際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Hen

Download as PPT, PDF
H
hungtran08

Ch畉n o叩n hen

1 of 51
Download to read offline
HEN PH畉 QU畉N
GI畉I PH畉U SINH L H畛C 動畛ng h担 h畉p tr棚n: m滴i, m滴i h畉u, h畉u h畛ng, h畉u thanh qu畉n, ti畛n 狸nh thanh qu畉n. 動畛ng h担 h畉p d動畛i: thanh qu畉n, kh鱈 qu畉n, ph畉 qu畉n g畛c ph畉i v tr叩i t動董ng 畛ng hai ph畛i ph畉i tr叩i, c叩c ph畉 qu畉n thu畛: 3 thu畛 tr棚n, gi畛a v d動畛i ph畉i; hai thu畛 tr棚n v d動畛i tr叩i; c叩c ph畉 qu畉n ph但n thu畛鰍ti畛u ph畉 qu畉n t畉n.
GI畉I PH畉U SINH L H畛C Ch畛c nng: th畛c hi畛n qu叩 tr狸nh trao 畛i kh鱈 (oxy v CO2) cho ton c董 th畛. Qua mng ph畉 nang - mao m畉ch t畉i c叩c ph畉 nang, t炭i ph畉 nang, ti畛u ph畉 qu畉n h担 h畉p.
D畛CH T畛 H畛C Hen l m畛t trong nh畛ng b畛nh m達n t鱈nh th動畛ng g畉p nh畉t. Kho畉ng 300 tri畛u ng動畛i m畉c hen tr棚n ton c畉u p d畛ng ph動董ng ph叩p chu畉n o l動畛ng t畉n su畉t hen v kh嘆 kh竪 畛 tr畉 em v ng動畛i l畛n: 1- 18% d但n s畛
Hen: t畉n su畉t v t畛 su畉t Th畉 gi畛i: 300 tri畛u - 200 000 t畛 vong/nm Hoa K畛 > 20 tri畛u v g但y ch畉t 5000/nm 400/th叩ng 100/tu畉n 15/ngy Vi畛t Nam: # 4 tri畛u - # 3 000 t畛 vong/nm
H畉U QU畉 CN HEN Trong th叩ng qua: 51% tri畛u ch畛ng ban ngy 44% th畛c gi畉c ban 棚m Trong nm qua: 347bn VN 44% BN hen ph畉i kh叩m 畛t xu畉t ho畉c v担 ph嘆ng c畉p c畛u 16% BN hen n畉m vi畛n 27 % BN hen ph畉i ngh畛 lm 37% tr畉 em hen ph畉i ngh畛 h畛c CK Lai. AIRIAP. J Allergy Clin Immunol, February 1, 2003; 111(2): 263-8.
D畛CH T畛 H畛C T畉i Vi畛t Nam, t畉n su畉t b畛nh l動u hnh kho畉ng 2-25% Hen th動畛ng g畉p 畛 tr畉 em h董n ng動畛i l畛n. Hen th動畛ng c坦 t鱈nh gia 狸nh. 畉c bi畛t tr棚n c叩c gia 狸nh c坦 c董 畛a d畛 畛ng. Hen kh担ng l但y
畛NH NGH懲A Hen l vi棚m m達n t鱈nh kh鱈 畉o trong 坦 c坦 s畛 tham gia c畛a nhi畛u t畉 bo v thnh t畛 c畛a t畉 bo. T狸nh tr畉ng vi棚m m達n t鱈nh kh鱈 畉o lm kh鱈 畉o tng 叩p 畛ng v畛i c叩c k鱈ch th鱈ch d畉n 畉n c叩c c董n kh嘆 kh竪, kh坦 th畛, n畉ng ng畛c v ho 畉c bi畛t ban 棚m ho畉c s叩ng s畛m. C叩c c董n ny th動畛ng i k竪m v畛i c叩c m畛c 畛 ngh畉n t畉c ph畉 qu畉n lan t畛a kh叩c nhau m th動畛ng h畛i ph畛c t畛 nhi棚n ho畉c v畛i i畛u tr畛.
...CI G LM 働畛NG TH畛 H畉P 畛 NG働畛I B畛NH HEN? BNHTHNG HEN Source: What You and Your Family Can Do About Asthma by the Global Initiative For Asthma Created and funded by NIH/NHLBI
S畛 T畉O THNH CN HEN CO TH畉T HEN: VIM CN HEN C畉P TNH BNH TH働畛NG H畉P: T畉C NGH畉N Y畉u t畛 kh畛i ph叩t c董n hen
VAI TR C畛A VIM V CO TH畉T PH畉 QU畉N 動畛ng k鱈nh ph畉 qu畉n = vi棚m + co th畉t ph畉 qu畉n Ng動畛i b狸nh th動畛ng Ng動畛i hen C坦 c董n hen Y畉u t畛 kh畛i ph叩t c董n hen
LM SNG Y畉u t畛 kh畛i ph叩t C董n hen 畛nh ngh挑a Tri畛u ch畛ng c董 nng Tri畛u ch畛ng th畛c th畛 Di畛n ti畉n
Y畉U T畛 KH畛I PHT HEN D畛 畛ng nguy棚n Ch畉t 担 nhi畛m kh担ng kh鱈 Nhi畛m tr湛ng h担 h畉p G畉ng s畛c v tng th担ng kh鱈 Thay 畛i th畛i ti畉t Sulfur dioxide (SO 2) Th畛c n, gia v畛 v ch畉t b畉o qu畉n, thu畛c
CC D畛 畛NG NGUYN 動畛ng h担 h畉p trong 他 D畛 畛ng nguy棚n trong kh担ng kh鱈 畛ng v畉t M畉t: 30% Gi叩n C叩c m畉nh c担n tr湛ng L担ng th炭 nu担i: 15% L担ng v滴 Th畛c v畉t B畛i ph畉n hoa: 50% l炭a, th畉o m畛c, th但n m畛c S畛i th畛c v畉t, coton C叩c m畉nh th畛c n Bo t畛 v s畛i t董 n畉m (n畉m m畛c) C叩c d畛 畛ng nguy棚n ngh畛 nghi畛p h鱈t H畛n h畛p c叩c d畛 畛ng nguy棚n
B畛I NH: H畛N H畛P CC D畛 畛NG NGUYN M畉t Gi叩n Th炭 v畉t C担n tr湛ng Ph畉n hoa N畉m m畛c S畛i th畛c v畉t
CN HEN Th動畛ng n畛a 棚m v畛 s叩ng ho畉c s畉y ra sau ti畉p x炭c m畛t y畉u t畛 g但y hen M畛t t畉p h畛p c畛a c叩c tri畛u ch畛ng Kh嘆 kh竪 Kh坦 th畛 N畉ng ng畛c Ho Th動畛ng t叩i ph叩t
TRI畛U CH畛NG C NNG Kh嘆 kh竪: t狸nh tr畉ng nghe 動畛c ti畉ng th畛; ti畉ng ny c坦 t鱈nh li棚n t畛c v畛i 但m s畉c cao. Ho, kh畛i 畉u ho khan, sau c坦 m nh畉y, ho kh畉c 動畛c m 畛 kh坦 th畛. Kh坦 th畛: c畉m gi叩c ng畛p th畛, kh担ng 畛 kh担ng kh鱈 畛 th畛, kh坦 th畛 ra, th畛 ra kh坦 khn N畉ng ng畛c: c畉m gi叩c b坦p ch畉t, kh担ng th畛c s畛 l c畉m gi叩c au ng畛c, th動畛ng k竪m kh坦 th畛
TRI畛U CH畛NG TH畛C TH畛 Ton th但n B畛nh nh但n th動畛ng lo l畉ng v畉t v達. V達 m畛 h担i. M畉ch nhanh. Huy畉t 叩p th動畛ng tng. T鱈m t叩i. Ki畛u th畛 Th動畛ng th畛 nhanh, 担i khi th畛 ch畉m. Th畛 co k辿o c董 h担 h畉p ph畛: trong th狸 h鱈t vo co c董 畛c 嘆n ch滴m, c董 thang, c董 li棚n s動畛n; th狸 th畛 ra: c董 th畉ng b畛ng, c董 ch辿o b畛ng ngoiTh狸 th畛 ra k辿o di.
TRI畛U CH畛NG TH畛C TH畛 Kh叩m ph畛i L畛ng ng畛c cng ph畛ng 畛 kh鱈, gi畉m di 畛ng, khe li棚n s動畛n gi達n. Rung thanh gi畉m. G探 vang. Gi畉m ph畉 但m lan t畛a hai ph畉 tr動畛ng. Ran r鱈t ran ng叩y lan t畛a
DI畛N TI畉N CN HEN Thu畉n l畛i Gi畉m sau ng動ng ti畉p x炭c t叩c nh但n k鱈ch th鱈ch Gi畉m sau i畛u tr畛. Kh担ng thu畉n l畛i Suy h担 h畉p c畉p Trn kh鱈 mng ph畛i Hen k辿o di Hen 叩c t鱈nh T畛 vong.
DI畛N TI畉N B畛NH HEN Bi畉n ch畛ng m達n: suy h担 h畉p m達n a h畛ng c畉u t但m ph畉 m達n t畛 vong 畛 tr畉 em: suy dinh d動畛ng ch畉m ph叩t tri畛n th畛 ch畉t
C畉N LM SNG C担ng th畛c m叩u, X quang l畛ng ng畛c v m D畛 畛ng Mi畛n d畛ch h畛c Ch畛c nng h担 h畉p Kh鱈 m叩u 畛ng m畉ch
CH畛C NNG H H畉P C叩c m叩y ph畉 dung k箪 v c叩c m叩y ph畉 l動u l動畛ng k箪 cho ph辿p x叩c 畛nh: FEV1/VC: ch畛 s畛 Tiffeneau (c坦 hay kh担ng t畉c ngh畉n?) FEV1: th畛 t鱈ch th畛 ra g畉ng s畛c trong gi但y 畉u (m畛c 畛 t畉c ngh畉n kh鱈 畉o) VC: dung t鱈ch s畛ng FEV1 c坦 ph畛c h畛i: tr棚n 200ml v tr棚n 12% sau d達n PQ Theo d探i FEV1 cho bi畉t di畛n ti畉n v ti棚n l動畛ng c畛a b畛nh.
C畉N LM SNG C担ng th畛c m叩u C坦 th畛 tng b畉ch c畉u 叩i toan m C坦 c叩c t畉 bo vi棚m, 畉c bi畛t b畉ch c畉u 叩i toan, c叩c t畉 bo mast, IgE, tinh th畛 Charcot Leyden kh担ng c坦 gi叩 tr畛 ch畉n o叩n hen. Xquang l畛ng ng畛c Cho ph辿p lo畉i tr畛 c叩c b畛nh l箪 kh叩c Ch畉n o叩n bi畉n ch畛ng trn kh鱈 mng ph畛i
C PH畉I HEN? KHNG PH畉I C畛 KH KH TH L HEN B畛nh ph畛i t畉c ngh畉n m達n D畛 v畉t 動畛ng th畛 H畉p kh鱈 ph畉 qu畉n do t畛n th動董ng b棚n trong ho畉c t畛 ngoi 辿p vo Ph湛 ph畛i/Suy tim R畛i lo畉n ch畛c nng d但y thanh
D畛 畛NG MI畛N D畛CH H畛C H畛i b畛nh s畛 C畉n l動u 箪 c叩c y畉u t畛 g但y d畛 畛ng Trong kh担ng kh鱈: b畛i, m湛i, h董i, kh坦i... Xu畉t hi畛n 畛ng th畛i v畛i c叩c tri畛u ch畛ng d畛 畛ng t畉i 動畛ng h担 h畉p tr棚n: h畉t h董i, ng畛a m滴i... 動畛ng h担 h畉p d動畛i: ho, hen... Kh叩m b畛nh X辿t nghi畛m: o IgE t嘆an ph畉n v 畉c hi畛u prick tests (test da) test kh畛i ph叩t hen...v.v.
CH畛C NNG H H畉P L動u l動畛ng 畛nh k畉 (peak flow meter) 董n gi畉n, r畉 ti畛n, s畛 d畛ng t畉i nh. Gi炭p theo d探i m畛c 畛 t畉c ngh畉n (so v畛i gi叩 tr畛 l箪 thuy畉t hay gi叩 tr畛 t畛i 動u) 80-100%: b狸nh th動畛ng 60-80% gi畉m nh畉 <60% gi畉m n畉ng Tr畛 s畛 l動u l動畛ng 畛nh l箪 thuy畉t theo chi畛u cao v tu畛i. Tr畛 s畛 t畛i 動u: o nhi畛u l畉n trong i畛u ki畛n kho畉 nh畉t
C叩c l畛ai l動u l動畛ng 畛nh k畉 ie辰nt旦短 C担 ho誰c
CCH S畛 D畛NG L働U L働畛NG 畛NH K畉 1. K辿o con tr畛 xu畛ng s畛 0. 2. 畛ng th畉ng. 3. H鱈t m畛t h董i di. 4. Ng畉m k鱈n 畉u LL k畉. 5. Th畛 ra cng m畉nh v nhanh, cng t畛t. 6. Ghi vo s畛 con s畛 o 動畛c. 7. L畉p l畉i nh動 tr棚n t畛ng c畛ng 3 l畉n. 8. Ch畛n tr畛 s畛 cao nh畉t.
KH MU 畛NG M畉CH o PaO2: 叩p xu畉t ri棚ng ph畉n kh鱈 oxy trong m叩u 畛ng m畉ch (b狸nh th動畛ng 80-100mmHg) SaO2: 畛 b畉o ho oxy trong m叩u 畛ng m畉ch (90-100%) PaCO2: 叩p xu畉t ri棚ng ph畉n kh鱈 CO2 trong m叩u 畛ng m畉ch (35-45mmHg) pH 7,35-7,45 Th動畛ng: O 2 gi畉m v CO 2 gi畉m (tng giai o畉n cu畛i) Suy h担 h畉p: Ho畉c suy h担 h畉p gi畉m oxy khi SaO2 < 90% ho畉c PaO2 <60mmHg Ho畉c suy h担 h畉p tng CO2 khi pH <7,35 v PaCO2 >50mmHg
Tri畛u ch畛ng C董n c畉p Tri畛u ch畛ng v畛 棚m FEV1 or PEF (% d畛 t鱈nh) Dao 畛ng PEF or FEV1 Nh畉 t畛ng c董n < 1 l畉n/tu畉n nh畉 < 2 l畉n /th叩ng > 80% <20% Nh畉 dai d畉ng >1 l畉n/tu畉n < 1 l畉n /ngy C坦 th畛 畉nh h動畛ng 畉n h畛at 畛ng v gi畉c ng畛 >2 l畉n /th叩ng > 80% 20 - 30% V畛a dai d畉ng Hng ngy C坦 th畛 畉nh h動畛ng 畉n h畛at 畛ng v gi畉c ng畛 >2 l畉n /th叩ng 60 - 80% >30% N畉ng dai d畉ng Hng ngy Th動畛ng xuy棚n Th動畛ng xuy棚n 60% >30% Ph但n 畛 n畉ng 1 2 3 4 5 C叩c b動畛c i畛u tr畛 GINA UPDATE 2005
畉t v duy tr狸 ki畛m so叩t c叩c tri畛u ch畛ng Duy tr狸 m畛c 畛 ho畉t 畛ng b狸nh th動畛ng k畛 c畉 v畉n 畛ng Duy tr狸 ch畛c nng ph畛i cng g畉n m畛c b狸nh th動畛ng cng t畛t Ng畛a 畛t hen k畛ch ph叩t Tr叩nh t叩c d畛ng ph畛 do thu畛c hen Ngn ng畛a 動畛c t畛 vong do hen M畛c ti棚u i畛u tr畛 hen
LM SAO S畛NG KHNG C CN HEN? Ngn ng畛a c董n hen 畛ng kh畛i ph叩t i畛u tr畛 b畛nh hen Lo畉i b畛 c叩c y畉u t畛 kh畛i ph叩t Nh畉n bi畉t/ i畛u tr畛 s畛m (d畛 坦an/ ngn ch畉n c董n hen s畉p s畉y ra)
2. I畛U TR畛 NG: I畛U TR畛 HEN THEO B畉C Thu畛c c畉t c董n: 畛ng v畉n 2 d畉ng h鱈t t叩c d畛ng nhanh ICS d湛ng hng ngy ICS d湛ng hng ngy LABA d湛ng hng ngy Gi畉m li畛u khi hen 達 動畛c ki畛m so叩t Theo d探i B畉C 1: T畛ng c董n B畉C 2: Nh畉 dai d畉ng B畉C 3: V畛a dai d畉ng GI畉M B畉C K畉t qu畉: Ki畛m so叩t hen K畉t qu畉: Ki畛m so叩t t畛t nh畉t c坦 th畛 C坦 th畛 xem x辿t c叩c thu畛c c畉t c董n v ki畛m so叩t kh叩c Thu畛c ki畛m so叩t: -Theophylline-SR - Kh叩ng Leukotriene -LABA d畉ng u畛ng - Corticosteroid d畉ng u畛ng GINA UPDATE 2005 Thu畛c ki畛m so叩t: Thu畛c ki畛m so叩t: Thu畛c ki畛m so叩t ICS d湛ng hng ngy LABA d湛ng hng ngy Th棚m (n畉u c畉n): B畉C 4: N畉ng dai d畉ng
Ph但n lo畉i theo 畛 ki畛m so叩t hen 畉c i畛m 達 動畛c ki畛m so叩t (T畉t c畉 c叩c i畛m sau) Ki畛m so叩t m畛t ph畉n Kh担ng 動畛c ki畛m so叩t Tri畛u ch畛ng ban ngy Kh担ng (< 2 l畉n /tu畉n) > 2l畉n/tu畉n C坦 3 i畛m ho畉c h董n trong m畛c ki畛m so叩t m畛t ph畉n 畛 b畉t k畛 tu畉n no Gi畛i h畉n ho畉t 畛ng Kh担ng C坦 Tri畛u ch畛ng ban 棚m /th畛c gi畉c Kh担ng C坦 C畉n thu畛c c畉t c董n/ i畛u tr畛 c畉p c畛u Kh担ng (< 2 l畉n /tu畉n) > 2l畉n/tu畉n Ch畛c nng h担 h畉p PEF, FEV1 B狸nh th動畛ng < 80% tr畛 s畛 d畛 o叩n ho畉c tr畛 s畛 t畛t nh畉t c畛a b畛nh nh但n C董n k畛ch ph叩t Kh担ng >1 l畉n/nm 1 l畉n 畛 b畉t k畛 tu畉n no
THU畛C KI畛M SOT HEN Kh叩ng vi棚m Fluticasone (Flixotide) Budesonide (Pulmicort) Beclomethasone (Becotid) Ph畛i h畛p (kh叩ng vi棚m v d達n ph畉 qu畉n) Fluticasone + Salmeterol (Seretide) Budesonide + Formoterol (Symbicort)
HI畛U QU畉 C畛A VI畛C S畛 D畛NG THU畛C KI畛M SAT 動畛ng k鱈nh ph畉 qu畉n = vi棚m + co th畉t ph畉 qu畉n Ng動畛i hen Y畉u t畛 kh畛i ph叩t c董n hen Ng動畛i hen c坦 i畛u tr畛 kh叩ng vi棚m
Component 4: Asthma Management and Prevention Program Thu畛c ki畛m so叩t Corticoid h鱈t Thu畛c kh叩ng leukotrien 畛ng v畉n beta 2 t叩c d畛ng di h鱈t Corticoid ton th但n (u畛ng, ch鱈ch) Theophylline Cromones 畛ng v畉n 硫2 t叩c d畛ng di, u畛ng Anti-IgE
THU畛C KI畛M SOT HEN Kh叩ng vi棚m Fluticasone (Flixotide) Budesonide (Pulmicort) Beclomethasone (Becotid) Ph畛i h畛p (kh叩ng vi棚m v d達n ph畉 qu畉n) Fluticasone + Salmeterol (Seretide) Budesonide + Formoterol (Symbicort)
THU畛C KI畛M SOT HEN Kh叩ng leukotrien (kh叩ng vi棚m) Montelukast (Singulair, Montiget) Theophilline (kh叩ng vi棚m v d達n ph畉 qu畉n)
CORTICOID KHNG HT U畛ng: 董n: Dexa, Predni, Methylprednisolone (Medexa, Medrol) Ph畛i h畛p: Asmacort, Asmin Ch鱈ch
LM SAO S畛NG KHNG C CN HEN? Ngn ng畛a c董n hen 畛ng kh畛i ph叩t i畛u tr畛 b畛nh hen Lo畉i b畛 c叩c y畉u t畛 kh畛i ph叩t C叩c y畉u t畛 kh畛i ph叩t th担ng th動畛ng? Lm sao bi畉t t担i d畛 畛ng th畛 g狸? N畉u t担i d畛 畛ng, ph嘆ng tr叩nh ti畉p x炭c ra sao? Nh畉n bi畉t/ i畛u tr畛 s畛m (d畛 坦an/ ngn ch畉n c董n hen s畉p s畉y ra) i畛u tr畛 c董n hen c畉p
SIX-PART ASTHMA MANAGEMENT PROGRAM PH畉N 3: TRNH TI畉P XC V畛I Y畉U T畛 GY HEN Nh畉n bi畉t c叩c y畉u t畛 kh畛i ph叩t, c叩c ch畉t k鱈ch th鱈ch trong m担i tr動畛ng s畛ng v lm vi畛c C叩c ph動董ng ph叩p lm gi畉m ti畉p x炭c ph畉i 動畛c th畛c thi n畉u c坦 th畛 動畛c
Y畉U T畛 KH畛I PHT HEN D畛 畛ng nguy棚n Ch畉t 担 nhi畛m kh担ng kh鱈 Nhi畛m tr湛ng h担 h畉p G畉ng s畛c v tng th担ng kh鱈 Thay 畛i th畛i ti畉t Sulfur dioxide (SO 2) Th畛c n, gia v畛 v ch畉t b畉o qu畉n, thu畛c
Component 4: Asthma Management and Prevention Program Thu畛c c畉t c董n 畛ng v畉n 硫2 h鱈t t叩c d畛ng nhanh Corticoid ton th但n u畛ng/ch鱈ch Anticholinergics Theophylline 畛ng v畉n 硫2 u畛ng t叩c d畛ng ng畉n
Thu畛c c畉t c董n h鱈t D達n ph畉 qu畉n t叩c d畛ng nhanh Salbutamol- Ventoline Formoterol- Oxis Anticholinergics 董n: Atrovent Ph畛i h畛p: Combivent, Berodual D達n PQ + corticoid h鱈t Formoterol+ budesonide: Symbicort Salbutamol+ beclomethasone
Thu畛c c畉t c董n Kh鱈 dung 董n: Salbutamol- Ventoline Ph畛i h畛p: Combivent, Berodual
Thu畛c c畉t c董n h鱈t V畛i bu畛ng 畛m
CORTICOID KHNG HT U畛ng: 董n: Dexa, Predni, Methylprednisolone (Medexa, Medrol) Ph畛i h畛p: Asmacort, Asmin Ch鱈ch Methylprednisolone (Medexa, SoluMedrol)
K畉 HO畉CH HNH 畛NG HEN? C叩 nh但n ho叩 B畛nh nh但n v b叩c s挑 Vi畉t ho畉c in Chi ti畉t 畉y 畛 R探 rng C坦 th畛 c畉n ch畛nh s畛a
---堰畉T---

More Related Content

Hen

  • 2. GI畉I PH畉U SINH L H畛C 動畛ng h担 h畉p tr棚n: m滴i, m滴i h畉u, h畉u h畛ng, h畉u thanh qu畉n, ti畛n 狸nh thanh qu畉n. 動畛ng h担 h畉p d動畛i: thanh qu畉n, kh鱈 qu畉n, ph畉 qu畉n g畛c ph畉i v tr叩i t動董ng 畛ng hai ph畛i ph畉i tr叩i, c叩c ph畉 qu畉n thu畛: 3 thu畛 tr棚n, gi畛a v d動畛i ph畉i; hai thu畛 tr棚n v d動畛i tr叩i; c叩c ph畉 qu畉n ph但n thu畛鰍ti畛u ph畉 qu畉n t畉n.
  • 3. GI畉I PH畉U SINH L H畛C Ch畛c nng: th畛c hi畛n qu叩 tr狸nh trao 畛i kh鱈 (oxy v CO2) cho ton c董 th畛. Qua mng ph畉 nang - mao m畉ch t畉i c叩c ph畉 nang, t炭i ph畉 nang, ti畛u ph畉 qu畉n h担 h畉p.
  • 4. D畛CH T畛 H畛C Hen l m畛t trong nh畛ng b畛nh m達n t鱈nh th動畛ng g畉p nh畉t. Kho畉ng 300 tri畛u ng動畛i m畉c hen tr棚n ton c畉u p d畛ng ph動董ng ph叩p chu畉n o l動畛ng t畉n su畉t hen v kh嘆 kh竪 畛 tr畉 em v ng動畛i l畛n: 1- 18% d但n s畛
  • 5. Hen: t畉n su畉t v t畛 su畉t Th畉 gi畛i: 300 tri畛u - 200 000 t畛 vong/nm Hoa K畛 > 20 tri畛u v g但y ch畉t 5000/nm 400/th叩ng 100/tu畉n 15/ngy Vi畛t Nam: # 4 tri畛u - # 3 000 t畛 vong/nm
  • 6. H畉U QU畉 CN HEN Trong th叩ng qua: 51% tri畛u ch畛ng ban ngy 44% th畛c gi畉c ban 棚m Trong nm qua: 347bn VN 44% BN hen ph畉i kh叩m 畛t xu畉t ho畉c v担 ph嘆ng c畉p c畛u 16% BN hen n畉m vi畛n 27 % BN hen ph畉i ngh畛 lm 37% tr畉 em hen ph畉i ngh畛 h畛c CK Lai. AIRIAP. J Allergy Clin Immunol, February 1, 2003; 111(2): 263-8.
  • 7. D畛CH T畛 H畛C T畉i Vi畛t Nam, t畉n su畉t b畛nh l動u hnh kho畉ng 2-25% Hen th動畛ng g畉p 畛 tr畉 em h董n ng動畛i l畛n. Hen th動畛ng c坦 t鱈nh gia 狸nh. 畉c bi畛t tr棚n c叩c gia 狸nh c坦 c董 畛a d畛 畛ng. Hen kh担ng l但y
  • 8. 畛NH NGH懲A Hen l vi棚m m達n t鱈nh kh鱈 畉o trong 坦 c坦 s畛 tham gia c畛a nhi畛u t畉 bo v thnh t畛 c畛a t畉 bo. T狸nh tr畉ng vi棚m m達n t鱈nh kh鱈 畉o lm kh鱈 畉o tng 叩p 畛ng v畛i c叩c k鱈ch th鱈ch d畉n 畉n c叩c c董n kh嘆 kh竪, kh坦 th畛, n畉ng ng畛c v ho 畉c bi畛t ban 棚m ho畉c s叩ng s畛m. C叩c c董n ny th動畛ng i k竪m v畛i c叩c m畛c 畛 ngh畉n t畉c ph畉 qu畉n lan t畛a kh叩c nhau m th動畛ng h畛i ph畛c t畛 nhi棚n ho畉c v畛i i畛u tr畛.
  • 9. ...CI G LM 働畛NG TH畛 H畉P 畛 NG働畛I B畛NH HEN? BNHTHNG HEN Source: What You and Your Family Can Do About Asthma by the Global Initiative For Asthma Created and funded by NIH/NHLBI
  • 10. S畛 T畉O THNH CN HEN CO TH畉T HEN: VIM CN HEN C畉P TNH BNH TH働畛NG H畉P: T畉C NGH畉N Y畉u t畛 kh畛i ph叩t c董n hen
  • 11. VAI TR C畛A VIM V CO TH畉T PH畉 QU畉N 動畛ng k鱈nh ph畉 qu畉n = vi棚m + co th畉t ph畉 qu畉n Ng動畛i b狸nh th動畛ng Ng動畛i hen C坦 c董n hen Y畉u t畛 kh畛i ph叩t c董n hen
  • 12. LM SNG Y畉u t畛 kh畛i ph叩t C董n hen 畛nh ngh挑a Tri畛u ch畛ng c董 nng Tri畛u ch畛ng th畛c th畛 Di畛n ti畉n
  • 13. Y畉U T畛 KH畛I PHT HEN D畛 畛ng nguy棚n Ch畉t 担 nhi畛m kh担ng kh鱈 Nhi畛m tr湛ng h担 h畉p G畉ng s畛c v tng th担ng kh鱈 Thay 畛i th畛i ti畉t Sulfur dioxide (SO 2) Th畛c n, gia v畛 v ch畉t b畉o qu畉n, thu畛c
  • 14. CC D畛 畛NG NGUYN 動畛ng h担 h畉p trong 他 D畛 畛ng nguy棚n trong kh担ng kh鱈 畛ng v畉t M畉t: 30% Gi叩n C叩c m畉nh c担n tr湛ng L担ng th炭 nu担i: 15% L担ng v滴 Th畛c v畉t B畛i ph畉n hoa: 50% l炭a, th畉o m畛c, th但n m畛c S畛i th畛c v畉t, coton C叩c m畉nh th畛c n Bo t畛 v s畛i t董 n畉m (n畉m m畛c) C叩c d畛 畛ng nguy棚n ngh畛 nghi畛p h鱈t H畛n h畛p c叩c d畛 畛ng nguy棚n
  • 15. B畛I NH: H畛N H畛P CC D畛 畛NG NGUYN M畉t Gi叩n Th炭 v畉t C担n tr湛ng Ph畉n hoa N畉m m畛c S畛i th畛c v畉t
  • 16. CN HEN Th動畛ng n畛a 棚m v畛 s叩ng ho畉c s畉y ra sau ti畉p x炭c m畛t y畉u t畛 g但y hen M畛t t畉p h畛p c畛a c叩c tri畛u ch畛ng Kh嘆 kh竪 Kh坦 th畛 N畉ng ng畛c Ho Th動畛ng t叩i ph叩t
  • 17. TRI畛U CH畛NG C NNG Kh嘆 kh竪: t狸nh tr畉ng nghe 動畛c ti畉ng th畛; ti畉ng ny c坦 t鱈nh li棚n t畛c v畛i 但m s畉c cao. Ho, kh畛i 畉u ho khan, sau c坦 m nh畉y, ho kh畉c 動畛c m 畛 kh坦 th畛. Kh坦 th畛: c畉m gi叩c ng畛p th畛, kh担ng 畛 kh担ng kh鱈 畛 th畛, kh坦 th畛 ra, th畛 ra kh坦 khn N畉ng ng畛c: c畉m gi叩c b坦p ch畉t, kh担ng th畛c s畛 l c畉m gi叩c au ng畛c, th動畛ng k竪m kh坦 th畛
  • 18. TRI畛U CH畛NG TH畛C TH畛 Ton th但n B畛nh nh但n th動畛ng lo l畉ng v畉t v達. V達 m畛 h担i. M畉ch nhanh. Huy畉t 叩p th動畛ng tng. T鱈m t叩i. Ki畛u th畛 Th動畛ng th畛 nhanh, 担i khi th畛 ch畉m. Th畛 co k辿o c董 h担 h畉p ph畛: trong th狸 h鱈t vo co c董 畛c 嘆n ch滴m, c董 thang, c董 li棚n s動畛n; th狸 th畛 ra: c董 th畉ng b畛ng, c董 ch辿o b畛ng ngoiTh狸 th畛 ra k辿o di.
  • 19. TRI畛U CH畛NG TH畛C TH畛 Kh叩m ph畛i L畛ng ng畛c cng ph畛ng 畛 kh鱈, gi畉m di 畛ng, khe li棚n s動畛n gi達n. Rung thanh gi畉m. G探 vang. Gi畉m ph畉 但m lan t畛a hai ph畉 tr動畛ng. Ran r鱈t ran ng叩y lan t畛a
  • 20. DI畛N TI畉N CN HEN Thu畉n l畛i Gi畉m sau ng動ng ti畉p x炭c t叩c nh但n k鱈ch th鱈ch Gi畉m sau i畛u tr畛. Kh担ng thu畉n l畛i Suy h担 h畉p c畉p Trn kh鱈 mng ph畛i Hen k辿o di Hen 叩c t鱈nh T畛 vong.
  • 21. DI畛N TI畉N B畛NH HEN Bi畉n ch畛ng m達n: suy h担 h畉p m達n a h畛ng c畉u t但m ph畉 m達n t畛 vong 畛 tr畉 em: suy dinh d動畛ng ch畉m ph叩t tri畛n th畛 ch畉t
  • 22. C畉N LM SNG C担ng th畛c m叩u, X quang l畛ng ng畛c v m D畛 畛ng Mi畛n d畛ch h畛c Ch畛c nng h担 h畉p Kh鱈 m叩u 畛ng m畉ch
  • 23. CH畛C NNG H H畉P C叩c m叩y ph畉 dung k箪 v c叩c m叩y ph畉 l動u l動畛ng k箪 cho ph辿p x叩c 畛nh: FEV1/VC: ch畛 s畛 Tiffeneau (c坦 hay kh担ng t畉c ngh畉n?) FEV1: th畛 t鱈ch th畛 ra g畉ng s畛c trong gi但y 畉u (m畛c 畛 t畉c ngh畉n kh鱈 畉o) VC: dung t鱈ch s畛ng FEV1 c坦 ph畛c h畛i: tr棚n 200ml v tr棚n 12% sau d達n PQ Theo d探i FEV1 cho bi畉t di畛n ti畉n v ti棚n l動畛ng c畛a b畛nh.
  • 24. C畉N LM SNG C担ng th畛c m叩u C坦 th畛 tng b畉ch c畉u 叩i toan m C坦 c叩c t畉 bo vi棚m, 畉c bi畛t b畉ch c畉u 叩i toan, c叩c t畉 bo mast, IgE, tinh th畛 Charcot Leyden kh担ng c坦 gi叩 tr畛 ch畉n o叩n hen. Xquang l畛ng ng畛c Cho ph辿p lo畉i tr畛 c叩c b畛nh l箪 kh叩c Ch畉n o叩n bi畉n ch畛ng trn kh鱈 mng ph畛i
  • 25. C PH畉I HEN? KHNG PH畉I C畛 KH KH TH L HEN B畛nh ph畛i t畉c ngh畉n m達n D畛 v畉t 動畛ng th畛 H畉p kh鱈 ph畉 qu畉n do t畛n th動董ng b棚n trong ho畉c t畛 ngoi 辿p vo Ph湛 ph畛i/Suy tim R畛i lo畉n ch畛c nng d但y thanh
  • 26. D畛 畛NG MI畛N D畛CH H畛C H畛i b畛nh s畛 C畉n l動u 箪 c叩c y畉u t畛 g但y d畛 畛ng Trong kh担ng kh鱈: b畛i, m湛i, h董i, kh坦i... Xu畉t hi畛n 畛ng th畛i v畛i c叩c tri畛u ch畛ng d畛 畛ng t畉i 動畛ng h担 h畉p tr棚n: h畉t h董i, ng畛a m滴i... 動畛ng h担 h畉p d動畛i: ho, hen... Kh叩m b畛nh X辿t nghi畛m: o IgE t嘆an ph畉n v 畉c hi畛u prick tests (test da) test kh畛i ph叩t hen...v.v.
  • 27. CH畛C NNG H H畉P L動u l動畛ng 畛nh k畉 (peak flow meter) 董n gi畉n, r畉 ti畛n, s畛 d畛ng t畉i nh. Gi炭p theo d探i m畛c 畛 t畉c ngh畉n (so v畛i gi叩 tr畛 l箪 thuy畉t hay gi叩 tr畛 t畛i 動u) 80-100%: b狸nh th動畛ng 60-80% gi畉m nh畉 <60% gi畉m n畉ng Tr畛 s畛 l動u l動畛ng 畛nh l箪 thuy畉t theo chi畛u cao v tu畛i. Tr畛 s畛 t畛i 動u: o nhi畛u l畉n trong i畛u ki畛n kho畉 nh畉t
  • 28. C叩c l畛ai l動u l動畛ng 畛nh k畉 ie辰nt旦短 C担 ho誰c
  • 29. CCH S畛 D畛NG L働U L働畛NG 畛NH K畉 1. K辿o con tr畛 xu畛ng s畛 0. 2. 畛ng th畉ng. 3. H鱈t m畛t h董i di. 4. Ng畉m k鱈n 畉u LL k畉. 5. Th畛 ra cng m畉nh v nhanh, cng t畛t. 6. Ghi vo s畛 con s畛 o 動畛c. 7. L畉p l畉i nh動 tr棚n t畛ng c畛ng 3 l畉n. 8. Ch畛n tr畛 s畛 cao nh畉t.
  • 30. KH MU 畛NG M畉CH o PaO2: 叩p xu畉t ri棚ng ph畉n kh鱈 oxy trong m叩u 畛ng m畉ch (b狸nh th動畛ng 80-100mmHg) SaO2: 畛 b畉o ho oxy trong m叩u 畛ng m畉ch (90-100%) PaCO2: 叩p xu畉t ri棚ng ph畉n kh鱈 CO2 trong m叩u 畛ng m畉ch (35-45mmHg) pH 7,35-7,45 Th動畛ng: O 2 gi畉m v CO 2 gi畉m (tng giai o畉n cu畛i) Suy h担 h畉p: Ho畉c suy h担 h畉p gi畉m oxy khi SaO2 < 90% ho畉c PaO2 <60mmHg Ho畉c suy h担 h畉p tng CO2 khi pH <7,35 v PaCO2 >50mmHg
  • 31. Tri畛u ch畛ng C董n c畉p Tri畛u ch畛ng v畛 棚m FEV1 or PEF (% d畛 t鱈nh) Dao 畛ng PEF or FEV1 Nh畉 t畛ng c董n < 1 l畉n/tu畉n nh畉 < 2 l畉n /th叩ng > 80% <20% Nh畉 dai d畉ng >1 l畉n/tu畉n < 1 l畉n /ngy C坦 th畛 畉nh h動畛ng 畉n h畛at 畛ng v gi畉c ng畛 >2 l畉n /th叩ng > 80% 20 - 30% V畛a dai d畉ng Hng ngy C坦 th畛 畉nh h動畛ng 畉n h畛at 畛ng v gi畉c ng畛 >2 l畉n /th叩ng 60 - 80% >30% N畉ng dai d畉ng Hng ngy Th動畛ng xuy棚n Th動畛ng xuy棚n 60% >30% Ph但n 畛 n畉ng 1 2 3 4 5 C叩c b動畛c i畛u tr畛 GINA UPDATE 2005
  • 32. 畉t v duy tr狸 ki畛m so叩t c叩c tri畛u ch畛ng Duy tr狸 m畛c 畛 ho畉t 畛ng b狸nh th動畛ng k畛 c畉 v畉n 畛ng Duy tr狸 ch畛c nng ph畛i cng g畉n m畛c b狸nh th動畛ng cng t畛t Ng畛a 畛t hen k畛ch ph叩t Tr叩nh t叩c d畛ng ph畛 do thu畛c hen Ngn ng畛a 動畛c t畛 vong do hen M畛c ti棚u i畛u tr畛 hen
  • 33. LM SAO S畛NG KHNG C CN HEN? Ngn ng畛a c董n hen 畛ng kh畛i ph叩t i畛u tr畛 b畛nh hen Lo畉i b畛 c叩c y畉u t畛 kh畛i ph叩t Nh畉n bi畉t/ i畛u tr畛 s畛m (d畛 坦an/ ngn ch畉n c董n hen s畉p s畉y ra)
  • 34. 2. I畛U TR畛 NG: I畛U TR畛 HEN THEO B畉C Thu畛c c畉t c董n: 畛ng v畉n 2 d畉ng h鱈t t叩c d畛ng nhanh ICS d湛ng hng ngy ICS d湛ng hng ngy LABA d湛ng hng ngy Gi畉m li畛u khi hen 達 動畛c ki畛m so叩t Theo d探i B畉C 1: T畛ng c董n B畉C 2: Nh畉 dai d畉ng B畉C 3: V畛a dai d畉ng GI畉M B畉C K畉t qu畉: Ki畛m so叩t hen K畉t qu畉: Ki畛m so叩t t畛t nh畉t c坦 th畛 C坦 th畛 xem x辿t c叩c thu畛c c畉t c董n v ki畛m so叩t kh叩c Thu畛c ki畛m so叩t: -Theophylline-SR - Kh叩ng Leukotriene -LABA d畉ng u畛ng - Corticosteroid d畉ng u畛ng GINA UPDATE 2005 Thu畛c ki畛m so叩t: Thu畛c ki畛m so叩t: Thu畛c ki畛m so叩t ICS d湛ng hng ngy LABA d湛ng hng ngy Th棚m (n畉u c畉n): B畉C 4: N畉ng dai d畉ng
  • 35. Ph但n lo畉i theo 畛 ki畛m so叩t hen 畉c i畛m 達 動畛c ki畛m so叩t (T畉t c畉 c叩c i畛m sau) Ki畛m so叩t m畛t ph畉n Kh担ng 動畛c ki畛m so叩t Tri畛u ch畛ng ban ngy Kh担ng (< 2 l畉n /tu畉n) > 2l畉n/tu畉n C坦 3 i畛m ho畉c h董n trong m畛c ki畛m so叩t m畛t ph畉n 畛 b畉t k畛 tu畉n no Gi畛i h畉n ho畉t 畛ng Kh担ng C坦 Tri畛u ch畛ng ban 棚m /th畛c gi畉c Kh担ng C坦 C畉n thu畛c c畉t c董n/ i畛u tr畛 c畉p c畛u Kh担ng (< 2 l畉n /tu畉n) > 2l畉n/tu畉n Ch畛c nng h担 h畉p PEF, FEV1 B狸nh th動畛ng < 80% tr畛 s畛 d畛 o叩n ho畉c tr畛 s畛 t畛t nh畉t c畛a b畛nh nh但n C董n k畛ch ph叩t Kh担ng >1 l畉n/nm 1 l畉n 畛 b畉t k畛 tu畉n no
  • 36. THU畛C KI畛M SOT HEN Kh叩ng vi棚m Fluticasone (Flixotide) Budesonide (Pulmicort) Beclomethasone (Becotid) Ph畛i h畛p (kh叩ng vi棚m v d達n ph畉 qu畉n) Fluticasone + Salmeterol (Seretide) Budesonide + Formoterol (Symbicort)
  • 37. HI畛U QU畉 C畛A VI畛C S畛 D畛NG THU畛C KI畛M SAT 動畛ng k鱈nh ph畉 qu畉n = vi棚m + co th畉t ph畉 qu畉n Ng動畛i hen Y畉u t畛 kh畛i ph叩t c董n hen Ng動畛i hen c坦 i畛u tr畛 kh叩ng vi棚m
  • 38. Component 4: Asthma Management and Prevention Program Thu畛c ki畛m so叩t Corticoid h鱈t Thu畛c kh叩ng leukotrien 畛ng v畉n beta 2 t叩c d畛ng di h鱈t Corticoid ton th但n (u畛ng, ch鱈ch) Theophylline Cromones 畛ng v畉n 硫2 t叩c d畛ng di, u畛ng Anti-IgE
  • 39. THU畛C KI畛M SOT HEN Kh叩ng vi棚m Fluticasone (Flixotide) Budesonide (Pulmicort) Beclomethasone (Becotid) Ph畛i h畛p (kh叩ng vi棚m v d達n ph畉 qu畉n) Fluticasone + Salmeterol (Seretide) Budesonide + Formoterol (Symbicort)
  • 40. THU畛C KI畛M SOT HEN Kh叩ng leukotrien (kh叩ng vi棚m) Montelukast (Singulair, Montiget) Theophilline (kh叩ng vi棚m v d達n ph畉 qu畉n)
  • 41. CORTICOID KHNG HT U畛ng: 董n: Dexa, Predni, Methylprednisolone (Medexa, Medrol) Ph畛i h畛p: Asmacort, Asmin Ch鱈ch
  • 42. LM SAO S畛NG KHNG C CN HEN? Ngn ng畛a c董n hen 畛ng kh畛i ph叩t i畛u tr畛 b畛nh hen Lo畉i b畛 c叩c y畉u t畛 kh畛i ph叩t C叩c y畉u t畛 kh畛i ph叩t th担ng th動畛ng? Lm sao bi畉t t担i d畛 畛ng th畛 g狸? N畉u t担i d畛 畛ng, ph嘆ng tr叩nh ti畉p x炭c ra sao? Nh畉n bi畉t/ i畛u tr畛 s畛m (d畛 坦an/ ngn ch畉n c董n hen s畉p s畉y ra) i畛u tr畛 c董n hen c畉p
  • 43. SIX-PART ASTHMA MANAGEMENT PROGRAM PH畉N 3: TRNH TI畉P XC V畛I Y畉U T畛 GY HEN Nh畉n bi畉t c叩c y畉u t畛 kh畛i ph叩t, c叩c ch畉t k鱈ch th鱈ch trong m担i tr動畛ng s畛ng v lm vi畛c C叩c ph動董ng ph叩p lm gi畉m ti畉p x炭c ph畉i 動畛c th畛c thi n畉u c坦 th畛 動畛c
  • 44. Y畉U T畛 KH畛I PHT HEN D畛 畛ng nguy棚n Ch畉t 担 nhi畛m kh担ng kh鱈 Nhi畛m tr湛ng h担 h畉p G畉ng s畛c v tng th担ng kh鱈 Thay 畛i th畛i ti畉t Sulfur dioxide (SO 2) Th畛c n, gia v畛 v ch畉t b畉o qu畉n, thu畛c
  • 45. Component 4: Asthma Management and Prevention Program Thu畛c c畉t c董n 畛ng v畉n 硫2 h鱈t t叩c d畛ng nhanh Corticoid ton th但n u畛ng/ch鱈ch Anticholinergics Theophylline 畛ng v畉n 硫2 u畛ng t叩c d畛ng ng畉n
  • 46. Thu畛c c畉t c董n h鱈t D達n ph畉 qu畉n t叩c d畛ng nhanh Salbutamol- Ventoline Formoterol- Oxis Anticholinergics 董n: Atrovent Ph畛i h畛p: Combivent, Berodual D達n PQ + corticoid h鱈t Formoterol+ budesonide: Symbicort Salbutamol+ beclomethasone
  • 47. Thu畛c c畉t c董n Kh鱈 dung 董n: Salbutamol- Ventoline Ph畛i h畛p: Combivent, Berodual
  • 48. Thu畛c c畉t c董n h鱈t V畛i bu畛ng 畛m
  • 49. CORTICOID KHNG HT U畛ng: 董n: Dexa, Predni, Methylprednisolone (Medexa, Medrol) Ph畛i h畛p: Asmacort, Asmin Ch鱈ch Methylprednisolone (Medexa, SoluMedrol)
  • 50. K畉 HO畉CH HNH 畛NG HEN? C叩 nh但n ho叩 B畛nh nh但n v b叩c s挑 Vi畉t ho畉c in Chi ti畉t 畉y 畛 R探 rng C坦 th畛 c畉n ch畛nh s畛a