1. Het Begin Curator Hans Ulrich Obrist (Zwitserland, 1968) zei in een interview: ¡°¡ everything began with literature - with Robert Walser¡±. Met ¡®everything¡¯ bedoelt Obrist zijn werkend bestaan. Robert Walser was een Duitstalig Zwitserse schrijver en leefde van 1878 tot 1956, hij schreef vooral korte prozastukken en essays. ? Kunstenaar Jannis Kounellis (Griekenland, 1936) vertelde: ¡°Mijn werk is begonnen op een ochtend vroeg in de zeventiende eeuw toen Caravaggio besliste dat schilderijen voortaan vooral dramatisch moesten zijn.¡± Caravaggio was een Italiaanse schilder die leefde van 1571 tot 1610. ? De vraag is: Bij wie begint jouw werk? ? esther didden - 2011
2. Ik kan niet ¨¦¨¦n naam noemen bij wie het begon, eerder een locatie. Ik kom niet uit een kunstenaars-nest. Tot mijn 18e kwam ik weinig tot niet met beeldende kunst in aanraking. Ik denk dat het in Eindhoven begon, waar ik vanaf mijn 18e studeerde (een studie logopedie, dus ver voordat ik zelf naar de academie ging). Tijdens de verbouw van het van Abbemuseum, maakte het van Abbe tentoonstellingen op een tijdelijke locatie aan de Vonderweg:? Van Abbemuseum entr'acte.? Ik kwam al wel in het van Abbe, maar in het veel kleinere Gebouw entr'acte heb ik bijna alle tentoonstellingen gezien. Voor mij was het allemaal nieuw en ik slurpte het naar binnen. Hedendaagse beeldende kunst in een notendop; want het gebouw was klein, overzichtelijk, de sfeer gemoedelijk, laagdrempelig, de kwaliteit hoog. Dit was niet overweldigend, maar behapbaar en voor mij de perfecte ingang.? Desiree de Baar (1972) kunstenaar / Rotterdam
3. Mijn werk begint iedere keer weer opnieuw, ditmaal bij het beeldhouwwerk ¡° POMONA¡± uit 1951 van Wim van Hoorn. Pomona was in 1955 het eerste standbeeld van een naakte vrouw in park Het Hof te Vlaardingen, en sprak menige jongen tot de verbeelding, evenals zeelui en tuinmannen¡.. In 1992 gebruikte ik afbeeldingen van Pomona in mijn ge?nsceneerde foto ¡°De Beeldmaker¡±. En in 1994 inspireerde Pomona om het ¡°Hof van Pomona¡± Festival te laten plaatsvinden met o.a. ¡°4 Godinnen in het Hof van Pomona¡± met fotografie, installaties, projecties, performances en een route door het park. Anno 2011 blijken alle opnamen inmiddels van historische waarde van waaruit ik de inspiratie put om een hedendaags beeld van de Godin Pomona te schetsen. Auke Bergsma (1950), kunstenaar / Vlaardingen
4. Het begon bij Twitter met het aanmaken van mijn account ?@zwembadjudy. Het was vlak nadat ik?mezelf met?Julia Cameron had getraind in het?'opheffen van blokkades' zoals een writers block ?en ik midcareer , midlife? -wie zal het zeggen- was begonnen met de kunstacademie.? Het was 2009 en ik gebruikte het toen nieuwe medium om?tussen mijn werkzaamheden door,?een statement te maken over dat medium.?Potentieel zichtbaar voor iedereen.? Life-changing . *Ik ben in het zwembad* Judy van Blaricon (1969), kunstenaar in opleiding / Amsterdam ? Judy / fotograaf: Matthijs Immink
5. Mijn werk begint bij ¡°Ulay en Marina Abramovic¡±. Hun vaak fysiek en mentaal zware performances maakten eind jaren ¡®70 zeer veel indruk op mij als beginnend kunstenaar in opleiding. Zij vormden van 1976 tot 1988 een kunstenaars duo, daarnaast leefden ze ook samen. Marina Abramovic is een van origine een Servische kunstenaar (Belgrado 1946) en Ulay een Duitse (Sollinge 1943). Geertrui van de Craats (1958), kunstenaar / Maassluis
6. Het begon met het zoeken naar een hobby. Ik was langdurig ziek en had veel tijd. Ik kocht een digitale camera en begon met fotograferen. Heel simpel eigenlijk, geen grote meesters of inspiratiebronnen. Maar mijn fotografie nam pas echt serieuze vormen aan toen ik in contact kwam met Vlaardingen TV, dat zal in 2004 geweest zijn. Ik ging voor hen fotograferen, kwam op allerlei plekken, kreeg veel contacten. Je kan dus ook zeggen dat het begon bij Vlaardingen TV. ? Ton Delfos (1958), fotograaf / Vlaardingen Foto: Bojoura Stolz
7. Mijn werk begint bij Piet Mondriaan, met name bij zijn Appelboom serie; hij begon met een appelboom in rood, het ritme van de takken en de lichtval ertussen fascineerde Mondriaan zodanig dat hij de appelboom zelf ¡®vergat¡¯ om uiteindelijk tot een abstract schilderij te komen. Durven zoeken, dit tasten zonder houvast (Mondriaan wist niet waar zijn schilderend zoeken toe zou leiden), enerzijds vertrouwen op een innerlijke koers en anderzijds alles los laten ¡¡ en toch weten wat je doet! Dat wonder van kunstenaarschap heeft niemand mij zo goed laten inzien als Mondriaan. Esther Didden (1972), kunstenaar / Den Haag
8. Mijn werk is begonnen toen ik als kind, ik denk een jaar of vijf oud, door een bos liep dat in de vroege herfst aan het verkleuren was. Ik was gefascineerd door de grote hoeveelheid ?kleuren die uit de takken kwamen. Door lopend in het bos te bewegen was het alsof ik in een soort drie dimensionaal programma liep. De volgende morgen kregen we op de kleuterschool een film over een kleine Giraffe die door een boze meneer werd gevangen genomen. Dit beeld greep mij zo aan dat ik daarvan een tekening heb gemaakt die ik nog altijd heb bewaard. Want in de fantasie van een kind schuilt voor mij de grootste creativiteit, die het al doende en spelende wijs gaat ontwikkelen. Cees Eykelenboom (1959), kunstenaar / Vlaardingen
9. Mijn?'love affair'?met kunst en mooie spullen is begonnen in Frankrijk. Iedere zomer trokken wij, vader, moeder, zusje en ik, met een afgeladen groene Renault 6 vanuit Assen naar allerlei bestemmingen in Frankrijk om er 3-4 weken te camperen. Ik schijn de hele familie overal iedere kerk en kasteel ingesleept te hebben. Mijn ouders?hadden kasten vol boeken?en cultuur was iets normaals. Zij namen mijn interesse serieus en gaven mij voor Sinterklaas en kerst?bv. Kinderkunstboeken. Ik koesterde ze. Mijn eerste echte liefde was Renoir. ? Vaak ging ik in de schoolvakanties naar mijn oma in Den Haag. Zij had een tijdje een relatie met Ernst; een zonderlinge man die een eigen kamer in haar huis had dat ingericht was als atelier. Ik zat graag achter zijn reusachtige tekentafel en mocht dan met mallen, linealen?en dergelijke tekeningen en schilderijen maken. Ik leerde ook airbrushen. Ernst?nam mij vanaf ongeveer mijn 8ste mee naar het Haags Gemeentemuseum en liet me kennis maken met Mondriaan, Escher, Picasso, Kandinsky en Van Gogh. Verpletterend. Hij kon er zo geweldig over vertellen. Ik nam de ansichtkaarten mee terug naar school waar ik onbegrepen werd aangestaard. Het deerde me niet; ik was geraakt. ? Merel van Haastert (1969), ondernemer o.a. Merel's shop / Den Bommel
10. Mijn begin? Als vierjarige tekende ik al. Op negentienjarige leeftijd hoorde ik het liedje ¡°Hide and Seek¡± van Howard Jones wat grote indruk maakte. Ik denk ook meteen aan de tekening die ik maakte toen ik voor het eerst een afbeelding van ¡®De vinger van God¡¯ van Michelangelo had gezien. Grappig genoeg gaan deze twee voorbeelden ook allebei over ¡®het begin¡¯. In mijn werk zoek ik naar verstilling, een mysterie dat ik voel maar zo moeilijk te vinden en te benoemen is. Alles heeft nu eenmaal met alles te maken. Niets staat echt op zichzelf. ? Marjon Hoogendijk (1963), kunstenaar / Vlaardingen Gedachten-nis (2008) Magnoliastraat / Vlaardingen in opdracht van De Blauwe Periode
11. Mijn begin ligt in 1981 op de zolder van Godelieve van den Hamsvoort. Als zevenjarige achter de etspers, en in het groot stoeiend met lijm, schoensmeer, krijt, was, aquarel, ecoline en verf. Mijn moeder reageerde als volgt op mijn vraag hoe oud ik was toen het begon: Floorlief, De eerste werkjes die ik van jou tegen kom in de map zijn van mei '81. Toen was je dus nog geen 8 jaar. Zoooooooooooo leuk om daar in te neuzen. Ik kwam een tekening tegen, genaamd "de kleine stad" gegroepeerd rond een (halve) aardbol. Precies de tekening die je gemaakt hebt als verhuiskaart toen we naar Amerika gingen. Dat was lagere school tijd!!!!!! Floor Houben (1972), vormgever /Barendrecht
12. Het Van Abbemuseum in Eindhoven stond in dezelfde villawijk als mijn middelbare school. Ik was dertien. De wandelingen in de pauzes reikten precies tot aan het museum. Door die zodoende vertrouwde aanblik durfde ik daar tenslotte naar binnen. Ik zag de schilderijen in het eerste zaaltje en begreep plotsklaps, dat er nog een andere wereld bestond, dan de wereld die ik kende. Meteen daar achteraan wist ik: ¡°Bij die wereld wil ik horen¡±. Het waren, realiseer ik mij nu, niet de schilderijen die mij tot dat plotselinge besluit brachten; het was de beleving van stilte, licht en ruimtelijkheid. De architectuur van A.J.Kropholler vormde kennelijk mijn begin. Margaretha Louwers (1948), kunstenaar / Amsterdam
13. Dat ik kunstenaar zou worden was evident. Als kind had ik geen abonnement op de Tina, maar op het handwerktijdschrift Ariadne. Met diverse kunstenaars in mijn omgeving was het kunstenaarschap mij niet vreemd. Op de middelbare school koos ik handvaardigheid in mijn vakkenpakket en daar maakte ik kennis met Bauhaus (zie afbeelding Bauhaus lamp). De idealen die deze kunstenaarsschool, zowel maatschappelijk, pedagogisch als kunstzinnig ten grondslag legde, deed mij besluiten naar de kunstacademie te gaan. Zodoende leerde ik mijn hang naar moraal en cre?ren te implementeren. Na mijn studie architectonische vormgeving ging ik steeds meer in het schemergebied tussen beeldende kunst en vormgeving werken. ? Annerieke Kooi (1971), co?rdinator Centrum Beeldende Kunst (CBK) Schiedam
14. Mijn begin? Ik zat in het 1 e jaar aan de kunstacademie in Maastricht met het voornemen film te gaan studeren. Voor het vak fotografie moest ik een foto uitzoeken die ik mooi vond. Deze foto van Paul Strand (1890 ¨C 1976) vond ik mooi, er was geen enkele twijfel. Ik wist nog niets van genres en dergelijke, ik had van alles kunnen kiezen maar het werd: ¡® The family: Luzzara, Italy (1953) ¡¯. De foto sprak me aan vanwege de mensen, de onderlinge banden, het schijnbaar afwezig zijn van de fotograaf, de stilte en tijdloosheid. Naar nu blijkt maakte ik destijds een treffende keus: mijn nieuwsgierigheid als fotograaf gaat daar naar uit. ? Mieke Meesen (1973), fotograaf / Den Haag
15. Mijn begin? Ik was een jaar of zestien, en tijdens saxofoonles hoorde ik Billy Holiday¡¯s interpretatie van Summertime. Het was mijn eerste serieuze kennismaking met jazzmuziek. Suzan Overmeer (1973), www.jazz4kids.nl / Leidschendam
16. Als ik ¨¦¨¦n moment moet kiezen kies ik voor de kennismaking met het werk van Piero Manzoni? met name zijn Socle du Monde. Met zijn op een beeldende manier ondervragen van de beeldende kunst, met het besef van de niet vanzelfsprekendheid van kunst is mijn praktijk als beeldend kunstenaar begonnen. Maar er zijn veel belangrijke momenten geweest die doorslaggevend waren voor mijn ontwikkeling; de film van Jan Vrijman over Karel Appel; de interviews van David Silvester met Francis Bacon (gezien op televisie zonder dat ik wist wat ik zag maar wel met een gevoel van herkenning en zelfs een soort thuis komen. Tien jaar later begreep ik wat ik gezien had en waarom ik dat gevoel had); de kennismaking met Samuel Beckett, een schrijver die me nooit meer verlaten heeft. Hans Rikken (1949), kunstenaar / Vlaardingen ? ?
17. Het begin. Toen ik lange tijd thuis ziek op de bank lag, en ik niets anders te doen had, begon ik met tekenen. De tekeningen vond ik wel lelijk, maar ik kon zo mijn zelfmedelijden met humor en cynisme te lijf. Het werden veel tekeningen. Met deze verzameling kreeg ik een werkbeurs. Hierna vroeg ik een fotograaf om de tekeningen te documenteren. Dat ik tekeningen maakte en geld besteedde aan een fotograaf om ze vast te leggen, dat was het begin. Silvia Russel (1969), kunstenaar / Amsterdam Rome series, nr 3 / acryl en houtskool op papier (2010) 2 x 1,5 m Courtesy LMAK projects, New York
18. Ik weet mij te herinneren dat ik in de grote tuin van het ouderlijk huis combinaties maakte van stukken hout en staal die mijn vader verzamelde. Ik trok de voorwerpen uit hun conventionele betekenis en gaf ze een nieuwe. Eigenlijk doe ik nu nog steeds het zelfde maar met een blik die gekleurd is met kennis. Dit beweegt mij te kijken welk traject uit de kunstgeschiedenis mij aanspreekt. ? Ik kom dan aan bij het begin van de industri?le revolutie. Adolph von Menzel die geboren werd in 1815 en stierf in 1905 zag gedurende zijn lange leven van alles komen aan nieuwe technologie. Hij bleef?een leven lang?naar de waarneming schilderen en werd zodoende een chroniqueur van de 19e eeuw. In het jaar nul van het nieuwe Duitsland; 1945, werd Anselm Kiefer geboren. Nadat hij colleges rechten, literatuur en taalwetenschappen studeerde aan de universiteit van Freiburg;?twijfelde hij als leerling van Joseph Beuys?aan de kunstacademie in D¨¹sseldorf of hij schrijver of beeldend kunstenaar was. Beuys heeft hem gemaand een combinatie te maken. Een po?tische en epische totaal ervaring van woord en beeld waarin het thema de oorlog of de verwerking hiervan vaak naar voren komt is veelvuldig het resultaat. ? Ik zie als mens van deze tijd ook weer snelle veranderingen. Veranderingen die ik registreer maar ook interpreteer. Veranderingen waar ik mij soms tegen verzet en soms zelfs integreer in mijn eigen werk. De tijd zal het leren. Frans de Winter (1977), kunstenaar / Vlaardingen
19. Meedoen? Mail je antwoord op de vraag ¡®Bij wie begint jouw werk?¡¯ aan: [email_address]