1. IKUS-ENTZUNEZKO MINTZAIRA Ordenagailu bidezko komunikazioa Publizitate-iragarki aldatuta Garai modernoak filmaren fotograma, 1936 Spiderman II filmaren fotograma, 2004 “ Ez dut kopiatzen besteen estiloa. Besteek, baina, nirea kopiatzen dute”
2. Shrek 3Danimazioko filmaren fotograma Argi eta irudien proiekzioa eraikin batean Fraktala Zer desberdintasun susmatzen dituzu zinemako, bideoko eta ordenagailuko irudien eta eraikinaren gainean proiektatutako argien eta irudien kalitatearen artean? Marrazki biziduneko irudian, bolumena eta kolorea duen bukaerako akabera ikus dezakegu. Aipa al dezakezu perfekzio horretara iristeko aurretik nahitaez egin behar den urratsen bat? Ba al dakizu irudi hauek sortzen dituzten komunikabideetatik zeinetan esku har dezakeen erabiltzaileak edo ikusleak irudien edukian?
3. IKUS- ENTZUNEZKO MINTZAIRA Komunikazio-sistema bat da, eta ikusizko elementu figuratiboak, eskematikoak edo abstraktuak eta soinu-elementuak-musika, zaratak eta isiluneak ditu. Ikus-entzunezko mezuen esanahia soinuaren eta irudiaren arteko elkarrekintzak sortzen du. ZINEMA-HIZKUNTZA Zinema artea eta komunikabidea da Mugitzen den istorio bat kontatzen du, toki eta denbora jakin batean, soinu zehatz bat erabiliz. Komunikabide masiboa ere bada Eragin handia dauka pertsonen gustuan, sentikortasunean eta errealitatea ulertzeko moduan. Irudien mugimendua. Segundo bakoitzeko 24 fotograma proiektatuta lortzen da FOTOGRAMA Zinemako pelikula negatiboaren gainean inpresionatzen den argazki bakoitza da
4. ENKOADRAKETA Zinema-kameraren objektiboak harrapatzen duen espazioa PLANOA Toki eta ikus-angelu jakin batetatik egindako enkoadraketa PLANOEN SAILKAPENA PLANO OROKORRA Agertoki naturalaren edo dekoratuaren zati handi bat hartzen du. Eszena bat hasteko edo ekintza bat kokatzeko erabilia. Bakardadea, askatasuna….adierazten du PLANO ERTAINA Ertain laburra : Bularretik gora hartzen du pertsonaia Plano amerikarra : Belaunetatik gora Ertain zabala : Belaunetatik baino beheragotik hartua Balio adierazgarri eta dramatikoa, narratiboa ere bai LEHEN PLANOA Burua eta sorbaldak harrapatzen ditu Pertsonaiaren espresioa eta barruko sentimenduak erakusteko Plano orokorra Lehen planoa Plano ertaina
5. KAMERAREN MUGIMENDUAK ETA ANGELUAZIOAK KAMERAREN MUGIMENDUAK ERABILERA Narrazioa azkartzeko, pertsonaiekin batera mugitzeko, efektu subjektiboak sortzeko HIRU MUGIMENDU NAGUSI PANORAMIKAK Kamera tripodearen gainean. Kamera bertikalean, horizontalean edo zeharka biratuz TRANSLAZIO-HIGIDURA EDO TRAVELLING-A Kamera errailak edo gidariak dituen plataforma baten gainean mugituz. Aurrera-travelling sakona: Kamera atzetik aurrera mugitua (dramatismo handiagoa) Atzera-travelling sakona : aurrekoaren kontrakoa (hunkiberatasuna edo lasaitasuna) Albo-travelling-a kamera pertsonaiarekin batera mugituz. ZOOMA Objektiboaren mugimendua da, ez kamerarena. Urruntasun- edo gertutasun efektuak sortzeko, benetako espazioa deformatuz. Mugimenduaren simulazioa, ordenagailu bidez
6. KAMERAREN ANGELUAZIOAK Filmatutako eszena hartzeko erabilitako ikuspuntuak. Lasaitasun-, estutasun-, nagusitasun- sentsazioak lortzeko erabiliak. ANGELU MOTAK ANGELU NORMALA Lurraren paralelo jartzen da kamera, pertsonaien parean. PIKATUAN Eszenaren goian jartzen da, okertuta. KONTRAPIKATUA Aurrekoaren alderantzizko angelua. Printze ausarta filmaren fotograma,1954. Plano pikatua Tacones lejanos,1991 Plano kontrapikatua Matrix, 1999 Plano normala
7. GIDOI- TEKNIKOA Narrazioaren zati guztiak biltzen ditu: Planoak, eszenak eta sekuentziak, baita sekuentzien elkarrizketak ere. Eszena: denbora eta toki berean gertatzen diren ekintza guztiak, hainbat planoz osatuak. Sekuentziak Hainbat eszenaz eratutako narrazio osoak NARRAZIO-EGITURA Istorioaren garapenaren funtsezko zatiak : HASTAPENA Pertsonaiak, tokiak eta argumentua aurkezteko sekuentziak KORAPILOA Hastapeneko gaiak eta gatazkak zehaztuta uzteko sekuentziak BUKAERA Istorioa ixten du. Pertsonaiek dagoeneko egin ditu . FILMAREN NARRAZIO-EGITURA Story board edo bineta-formako marrazkien multzoa. Filmaren planoak edo sekuentziak azaltzen dituzte.
8. IKUSMENEZKO HIZKERA: PRENTSA ETA PUBLIZITATEA FUNTSEZKO GAKOAK MAKETAZIO egokia (tokiak antolatzeko modua) TESTU GRAFIKO ETA ARGAZKI egokiak. Helburua: Mezua interferentziarik gabe ailegatzea hartzailearengana, ahalik eta adierazgarriena eta erakargarriena izan dadila, eta sortzean zuen helburua bete dezala. PRENTSAKO irudien xedeak helburuen arabera: INFORMATZAILEA . Gaurkotasun-gertaerak erakusteko modu argi eta adierazgarrian. Ia ez du testurik behar. DOKUMENTALA. Argazki-irudiak edo marrazkiak. Ikerketekin, ohiturekin eta gizakien une pozgarri edo dramatikoekin lotutako gertaerak edo ekintzak deskribatzeko SINBOLIKOA. Emozioak edo gertaera dramatiko edo atseginen oroitzapenak erakartzeko ARGIGARRIA . Irudiak testuarekin batera agertzen dira (erreportajeak) UMOREZKOA. Txistea, karikaturak edo jarrera barregarrian harrapatutako pertsonai publikoen argazkiak Zenbait programa informatiko erabil daiteke argazkien akats teknikoak konpontzeko edo zenbait efektu lortzeko: Illustrator, Photoshop, Corel Photopaint, QuarkXPress…)
9. Zergatik uste duzu aldatu dela argazkiaren atzealdea? Zein baliabide erabili da aldaketa egiteko? Zein da aurreko argazkien xedea?
10. PUBLIZITATEA Publikoa produktu, zerbitzu edo ideia jakin batera erakartzeko egiten den komunikazio oro da,azkenean publikoak eros dezan edo onar dezan lortzeko Iragarkiak irauten duen denboran egindako ekintzak: HASIERA Lehenengo segundoak dira. Ikuslearen atentzioa erakartzeko eta produktua aurkezteko markoa edo testuingurua kokatzen du. GARAPENA Ezaugarriak aurkezteko. Abantailak, nobedadea, kalitatea…Hau da ikusleak zergatik sinetsi behar duen produktuan edo ideia horretan. AMAIERA Marketing-ean “salmenta itxi” esaten zaiona. Ideia nagusiak errepikatzen dira Iragarki gehienen azkeneko irudian produktuaren izena, marka korporatiboa eta slogana azaltzen dira
11. PUBLIZITATE INPRIMATUA Ondorengo elementuen diseinua eta kokapena ditu bereizgarri: TITULARRA. Esaldi bat da. Normalean goiko zatian kokaturik ikuslearen arreta erakartzeko eta produktua edo gaia identifikatzeko. ILUSTRAZIOA. Irudi bat da. Argazkiak, marrazkiak edo grafikoak. Arreta erakartzeko eta ideia nagusia adierazteko erabiltzen da. TESTUAK EDO COPY. Titularrak iragartzen duena azaltzen du hizkuntza idatzian. SINADURA-ELEMENTUAK Produktuaren izena (logotipoa), eslogana eta harremanetarako helbidea edo modua arruntenak dira. Mezua osatzen eta ixten du. Seinalatu iragarki inprimatu honetan elementu hauek: titularra, ilustrazioa, testua, logotipoa eta slogana
12. TELEBISTAKO HIZKERA Komunikabide masiboa Gizakiek, elementu teknikoek, literatura- eta espazio- elementuek osatzen dute Enpresa ere bada: bezeroen fideltasuna lortzea eta eustea du helburu Ikusleak aztertzeko eta eusteko estrategiak ezartzen dituzte programatzaileek.
13. TELEBISTAKO HIZKERAREN ELEMENTUAK TELEBISTA-ESTUDIOA : Telebista-kateen ekoizpenaren ekintzak antolatzeko espazioa TELEBISTA-EKOIZPENA: Errealizadorearen eta ekoizlearen eskuetan, programa egiteko jarraitu beharreko prozesuez arduratzen da. 1-Preprodukzioa : gidoia, talde teknikoaren eta artistikoaren kontratazioa eta grafismoa - Muntaia eszenikoa : dekoratuak, argiztapena soinua eta grabazioko beste edozein elementu antolatzeko 2- Ekoizpenaren atalak : -elementu teknikoak doitu -aktoreak, gonbidatuak eta entseguak antolatu - programa grabatu. 3- Postprodukzioa: batasuna ematen dio programari, hartualdi onenak editatuz. Azkenik, grabazioaren hainbat kopia egiten dira programa igortzeko eta artxibatzeko. GIDOIA: ikus-entzunezko narrazioan gertatzen diren gauzak guztien testua. Gidoi motak: albisteenak, erreportajeenak, elkarrizketak, fikziozko serieenak, lehiaketenak eta ikus ERREALIZAZIOA Zinemako zuzendaritzaren parekoa da . Errealizadore baten egitekoak: Mota bateko eta besteko planoak konbinatzea, narrazioa behar bezala ulertzeko. Kamerak non jarri erabakitzea. Ikus-entzunezko erritmo eraginkorra sortzea.
14. TELEBISTA GENEROAK Telebista- formatu a edo genero a ikus-entzunezko lanaren eta sorkuntzaren alorra da. Haren hizkera berariazko ezaugarriak eta espezializazio-maila ditu. FORMATU MOTAK Entrenimendu-formatua Lehiaketak, reality show-ak, magazinak eta gala-ikuskizunak. Emozioa, humorea, sentimendua eta ustekabea erabiltzen dituzte ikuslea erakartzeko. Fikzio-formatua Serieak, miniserieak, TV movie-ak eta telefilmak, telenobelak eta zinema. Telefilmen eta zinemako filmen arteko aldeak: Plano orokor gutxi eta lehenengo plano asko. Sekuentziak publizitate-etenaldiak sartzeko egituratuak Filmazio-epeak laburragoak Aurrekontua txikiagoa Eguneroko errealitatearekin lotutako gaiak, pertsonaia gutxi, dekoratu gutxi,erraz ulertzeko gaiak. Dokumentala Gertaera baten errealitatea deskribatzen du.Askotan kontalari batek aurkezten du. Dokumentalen zenbait helburu: irakastea, informazioa ematea, deskribatzea edo salatzea.
15. IRUDIAK ETA TEKNOLOGIA BERRIAK Aurrerapen teknologikoei esker, oraingo artistek adierazteko eta komunikatzeko modu berriak dituzte, irudien bidez. ARTE- DIGITALA: Irudiak erakusteko, grafikoki adierazteko eta interpretatzeko modu berri hauei esaten zaio INFOGRAFIA: Bitarteko informatikoak erabiltzen ditu irudiak sortzeko edo manipulatzeko. Hainbat sorkuntza-formatu: Bitarteko inprimatuak: aldizkariak,liburuak, kartelak… web-orrietako diseinua, animazioa, multimedia-artea eta aurkezpenak, arkitektura proiektuak, industria-diseinua eta diseinu grafikoa Infografia-irudia.Saskibaloi-jokaldi baten ibilbidea erakusten du
16. Irudi digitalak sortzeko zenbait teknika: ERROTOSKOPIA animazio digitala egiteko modu bat. Benetako aktoreak filmatzen dira, eta, ondoren, marrazki bizidunetako pertsonaia bihurtzen dira. ERRENDERIZAZIOA Ordenagailuak egiten duen kalkulu-prozesua da, argia, testura, kolorea….finkatu ondoren, hiru dimentsioko irudia lortzeko. Forma errealistetatik edo abstraktuetatik giroak sortzea du helburu. ERROTOSKOPIA ETA ERRENDERIZAZIOA Errenderizazio-teknika bidez sortutako irudia errealitatearen itxura emateko.
17. ARTE ELKARRERAGILEA EDO ZIBERARTEA ARTE ELKARRERAGILEA Ikusleak proposamen artistikoan simulatutako errealitatea maneiatzeko aukera dauka. Artistek hainbat motatako programak prestatzen dituzte elkarreragina eskaintzeko. Erabiltzailea ordenagailuen ingurunearekin konektatzeko zenbait elementu erabiltzen ditu: kamerak, teklatuak, errealitate birtualeko kaskoak, eskularru digitalak Errealitate birtualeko betaurrekoak eta eskularruak Objektu elkarreragileen instalazioak Ikusleek parte hartu ahal dute jarduera artistikoan Mundu fisikoa eta birtuala lotzen dituzten egoerak sortzen dituzte, Ukimena eta mugimendua erabiltzen ditu. Hiroshi Ishii. Instalazio elkarreragilea BIDEOARTEA Bideo digital edo elektromagnetikoan egindako sorkuntza. Helburu artistikoa soilik du. Metaforak eta estetika bereziak proposatzen ditu. Gaiak eta gidoiak ez dute filmek izaten duten narrazio-egitura bera. Sydneyko Bienala,2006 Bideo -instalazioa
