50 + 5,2x350 = 1970 W Mahal 6: Günefl radyasyonundan gelen bir so¤utma yükü yoktur. 149 YÖN BATI DO⁄U GÜNEY KUZEY KUZEY DO⁄U GÜNEY DO⁄U GÜNEY BATI KUZEY BATI SAAT 08.00 50 500 50 50 350 350 50 50 SAAT 12.00 50 50 200 50 50 150 150 50 SAAT 16.00 500 50 50 50 50 50 350 350 Tablo 9.2. Günefl radyonuyla çeflitli yöndeki düfley pencerelere gelen ›s› ak›s› (Watt/m2) 40 °C kuzey enlemi) fiekil 9.1. ÖRNEK 1 ‹Ç‹N M‹MAR‹ PLAN fiekil 9.3. ÖRNEK 2 ‹Ç‹N M‹MAR‹ PLAN
- 2. SONUÇ: Pencerelerden günefl radyasyonu vas›tas›yla oluflan so¤ut- ma yükü 1 ve 5 nolu mahallerde saat 16.00 2, 3 ve 4 nolu mahaller- de ise saat 08.00’de oluflmaktad›r. b) Kat›n pik yük saatini bulmak için: PGB+KB = P7 + P8 + P1 + P2 = 15,2 m2 PGD+KD = P5 + P6 + P3 + P4 = 15,2 m2 Görüldü¤ü üzere pik yükün saat 16.00’da olufltu¤u GD/KD cephe- lerinde toplam pencere yüzeyi ile pik yükün saat 08.00’de olufltu- ¤u GB/KB cephelerindeki toplam pencere yüzeyi eflit ç›km›flt›r. Bu durumda her iki saat için so¤utma yükünü hesap etmek gerekir. Qkat = (P1 + P2) qKB + (P3 + P4) qKD + (P5 + P6) qGD +(P7 + P8) qGB Saat 16.00 için = 6x350 + 9,2x50 + 6x50 + 9,2x350 = 6 080 W Saat 08.00 için = 6x50 + 9,2x350 +6x350 + 9,2x50 = 6 080 W Kat›n günefl radyasyonu sonucu oluflan pik so¤utma yükü saat 08.00 ile saat 16.00 da eflittir. E¤er pencere yüzeyleri farkl› veya eflit pen- cere halinde so¤utma yükü farkl› olsayd›, büyük olan de¤er ele al›- nacakt›. Ele al›nan örnekte bunlar eflit oldu¤undan, kat›n günefl rad- yasyonu nedeniyle oluflan pik so¤utma yükü, 6 080 W de¤erindedir. NOT: So¤utma yükü hesab› yap›lan yer en üst kat ise çat›dan gelen ›s› yükünü hesaplamay› unutmamak gerekir. Radyasyonla olan ›s› kazanc›n› azaltmak için çift cam veya renkli cam kullan›lmas› çok faydal›d›r. Pencerelerden radyasyonla olan ›s› kazanc› hesapland›ktan sonra, Tablo 9.4 yard›m›yla cam›n özelli¤i- ne ve gölgeleme faktörüne ba¤l› olarak net radyasyonla olan ›s› ka- zanc› hesaplan›r. QRN = K x QR K = gölgeleme faktörü (Tablo 9.4’den) Pencereler sürekli gölgede kal›yorsa K = 0,10 al›nabilir. QR = Radyasyonla olan ›s› kazanc› QRN = Net radyasyonla olan ›s› kazanc›. Pencereler devaml› gölgede kal›yorsa K=0,10 al›nabilir. Örnek 3 : fiekil 9.1’de verilen örnekte toplant› salonunun pencerelerinde içte aç›k renk jaluzi vard›r. Tüm jaluziler pencereleri örtmektedir. Cam cinsi çift camd›r. Bu durumda söz konusu mahal için radyasyonla olan ›s› kazanc›. QRN = K x QR QRN = 0,5 x 2.475 = 1237,5 Watt. 9.1.2. Çat›dan Gelen Yükler Çat›dan gelen ›s› kazanc› gün içinde de¤iflim gösterir. Çat›dan gelen ›s› kazanc›n› Tablo 9.5’deki veriler ›fl›¤›nda, afla¤›daki formül yar- d›m›yla bulunabilir: QÇATI = K x F x ∆tefl K = Is› geçirgenlik katsay›s› (W/m2K) F = Çat› veya teras alan› (m2) ∆tefl = Eflde¤er s›cakl›k fark› olup gün içinde zamana ba¤l› olarak de¤iflir. (°C) Is› geçirgenlik katsay›s› K de¤erinin çat› yap› bileflenlerine ba¤l› olarak hesaplanmas› gereklidir. Yap› bileflenleri bilinmiyorsa pratik olarak afla¤›daki ›s› geçirgenlik katsay›lar› kullan›labilir: ‹zolesiz düz çat› veya e¤imli çat›larda; K = 2,20 (W/m2k) ‹zoleli (2,5 cm) düz veya e¤imli çat›larda K = 1,0 (W/ m2k) ‹zoleli (5 cm) düz veya e¤imli çat›larda K = 0,6 (W/ m2k) Örnek 4: fiekil 9.1’deki mahalin binan›n en üst kat›nda oldu¤unu ve çat› ala- n›n da 150 m2 ve günefle maruz 5 cm betonarme+ 5 cm izoleli çat› oldu¤unu kabul edelim. Çat›dan gelen toplam maksimum ›s› kazan- c› saat 16.00 da oluflacak ve de¤eri: QÇATI = K x F x ∆tefl = 0,6 x 150 x 32 = 2880 Watt fiekil 9.1 de pencerelerden günefl radyasyonu sonucu oluflan pik yü- kün saat 08.00 gerçekleflti¤ini saptam›flt›k. Buna karfl›n çat›dan ge- len kazanc›n pik oldu¤u saat 16.00 d›r. Bu takdirde örne¤e tekrar geri dönerek pik saati kontrol etmek gerekir. Saat 8.00 de Qrad = 2475 Watt Qçat› = 0,6 x 150 x 3,3 = 297 Watt Qrad + Qçat› = 2475 + 297 = 2772 watt Saat 16.00 Qrad = P4 x qB = 2,5 x 500 = 1250 Watt Qçat› = 2880 Watt Qrad + Qçat› = 1250 + 2880 = 4130 Watt Görüldü¤ü üzere saat 16.00 oluflan Qrad + Qçat› de¤eri saat 08.00 den fazlad›r; o halde Örnek 1’deki toplant› salonunun en üst katta olma- s› halinde mahaldeki pik yük saat 16.00’da oluflmaktad›r. 9.1.3. Duvar ve Pencerelerden Konveksiyonla Olan Is› Kazanc› Duvarlardan konveksiyonla ›s› kazanc› Proje üzerinden duvar yön ve büyüklüklerinin ç›kart›lmas› gerekli- dir. Duvar detay› ç›kart›l›rken binan›n iç mimarisine dikkat edilme- lidir. Klima edilen mekan tek aç›k ofis fleklinde olabilir veya oda oda ayr›lm›fl da olabilir. Duvardan konveksiyonla ›s› kazanc› afla¤›- daki formül yard›m›yla yap›labilir. Qduv = K x F x ∆tefl (W) K = ›s› geçirgenlik katsay›s› (W/m2K) F = duvar alan› (m2) ∆tefl = eflde¤er s›cakl›k olup gün içerisinde zamana ba¤l› olarak de- ¤iflir. (°C) Is› geçirgenlik katsay›s›, yap› elemanlar› biliniyorsa afla¤›da formül yard›m›yla hesaplanabilir: 1 1 d1 d2 1 —— + —— + —— + —— + ........... + —— K αi λ1 λ2 αd α = ›s› tafl›n›m katsay›s› (W/m2K) d = duvar kal›nl›¤› (m) λ = ›s› iletkenli¤i hesap de¤eri (W/mK) 150 Normal cam Çift cam Renkli cam Gölgeleme yok 1.0 0.9 0.40-0.60 ‹çte jaluzi veya perde, Aç›k renk 0.6 0.50 - ‹çte jaluzi veya perde, Koyu renk 0.75 0.65 - D›flta jaluzi/tente 0.15-0.20 0.15-0.20 - Tablo 9.4. PENCERELERDE GÖLGELEME FAKTÖRLER‹
- 3. α de¤eri ›s› geçifl yönüne ba¤l› olarak Tablo 9.6’dan al›nabilir. Duvar yap› bileflenleri bilinmiyorsa ›s› geçirgenlik katsay›s› için pratik olarak afla¤›daki de¤erler al›nabilir: ‹zoleli (3 cm strophor veya camyünü izoleli) 20 cm. delikli tu¤la ve- ya 20 cm. ‹zobims / Ytong duvarlarda: K = 0,75 W/m2k ‹zolesiz 20 cm delikli tu¤la duvarlarda: 1,60 W/m2k ‹zolesiz 20 cm dolu tu¤la duvarlarda: 2,3 W/m2k ‹zolesiz 20 cm betonarme duvarlarda: 2,9 W/m2k ∆tefl de¤eri Tablo 9.7’den, duvar alan›n›n en fazla oldu¤u yöne göre en fazla hangi saatte olufluyorsa, söz konusu de¤er okunabilir. ∆tefl de¤eri okunurken duvar rengi göz önüne al›nmal›d›r. Pencerelerden konveksiyonla olan ›s› kazanc›: Qpen = K x F x ∆t K = Pencere ›s› iletim katsay›s› (W/m2K) pencere özelliklerine ba¤- l› olarak Tablo 9.8 den al›nabilir. F = Toplam pencere alan› (m2) ∆t = iç - d›fl s›cakl›k fark›. Tablo 9.9 ve 9.10’dan yararlanarak al›na- bilir. Pratikte bu de¤er 8 °C olarak kabul edilir. Klimatize edilmeyen mahaller ile olan s›cakl›k farklar›; Klimatize edilmeyen komflu mekanlardan olan ›s› kazanc› afla¤›da- ki formül yard›m›yla hesaplanabilir. Q = K x F x ∆t K = ›s› iletim katsay›s› (Watt/m2k) F = komflu duvar alan› (m2) ∆t = s›cakl›k fark› (Tablo 11’den al›nabilir.) 9.1.4. Havaland›rmadan Dolay› Gelen So¤utma Yükü Yaflam mahallerinde kullan›lan hal›, ka¤›t, elektronik eflyalar, ter ve deri döküntülerinden oluflan kirlenme konfor flartlar›n› etkilemekte- dir. Ortam›n uygun s›cakl›klar aras›nda tutulmas› her zaman konfor flartlar›n› sa¤lamaz. Bu bak›mdan havaland›rma flart›n›n 12 ay bo- yunca sa¤lanmas› gereklidir. Taze hava miktar›n›n belirlenmesinde mahallin amac› (büro, konut, sinema, çarfl›, restaurant, bar vb.) önemli rol oynar. Taze hava ba¤lant›lar›n›n her zaman maksimumda tutulup ayarlana- bilir olmas› idealdir. Bunu sa¤lamak için kullan›lacak taze hava vantilatörü h›z anahtar› ile ayarlanabilir olmas› gerekmektedir. Özellikle d›fl hava s›cakl›lar›n›n düflük oldu¤u gece ve bahar ayla- r›nda daha fazla taze hava alarak so¤utma kapasitesini artt›rmak mümkündür. (free cooling) Tablo 9.12’de kifli bafl›na al›nabilecek hava miktarlar› verilmifltir. 151 Çat› konstrüksiyonunun cinsi Günefl zaman› ö¤leden önce ö¤leden sonra 8 10 12 14 16 18 20 22 24 Hafif konstrüksiyonlu çat›lar - Günefle maruz 2,5 cm tahta veya 6,7 21,1 30,0 34,4 27,8 14,4 5,6 2,2 0,0 2,5 cm tahta + 5 cm izolasyon Orta konstrüksiyonlu çat›lar - Günefle maruz 5 cm betonarme veya 3,3 17 27 28 32 18 7,8 3,3 1,1 5 cm betonarme+ 5 cm izolasyon 5 cm alç› veya 0,0 11,1 22,2 28,9 30,0 23,3 11,1 5,6 3,3 5 cm alç› + 2,5 cm izolasyon 5 cm tahta veya 5 cm betonarme + 10 cm cam yünü kapl› tavan. A¤›r konstrüksiyonlu çat›lar - Günefle maruz 15 cm betonarme 2,2 3,3 13,3 21,1 23,6 24,4 17,8 10,0 6,7 15 cm betonarme+5 cm izolasyon 3,3 3,3 11,1 18,9 23,3 24,4 18,9 11,1 7,8 Gölgedeki çat›lar Hafif konstrüksiyonlar -3,2 0,0 3,3 6,7 7,8 6,7 4,4 1,1 0,0 Orta konstrüksiyonlar -2,2 -1,1 1,1 4,4 6,7 6,7 5,6 3,3 1,1 A¤›r konstrüksiyonlar -1,1 -1,1 0,0 2,2 4,4 5,6 5,6 4,4 2,2 Tablo 9.5 GÜNEfiE MARUZ VE GÖLGEDEK‹ ÇATILARAA‹T ISI KAZANCININ HESAPLANMASI ‹Ç‹N, (∆tefl) EfiDE⁄ER SICAKLIK FARKLARI (TABLO 40° KUZEY ENLEM‹ ‹Ç‹N GEÇERL‹D‹R) 1 2 3 4 5 Duvar yüzeyleri iç taraf›nda D›fl pencere yüzeyleri iç taraf›nda Is› ak›m› afla¤›dan yukar›ya olan döfleme yüzeyleri Is› ak›m› yukar›dan afla¤›ya olan döfleme yüzeyleri D›fl yüzeylerde 7 10 7 5 20 Yüzey ve ›s› ak›m yönü Is› tafl›n›m katsay›s› (kcal/m2h°C) Tablo 9.6 ‹Ç VE DIfi HAVA TARAFINDAK‹ ISI TAfiINIM KATSAYILARI
- 4. 152 Kuzey Günefl zaman› Güney yar›m küresi Ö¤leden evvel Ö¤leden sonra yar›m küresi duvar 8 10 12 14 16 18 20 22 24 duvar yönleri Duvar rengi K = koyu A = aç›k yönleri K A K A K A K A K A K A K A K A K A 23 cm boflluklu tu¤la yahut 20 cm briket KD 0,0 0,0 0,0 0,0 11,1 5,6 8,9 5,6 5,6 3,3 6,7 5,6 7,8 6,7 6,7 5,6 4,4 4,4 GD D 2,2 1,1 6,7 2,2 10,5 6,7 14,4 7,8 11,1 6,7 6,7 5,6 7,8 6,7 7,8 5,6 5,6 4,4 D GD 1,1 0,0 1,1 0,0 8,9 4,4 11,1 6,7 11,1 7,8 7,8 6,7 7,8 6,7 6,7 5,6 4,4 3,3 KD G 0,0 0,0 0,0 0,0 1,1 0,0 6,7 3,3 13,3 14,4 14,4 8,9 11,1 7,8 6,7 5,6 4,4 3,3 K GB 1,1 0,0 1,1 0,0 1,1 0,0 3,3 2,2 6,7 14,4 14,4 10,0 16,7 11,1 14,4 10,0 4,4 3,3 KB B 2,2 1,1 2,2 1,1 2,2 1,1 3,3 2,2 5,6 10,0 10,0 7,8 16,7 12,2 17,8 12,2 10,0 7,8 B KB 0,0 0,0 0,0 0,0 1,1 0,0 2,2 1,1 4,4 6,7 6,7 5,6 12,2 10,0 16,7 12,2 5,6 4,4 GB K (gölge) -1,1 -1,1 -1,1 -1,1 -1,1 -1,1 0,0 0,0 3,3 5,6 5,6 5,6 5,6 5,6 5,6 5,6 3,3 3,3 G (gölge) 23 cm dolu tu¤la yahut 35 cm boflluklu tu¤la yahut 30 cm briket KD 1,1 1,1 1,1 1,1 5,6 1,1 8,9 4,4 7,8 4,4 5,6 3,3 5,6 4,4 5,6 5,6 5,6 4,4 GD D 4,4 5,3 4,4 4,4 7,8 4,4 1,0 5,6 10,0 5,6 7,8 4,4 7,8 5,6 7,8 5,6 6,7 5,6 D GD 4,4 2,2 3,3 3,3 3,3 2,2 7,8 5,6 10,0 6,7 8,9 6,7 6,7 5,6 6,7 5,6 6,7 5,6 KD G 2,2 1,1 2,2 2,2 2,2 1,1 2,2 1,1 5,6 3,3 8,9 5,6 8,9 6,7 6,7 5,6 5,6 4,4 K GB 4,4 2,2 3,3 3,3 3,3 2,2 4,4 2,2 5,6 3,3 6,7 4,4 11,1 6,7 13,3 8,9 11,1 7,8 KB B 4,6 2,2 3,3 3,3 3,3 3,3 4,4 3,3 5,6 3,3 7,8 4,4 11,1 8,9 13,3 8,9 13,3 8,9 B KB 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 2,2 1,1 3,3 2,2 4,4 3,3 5,6 4,4 8,9 7,8 10,0 7,8 GB K (gölge) 0 0 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 1,1 1,1 3,3 3,3 4,4 4,4 4,4 4,4 3,3 3,3 G (gölge) 33 cm tu¤la duvar KD 4,4 3,3 4,4 3,3 4,4 2,2 4,4 2,2 5,6 2,2 6,7 3,3 6,7 3,3 5,6 3,3 5,6 3,3 GD D 6,7 4,4 6,7 4,4 6,7 4,4 5,6 3,3 6,7 4,4 7,8 5,6 7,8 5,6 7,8 4,4 7,8 4,4 D GD 5,6 3,3 5,6 3,3 5,6 3,3 5,6 3,3 5,6 3,3 6,7 4,4 7,8 5,6 7,8 5,6 6,7 4,4 KD G 4,4 3,3 4,4 3,3 3,3 2,2 3,3 2,2 3,3 2,2 4,4 2,2 5,6 3,3 6,7 4,4 6,7 4,4 K GB 3,6 3,3 5,6 3,3 5,6 3,3 5,6 3,3 5,6 3,3 5,6 4,4 5,6 4,4 6,7 4,4 7,8 5,6 KB B 6,7 4,4 6,7 4,4 6,7 4,4 5,6 3,3 5,6 3,3 5,6 3,3 5,6 3,3 6,7 4,4 8,9 5,6 B KB 4,4 3,3 4,4 3,3 4,4 2,2 4,4 2,2 4,4 2,2 4,4 2,2 4,4 3,3 5,6 3,3 5,6 3,3 GB K (gölge) 2,2 2,2 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 2,2 2,2 3,3 3,3 G (gölge) 20 cm betonarme yahut tafl yahut 15 veya 20 cm beton bloklar› KD 2,2 1,1 2,2 0,0 8,9 4,4 7,8 4,4 5,6 3,3 6,7 4,4 6,7 5,6 5,6 4,4 4,4 3,3 GD D 3,3 2,2 7,8 4,4 13,3 6,7 13,3 6,7 10,0 5,6 7,8 5,6 7,8 5,6 6,7 5,6 5,6 4,4 D GD 3,3 1,1 3,3 3,3 8,9 5,6 10,0 6,7 10,0 6,7 7,8 6,7 6,7 5,6 6,7 5,6 5,6 4,4 KD G 1,1 0,6 1,1 1,1 2,2 0,6 6,7 3,3 8,9 6,7 10,0 6,7 7,8 6,7 5,6 4,4 4,4 3,3 K GB 3,3 1,1 2,2 2,2 3,3 1,1 4,4 2,2 7,8 5,6 12,2 8,9 13,3 8,9 12,2 8,9 5,6 4,4 KB B 3,3 2,2 3,3 3,3 3,3 2,2 4,4 3,3 6,7 4,4 11,1 7,8 15,6 10,0 14,4 10,0 7,8 5,6 B KB 4,0 1,1 2,2 2,2 2,2 1,1 2,2 2,2 3,3 3,3 6,7 5,6 11,1 7,8 12,2 8,9 4,4 3,3 GB K (gölge) 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 1,1 1,1 2,2 2,2 3,3 3,3 4,4 4,4 3,3 3,3 2,2 2,2 G (gölge) 30 cm betonarme yahut tafl KD 3,3 2,2 3,3 1,1 3,3 1,1 7,8 4,4 7,8 4,4 5,6 4,4 5,6 4,4 6,7 5,6 5,6 4,4 GD D 5,6 3,3 4,4 3,3 5,6 3,3 10,0 5,6 10,0 6,7 8,9 5,6 6,7 5,6 7,8 5,6 7,8 5,6 D GD 4,4 2,2 4,4 2,2 3,3 2,2 7,8 4,4 8,9 5,6 8,9 5,6 7,8 5,6 6,7 5,6 6,7 5,6 KD G 3,3 2,2 2,2 1,1 2,2 1,1 2,2 1,1 5,6 3,3 7,8 5,6 8,9 6,7 7,8 5,6 5,6 4,4 K GB 4,4 2,2 4,4 2,2 3,3 2,2 3,3 2,2 4,4 3,3 5,6 4,4 10,0 7,8 11,1 7,8 10,0 6,7 KB B 5,6 3,3 4,4 3,3 4,4 3,3 5,6 3,3 5,6 3,3 6,7 4,4 8,9 5,6 13,3 7,8 12,2 7,8 B KB 3,3 2,2 3,3 1,1 3,3 1,1 3,3 2,2 3,3 2,2 4,4 3,3 5,6 4,4 10,0 6,7 11,1 7,8 GB K (gölge) 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 1,1 1,1 2,2 2,2 3,3 3,3 4,4 4,4 3,3 3,3 G (gölge) Tablo 9.7. GÜNEfiE MARUZ VE GÖLGEDEK‹ DUVARLARAA‹T ISI KAZANCININ HESAPLANMASI ‹Ç‹N (∆tefl) EfiDE⁄ER SICAKLIK FARKLILIKLARI
- 5. Havaland›rmadan dolay› gelen so¤utma yükü: Duyulur ›s› kazanc› Qd = 4 x n x v (Watt) Gizli ›s› kazanc› Qg= 3 x n x v (Watt) QT = 7 x n x v (Watt) n = insan say›s› v = insan bafl›na gerekli hava miktar› (m3/h) 9.2. ‹Ç ISI KAZANCI ‹ç ›s› enerji kaynaklar›, bir alan›n toplam ›s› kazanc›n› oldukça art- t›rabilirler. Tamamen izole, d›fl ortamla herhangi bir ilifli¤i olmayan bir iç alanda, bütün ›s› kazanc› iç kaynaklardan olacakt›r. ‹ç ›s› kay- naklar›n› insanlar, ayd›nlatma, piflirme cihazlar› ve elektrikli maki- neler gibi genel kategoriler halinde ay›rabiliriz. Bütün iç ›s› kaynaklar›n›n tam olarak tan›mlanamamas› ›s› kazanc›- n›n oldukça küçük olmas›na, iç ›s› kaynaklar›n›n çok marjl› seçilme- si ise oldukça büyük yükler al›nmas›na sebep olabilir. Her iki durum da istenmemektedir. ‹ç ›s› kazanc› hesab›ndaki zorluk insanlar›n, ayd›nlatma yükünün ve ekipman yükünün ne zaman oldu¤unu tam bilememekten kaynaklan›r. Örne¤in, büyük bir ofiste bütün çal›flan- lar›n her an bulanaca¤›n›n, bütün ayd›nlatman›n ve ekipmanlar›n hepsinin ayn› anda çal›flaca¤›n›n varsay›lmas› do¤ru olmayacakt›r. Ama, binadaki belirli bir oda için toplam insanlar›n yerinde oldu¤u, ayd›nlatma ve ekipman›n tam yükle çal›flt›¤› varsay›larak odan›n toplam ›s› kazanc› hesab› yap›l›r. Özetle, her hangi bir oda tam yük- lü olabilir ama bütün bina hiçbir zaman tam yüklü olmayacakt›r. Bu- na göre, hava so¤utma ve da¤›tma sistemleri alan yüklerini tam kar- fl›layacak flekilde dizayn edilmeli, ama merkezi so¤utma sistemi farkl› zamanlarda kullan›mlar› göz önüne alarak, daha düflük kapasi- teli olarak dizayn edilmelidir. Bütün binalar›n iç yük da¤›l›m› ve kul- lan›lma zaman› eldeki bilgiler, tecrübe ve yarg› kullan›larak belirlen- melidir. 153 Pencereler ve Kap›lar Is› geçirme katsay›s› (kcal/hm2 °C) Ahflap pencere ve kap›lar Basit tek caml› pencere ve d›fl kap› Özel birlefltirilmifl çift caml› pencere ve d›fl kap› (iki cam aras› 6 mm) Özel birlefltirilmifl çift caml› pencere ve d›fl kap› (iki cam aras› 12 mm) Cams›z d›fl kap› Kasal› çift kanatl› pencere ve d›fl kap› Metal pencere ve kap›lar Basit tek caml› pencere ve d›fl kap› Özel birlefltirilmifl çift caml› pencere ve d›fl kap› (iki cam aras› 6 mm) Özel birlefltirilmifl çift caml› pencere ve d›fl kap› (iki cam aras› 12 mm) Kasal› çift kanatl› pencere ve d›fl kap› Plastik (PVC) pencereler Basit tek caml› pencere Özel birlefltirilmifl çift caml› pencere 4.5 2.8 2.5 3.0 2.2 5.0 3.4 3.1 2.8 4.3 2.2 Tablo 9.8. PENCERE VE KAPILARIN ISI GEÇ‹RME KATSAYISI. fiehirler Adana Adapazar› Afyon Ankara Antakya Antalya Ayd›n Bal›kesir Band›rma Bilecik Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çank›r› Çorum Denizli Diyarbak›r Edirne Elaz›¤ Erzincan Erzurum Eskiflehir G.Antep Giresun I¤d›r Isparta ‹skenderun ‹stanbul ‹zmir Kars Kastamonu Kayseri K›rflehir Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Mu¤la Ni¤de Rize Samsun Siirt Sinop Sivas Tekirda¤ Trabzon Urfa Uflak Van Yozgat Zonguldak Tablo 9.9. ‹LLERE BA⁄LI PROJE SICAKLIKLARI 0 R 38 26 -3 R 35 25 -12 R 34 21 -12 R 34 20 0 R 37 28 3 R 39 28 -3 R 40 26 -3 R 37 25 -6 R 34 25 -9 R 34 23 -15 R 33 23 -9 R 36 21 -6 R 37 25 -3 R 34 25 -15 R 37 23 -15 R 35 22 -6 R 38 24 -9 R 43 23 -9 R 37 25 -12 R 38 21 -18 R 36 22 -21 R 30 19 -12 R 34 22 -9 R 39 23 -3 R 29 25 -18 R 36 25 -9 R 34 21 3 R 37 29 -3 R 33 24 0 R 37 24 -27 R 30 20 -12 R 34 22 -15 R 36 22 -12 R 35 21 -3 R 36 25 -12 R 34 21 -12 R 33 21 -12 R 38 21 -3 R 40 25 -6 R 38 23 3 R 35 29 -3 R 37 22 -15 R 34 20 -3 R 30 26 -3 R 32 25 -9 R 40 23 -3 R 30 25 -18 R 33 20 -6 R 33 25 -3 R 31 25 -6 R 43 24 -9 R 35 22 -15 R 33 20 -15 R 32 20 -3 R 32 25 KIfi YAZ D›fl hesap Rüzgar Kuru ter. Yafl ter. s›cakl›¤›°C durumu S›cakl›¤›°C S›cakl›¤›°C
- 6. 9.2.1. ‹nsanlardan Gelen Is› Kazanc› ‹nsandan gelen ›s› kazanc› duyulur ve gizli ›s› olarak iki k›sma ay- r›l›r. Duyulur ve gizli ›s›n›n toplam›, yap›lan aktivitenin türüne gö- re de¤iflmektedir. Genel olarak, duyulur ›s›n›n oran› aktivitenin miktar›n›n artmas›yla artar. Tablo 9.13’de klimatize edilen mekan- lardaki insanlar›n oluflturdu¤u ›s› kazanc› de¤erleri verilmifltir. 9.2.2. Ayd›nlatmadan Oluflan Is› Kazanc› Ayd›nlatma genel olarak iç ›s› kazanc›n›n en önemli eleman› oldu- ¤undan, do¤ru bir iç ›s› kazanc› hesab› için ayd›nlatma yükünün iyi hesaplanmas› gerekmektedir. Herhangi bir andaki ›s› kazanc›n›n oran›, ortamdaki ayd›nlatmaya sa¤lanan o anki güçten oldukça fark- l› olabilir. Lambalar gibi ›fl›k kaynaklar›n›n yuvalar›yla ilgili ele- manlardan yüklü bir ilave geliyor olsa da, ayd›nlatmadan gelen ›s›- n›n ana kayna¤› ›fl›k yayan elementler veya lambalard›r. Klima ya- p›lan hacimlerdeki ayd›nlatma tesisat›ndan gelen ›s› kazanc›: QA = (QTA x k1 x k2) QTA = Mahaldeki toplam ayd›nlatma gücü (W) k1 = Kullanma faktörü k2 = Özel armatür faktörü 1,0-1,2 Ayd›nlatmadan gelen ›s› kazanc›n›n hesab›nda en önemli konu kul- lanma faktörünün tayinidir. Ofis, ma¤aza,dükkan,konferans ve top- lant› salonlar› gibi ticari binalarda k1 = 1 olarak al›nacakt›r. Konut ve otel odalar›nda günefl yükünün maksimum oldu¤u saatlerde, ge- nellikle çok düflük ayd›nlatma yap›ld›¤› için, ayd›nlatmadan gelen yükler afl›r› olmad›¤› sürece ihmal edilebilir. Keza sinema ve tiyat- rolarda da sahne ayd›nlatmas› hariç genel ayd›nlatma ihmal edilebi- lir. Ayd›nlatmadan dolay› m2 ye gelen yükler için afla¤›daki tecrübi de¤erler kullan›labilir. Konutlar, otel odalar› : 20 W/m2 Ofisler, konferans salonlar› : 30-50 W/m2 Ma¤azalar, showroomlar : 100-150 W/m2 Süpermarketler (yiyecek bölümü) : 60-80 W/m2 (avize bölümü) : 600-900 W/m2 (elektronik eflya) : 300-500 W/m2 9.2.3. Cihazlardan gelen ›s› kazanc›; Klimatize edilen alan›n içindeki bir ekipman elektrik motoru ile çal›flt›r›l›yorsa, ›s› eflde¤eri afla¤›da gösterildi¤i gibi hesaplan›r: qm = (P/Em). Fl . Fu qm = motor ›s› eflde¤eri, (kW) P = motor gücü (kW) Em = motorun verimi, ondal›k oran olarak < 1,0 154 MAHALLER Okullar, tiyatro, sinema Ofisler,konutlar,oteller Ma¤azalar,dükkanlar Bankalar Restaurantlar Diskotekler, barlar Spor salonlar› DUYULUR 70 70 70 75 80 95 150 G‹ZL‹ 40 60 60 70 80 150 275 TOPLAM 110 130 130 145 160 245 425 Tablo 9.13 ‹NSANLARDAN OLAN ISI KAZANCI (W/kifli) DIfi HAVA SICAKLI⁄I ODA SICAKLI⁄I ODA NEM‹ °C °C % 20 20 80 22 21 75 24 22 72 25 22,5 70 26 23 68 28 24 64 30 25 60 32 26 50 34 27 45 36 28 40-30 38 29 40-30 40 30 35-30 Tablo 9.10. KONFOR KL‹MASINDA DIfi HAVA SICAKLIKLARINA BA⁄LI ODA ‹Ç SICAKLIKLARI VE NEM ORANLARI Cinsi S›cakl›k fark› °C Klimatize edilmeyen mahallere bitiflik duvarlar 5,5 Mutfak, kazan dairesi,çamafl›rhane gibi 14 mahallere bitiflik duvarlar Klimatize edilmeyen mahallerin üstündeki döflemeler 5,5 Toprak üstündeki döflemeler 0 Mutfak, kazan dairesi, çamafl›rhane gibi mahallerin 19,5 üstündeki döflemeler Üstünde klimatize edilmeyen mahal bulunan tavanlar 5,5 Üstünde mutfak çamafl›rhane gibi k›s›mlar bulunan tavanlar 11 Tablo 9.11. KL‹MAT‹ZE ED‹LMEYEN MAHALLER ‹LE OLAN SICAKLIK FARKLARI Tablo 9.12. K‹fi‹ BAfiINA TAZE HAVA M‹KTARLARI Restaurantlar Barlar, kokteyl salonu Konferans, toplant› salonu Ofisler Kumarhaneler Ma¤azalar, showroomlar Süpermarket Tiyatrolar, sinemalar Kütüphaneler S›n›flar (okullar) Spor salonlar› Diskotekler, balo salonlar› Ocakbafl› Sinema Berber, kuaför 80-100 100 60 10-15 120 20 20 150 20 50 40 100 35 Koltuk say›s›na ba¤l› 25 50-60 50-60 35 35 50 20 25 25 25 25 50 50 50-60 25-50 50 Mahaller ‹nsan say›s› Kifli/100 m2 Kifli bafl›na min. taze hava m3/h.
- 7. Fl = motor-yük faktörü Fu = motor-kullanma faktörü Motor-kullanma faktörü, motorun iflletme saatleri aras›nda kayda de¤er sürelerce çal›flmad›¤› biliniyorsa (örne¤in, kap› açma cihaz› gibi) kullan›labilir. Ticari uygulamalar için 1,0 olarak al›n›r. Motor-yük faktörü, so¤utma yükü hesab›n›n flartlar› alt›ndaki verilen yükün oran›n› verir. Yukar›daki formülde motorun ve cihaz›n ayn› klimatize edilen alanda oldu¤u varsay›lm›flt›r. E¤er cihaz klimatize alan›n içindeyken motor alan›n veya hava ak›m›n d›fl›nda ise formül afla¤›daki flekle gelecektir: qm = P. Fl .Fu E¤er motor içeride, motorla çal›flan ekipman klimatize edilen alan›n veya hava ak›m›n›n d›fl›nda ise formül afla¤›daki flekle gelecektir: qm = P. [(1,0 – Em)/ Em]. Fl . Fu Bu formül, klimatize alandan d›flar› hava veya s›v› atan, alan için- deki fan veya pompa için de geçerlidir. Uygulama alan›ndaki voltaj, cihazlar›n plakalar›nda yazan voltaj de¤erinden daha az veya yük- sek olabilir. Her iki durumda da verim düflecektir. E¤er elektrik motorunun yükü, toplam so¤utma yükünün belli bir k›sm›n› olufl- turuyorsa, verim de¤eri üreticiye dan›fl›lmal›d›r. Ayr›ca, tasar›ma ba¤l› olarak, maksimum verim toplam yükün %75 ile %110’u aras›nda oluflur; e¤er az veya afl›r› yükleme yap›l›rsa verim de¤eri üreticinin listesindeki de¤erden farkedebilir. Bir motorun oluflturdu¤u ›s› genelde afl›r› yükleme limitleri içindey- ken motor yüküyle do¤ru orant›l›d›r. Tipik yüksüz motorlarda, sabit kay›plar ve di¤er sebeplerden dolay› Fl bire eflit olarak al›n›r. Durum sabitlenmediyse az veya afl›r› yükleme durumlar için düzeltme yap- maya gerek yoktur. Fl do¤ru olarak belirlenebilir ve azalt›lm›fl yük verimi verileri motor üretici firmadan elde edilebilir. Üreticinin tek- nik verileri aksini söylemedikçe, so¤utma yükü hesaplar› için ›s› 155 YAPI C‹NSLER‹ Apartmanlar, otel odalar› Sanat müzeleri ve kütüph. Bankalar (özel ofisler hariç) Büyük ma¤azalar Bodrum kat Zemin kat Üst katlar Oteller genel hacimler Ofis binalar› Ofisler küçük odalar Lokantalar Özel dükkanlar Berber ve güzellik salonlar› Elbise, konfeksiyon Eczane Oyun salonlar› fiapka Ayakkab› Tiyatrolar, aditoryumlar Okullar, kolejler, üniversite Fabrika: Makina alanlar› Hafif imalat A¤›r imalat Hastaneler: Hasta odalar› Genel hacimler Konutlar : Büyük Orta Duyulur Is› Oran› Toplam So¤utma Yükü kcal/m2h Oda Duyulur Is›s› kcal/m2h Yo¤unluk m2 / fiah›s Ayd›nlatma Watt / m2 Kifli Bafl›na Toplam So¤utma Ton / fiah›s Havaland›rma m3 / h, m2 Düfl. 0.80 0.80 0.75 0.65 0.72 0.74 0.74 0.84 0.82 0.65 0.69 0.70 0.66 0.65 0.72 0.74 0.65 Nor. 0.84 0.83 0.83 0.73 0.80 0.82 0.82 0.91 0.89 0.72 0.80 0.796 0.72 0.725 0.79 0.795 0.70 Yük. 0.94 0.90 0.88 0.85 0.88 0.94 0.89 0.93 0.93 0.80 0.91 0.85 0.79 0.825 0.86 0.877 0.722 Düfl. 35 81 95 65 71 65 87 62 89 244 136 95 182 95 103 108 160 Nor. 54 138 146 92 108 84 144 98 122 320 206 117 239 149 122 149 168 Yük. 81 203 203 106 163 108 201 141 174 420 317 176 296 271 176 217 178 Düfl. 24 54 57 43 49 43 54 52 65 108 89 54 108 41 60 71 82 Nor. 33 95 103 57 81 57 98 71 89 141 152 71 136 84 76 95 91 Yük. 46 422 130 71 117 71 125 100 117 217 244 95 146 114 108 122 97 Düfl. 9.3 3.7 3.7 1.9 1.5 3.6 3.7 7.5 4.6 1.2 2.3 2.8 1.6 1.4 2.8 1.8 0.563 1.9 2.3 9.3 18.6 2.3 4.6 19.6 19.6 Nor. 16.3 5.6 5.5 2.3 2.3 5.2 5.4 10.2 6.8 1.4 3.8 3.7 2.1 2.2 3.7 2.8 0.709 2.3 3.3 13.9 23.2 4.6 7.4 38.2 33.5 Yük. 30.2 7.4 7.4 2.8 4.1 6.8 7.2 12.1 11.9 1.6 4.3 4.6 3.3 3.3 4.6 4.6 1.804 2.8 4.6 18.6 27.9 7.0 9.3 56.7 56.7 Düfl. 2.2 9.4 8.5 15.4 12.8 9.1 8.9 5.7 16.1 29.3 8.0 10.8 12.3 8.1 12.9 - 21.5 32.3 96.9 16.1 10.8 10.8 10.8 7.5 Nor. 6.5 10.8 16.1 20.4 32.3 20.4 12.9 17.7 15.5 18.3 54.9 19.0 19.7 26.9 19.4 19.4 - 43.1 48.4 10.8 48.4 16.1 16.1 21.5 16.1 Yük. 9.7 21.5 24.7 22.6 54.9 32.3 23.7 28.0 36.6 21.5 100.0 37.7 26.9 58.1 29.1 32.3 - 64.6 64.6 12.9 64.6 21.5 21.5 53.8 32.3 Düfl. 0.446 0.12 0.135 0.066 0.078 0.107 0.13 0.204 0.195 0.121 0.140 0.087 0.180 0.075 0.088 0.100 0.053 0.085 0.103 0.500 2.000 0.090 0.282 0.352 0.302 Nor. 0.58 0.23 0.258 0.113 0.106 0.125 0.24 0.283 0.308 0.164 0.262 0.143 0.198 0.102 0.145 0.146 0.055 0.134 0.237 1.000 3.135 0.225 0.569 0.822 0.656 Yük. 0.72 0.40 0.405 0.126 0.145 0.227 0.41 0.389 0.463 0.225 0.392 0.271 0.240 0.168 0.273 0.185 0.059 0.201 0.547 2.000 4.982 0.458 0.912 1.606 1.524 Düfl. 9.1 16.8 20.1 13.7 15.5 13.7 16.8 18.3 22.0 32.9 27.4 16.5 32.9 12.8 18.3 22.0 26 18.3 36.6 29.3 45.8 6.0 18.3 14.6 12.8 Nor. 12.8 29.3 36.6 18.3 25.6 18.3 31.1 23.8 31.1 43.9 47.6 22.0 42.1 25.6 23.8 29.3 34 29.3 65.9 45.8 73.2 10.1 22.9 22.0 20.1 Yük. 16.5 38.4 45.7 22.0 36.6 22.0 38.4 34.8 40.2 67.7 76.8 29.3 54.9 36.6 34.8 38.4 51 40.3 101 69.5 119 12.3 26.5 29.3 25.6 Tablo 9.14. SO⁄UTMA YÜKÜ HESAPLARINDA, BULUNAN DE⁄ERLER‹N KONTROLÜ ‹Ç‹N (DE⁄ER MUKAYESE TABLOSU)
- 8. kazanc›n›n %70’i radyasyon %30’u konveksiyon olarak bölünür. Klima edilen ortamda muhtelif ›s› yayan elemanlar var ise verdikleri ›s›, ürün kataloglardan tespit edilerek toplam ›s› kazanc›na eklen- melidir. Örne¤in, Bilgisayar 116 W/adet ve Fotokopi 290 W/adet 9.3. PRAT‹K SO⁄UTMA YÜKÜ DE⁄ERLER‹ Tablo 9.14’de pratikte karfl›lafl›lan so¤utma yükü de¤erleri karfl›lafl- t›rma için bir arada verilmifltir. Hesaplanan so¤utma yüklerinin nor- mal hallerde bu tabloda verilen de¤erler aras›nda olmas› beklenir. Elbette bu tablo s›n›rlay›c› ve ba¤lay›c› de¤ildir. Tablo 9.15’de ise çeflitli tip yap›lar için global ›s› kazanc› de¤erleri verilmifltir. 156 Tablo 9.15 GLOBAL ISI KAZANCI DE⁄ERLER‹ (HAVALANDIRMA KAZANÇLARI HAR‹Ç) KULLANIM ÖZELL‹⁄‹ YAPI ÖZELL‹⁄‹ ISI KAZANCI HESABI Yeni bina Klimatize edilecek alan›n Ev Pencereler çift caml› M2'si bafl›na Banka flubesi ‹zotu¤la ve izoleli duvar Büro ‹zoleli çat› 100 kcal/h m2 Toplant› salonu(küçük) Özellikle girdirme cephe de¤il Ma¤aza(küçük) Boydan boya cam de¤il ise Eski bina Ev Tek caml› pencere Klimatize edilecek alan›n Banka flubesi ‹zolesiz duvar M2'si bafl›na Büro ‹zolesiz çat› Toplant› salonu(büyük) Giydirme cephe 130 kcal/h m2 Ma¤aza(büyük) Boydan boya cam Yeni bina Restaurant Pencereler çift caml› Kafeterya ‹zotu¤la ve izoleli duvar 80 kcal/h m2 + (insan say›s› x 100 kcal/h) Konferans salonu ‹zoleli çat› Özellikle girdirme cephe de¤il Boydan boya cam de¤il ise Yeni bina Sinema salonu Pencereler çift caml› ‹zotu¤la ve izoleli duvar ‹zoleli çat› ‹nsan say›s› x 100 kcal/h Özellikle girdirme cephe de¤il Boydan boya cam de¤il ise Yeni bina Bar Pencereler çift caml› ‹nsan say›s› x 200 kcal/h Gece kulubü ‹zotu¤la ve izoleli duvar Diskotek ‹zoleli çat› Bu mahallerde ayr›ca elektrik ve ayd›nlatma Özellikle girdirme cephe de¤il yükü hesaba al›nmal›d›r. Boydan boya cam de¤il ise