Zelfverwijzers op de SEH (spoedeisende eerste hulp afdeling) van de ziekenhuizen leiden tot forse extra kosten voor de gezondheidszorg. Het HAP-ECU zorgconcept zou deze ongewenste situatie mogelijk kunnen be谷indigen.
1 of 44
Downloaded 11 times
More Related Content
Het HAP-ECU model als kostenbesparing op SEH. Allan Vafi 2013
1. Spoedeisende Eerste Hulp
De Golden Gate en het HAP-ECU zorgconcept
Allan A. Vafi MD. SUGURI Group
MBA VvAA 2013
Allan Vafi 息
2. Probleemstelling
De HAP/huisartsenpost en SEH/spoedeisende hulp worden
per jaar ongeveer twee miljoen keer bezocht.
Ruim de helft van de bezoekers komt zonder verwijzing op
de spoedeisende hulp.
Volgens zorgverleners komen zes van de tien van deze
'zelfverwijzers' ten onrechte op de spoedeisende hulp,
bijvoorbeeld met wonden die ook de huisarts kan
behandelen of verzorgen.
Zij doen een onnodig beroep op dure spoedzorg, terwijl
mensen met klachten die wel spoedeisend zijn, mogelijk
onnodig lang moeten wachten.
Zelfverwijzers SEH jagen zorgkosten op ; Maart 2011, S. Giesbers, M. Smits en P.H.J.Giesen
Allan Vafi 息
3. Kenmerken SEH
De spoedeisende hulp (SEH) of Eerste Hulp is een
gespecialiseerde afdeling van een ziekenhuis die erop
gericht is medische en verpleegkundige zorg te verlenen
aan ongevalslachtoffers en pati谷nten met acute
aandoeningen of verwondingen
Spoeddiensten maken deel uit van een keten van acute
zorg waarin huisarts en huisartsenpost, meldkamer
verloskundige en ambulance diensten en mobiel medische
teams elk hun aandeel leveren.
Allan Vafi 息
4. Richtlijnen SEH
Een SEH levert acute zorg en beschikt deze gedurende de
openingstijden over voldoende deskundig personeel en
materieel voor herkenning, stabilisatie en resuscitatie van
alle acute medische calamiteiten.
Op een SEH is men in staat een breed scala aan acute
ziekten en letsels in alle leeftijdscategorie谷n te herkennen
en te behandelen of door te verwijzen (Werkgroep
Kwaliteitsindeling SEH, 2009).
Allan Vafi 息
5. Kenmerken van SEH patienten
Schaal- en synergie-effecten bij de spoedeisende hulp Jos L.T. Blank e.a. IPSE TU Delft juli 2013
Allan Vafi 息
6. Instroom van SEH patienten
Verwezen door de huisarts
Binnengebracht via de CPA/ ambulancedienst
Verwezen door EHBO posten; sportvelden
Vanuit het eigen ziekenhuis
Vanuit een ander ziekenhuis
Via de GGZ
Zelfverwijzers
Allan Vafi 息
7. Triage patienten op weg naar SEH
Door verwijzend huisarts
Door ambulancepersoneel (frontlinie)
EHBOers (bv. Sportvelden); andere hulpverleners
Omstanders / familieleden
Zelf
Er bestaan inmiddels al verschillende vormen van een
triagesysteem, waarbij een 'triagist' iemand die belt of
langskomt, verwijst naar de huisartsenpost of spoedeisende
hulp. Ruim een kwart van de mensen heeft hier al ervaring
mee. Uit het onderzoek blijkt dat 80 procent van de mensen
vertrouwen heeft in een triagesysteem. Of ze daar ervaring
mee hebben of niet, blijkt daarvoor niet uit te maken *)
*)-Reitsma-van Rooijen M, Brabers A., de Jong, J. Selectie aan de poort:onterechte zelfverwijzers op de SEH terugdringen.
TSG: vol. 91,2013, nr. 1
-2013 NIVEL in het Tijdschrift voor Gezondheidswetenschappen.
Allan Vafi 息
8. Triage patienten op SEH
Door SEH-/poort arts
Door SEH verpleegkundige (gedoogbeleid)
Een mogelijkheid is bijvoorbeeld om uit te gaan van de NTS
(NederlandseTriage Standaard) urgenties.
De NTS onderscheidt vijf gradaties van urgentie:
1 Levensbedreigend (1%)
2 Spoedeisend (10%)
3 Dringend (34%)
4 Niet dringend (55% incl. 5)
5 Advies
Acute zorg er zit meer aan vast dan u denkt NVZ Zicht op zorg, september 2013
Allan Vafi 息
9. Zelfverwijzers op de SEH
De eerste lijn voorbij Nr. 3 - 15 januari 2002 P.M. Netten, P.M. van der Zee, M.W.P. Bleeker, C.
Inventariserend onderzoek naar zelfverwijzers op de Spoedeisende Hulp
Uit de literatuur blijkt dat zelfverwijzers vooral jonge mannen zijn uit stedelijke gebieden met niet-levensbedreigende traumas
Huisarts en Wetenschap, jaargang 2007, nummer 5:202-206
Allan Vafi 息
10. Keuze voor de Spoedeisende Hulp (1)
De grote meerderheid van de pati谷nten (85%) kiest voor
contact met de HAP.
De HAP en de SEH geven complementaire zorg: de SEH is
vooral gericht op traumas, terwijl de HAP een brede
verscheidenheid aan klachten behandelt.
Zelfverwijzers komen meestal met kleine, niet-urgente
klachten.
*) Giesen P, Franssen E, Mokkink H, Van den Bosch W, Van Vugt A, Grol R. Medische zorg buiten kantooruren:
de huisartsenpost of de spoedeisende eerste hulp? Huisarts Wet 2007;50(5):202-6.
Allan Vafi 息
11. Keuze voor de Spoedeisende Hulp (2)
Het aantal zelfverwijzers op de SEH ligt in Nederland tussen
43 en 70 procent van het totaal aantal SEH-contacten en is
groter naarmate de verstedelijking toeneemt *)
Van hen komt meer dan 80 procent met laagurgente
klachten, die ook door een huisarts gezien kunnen worden.
Deze groep doet dus een beroep op de relatief kostbare
zorg, het personeel en de ruimte van de SEH
M.n. jong volwassenen met kleine traumata of sportletsels
die dichtbij het ziekenhuis wonen
**)
*) De brede betekenis van acute zorg;5 aug 2013 NVZ; Twijnstra Gudde; den Engelsen, Abeln en van der Wees
**)Jaarsma-van Leeuwen I, Hammacher ER, Hirsch R, Janssens M. Pati谷nten zonder verwijzing op de afdeling spoedeisende
hulp: Pati谷ntenkarakteristieken en motieven. NTvG 2000 feb 26;144(9):428-31
Allan Vafi 息
12. Motivatie bezoek aan Spoedeisende Hulp (1)
De ervaren ernst van de klacht (40%)
Vertrouwen in de aanvullende mogelijkheden op de SEH
(22%).
Vertrouwen in de geboden zorg op de SEH (63%).
Mogelijkheid tot aanvullende diagnostiek en behandeling
(59%). Eveneens het belangrijkste motief om niet naar de huisarts of
HAP te gaan (22%)
Ontevredenheid of gebrek aan vertrouwen in de huisarts
(5%).
Diversen: huisarts niet bereikbaar, afstand
te groot, telefonische consultering kost te
veel tijd, gemakzucht
Snoek A. Waarom richting Spoedeisende Hulp? Onderzoek naar motieven van zelfverwijzers. Nijmegen: IQ healthcare; 2006
Allan Vafi 息
13. Motivatie bezoek aan Spoedeisende Hulp (2)
Slechts 3 procent van de pati谷nten meldde dat de huisarts
niet bereikbaar was
12 procent kwam via de GGD nadat het alarmnummer was
gebeld
De meesten komen op eigen initiatief naar de
Spoedeisende Hulp zonder dat ze eerst de huisarts of de
GGD consulteren met als reden dat 65 procent van mening
was met spoed hulp nodig te hebben en in de
veronderstelling verkeerden dat de huisarts hier
onvoldoende op was ingesteld. Veelal had men er niet eens
aan gedacht om de huisarts te consulteren.
14 procent van de pati谷nten maakte duidelijk dat ze de
weg via de huisarts te lang vonden.
Vooral zelfverwijzers bezoeken afdeling SEH
Auteur P.M. Netten, internist in het Bosch Medicentrum.MC 1998
Allan Vafi 息
14. Het zien van zelfverwijzers op de SEH
Zorgplicht: wettelijke zorgplicht voor de zorgverlener
Wet BIG Artikel 47
Het beoordelen van de gezondheidstoestand van de
pati谷nt rekent de BIG tot handelingen op het gebied van
de geneeskunst BIG (artikel1.lid2) artikel 19 bepaalt dat
geneeskunst gerekend wordt tot het deskundigheidsgebied
van de arts, dus het exclusieve domein van de arts
Triage door verpleegkundige is niet toegestaan en
uitsluitend mogelijk o.b. van gedoogbeleid van de overheid
Eenmaal op de SEH zal patient door een arts gezien
moeten worden
Allan Vafi 息
15. Kosten bezoek zelfverwijzers aan
Spoedeisende Hulp
Kosten voor bezoek aan SEH i.p.v. HAP
Kosten voor aanvullende diagnostiek en behandeling
Het is aannemelijk dat het verschil in kosten tussen de SEH en huisartsenzorg in
groter is. Uit onderzoek blijkt namelijk dat de huisarts over het algemeen minder
aanvullend onderzoek doet, minder doorverwijst naar de polikliniek en pati谷nten
minder ter controle terug laat komen. *)
Hanke Bruins Slot (CDA) vraagt zich af hoe groot het bedrag is dat de
zorgverzekeraars ten onrechte uitkeren aan dit soort, volgens Schippers,
onverzekerbare zorg. Zij denkt dat dat veel meer moet zijn dan de 24 miljoen euro
die de eigen bijdrage moest opleveren
Ramingen lopen uiteen van 24-173 mio
(KPMG Plexus;VHN
business case 2012)
*) Zelfverwijzers SEH jagen zorgkosten op MC 66 nr.10;11 maart, S.Giesbers, M.Smits en P.H.J. Giesen
Allan Vafi 息
16. Kosten bezoek zelfverwijzers aan
Spoedeisende Hulp (2)
Een bezoek aan de afdeling Spoedeisende Hulp van een
ziekenhuis kost gemiddeld 256 euro, terwijl een consult bij
de huisarts gemiddeld 47 euro kost en een behandeling bij
een huisartsenpost (buiten kantooruren) 92 euro **)
Een zelfverwijzer is formeel alleen verzekerd als er sprake
is van een acute zorgvraag. Bij niet-acute zorg is de pati谷nt
niet verzekerd.
Eigen bijdrage blijkt juridisch en verzekeringstechnisch niet
mogelijk (brief Edith Schippers) *)
*) Wie op eigen houtje naar de spoedeisende hulp gaat, is formeel alleen verzekerd als er sprake is
van een acute zorgvraag. Bij niet-acute zorg is de pati谷nt niet verzekerd en kan er ook geen eigen
bijdrage worden gevraagd, is de uitleg van Edith Schippers
**)Zelfverwijzers SEH jagen zorgkosten op MC 66 nr.10;11 maart, S.Giesbers, M.Smits en P.H.J. Giesen
Allan Vafi 息
17. Wie betaalt het bezoek aan SEH ?
Een eigen bijdrage van 50 euro waarmee besparing van
24 miljoen euro voor onterechte bezoeken aan de
spoedeisende hulp is juridisch- en verzekeringstechnisch
niet haalbaar
De niet verzekerde zorg wordt nu door de verzekeraars
vergoed *)
De zelfverwijzer zelf ???
de GOLDEN GATE van de SEH
*) Bruins Slot (CDA) vraagt zich af hoe groot het bedrag is dat de zorgverzekeraars ten onrechte uitkeren
aan dit soort, volgens Schippers, onverzekerbare zorg. Zij denkt dat dat veel meer moet zijn dan de
24 miljoen euro die de eigen bijdrage moest opleveren
Allan Vafi 息
18. Negatieve gevolgen bezoek zelfverwijzers
aan Spoedeisende Hulp
Zij doen een onnodig beroep op dure spoedzorg, terwijl mensen met
klachten die wel spoedeisend zijn, mogelijk onnodig lang moeten
wachten
Het gevaar dreigt dat de kerntaak van de SEH, namelijk de opvang,
stabilisatie en diagnostiek van pati谷nten met acute pathologie, in
het gedrang komt
Door dit oneigenlijke gebruik ontstaan lange wachttijden
voor pati谷nten die wel terecht met spoed moeten worden
gezien en worden onnodige kosten gemaakt
De eerste lijn voorbij Nr. 3 - 15 januari 2002 Auteur P.M. Netten, P.M. van der Zee, M.W.P. Bleeker, C.
Allan Vafi 息
19. Verkeerde keuze door zelfverwijzers
voor SEH boven HAP
Niet goed voorgelicht
Parallelle dienstverlening
Meerdere loketten en deuren
Onduidelijke afbakening taken 1e en 2e lijn
HAP/Huisarts niet altijd goed bereikbaar
Telefonische triagedrempel
Dichter bij
Keuze voor zekerheid
Benaming spoedeisende eerste hulp
Zelfverwijzers vormen geen probleem, maar leggen een probleem bloot: domeinen
Menno Gaakeer, SEH-artsKNMG, voorzitter Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen
Allan Vafi 息
20. Knelpunten in de samenwerking en
onderlinge afstemming tussen HAP, CPA en
Spoedeisende Hulp
Gebrekkige samenwerking tussen de HAP, de
ambulancezorg en de SEH in ziekenhuizen kan leiden tot
een ineffici谷nte organisatie van de zorg buiten kantooruren.
Het grote aantal zelfverwijzers versterkt dit nog. Zo zullen
verschillende hulpverleningsinstellingen dezelfde medische
klachten ieder op hun eigen manier benaderen. Ook is het
waarschijnlijk ineffici谷nt en erg kostbaar wanneer drie
medische teams paraat staan voor een relatief klein aantal
pati谷nten, zeker s nachts *)
Cultuurverschillen tussen de 1e en 2e lijn
**)
*) Huisarts en Wetenschap, jaargang 2007, nummer 5:202-206 Medische zorg buiten kantooruren:
de huisartsenpost of de spoedeisende eerste hulp?
**) J.L.M. Schreuder, huisarts, Malden - 19-12-2012 23:56 n.a.v. VPH-KPMG onderzoek spoedeisende medische diensten
(SEMDs). MC 2012
Allan Vafi 息
24. MACRO invloeden (1)
Demografie
totaal aantal SEH-contacten en is groter naarmate de verstedelijking
toeneemt; vergrijzing; alleenstaanden; allochtone bevolking
Economie
bezuinigingen in de zorg; onverzekerden
Politiek en wetgeving
Punten regeeraccoord
*); eigen bijdrage (van de baan)
Het onlangs gesloten regeerakkoord besteedt ruim aandacht aan de basis
spoedeisende zorg en omschrijft enkele maatregelen om de genoemde problematiek
te doorbreken:
1. een ontdubbeling van de infrastructuur voor acute zorg, door SEHs en HAPs
volledig te integreren
2. een populatiegebonden bekostigings-systeem met ruimte voor aanvullende
beloningsafspraken met zorgverzekeraars
*) zie Hoofdstuk 7 van het regeerakkoord 'Bruggen slaan'.(de genoemde 50 is inmiddels van de baan)
Allan Vafi 息
25. MACRO invloeden (2)
Ecologie
mobiliteit
Sociaal Cultureel
sociaal zwakkeren; communicatie en cultuur allochtonen *)
Technologie
ICT; teleconsultering; monitoring; Google-glass
Mensen hebben specifieke motieven voor een spoedeisende hulpvraag, die soms niet stroken met het perspectief van de huisarts.
Er bestaan in dit opzicht onder meer verschillen tussen sociaal-economische en etnische groepen
*) Wensing M, Giesen P. Spoedeisende geneeskunde: het pati谷ntenperspectief. Huisarts Wet 2000;43:503-6
Allan Vafi 息
26. MACRO invloeden (3)
Internationaal
grensoverschrijdend verkeer
Stakeholders
HAP ontwikkelingen; zorgverzekeraars; CPA; verpleegtehuizen; sport en
recreatie; gemeenten; locale politiek; banken
Allan Vafi 息
27. MESO
Definitie markt
Behoefte van de markt
Marktsegmenten
Concurrenten
Nieuwe toetreders
toeleveranciers
Marktspecifieke technologie谷n
Allan Vafi 息
28. MESO invloeden (1)
Definitie markt
Positie:
Marktaandeel:
1e-2e lijns gezondheidszorg
SEH in Ziekenhuis; Huisartsenposten
Zelfverwijzers (85% naar de HAP)
Behoefte van de markt
Behoeften:
Functionaliteiten:
Technieken:
Adequate opvang ongeacht type vraag
SEH faciliteiten vlgs kwaliteitswetgeving
SEH protocollen; ATLS *)
Marktsegmenten:
zelfverwijzers; verwezenen; CPA
*) Advanced Trauma Life Support
Allan Vafi 息
29. MESO invloeden (2)
Concurrenten SEH
Direct:
Indirect:
HAP; huisartsenpraktijken
EHBO posten
Nieuwe toetreders
mogelijk nieuwe samenwerkingsvormen
1e en 2e lijn
Toeleveranciers SEH
Ontwikkelingen
(extreme) sportbeoefening; comazuipen
Marktspecifieke SEH technologie谷n
Technieken
geavanceerde diagnose- en
triagesystemen
Methodieken
NTS; ATLS
Allan Vafi 息
31. MICRO invloeden
Bedrijfsmodel
Inkoop
Management
P&O
Opleidingen
Financi谷n
Service
Opslag en transport
Methoden/technieken
ICT
combinatie ECU en HAP
centraal; via ZH combinaties
besluitvorming ECU-HAP cluster
verpleegkundigen;arts assistent;
seh arts; med specialist
ATLS
omzet/DOT HAP en ECU
vanuit ziekenhuis
ZH; CPA
Triage systemen; SEH protocollen
ATLS
EPD; ICT; chipsoft; monitoren;
telemetrie
Allan Vafi 息
32. Marketingconcept
Nieuw zorgconcept
Emergency Care Unit (ECU)
i.c.m. hieraan verbonden HAP
Wat is het?
2 seri谷le units met verwijsgang
Wat doet het?
alle vormen van spoedeisende
hulp opvangen zonder Golden Gate
Wat betekent het?
duidelijkheid, vermijden van dubbel
werk en kostenbesparing
Allan Vafi 息
33. Lijst opties
o.b.v. outside-in analyse
Voorlichtingscampagne m.n. in de stedelijke gebieden
Betere afstemming/samenwerking 1e en 2e lijn
Nadrukkelijk huisartsen betrekken m.b.t. de zelfverwijzers
problematiek
Afstemming HAP-SEH-CPA
(telefonische)toegankelijkheid HAP verbeteren
Verbeteren diagnose- en triagesystemen in de frontlinie
Verbetering triage op sportvelden e.d.
ECU zorgconcept (Emergency Care Unit )
ECU-HAP constructie als seri谷le samenwerkingsvorm
Gezamenlijke inzet personeel en middelen door HAP-ECU
Allan Vafi 息
34. Kansen
Selectie beste kansen
Originaliteit:
Realiseerbare score:
ECU-HAP;
seri谷le samenwerking
hoog (%?)
Beslissingsanalyse marktonderdelen:
Bestaande
modificatie bestaande SEH-HAP
Nieuwe
creatie nieuwe ECU-HAP
Productportfolio:
Bestaande
Nieuwe
ECU problematiek scheiden van
oneigenlijke huisartsenproblematiek
comazuipers; extreme sports
Allan Vafi 息
35. Strategische opties
Voorlichting in huisartsenpraktijken en bij het grote publiek
(d.m.v. Overheids-, voorheen Postbus 51 campagne) *)
Diagnose- en Triagesystemen; geavanceerde technologie
Seri谷le rangschikking 1e-2e lijn via het HAP-ECU model
-ECU binnen het ziekenhuis positioneren volgens het ICU model
-Directe verbinding ECU-HAP
-ECU alleen toegankelijk via HAP verbinding en ambulancesluis, niet via een
buitendeur
*) Minister Schippers hoopt dat met goede voorlichting mensen zich eerder melden bij de goedkopere
huisartsenpost
Allan Vafi 息
36. Uitvoeringsplan
enkele aspecten
Businessplan
nieuwe samenwerkingsvorm
Financi谷le aspecten
m.n. 1遜 lijns diagnostiek
Managementstructuur
Hybride ? Incorporeren SEH arts ?
Personeel
gemeenschappelijke pool ?
Omvormen SEH tot ECU sluiten Golden Gate
Aanpassing HAP
verbindingsgang; 1遜 lijns lab &
R旦ntgen; evt. nachtopvang
Allan Vafi 息
37. Randvoorwaarden
Gezamenlijke intentie
ZH;HAP;stakeholders
Gedragen door 1e en 2e lijn
huisartsen en ziekenhuis
Bouwkundige mogelijkheden
aanpassing/ nieuwbouw
Functionele afspraken
onderlinge afstemming
Financi谷le afspraken
verrekeningsystematiek
Allan Vafi 息
38. Verdere aanbevelingen
Bestudering werkzame seri谷le modellen in het buitenland
Meting effectiviteit voorlichtingscampagnes
Communicatie verbetering 1e en 2e lijn m.b.t. onderlinge
cultuurverschillen
Streven naar het vastleggen van een HAP-ECU als noodzakelijke ziekenhuisvoorziening
in het kader van de Kwaliteitswet Zorginstellingen
Allan Vafi 息
39. Toetsing vraagstelling
Zou het mogelijk zijn om het oneigenlijk (en als zodanig niet
verzekerd) gebruik van de dure 2e lijn SEH voorzieningen door
zelfverwijzers te voorkomen, waarmee zowel een aanzienlijke
kostenbesparing kan worden verkregen als ook snellere- en
effectivere behandeling van patienten die w辿l op de SEH
thuishoren.
Met het ECU-HAP concept wordt zowel de SEH omgevormd tot een
intramurale niet direct toegankelijke ECU afdeling, vergelijkbaar
met de ICU, als ook de zelfstandig functionerende HAP muraal
met het ziekenhuis verbonden als enige ambulante toegangspoort
tot de 2e lijn buiten kantooruren.
Hiermee verdwijnt de Golden Gate voor zelfverwijzers
Allan Vafi 息
40. GOLDEN GATE
SEH met HAP
AMBULANCE
SLUIS
SEMD met HAP*)
ECU met HAP
AMBULANCE
SLUIS
*) SEMD= SpoedEisende Medische Dienst; Artikel: E辿n spoedzorgloket buiten kantoortijd NPH en KPMG Plexus
Medisch Contact | 14 december 2012 | 67 nr. 50
AMBULANCE
SLUIS
Allan Vafi 息
41. SEMD model
Voordelen
Zelfverwijzers bereiken niet de 2e lijn
Afstemming/ kennisuitwisseling 1e en 2e lijn
Bezwaren
Hybride structuur: geen HAP, geen SEH
Nieuwe structuur naast bestaande HAP
Cultuurverschil tussen SEMD (meer ziekenhuiscultuur) en HAP
Meer aanvullende diagnostiek en behandeling in SEMD
Veel terugverwijzingen zelfverwijzers naar huisarts/ HAP
Triage door verpleegkundige (?)
De Spoedeisende Medische Dienst (SEMD) leidt tot afstoten van diensten door huisartsen en een ontkoppeling van de huisartsen
dagzorg en de ANW zorg. Het stelselmatig afpoeieren van pati谷nten met laag urgente klachten op de SEMD is arts onwaardig
De SEMD zal ook leiden tot chaos vanwege de andere bedrijfscultuur en belangen van de huisartsen(post) en de SEH
P.H.J. Giesen, huisarts, NIJMEGEN - 20-12-2012
J.L.M. Schreuder, huisarts, Malden - 19-12-2012
Allan Vafi 息
42. GOLDEN GATE
SEH met HAP
HAP
deur
X
deur
SEH
Gang naar ZH
X
ECU met HAP
X
X
SEMD deur
CPA poort
SEMD met HAP
X
X
X
X
X
X
X
Allan Vafi 息