Onlinegeletterdheid bij Nederlands Nieuwe inzichten en uitdagingen
•
1 like•591 views
ICLON Good Practice Day Talen 30-01-2015 2015 Workshop
Onlinegeletterdheid bij Nederlands Nieuwe inzichten en uitdagingen
- 2. Leraar Nederlands Lerarenopleider Coördinator Talen APS Leraar Nederlands 2003- Promotieonderzoek onlinegeletterdheid 2012-
- 3. • Literatuuronderzoek Definitie √ • Survey leraren: vinden, weten en willen √ • Meetinstrument onlinegeletterdheid √ • Pilot Ontwerpen en uitproberen lesmateriaal en didactiek (nu) • Grootschalig implementatiestudie (2015-16) promotieonderzoek
- 4. Nieuwe geletterdheid 1. Jeroen  Clemens 1. 2
- 7. 1. zijn digital natives competent online? 2. sluit ons onderwijs aan op nieuwe informatiemaatschappij 3. heeft Nederlands / taalonderwijs een nieuwe opdracht ?
- 11. Welkom op de volledig vernieuwde website van de Volkskrant Door: Philippe Remarque 2 oktober 2014, 04:56 •U kunt er fijne internet-dingen mee doen als opsturen aan vrienden of op Twitter zetten •En wij kunnen de diepgang van onze journalistiek combineren met alle voordelen van internet: er andere artikelen bij zetten, rechtstreekse bronnen, Twitter-feeds en bewegend beeld •We zetten multimediale producties op de site en door onze fotoredactie samengestelde beeldreeksen.   Â
- 13. • niet lineair, hyperteksten (geen inleiding, kern, slot) • combinatie teksten (andere artikelen bij zetten, rechtstreekse bronnen) • informatie verandert voortdurend (andere artikelen bij zetten, twitterfeeds) • multimediaal en multimodaal • kwaliteit onduidelijker, zelf bepalen • combinatie lezen en schrijven nieuwe tekstkenmerken
- 14. • Anekdotisch bewijs • PISA 2006 online: 18% (5-80) • 'that these students may find it difficult completing their studies and, later on, looking and applying for work, filling out forms to pay their taxes or even reserving a seat on a train' (OECD, 2011) • ORCA 2005-nu Leu, Coiro e.a. (Online Reading Comprehension Assessment): veel uitvallers online  lezen  is  moeilijk Â
- 15. • sommige leerlingen heel goed in traditioneel tekstbegrip maar slecht in online tekstbegrip en andersom (Coiro 2007) • (Coiro 2011) a. voorkennistoets / b. offline tekstbegripstoets / c. online tekstbegripstoets: 16% van c niet verklaard door a en b • (Afflerbach & Cho, 2010) meta-onderzoek 1995-2010 vonden bij online lezen strategieën die 'appeared to have no counterpart in traditional reading' vraagt additionele vaardigheden
- 16. • vraaggestuurd onderzoekend lezen 
 in steeds veranderende informatieomgeving Online Research and Reading Comprehension (Leu 2014) • op zoek naar informatie • beoordelen kwaliteit en bruikbaarheid: evaluatie • zelf creëren nieuwe betekenissen vanuit meerdere online bronnen: synthese • vraagt veel meer van zelfsturing leesproces online is complexer
- 17. • V1/ L: zoekend lezen online (zoekvragen, zoekmachines) • V1/ E: zoekresultaten interpreteren, beoordelen op kwaliteit en bruikbaarheid, delen informatie kiezen; kritisch lezen; • V2/S: samenvoegen van informatie uit meerdere bronnen tot samenhangend antwoord • V3/C: Antwoord communiceren op nieuwe (digitale) manieren • Nadruk op hogere orde vaardigheden LESC Locate, Evaluate, Sythesise & Communicate Verwerven Verwerken Verstrekken
- 18. • (nieuw) monitoren leesproces online • (nieuw) multimediale teksten interpreteren • (nieuw) nieuwe tekststructuren & tekstsoorten • (nieuw) omgaan met veranderende teksten • (anders / veel belangrijker ) leesstrategieën bv zoekend lezen • (anders / veel belangrijker) kritisch lezen nieuw en anders
- 19. Online Surveyonderzoek (Clemens 2014)
 
 309 leraren Nederlands (15 uit Vlaanderen) •nieuwe vaardigheden : 86% •nieuwe vaardigheden in onderwijs 92% •nog onbekend wat en hoe •behoefte professionalisering: 77% •Rapport te vinden op Kennisnet Onderwijs (1) Leraren
- 20. • onlinegeletterdheid niet in • eindtermen, referentieniveaus, schoolboeken / lesmateriaal (SLO, Uitgevers) • toetsen / examens (CITO, uitgevers) • leerplan, curriculum & schoolplan lerarenopleiding & scholen Onderwijs (2) context
- 21. • teksten met vragen voldoet niet • meer nadruk op (nieuwe) strategieën • online teksten / lezen gaan gebruiken • hardop denken / samen lezen (Kiili, Leu 2012) • reciprocal teaching (leu e.a.) • van gestuurd naar open opdrachten Onderwijs (3) Didactiek
- 22. Common Core State Standards USA (Leu et al., 2014) •Nieuwe uitgangspunten bij ALLE vakken 1. An emphasis on higher level thinking during reading and writing instruction; 2. A focus on acquiring skills in the new, digital literacies of online research and comprehension" (Leu et al., 2014) •Kerndoelen: •AS-W 8. Gather relevant information from multiple print and digital sources, assess the credibility and accuracy of each source, and integrate the information while avoiding plagiarism." Leren van een ander
- 23. Testomgeving onlinegeletterdheid Nederlandse versie ORCA ( Online Reading Comprehension Assessment) instrument Programmeurs: drie leerlingen van 15 (betekenisvol leren) Nu klaar in Beta. Wordt gebruikt in pilot Vathorst Fase 3: testomgeving
- 24. Vathorst Sectie Nederlands a. Uitgangspunten, doelen vaststellen: 
 kader LESC / VVV b. Opdrachten en didactiek (her)ontwerpen c. Uitproberen, evalueren en bijstellen d. Voormeting, nameting, controlegroep Fase 3: ontwikkelen en uitproberen pilot
- 25. jeroenclemens.nl Leerdoel Uitwerking Leerling kan zoekvragen formuleren • Geef leerling een onderwerp en een leesdoel. Hij formuleert zoekvragen, overlegt met mede-leerling en stelt bij • Geef leerling een opdracht waar hij zelf een probleemstelling van maakt en zoekvragen opstelt • In Duo of groepje of DDU : nadenken en/of brainstormen over vragen die je kan stellen om goed informatie te vinden. Bedenk zelf een leerdoel in deze fase • Bedenk een uitwerking / opdracht en didactiek Fase 1 Verwerven
 Zoekvaardigheden
- 26. jeroenclemens.nl Leerdoel Uitwerking De leerling kan informatie toetsen op betrouwbaarheid Laten nadenken over verschil informatie online en offline. 
 Laten brainstormen over criteria van goed informatie online. Maak schema: Offline / Online Criteria samen bepalen en aanvullen door docent. Toepassen op bronnen gegeven door docent Toepassen op bronnen, gevonden door leerling  Bedenk leerdoel in deze fase Bedenk uitwerkingen: activiteiten en didactiek Fase 1 Verwerven 
 Evaluatievaardigheden
- 27. jeroenclemens.nl Leerdoel Uitwerking De leerling kan informatie toetsen op betrouwbaarheid Laten nadenken over verschil informatie online en offline. 
 Laten brainstormen over criteria van goed informatie online. Maak schema: Offline / Online Criteria samen bepalen en aanvullen door docent. Toepassen op bronnen gegeven door docent Toepassen op bronnen, gevonden door leerling  Bedenk leerdoel in deze fase Bedenk uitwerkingen: activiteiten en didactiek Fase 2 Verwerven 
 Evaluatievaardigheden
- 28. jeroenclemens.nl leerdoel uitwerking Leerling kan lees- /onderzoeksresultaten delen met medeleerlingen in een wiki / middels een blog / …… leraar maakt een wiki voor de klas leerlingen hebben gezamenlijk onderzoeksvraag iedere leerling / duo zijn verantwoordelijk voor deelvraag antwoorden komen op verschillende pagina’s van wiki eindproduct is gevulde wiki in elk geval tekst, maar aanvullend ook video, animatie, infogrammen, etc mogelijk Bedenk leerdoel in deze fase Bedenk uitwerkingen: activiteiten en didactiek Ontwerpen Fase 3 Verstrekken Communiceren online
- 29. • gesprek CITO; uitnodiging SLO • workshops lerarenopleidingen, ook in Vlaanderen en conferentie ( HSN, ..) • Malmberg: onlinegeletterdheid in methode onder- en bovenbouw • Interesse scholen & leraren (presentaties en pilot) • Meer aandacht: (Podcast) Kennisnet, de Standaard, Vives, VTTA • uitnodigingen onderwijstijdschriften: LTM, 12-18, Remedial Teachers, positieve ontwikkelingen
- 30. Online ontwikkelomgeving voor lesmateriaal en didactiek Af en toe live bijeenkomst Deelnemers: leraren, lerarenopleiders, studenten lerarenopleiding Ontwerpen, uitproberen, reviseren, delen Nederland en Vlaanderen Uitnodiging