Hücre i̇skeleti̇
- 2. • Hücre içerisinde DNA’nın kontrolünde sentez edilen tübülin, aktin, miyozin, dezmin ve keratin benzeri proteinler bulunur. • Bu proteinler stoplazmada ince iplikçikler (Filament) oluşturaraktan hücre iskeletini oluşturur. • Bunlardan bazıları organelleri nükleusa bağlar.
- 4. Hücre İskeleti; • • • • • • • • • • İskelet desteği Hücre bölünmesi Hücre hareketi Fagositoz Salgı Organel hareketi Sitoplazmik akım Hücre çeper oluşumu Sinyal iletimi Gen anlatımı için önemlidir.
- 5. Üç ÇeÅŸit Filament Vardır: • Mikrotübüllerïƒ Tübülinler • Mikrofilamentlerïƒ Aktin ve miyozin • Arafilamentlerïƒ Keratin, dezmin, nörofilament gibi 50 kadar protein Mikrotübüller en kalın filamentlerdir.
- 6. • Hücredeki filamentlerden bazıları hücrenin daimi elemanlarıdır. - kamçı ve sillerdeki mikrotübüller - kaslardaki aktin ve miyozinden oluşan mikrofilamentler - deri ve saçtaki ara filamentler
- 7. • Bazı filamentler ise bazen oluşur bazen kaybolur. - İğ iplikçikleri
- 8. Mikrotübüller • Mikrotübüller protein yapıda olan, uzun, içi boş silindirik yapılardır. • Çapları 24 nm'dir. • Başlıca görevleri hücresel asimetreyi korumak, hücre içi organel iletimine yardımcı olmak, • Bölünme olayında kromozom hareketlerini sağlamak • Golgi kompleksi ile endoplazmik retikulum arasında materyal iletimini sağlamaktır.
- 9. • Mikrotübüller bazı kompleks hücre organellerinin yapısına katılırlar. - Sil - Kamçı - Sentriyol
- 10. • Sentrioller bölünmeyen hücrelerde Golgi kompleksi ile çekirdek arasında çift olarak yer alır.
- 12. • Sentrozom adını alan bu çift yapı 300-500 nm uzunlukta 150 nm çapında olup, silindirik şekillidir. • Sentrozom hücre bölünmesi sırasında mikrotübüllerin oluşturacağı iğ iplikçiklerinin yerinin belirlenmesinde rol oynar.
- 13. SİL ve KAMÇI YAPISI
- 14. Mikrofilamentler • Mikrofilamanlar aktin molekülünden oluşan ipliksi yapılardır. • 5-7 nm çapındadırlar. • Hücrenin fonksiyonu ve şekline göre çok sayıda aktin tipi bulunmaktadır. • Aynı hücrede de aktin tipinde çeşitlilik görülebilir. • Mikrofilamanlar hücrede ekzositoz, endositoz, hücre göçü gibi hücre zarı aktivitelerine katılarak, bölünme sırasında hücrelerin ikiye ayrılmasında bölünme noktasında yüzük oluştururlar. • Kas hücrelerinde kasılmayı sağlarlar ve sitoplazmada organel hareketlerine eşlik ederler.
- 15. Ara Filamentler • Ara filamanlar mikrotübüller ve mikrofilamanlara benzer şekilde olup 8-10 nm çapındadırlar. • Ara filamanları oluşturan proteinler birden fazladır. • Örneğin epitel hücrelerinde sitokeratin bulunurken, düz kas hücrelerinde desmin bulunur. • Bu çeşitlilik kanser araştırmalarında önemlidir. • Ara filamanların bulundukları yere göre çeşitli görevleri vardır. • Örneğin epitel hücrelerinde başlıca görevleri mekanik sağlamlılık kazandırmak, su ve ısı kaybını önlemektir.