�ݺ�ߣ

OntwikkelingspsychologieHet lagereschoolkind(6 jaar – 12 jaar)

OverzichtDe lichamelijke ontwikkelingDe motorische ontwikkelingDe perceptuele ontwikkelingDe tekenontwikkelingDe seksuele ontwikkelingDe sociaal-emotionele ontwikkelingDe cognitieve ontwikkelingDe taalontwikkelingDe schoolse ontwikkelingDe morele ontwikkelingDe spelontwikkelingDe persoonlijkheidsontwikkeling

Lichamelijke ontwikkeling‘Eerste strekking’Ledematen groeien sneller dan hoofd‘Klein kind’-kenmerken verdwijnenTandenwissel Gezicht en lach veranderenGedurende hele lagereschoolperiode

Motorische ontwikkelingLichaamsbeheersing Oog/hand-coördinatie  10 jaar: ‘het volmaakte kind’

TekenontwikkelingRond 7 j: Visueel realismeRealiteitszin , meer detailsBvb. rondjes worden handen met vingers, mensen krijgen een nek, lijntjes worden benen met volume, juistere lichaamsproporties, etc.Weergeven van bewegingenRekening met ruimte en tijd (vanaf 9 j)Realiteit > fantasieCreativiteit = subtieler en complexer

Perceptuele ontwikkelingKleutersGeleid door opvallende kenmerkenLagereschoolkinderenWaarneming zelfstandig ‘richten’Gedetailleerder en systematischerBvb. zoek 10 ≠ tussen 2 tekeningen

Seksuele ontwikkelingLatentiefase (Freud)Seksuele ontwikkeling = stilgevallenTerugdringen seksuele gevoelens tvv schoolse kennisJongens/meisjes: weinig interesse voor elkaarMAAR kritiek!

Seksuele ontwikkeling6 tot 8 jaarVerliefdhedenAanraken/strelen geslachtsdelen, maar niet openbaarSchuine moppen met seksueel geladen woorden = populair

Seksuele ontwikkeling8 tot 10 jaarGevoelens verliefdheid Lichamelijk contact opzoeken, hoewel onschuldig, bvb. handjes vasthouden, arm om elkaar, …Groepsnorm = heteroseksualiteitSeksestereotiep rolgedragVoortplantingsverhaal = vrij duidelijk1ste kenmerken puberteit ‘kunnen’ verschijnen

Seksuele ontwikkeling10 tot 12 jaarVerliefdheid: hevige emotiesBelangstelling volwassen seksualiteit Maar ook ‘preutsheid’Beginnende puberteit  schaamte ?Eerste menstruatie kan optreden

Sociaal-emotionele ontwikkelingDrie thema’s:GehechtheidSociale relaties en vriendschappenPesten

Sociaal-emotionele ontwikkeling1. GehechtheidInvloed op relaties en emotiesOnveilige hechting in verleden Knuffelen, geborgenheid, … op schoot, maar houden het daar geen minuut uit. Nood aan structuur, voorspelbare situaties waardoor meer ‘veiligheidsgevoel’, meer op gemak.Veilige hechting in verledenBasisvertrouwen  kunnen autonoom functioneren‘Goed vastgezeten hebben om goed los te komen’

Sociaal-emotionele ontwikkeling2. Sociale relaties en vriendschappenOmgang leeftijdsgenoten = ‘Sociale leerschool’Bvb. omgaan met verschillende karakters, leren hoe conflicten ontstaan en hoe ermee omgaan, etc.Eén-sekse-groepen Meisjes met meisjes, jongens met jongensEinde LS: groepjes mengen zich meer Van plagen en uitdagen naar flirten en hofmakerij

Sociaal-emotionele ontwikkeling2. Sociale relaties en vriendschappenVriendschap kent evolutieSamen dingen doen/delen en dezelfde dingen leuk  iemand ‘nodig’ hebben, problemen oplossen en geheimen vertellenEinde vriendschapBvb. door verhuis, ruzie, …= pijnlijke ervaring ~ liefdesverdrietGeen vrienden ≠ normaal & negatief voor ontwikkeling!

Sociaal-emotionele ontwikkeling3. Pesten= proces waarbij een groep/pestkop zich tegen een enkeling keert die zich niet (meer) kan verwerenDrie partijen:Pestkoppen of pestersDe gepeste, slachtoffer of zondebokDe middengroep

Sociaal- emotionele ontwikkeling3. PestenPESTEN MEE!Bewondering PesterEigen voordeelMIDDENGROEPAngst zelf gepestMerken pesten niet opBescherming gepesteOnverschilligheidPESTEN NIET MEE!

Sociaal-emotionele ontwikkeling3. PestenPesten ≠ PlagenOngelijke machtsverdelingDesastreuze gevolgen voor gepestePesten = Groepsnorm?ZondebokverschijnselWie? Iedereen kan ‘gepest’ worden, ‘anders’ zijnOok pestkoppen geen speciale kenmerkenBeiden zwijgen over pestenLevenslange gevolgen voor pesters en gepesten

Sociaal-emotionele ontwikkeling3. Pesten aanpakken: Hoe?Preventief (om pesten te vermijden) Erover ‘praten’, liefst algemeen

Pesten ‘op zich’ = ! en dat willen we niet op school (= anti-pest beleid)

Alle partijen betrekken bij preventie van pesten

Duidelijke afspraken en gedeelde verantwoordelijkheid

Sociometrische schaal  risico-kinderen detecterenCuratief (om pesten op te lossen) Erover praten, algemeen (!) om vermijdingsreacties of minima-liseren te ontwijken

Alle partijen betrekken in oplossing

Eventueel individuele gesprekken met pesters, gepeste(n) (en ouders?): waarom? + afspraken

Andere school  Niet altijd een oplossing! Integendeel: ‘nieuwe’ leerlingen = ‘anders’.Cognitieve ontwikkelingConcreet operationeel stadium (Piaget)Realistische, concreet voorstelbare situaties‘Gedachtenhandelingen’  Probleemoplossing Reversibel denken: okéConservatienotie: oké, zolang ‘concreet’!Organisatie van gedachten: okéPositie van andere innemen: okéToestand + proces (= identiteitsprincipe): okéSeriatie: okéTransitief denken: okéKlassen/deelklassen: oké

Cognitieve ontwikkelingMagisch denkenOnderscheid ‘echt/niet echt’ = duidelijkPure fantasie: afgedaanVoorkeur: dingen die ‘echt’ zijn of ‘echt kunnen zijn’Bvb. verhalen met realistische kenmerken (over ridders en koningen, in een veraf gelegen gebied, etc.)Toch: ‘magisch’ denken aanwezig!

TaalontwikkelingVolwassenentaalSoms fouten:Moeilijke woorden: bvb. fjord, skeeler, ‘heps’ ipv ‘hesp’, etc.Verkeerde vervoegingen: bvb. ik valdeipv viel, ik loopteipv liep, etc.Vreemde uitdrukkingenMetalinguïstisch bewustzijnTaal = regels + afspraken, experimenteren mogelijk!Bvb. taalspelletjesInteresse in ‘vreemde’ talen

Schoolse ontwikkelingOvergang kleuterklas - 1ste leerjaarSchoolrijpheidsvoorwaardenAanlegOmgevingZelfbepalingKritische noot: Kind niet aangepast aan school of school niet aangepast aan kind?

Schoolse ontwikkelingDrie schoolse vaardigheden:LezenSchrijvenRekenen

Schoolse ontwikkeling1. LezenVoorgeschiedenisAlgemene vaardigheden:Bvb. woordenschat, concentratie, regels naleven, geheugen, visuele discriminatieSpecifieke vaardigheden:Bvb. verbanden tussen beeld en klank, etc.Spellend  Herkennend  Begrijpend

Schoolse ontwikkeling2. Schrijven= 2de communicatiemiddel, na spreektaal‘Schrijfrijp’: Algemene voorwaardenBvb. taalbeheersing, zintuigen, concentratie, emotioneel evenwicht, motivatie om te lerenSpecifieke voorwaardenBvb. grove en fijne motoriek, lichaamsbesef, ruimtelijke oriëntatie, vormonderscheidings-vermogen, oog/hand-coördinatie, laterisatie, gevoel voor ritme, automatiseren

Schoolse ontwikkeling2. SchrijvenDoel: begrijpelijk schrijvenOefening baart kunst!

Schoolse ontwikkeling3. RekenenGetalbegrip = voorwaardeTellenCorrespondentieClassificatieSeriatie Bewerkingen:Concreet  Meer abstractAutomatismen  cijferen  vraagstukken

Schoolse ontwikkelingAls de ontwikkeling ANDERS loopt…LeerproblemenMoeilijkheden bij het leren van schoolse vaardighedenPrimair (= leerstoornissen) en secundairLeerstoornissenOorzaak niet in omgeving, bvb. slecht onderwijs, afwezigheidOorzaak bij individu, maar niet tgv handicap/ ziekte, bvb. mentale achterstand

Schoolse ontwikkelingLeerstoornissen‘Verborgen handicap’Onderkenning via signalen, bvb. welbevinden , uitvluchten om bepaalde taken niet te maken, huilen, etc.(Nog) geen oplossingen! Ermee leren leven en omgaan!

Schoolse ontwikkelingAls de ontwikkeling ANDERS loopt…Drie leerstoornissen:DyslexieLeren lezen = probleemDysorthografieFoutloos schrijven (spellen) = probleem Meestal samen met dyslexie

Schoolse ontwikkelingDyscalculieLeren rekenen = probleem(Dysgrafie)Schrijven (motorisch) = probleemMaar geen ‘leerstoornis’

Schoolse ontwikkelingAls de ontwikkeling ANDERS loopt…ADHD‘Attention Deficit Hyperactivity Disorder’Geen leerstoornis, wel vele leerproblemenDrie kenmerken:AandachtstekortOveractiviteitImpulsiviteit

Schoolse ontwikkelingVele bijkomende problemen:Bvb. onhandigheid, leerbaarheid laag, leerproblemen en soms leerstoornissen, emotionele moeilijkheden, slaapproblemen, relationele en gedragsproblemenAanpak:Medicijnen ‘Rilatine’ helpt ‘normale ontwikkeling’ bevorderenMaar neveneffectenMultidisciplinaire aanpak aangewezen

�ݺ�ߣ

Hoofdstuk 6ppt

More Related Content

Hoofdstuk 6ppt