3. 3 Pensioenplagen Lage beurskoersen Lage rente Signalen wijzen op langdurig lage rente Lang leven Betere balans pensioen - arbeidsperiode Zet sprint in levensverwachting door?
4. Groenboek Pensioenen Uitgangspunten Lidstaten zijn verantwoordelijk voor pensioen Er is niet 辿辿n ideaal pensioensysteem De uitdagingen in alle lidstaten gelijk Vergrijzing: babyboom en laag geboortecijfer Veranderingen in pensioenstelsels Noodzaak hogere effectieve uittredeleeftijd: verhoging pensioenleeftijd, stimulansen langer doorwerken Overgang van 1 naar 2 pijlers
5. Groenboek Pensioenen Gevolgen financi谷le en economische crisis Zwakke plekken pensioensystemen: kapitaalgedekte pensioen moeten crisisbestendig worden gemaakt Vraagtekens bij effectiviteit omkeerregel Aanvullende kapitaalgedekte pensioenen verminderen druk overheidsfinanci谷n
6. Geco旦rdineerde aanpak Zorgen voor een adequaat en houdbaar pensioen Langer doorwerken moet mogelijk zijn om meer pensioen op te bouwen Moet er een definitie komen voor een adequaat pensioen ?
7. Geco旦rdineerde aanpak Balans tussen arbeids- en pensioenperiode 1/3 van het volwassen leven wordt in pensioen doorgebracht Was 25, 30% dus langer doorwerken om trend te stoppen Hoe kan een effectievere pensioenleeftijd bereikt worden? Arbeidsparticipatie 60 jarigen van 50 naar 75 % in 2020: Goed gezondheidsbeleid is effectief en vermindert de druk op pensioenstelsel Leren van elkaars beste practices Moet pensioenleeftijd automatisch aangepast worden vanwege levensverwachting?
8. Wat leert ons dit ? 1. Pensioen is gedeelde verantwoordelijkheid Overheid Werkgever Werknemer Ondernemer/zzp-er/DGA
9. Wat leert ons dit ? 2. Absolute zekerheid bestaat niet Pensioen is nooit 100% zeker geweest Verder kijken dan pensioen alleen Zelf sparen belangrijker Niet alle eieren in 辿辿n mandje
10. Wat leert ons dit ? 3. Pensioen zal nooit meer hetzelfde zijn Onzekerheid tav hoogte en ingangsdatum Beleggings- en langleven risico bij deelnemer Pensioenbewustzijn v坦坦r eerste leesbril Pensioenregister uitstekend hulpmiddel
11. Wat leert ons dit ? 4 . Betere balans werken en pensioen Menselijk kapitaal en overig vermogen beter benutten Vermogen in eigen woning Werknemer verantwoordelijk onderhoud menselijk kapitaal Rol werkgever cruciaal Langzaam met pensioen Langer flexibel en parttime doorwerken
12. Nieuwe pensioendenken Pensioen bestaat uit vijf pijlers Langzaam met pensioen Doorwerken na 65 wordt stoer Eigen woning als vermogen belangrijker Groter pensioenbewustzijn en meer eigen verantwoordelijkheid Werkgever cruciale rol Financi谷le planning:pensioen-APK
14. De kracht van de vijf pijlers Er is meer pensioenvermogen dan men denkt Denk aan goede beleggingsmix Relatief minder kwetsbaar: Niet alle eieren in 辿辿n mandje Meer flexibiliteit
Editor's Notes
Koptitel is lettergrootte 32 Subtitel is lettergrootte 20
Het is op dit moment al lastig om inzicht en overzicht te krijgen wat betreft het werknemerspensioen. De ervaring op de Pensioen EHBO in Tilburg is dat mensen het wel willen weten maar dat ze het lastig vinden om bijvoorbeeld het UPO te begrijpen. Ervaring: mensen willen met iemand praten die ze niet per se iets wil verkopen. Mensen willen geholpen worden: hoeveel krijg ik, is dat wel genoeg? Kan ik eerder stoppen met werken? Ik denk dat het een logische stap is dat we verder gaan kijken dan pensioen en lijfrente alleen. Er zijn vijf pensioenpijlers. We moeten de kracht daarvan benutten. De vierde pijler: doorwerken, flexibel parttime bij dezelfde werkgever of elders. Veel mensen willen na pensionering parttime wellichjtiets gaan doen dat ze altijd al hebben willen doen.We hebben straks alle handjes nodig. Wg moeten daar op in spelen. WG moeten oudere werknemers niet langer zien als een kostenpost die vaak ziek is. Wg moeten oudere werknemers een andere rol geven.GD: langzaam met pensioen en 2 of 3 dagen doorwerken na 65.. Bij het maken van totaalplaatje hoort ook het eigen vermogen, inclusief de overwaarde van de eigen woning. Spaarrekening= flexibel. Wel 1,2% vermogensrendementsheffing. GD: niet alle eieren in 辿辿n mandje .Dan benut je de kracht van de vijf pijlers.
Op driebelangrijke terreinen die voor pensioenfondsen en verzekeringmaatschappijen van belang zijn ongunstige ontwikkelingen die elkaar versterken Vuistregel: van pensioenuitkering is 1/3 ingelegde premie en 2/3 rendement. Als rendement (rente en/of beurskoersen) tegenvalt: lager pensioen of hogere premie Laatste vijftig jaar is levensverwachting 65-jarige met 2,9 jaar toegenomen. 1,4 jaar daarvan toe te rekenen aan periode na 2000! Dus geen geleidelijke stijging. Zet die lijn zich door? Als we pensioendatum gelijk willen houden: of lagere uitkering of hogere premie. In rapport Goudszwaard (houdbaarheid pensioenstelsel): rek is uit de premie. Aanpassen pensioendatum aan levensverwachting. Zelfde lijn Pensioenakkoord sociale partners: langer werken voor hetzelfde pensioen. Hadden we meer buffers moeten hebben? Dekkingsgraden van meer dan 200%. Dak repareren als de zon schijnt. Maar: premieholidays, premieterugstortingen naar sponsor.
Overheid moet zorgen voor een robuuste AOW (indexering wordt robuuster), goede toezichtswetgeving, goed voorlichting enz. Werkgever zegt pensioen toe. 95 wn neemt in een pensioenregeling deel, Meesten in bpf/opf. Daar dekkingsgraden door drie pensioenplagen te laag. Wn heeft ook een eigen verantwoordelijkheid voor zijn inkomen voor later.
We zullen tav ons pensioen met meer onzekerheid moeten leven. Gevolg Pensioenaccoord sociale partners 2010: pensioen gaat meeademen met levensverwachting en met financi谷le positie pensioenfonds.
Na volgend jaar zal werknemerspensioen nooit meer hetzelfde zijn.De belangrijkse verschillen met nu zullen zijn: Deelnedmer loopt salle risicos. De werkgever zal bij tekorten als sponsor niet meer bijstorten.
Het is op dit moment al lastig om inzicht en overzicht te krijgen wat betreft het werknemerspensioen. De ervaring op de Pensioen EHBO in Tilburg is dat mensen het wel willen weten maar dat ze het lastig vinden om bijvoorbeeld het UPO te begrijpen. Ervaring: mensen willen met iemand praten die ze niet per se iets wil verkopen. Mensen willen geholpen worden: hoeveel krijg ik, is dat wel genoeg? Kan ik eerder stoppen met werken? Ik denk dat het een logische stap is dat we verder gaan kijken dan pensioen en lijfrente alleen. Er zijn vijf pensioenpijlers. We moeten de kracht daarvan benutten. De vierde pijler: doorwerken, flexibel parttime bij dezelfde werkgever of elders. Veel mensen willen na pensionering parttime wellichjtiets gaan doen dat ze altijd al hebben willen doen.We hebben straks alle handjes nodig. Wg moeten daar op in spelen. WG moeten oudere werknemers niet langer zien als een kostenpost die vaak ziek is. Wg moeten oudere werknemers een andere rol geven.GD: langzaam met pensioen en 2 of 3 dagen doorwerken na 65.. Bij het maken van totaalplaatje hoort ook het eigen vermogen, inclusief de overwaarde van de eigen woning. Spaarrekening= flexibel. Wel 1,2% vermogensrendementsheffing. GD: niet alle eieren in 辿辿n mandje .Dan benut je de kracht van de vijf pijlers.