![GAEILGE na hARDTEISTIMIREACHTA
PRS AGUS FILOCHT DO NA BLIANTA
2010-2012; 2011-2013; 2012-2014
GNTHLEIBHAL AGUS ARDLEIBHAL
Mhol an Chomhairle N叩isi炭nta Curaclaim agus Meas炭nachta gur mar seo a bheadh an
c炭rsa pr坦is agus fil鱈ochta ag an nGn叩thleibh辿al agus ag an Ardleibh辿al do na blianta
2010-2012, 2011-2013, 2012-2014.
T叩 molta鱈 d辿anta ag an gComhairle maidir leis an gc炭rsa litr鱈ochta a bheidh com坦nta
don Ghn叩thleibh辿al agus don Ardleibh辿al. T叩 na molta鱈 at叩 d辿anta ag an gComhairle
rianaithe anseo th鱈os.
1. PRS: Gn叩thleibh辿al agus Ardleibh辿al
1(a) Pr坦s Com坦nta Ainmnithe N 1(b) Pr坦s: bhar Roghnach
1(a) Pr坦s Com坦nta Ainmnithe:
Seo a leanas na t辿acsanna ainmnithe pr坦is at叩 molta don Ghn叩thleibh辿al agus
don Ardleibh辿al.
(i) Ois鱈n i dT鱈r na n-g Sc辿al b辿aloidis
as Seanchas na F辿inne Niall D坦naill (eagarth坦ir)
(An dara heagr叩n, An G炭m, 1996) [Lgh.69 73]
(ii) An Gn叩thrud D辿irdre N鱈 Ghrianna
as An Gn叩thrud D辿irdre N鱈 Ghrianna (Coisc辿im, 1999) [Lgh.61 65]
n坦
Seal i Neipeal Cathal Searcaigh
as Seal i Neipeal Cathal Searcaigh (Cl坦 Iar-Chonnachta, 2004) [Lgh.78 83]
[D鱈r鱈tear aird ar an rogha at叩 ar f叩il d'iarrth坦ir鱈 ag (ii) thuas idir An Gn叩thrud
agus Seal i Neipeal.]
(iii) D鱈s Siobh叩n N鱈 Sh炭illeabh叩in
as Si炭d Siobh叩n N鱈 Sh炭illeabh叩in (Cl坦 Iar-Chonnachta, 1999) [Lgh. 58-63]
(iv) Hurlamaboc il鱈s N鱈 Dhuibhne
as Hurlamaboc il鱈s N鱈 Dhuibhne (Cois Life, 2007) [Caibidil 1, Lgh. 5 -9 ]
(v) C叩ca Milis (Gearrscann叩n)
as Gearrscann叩in-DVD (Bord Scann叩n na hireann & TG4, 2004)
n坦
An Lasair Choille (Gearrdhr叩ma) Caitl鱈n Maude agus M鱈che叩l hAirtn辿ide
as Caitl鱈n Maude, D叩nta, Dr叩ma鱈ocht, agus Pr坦s Ciar叩n Coigligh (Coisc辿im,
2005) [Lgh. 125-139]
[D鱈r鱈tear aird ar an rogha at叩 ar f叩il d'iarrth坦ir鱈 ag (v) thuas .i. dr叩ma n坦
scann叩n.]
ii](https://image.slidesharecdn.com/imlitir202010-140402061740-phpapp02/85/Imlitir-20-2010-2-320.jpg)
![N
1(b) Pr坦s: bhar Roghnach - Gn叩thleibh辿al agus Ardleibh辿al
Is den riachtanas 辿 go gclo鱈f鱈 leis na treoracha seo a leanas maidir le h叩bhar
agus le t辿acsanna cu鱈 a roghn炭.
Agus t辿acsanna oiri炭nacha pr坦is 叩 roghn炭 ba ch坦ir na crit辿ir seo a leanas a chur
san 叩ireamh:
(i) Cine叩lacha:
C炭ig ghiota pr坦is agus ceann amh叩in d鱈obh ag freagairt do gach ceann
ar leith de na cine叩lacha (i) go (v) th鱈os:
(i) Sliocht b辿aloidis
(ii) Giota as saothar d鱈rbheathaisn辿ise / dialann taistil
(iii) Gearrsc辿al [go huile]
(iv) Giota as 炭rsc辿al
(v) Dr叩ma [n坦 giota as]
n坦
Scann叩n Gaeilge
(ii) Fad, leibh辿al agus caighde叩n na teanga san 叩bhar a roghna鱈tear.
Glactar leis an 叩bhar pr坦is ainmnithe mar threoir chinnte don 叩bhar at叩 le
roghn炭, maidir le fad [toirt], cine叩l, leibh辿al agus caighde叩n na teanga.
(iii) T辿ama鱈
T叩 s辿 t叩bhachtach na crit辿ir seo a leanas a chur san 叩ireamh, maidir le
t辿ama鱈 a roghn炭 sna giota鱈:
an t-叩bhar f辿in a bheith sp辿isi炭il agus baint a bheith aige le raon
eisp辿ireas na scol叩ir鱈
baint a bheith ag na t辿ama鱈 le topaic鱈 agus le feidhmeanna teanga
an tsiollabais
measc叩n d叩bhar trom agus d叩bhar 辿adrom a bheith i gceist
cothroma鱈ocht a bheith idir saothar na bhfear agus saothar na
mban
(iv) bhar nach bhfuil inghlactha
N鱈 bheidh cead ag iarrth坦ir ar bith giota ar bith pr坦is at叩 ainmnithe
faoi r辿ir Alt 1 (a) thuas Pr坦s Com坦nta Ainmnithe, a 炭s叩id mar
ghiota roghnach i bhfreagra ar cheist ar an gc炭rsa roghnach.
N鱈 bheidh cead ag iarrth坦ir鱈 炭s叩id a bhaint as aistri炭ch叩(i)n.
Caithfidh gach uile th辿acs a roghna鱈tear a bheith ina bhunt辿acs
Gaeilge.
Caithfidh gach uile th辿acs a roghna鱈tear a bheith foilsithe.
Caithfidh gach uile th辿acs a roghna鱈tear a bheith ar f叩il go poibl鱈
agus go h辿asca don t辿 a bheadh ag iarraidh teacht air.
iii](https://image.slidesharecdn.com/imlitir202010-140402061740-phpapp02/85/Imlitir-20-2010-3-320.jpg)
![2. FILOCHT: Gn叩thleibh辿al agus Ardleibh辿al
2(a) Fil鱈ocht Chom坦nta Ainmnithe N 2(b) Fil鱈ocht: bhar Roghnach
2(a) Fil鱈ocht Chom坦nta Ainmnithe:
Seo a leanas na t辿acsanna ainmnithe fil鱈ochta at叩 molta don Ghn叩thleibh辿al
agus don Ardleibh辿al.
(i) An Spailp鱈n F叩nach: (v辿arsa鱈 1, 2, 3)
Duanaire na Me叩nteistim辿ireachta Caoimhghin G坦ilidhe a
chuir in eagar. (Eagr叩n Oifigi炭il, Folens, 1975)
(ii) G辿ibheann: Caitl鱈n Maude
Caitl鱈n Maude, D叩nta, Dr叩ma鱈ocht, agus Pr坦s Ciar叩n
Coigligh (Coisc辿im, 2005)
(iii) An tEarrach Thiar: M叩irt鱈n Dire叩in
Rogha D叩nta M叩irt鱈n Dire叩in (S叩irs辿al agus Dill, 1949)
(iv) Mo Ghr叩-sa (idir l炭ib鱈n鱈): Nuala N鱈 Dhomhnaill
F辿ar Suaithinseach Nuala N鱈 Dhomhnaill (An Sagart, 1984)
(v) Colscaradh: P叩draig Mac Suibhne
Solas Uaigneach P叩draig Mac Suibhne (An Sagart, 1992)
N
2(b) Fil鱈ocht: bhar Roghnach - Gn叩thleibh辿al agus Ardleibh辿al
Agus t辿acsanna oiri炭nacha fil鱈ochta 叩 roghn炭 ba ch坦ir na crit辿ir seo a leanas a
chur san 叩ireamh:
(i) Cine叩lacha
D辿antar staid辿ar ar ch炭ig dh叩n ar fad. Agus na c炭ig dh叩n 叩 roghn炭 n鱈
m坦r gur sa tr辿imhse roimh 1850 a cumadh d叩n amh叩in d鱈obh sin.
(ii) Fad, leibh辿al agus caighde叩n na teanga san 叩bhar a roghna鱈tear. Glactar
leis an 叩bhar fil鱈ochta ainmnithe mar threoir chinnte don 叩bhar at叩 le
roghn炭, maidir le fad [toirt], cine叩l, leibh辿al agus caighde叩n na teanga.
(iii) T辿ama鱈
T叩 s辿 t叩bhachtach na crit辿ir seo a leanas a chur san 叩ireamh, maidir le
t辿ama鱈 a roghn炭 ins na d叩nta:
an t-叩bhar f辿in a bheith sp辿isi炭il agus baint a bheith aige le raon
eisp辿ireas na scol叩ir鱈
baint a bheith ag na t辿ama鱈 le topaic鱈 agus le feidhmeanna teanga
an tsiollabais
measc叩n d叩bhar trom agus d叩bhar 辿adrom a bheith i gceist
cothroma鱈ocht a bheith idir saothar na bhfear agus saothar na
mban
ceol agus lirici炭lacht a chur san 叩ireamh
iv](https://image.slidesharecdn.com/imlitir202010-140402061740-phpapp02/85/Imlitir-20-2010-4-320.jpg)
![3. LITROCHT BHREISE: ARDLEIBHAL
Ceann amh叩in de na rann坦ga 3A (Pr坦s Breise) n坦 3B (D叩nta Breise) th鱈os.
T叩 s辿 i gceist go nd辿anfaidh scol叩ir鱈 an leibh辿il seo saothr炭 ar phr坦s breise n坦 ar
dh叩nta breise n坦 ar an d叩 rann坦g d鱈obh sin m叩s 辿 sin is rogha leo. Rann坦g
amh叩in d鱈obh sin a bheidh le freagairt sa scr炭d炭. Seo a leanas an c炭rsa de
phr坦s breise agus de dh叩nta breise at叩 molta ag an gCoiste C炭rsa don
Ardleibh辿al.
3A: Pr坦s Breise: Ceann amh叩in de na saothair ainmnithe (i) (v) th鱈os.
(i) An Triail Mair辿ad N鱈 Ghr叩da
An Triail Mair辿ad N鱈 Ghr叩da (An G炭m, 1978) [go huile]
(ii) A Thig N叩 Tit Orm Maidhc Dain鱈n S辿
A Thig N叩 Tit Orm Maidhc Dain鱈n S辿 (Coisc辿im,1987); (C.J Fallon,
Me叩n F坦mhair, 2003) [Caibidil鱈 1 8, Lgh. 7 62]
(iii) T坦ra鱈ocht Dhiarmada agus Ghr叩inne
T坦ra鱈ocht Dhiarmada agus Ghr叩inne Nessa N鱈 Sh辿 a chuir in eagar
(Longman Br炭n agus Nuall叩in, 1971) [Lgh. 1 72]
(iv) Gafa R辿 Laighl辿is
Gafa R辿 Laighl辿is (M坦in鱈n, 1996) [Lgh 7 64]
(v) Canary Wharf Orna N鱈 Choile叩in
Canary Wharf Orna N鱈 Choile叩in (Cois Life, 2009)
(c炭ig ghearrsc辿al ainmnithe as na deich ngearrsc辿al at叩 sa chnuasach)
Saineola鱈 Teicneola鱈 (Lgh. 17 32)
Canary Wharf (Lgh. 35 48)
Cosaint Sonra鱈 (Lgh. 69 86)
C炭rsa鱈 Eitilte (Lgh. 129 146)
Mil (Lgh. 149 167)
N
3B: D叩nta Breise: Na c炭ig dh叩n ainmnithe seo a leanas ar fad (i) (v) th鱈os.
(i) Caoineadh Airt U鱈 Laoghaire Eibhl鱈n Dubh N鱈 Chonaill
Caoineadh Airt U鱈 Laoghaire Nuach坦iri炭 le Se叩n Tuama, (An ch辿ad
chl坦, 1961). Leabhair Thaighde, an Ceathr炭 hImleabhar Se叩n Tuama,
(An Cl坦chomhar, athchl坦 2002) [L鱈nte 1-68; 177-188]
(ii) Fill Ar鱈s: Se叩n Riord叩in
Brosna Se叩n R鱈ord叩in (S叩irs辿al agus Dill, 1964)
(iii) A Chlann: M叩ire ine Nic Gearailt
Mo Ch炭is Bheith Beo M叩ire ine Nic Gearailt (Coisc辿im, 1991)
(iv) Colm叩in: Cathal Searcaigh
G炭r炭 i gCl炭id鱈n鱈 Cathal Searcaigh (Cl坦 Iar-Chonnachta, 2006)
(v) iceola鱈: Biddy Jenkinson
Baisteadh Gintl鱈 Biddy Jenkinson (Coisc辿im, 1986)
vi](https://image.slidesharecdn.com/imlitir202010-140402061740-phpapp02/85/Imlitir-20-2010-6-320.jpg)
Imlitir 20 2010
- 1. Rann坦g Pholasa鱈, Ch叩il鱈ochta鱈, Churaclaim agus Mheas炭nachta, An Roinn Oideachais agus Eola鱈ochta, Bloc 2 Sr叩id Maoilbhr鱈de, Baile tha Cliath 1 (01) 809 5020 Qualifications, Curriculum and Assessment Policy Unit, Department of Education and Science, Block 2 Marlborough Street, Dublin 1 Fax (01) 809 5048 Imlitir 20/2010 Chuig: dar叩is Bhainist鱈ochta Scoileanna Dara Leibh辿al Leas炭 ar Shiollabais Ghaeilge na hArdteistim辿ireachta (Gn叩thleibh辿al agus Ardleibh辿al) C炭rsa leasaithe litr鱈ochta le cur faoi scr炭d炭 i 2012, i 2013 agus i 2014 Iniata leis an imlitir seo t叩 molta鱈 坦n gComhairle N叩isi炭nta Curaclaim agus Meas炭nachta maidir le leasuithe ar ch炭rsa pr坦is agus fil鱈ochta na hArdteistim辿ireachta ag an nGn叩thleibh辿al agus ag an Ardleibh辿al. Is 辿 Coiste C炭rsa Gaeilge na hArdteistim辿ireachta a chuir na molta鱈 seo faoi bhr叩id na Comhairle. Is mian leis an Aire a chur in i炭l go bhfuil na molta鱈 seo faofa aige agus go dtiocfaidh siad i bhfeidhm i 2010. Re叩cht叩lfar an ch辿ad scr炭d炭 a bheidh bunaithe ar na leasuithe seo i 2012. T叩 achoimre ar an gc坦ras meas炭nachta mar a bhainfidh le scr炭d炭 Gaeilge na hArdteistim辿ireachta (Gn叩thleibh辿al agus Ardleibh辿al) 坦n mbliain 2012 amach ceangailte mar aguis鱈n leis an Imlitir seo. T叩 mioneolas ar an gc坦ras meas炭nachta mar a bhainfidh le scr炭d炭 Gaeilge na hArdteistim辿ireachta (Gn叩thleibh辿al agus Ardleibh辿al) 坦n mbliain 2012 amach le l辿amh ar shu鱈omh gr辿as叩in Choimisi炭n na Scr炭duithe St叩it (www.examinations.ie). T叩 na siollabais Ghaeilge Ardteistim辿ireachta (Gn叩thleibh辿al agus Ardleibh辿al) nuashonraithe ar f叩il ar shu鱈omh gr辿as叩in na Roinne Oideachais agus Eola鱈ochta (www.education.ie). Seolfar c坦ipeanna crua de na siollabais chuig na scoileanna chomh maith. Iarrtar oraibh a bhfuil san imlitir seo a chur faoi bhr叩id na n-oid鱈 sin in bhur scoileanna a mbaineann an leas炭 seo leo. Bheif鱈 bu鱈och d鱈bh ach c坦ip den imlitir seo a chur ar f叩il dionadaithe cu鱈 na dtuismitheoir鱈 agus na n-oid鱈. Margaret Kelly Pr鱈omhoifigeach M叩rta 2010
- 2. GAEILGE na hARDTEISTIMIREACHTA PRS AGUS FILOCHT DO NA BLIANTA 2010-2012; 2011-2013; 2012-2014 GNTHLEIBHAL AGUS ARDLEIBHAL Mhol an Chomhairle N叩isi炭nta Curaclaim agus Meas炭nachta gur mar seo a bheadh an c炭rsa pr坦is agus fil鱈ochta ag an nGn叩thleibh辿al agus ag an Ardleibh辿al do na blianta 2010-2012, 2011-2013, 2012-2014. T叩 molta鱈 d辿anta ag an gComhairle maidir leis an gc炭rsa litr鱈ochta a bheidh com坦nta don Ghn叩thleibh辿al agus don Ardleibh辿al. T叩 na molta鱈 at叩 d辿anta ag an gComhairle rianaithe anseo th鱈os. 1. PRS: Gn叩thleibh辿al agus Ardleibh辿al 1(a) Pr坦s Com坦nta Ainmnithe N 1(b) Pr坦s: bhar Roghnach 1(a) Pr坦s Com坦nta Ainmnithe: Seo a leanas na t辿acsanna ainmnithe pr坦is at叩 molta don Ghn叩thleibh辿al agus don Ardleibh辿al. (i) Ois鱈n i dT鱈r na n-g Sc辿al b辿aloidis as Seanchas na F辿inne Niall D坦naill (eagarth坦ir) (An dara heagr叩n, An G炭m, 1996) [Lgh.69 73] (ii) An Gn叩thrud D辿irdre N鱈 Ghrianna as An Gn叩thrud D辿irdre N鱈 Ghrianna (Coisc辿im, 1999) [Lgh.61 65] n坦 Seal i Neipeal Cathal Searcaigh as Seal i Neipeal Cathal Searcaigh (Cl坦 Iar-Chonnachta, 2004) [Lgh.78 83] [D鱈r鱈tear aird ar an rogha at叩 ar f叩il d'iarrth坦ir鱈 ag (ii) thuas idir An Gn叩thrud agus Seal i Neipeal.] (iii) D鱈s Siobh叩n N鱈 Sh炭illeabh叩in as Si炭d Siobh叩n N鱈 Sh炭illeabh叩in (Cl坦 Iar-Chonnachta, 1999) [Lgh. 58-63] (iv) Hurlamaboc il鱈s N鱈 Dhuibhne as Hurlamaboc il鱈s N鱈 Dhuibhne (Cois Life, 2007) [Caibidil 1, Lgh. 5 -9 ] (v) C叩ca Milis (Gearrscann叩n) as Gearrscann叩in-DVD (Bord Scann叩n na hireann & TG4, 2004) n坦 An Lasair Choille (Gearrdhr叩ma) Caitl鱈n Maude agus M鱈che叩l hAirtn辿ide as Caitl鱈n Maude, D叩nta, Dr叩ma鱈ocht, agus Pr坦s Ciar叩n Coigligh (Coisc辿im, 2005) [Lgh. 125-139] [D鱈r鱈tear aird ar an rogha at叩 ar f叩il d'iarrth坦ir鱈 ag (v) thuas .i. dr叩ma n坦 scann叩n.] ii
- 3. N 1(b) Pr坦s: bhar Roghnach - Gn叩thleibh辿al agus Ardleibh辿al Is den riachtanas 辿 go gclo鱈f鱈 leis na treoracha seo a leanas maidir le h叩bhar agus le t辿acsanna cu鱈 a roghn炭. Agus t辿acsanna oiri炭nacha pr坦is 叩 roghn炭 ba ch坦ir na crit辿ir seo a leanas a chur san 叩ireamh: (i) Cine叩lacha: C炭ig ghiota pr坦is agus ceann amh叩in d鱈obh ag freagairt do gach ceann ar leith de na cine叩lacha (i) go (v) th鱈os: (i) Sliocht b辿aloidis (ii) Giota as saothar d鱈rbheathaisn辿ise / dialann taistil (iii) Gearrsc辿al [go huile] (iv) Giota as 炭rsc辿al (v) Dr叩ma [n坦 giota as] n坦 Scann叩n Gaeilge (ii) Fad, leibh辿al agus caighde叩n na teanga san 叩bhar a roghna鱈tear. Glactar leis an 叩bhar pr坦is ainmnithe mar threoir chinnte don 叩bhar at叩 le roghn炭, maidir le fad [toirt], cine叩l, leibh辿al agus caighde叩n na teanga. (iii) T辿ama鱈 T叩 s辿 t叩bhachtach na crit辿ir seo a leanas a chur san 叩ireamh, maidir le t辿ama鱈 a roghn炭 sna giota鱈: an t-叩bhar f辿in a bheith sp辿isi炭il agus baint a bheith aige le raon eisp辿ireas na scol叩ir鱈 baint a bheith ag na t辿ama鱈 le topaic鱈 agus le feidhmeanna teanga an tsiollabais measc叩n d叩bhar trom agus d叩bhar 辿adrom a bheith i gceist cothroma鱈ocht a bheith idir saothar na bhfear agus saothar na mban (iv) bhar nach bhfuil inghlactha N鱈 bheidh cead ag iarrth坦ir ar bith giota ar bith pr坦is at叩 ainmnithe faoi r辿ir Alt 1 (a) thuas Pr坦s Com坦nta Ainmnithe, a 炭s叩id mar ghiota roghnach i bhfreagra ar cheist ar an gc炭rsa roghnach. N鱈 bheidh cead ag iarrth坦ir鱈 炭s叩id a bhaint as aistri炭ch叩(i)n. Caithfidh gach uile th辿acs a roghna鱈tear a bheith ina bhunt辿acs Gaeilge. Caithfidh gach uile th辿acs a roghna鱈tear a bheith foilsithe. Caithfidh gach uile th辿acs a roghna鱈tear a bheith ar f叩il go poibl鱈 agus go h辿asca don t辿 a bheadh ag iarraidh teacht air. iii
- 4. 2. FILOCHT: Gn叩thleibh辿al agus Ardleibh辿al 2(a) Fil鱈ocht Chom坦nta Ainmnithe N 2(b) Fil鱈ocht: bhar Roghnach 2(a) Fil鱈ocht Chom坦nta Ainmnithe: Seo a leanas na t辿acsanna ainmnithe fil鱈ochta at叩 molta don Ghn叩thleibh辿al agus don Ardleibh辿al. (i) An Spailp鱈n F叩nach: (v辿arsa鱈 1, 2, 3) Duanaire na Me叩nteistim辿ireachta Caoimhghin G坦ilidhe a chuir in eagar. (Eagr叩n Oifigi炭il, Folens, 1975) (ii) G辿ibheann: Caitl鱈n Maude Caitl鱈n Maude, D叩nta, Dr叩ma鱈ocht, agus Pr坦s Ciar叩n Coigligh (Coisc辿im, 2005) (iii) An tEarrach Thiar: M叩irt鱈n Dire叩in Rogha D叩nta M叩irt鱈n Dire叩in (S叩irs辿al agus Dill, 1949) (iv) Mo Ghr叩-sa (idir l炭ib鱈n鱈): Nuala N鱈 Dhomhnaill F辿ar Suaithinseach Nuala N鱈 Dhomhnaill (An Sagart, 1984) (v) Colscaradh: P叩draig Mac Suibhne Solas Uaigneach P叩draig Mac Suibhne (An Sagart, 1992) N 2(b) Fil鱈ocht: bhar Roghnach - Gn叩thleibh辿al agus Ardleibh辿al Agus t辿acsanna oiri炭nacha fil鱈ochta 叩 roghn炭 ba ch坦ir na crit辿ir seo a leanas a chur san 叩ireamh: (i) Cine叩lacha D辿antar staid辿ar ar ch炭ig dh叩n ar fad. Agus na c炭ig dh叩n 叩 roghn炭 n鱈 m坦r gur sa tr辿imhse roimh 1850 a cumadh d叩n amh叩in d鱈obh sin. (ii) Fad, leibh辿al agus caighde叩n na teanga san 叩bhar a roghna鱈tear. Glactar leis an 叩bhar fil鱈ochta ainmnithe mar threoir chinnte don 叩bhar at叩 le roghn炭, maidir le fad [toirt], cine叩l, leibh辿al agus caighde叩n na teanga. (iii) T辿ama鱈 T叩 s辿 t叩bhachtach na crit辿ir seo a leanas a chur san 叩ireamh, maidir le t辿ama鱈 a roghn炭 ins na d叩nta: an t-叩bhar f辿in a bheith sp辿isi炭il agus baint a bheith aige le raon eisp辿ireas na scol叩ir鱈 baint a bheith ag na t辿ama鱈 le topaic鱈 agus le feidhmeanna teanga an tsiollabais measc叩n d叩bhar trom agus d叩bhar 辿adrom a bheith i gceist cothroma鱈ocht a bheith idir saothar na bhfear agus saothar na mban ceol agus lirici炭lacht a chur san 叩ireamh iv
- 5. (iv) bhar nach bhfuil inghlactha N鱈 bheidh cead ag iarrth坦ir ar bith d叩n ar bith at叩 ainmnithe faoi r辿ir Alt 1 (b) thuas Fil鱈ocht Chom坦nta Ainmnithe, a 炭s叩id mar dh叩n roghnach i bhfreagra ar cheist ar an gc炭rsa roghnach. N鱈 bheidh cead ag iarrth坦ir鱈 炭s叩id a bhaint as aistri炭ch叩(i)n. Caithfidh gach uile th辿acs a roghna鱈tear a bheith ina bhunt辿acs Gaeilge. Caithfidh gach uile th辿acs a roghna鱈tear a bheith foilsithe. Caithfidh gach uile th辿acs a roghna鱈tear a bheith ar f叩il go poibl鱈 agus go h辿asca don t辿 a bheadh ag iarraidh teacht air. v
- 6. 3. LITROCHT BHREISE: ARDLEIBHAL Ceann amh叩in de na rann坦ga 3A (Pr坦s Breise) n坦 3B (D叩nta Breise) th鱈os. T叩 s辿 i gceist go nd辿anfaidh scol叩ir鱈 an leibh辿il seo saothr炭 ar phr坦s breise n坦 ar dh叩nta breise n坦 ar an d叩 rann坦g d鱈obh sin m叩s 辿 sin is rogha leo. Rann坦g amh叩in d鱈obh sin a bheidh le freagairt sa scr炭d炭. Seo a leanas an c炭rsa de phr坦s breise agus de dh叩nta breise at叩 molta ag an gCoiste C炭rsa don Ardleibh辿al. 3A: Pr坦s Breise: Ceann amh叩in de na saothair ainmnithe (i) (v) th鱈os. (i) An Triail Mair辿ad N鱈 Ghr叩da An Triail Mair辿ad N鱈 Ghr叩da (An G炭m, 1978) [go huile] (ii) A Thig N叩 Tit Orm Maidhc Dain鱈n S辿 A Thig N叩 Tit Orm Maidhc Dain鱈n S辿 (Coisc辿im,1987); (C.J Fallon, Me叩n F坦mhair, 2003) [Caibidil鱈 1 8, Lgh. 7 62] (iii) T坦ra鱈ocht Dhiarmada agus Ghr叩inne T坦ra鱈ocht Dhiarmada agus Ghr叩inne Nessa N鱈 Sh辿 a chuir in eagar (Longman Br炭n agus Nuall叩in, 1971) [Lgh. 1 72] (iv) Gafa R辿 Laighl辿is Gafa R辿 Laighl辿is (M坦in鱈n, 1996) [Lgh 7 64] (v) Canary Wharf Orna N鱈 Choile叩in Canary Wharf Orna N鱈 Choile叩in (Cois Life, 2009) (c炭ig ghearrsc辿al ainmnithe as na deich ngearrsc辿al at叩 sa chnuasach) Saineola鱈 Teicneola鱈 (Lgh. 17 32) Canary Wharf (Lgh. 35 48) Cosaint Sonra鱈 (Lgh. 69 86) C炭rsa鱈 Eitilte (Lgh. 129 146) Mil (Lgh. 149 167) N 3B: D叩nta Breise: Na c炭ig dh叩n ainmnithe seo a leanas ar fad (i) (v) th鱈os. (i) Caoineadh Airt U鱈 Laoghaire Eibhl鱈n Dubh N鱈 Chonaill Caoineadh Airt U鱈 Laoghaire Nuach坦iri炭 le Se叩n Tuama, (An ch辿ad chl坦, 1961). Leabhair Thaighde, an Ceathr炭 hImleabhar Se叩n Tuama, (An Cl坦chomhar, athchl坦 2002) [L鱈nte 1-68; 177-188] (ii) Fill Ar鱈s: Se叩n Riord叩in Brosna Se叩n R鱈ord叩in (S叩irs辿al agus Dill, 1964) (iii) A Chlann: M叩ire ine Nic Gearailt Mo Ch炭is Bheith Beo M叩ire ine Nic Gearailt (Coisc辿im, 1991) (iv) Colm叩in: Cathal Searcaigh G炭r炭 i gCl炭id鱈n鱈 Cathal Searcaigh (Cl坦 Iar-Chonnachta, 2006) (v) iceola鱈: Biddy Jenkinson Baisteadh Gintl鱈 Biddy Jenkinson (Coisc辿im, 1986) vi
- 7. Stair Litr鱈ocht na Gaeilge - Ardleibh辿al: T叩 s辿 molta ag an gComhairle nach mbeadh saincheist ar leith ann feasta ar 'Stair na Gaeilge' ag an Ardleibh辿al mar a bh鱈odh. Moltar 叩fach, agus staid辿ar 叩 dh辿anamh ar an gc炭rsa litr鱈ochta, aird a thabhairt i gc坦na鱈 ar na saothair agus ar na h炭dair a shu鱈omh i gcomhth辿acs stair litr鱈ocht na Gaeilge. thaobh na meas炭nachta de, ag an ardleibh辿al, is f辿idir go gcuirfear focheist ghairid ar na gn辿ithe sin. Eolas faoin 炭dar agus faoi ch炭lra agus comhth辿acs an tsaothair a bheidh 叩 lorg. vii
- 8. AGUISN Gaeilge: An Ardteistim辿ireacht Gn叩thleibh辿al agus Ardleibh辿al An C坦ras Meas炭nachta T叩 an c坦ras meas炭nachta th鱈os bunaithe ar na cusp坦ir鱈 m炭inteoireachta agus ar na haidhmeanna uile a ghabhann leis na siollabais seo. Tugtar aitheantas sa ch坦ras seo do na scileanna teanga go l辿ir (idir scileanna ginchumais agus scileanna gabhchumais). Maidir le riar na marcanna at叩 le bronnadh ar na gn辿ithe 辿ags炭la sin i scr炭d炭 Gaeilge na hArdteistim辿ireachta t叩 aird tugtha ar na hathruithe a f坦gra鱈odh le hImlitir 0042/2007. San 叩bhar teanga a iarrfar ar na scol叩鱈r鱈 a ionramh叩il sa Bh辿altriail, sa Triail Chluastuisceana, sa Cheapad坦ireacht agus sa L辿amhthuiscint, beidh na Topaic鱈 at叩 liostaithe sa Siollabas (gn辿ithe den Chult炭r Gaelach ina measc) san 叩ireamh. T叩st叩lfar a bhfuil de shampla鱈 as litr鱈ocht na Gaeilge le saothr炭 ag na scol叩ir鱈 ar Scr炭dph叩ip辿ar 2. N坦ta: Is 辿 600 marc an t-ioml叩n don Scr炭d炭. GNTHLEIBHAL 1. Beidh dh叩 ph叩ip辿ar scr鱈ofa ann don leibh辿al seo. 2. Uair an chloig go leith a mhairfidh p叩ip辿ar a haon (an 20 n坦im辿ad don scr炭d炭 cluastuisceana san 叩ireamh) agus mairfidh p叩ip辿ar a d坦 dh叩 uair an chloig. An Bh辿altriail: ....................................................................................240 marc = 40% Labhairt na Gaeilge (240 marc) Scr炭d炭 com坦nta don ghn叩thleibh辿al agus don ardleibh辿al a bheidh sa bh辿altriail. D辿anfar t叩st叩il ar chumas labhartha agus cumars叩ide an scol叩ire tr鱈 mhe叩n na Gaeilge. P叩ip辿ar 1: .......................................................................................... 160 marc = 27% Cluastuiscint (60 marc) + Ceapad坦ireacht (100 marc) Scr炭d坦far cluastuiscint agus ceapad坦ireacht sa ph叩ip辿ar seo. P叩ip辿ar 2: .......................................................................................... 200 marc = 33% L辿amhthuiscint x 2 (50 marc + 50 marc) + Pr坦s ainmnithe n坦 roghnach (50 marc) + Fil鱈ocht ainmnithe n坦 roghnach (50 marc). Scr炭d坦far l辿amhthuiscint鱈, pr坦s agus fil鱈ocht an tSiollabais sa ph叩ip辿ar seo. - 1 -
- 9. ARDLEIBHAL 1. Beidh dh叩 ph叩ip辿ar scr鱈ofa ann don leibh辿al seo. 2. Dh叩 uair an chloig a mhairfidh p叩ip辿ar a haon (an 20 n坦im辿ad don scr炭d炭 cluastuisceana san 叩ireamh) agus mairfidh p叩ip辿ar a d坦 dh叩 uair an chloig agus daichead a c炭ig n坦im辿ad. An Bh辿altriail: ....................................................................................240 marc = 40% Labhairt na Gaeilge (240 marc) Scr炭d炭 com坦nta don ghn叩thleibh辿al agus don ardleibh辿al a bheidh sa bh辿altriail. D辿anfar t叩st叩il ar chumas labhartha agus cumars叩ide an scol叩ire tr鱈 mhe叩n na Gaeilge. P叩ip辿ar 1: .......................................................................................... 160 marc = 27% Cluastuiscint (60 marc) + Ceapad坦ireacht (100 marc) Scr炭d坦far cluastuiscint agus ceapad坦ireacht sa ph叩ip辿ar seo. P叩ip辿ar 2: .......................................................................................... 200 marc = 33% L辿amhthuiscint x 2 (50 marc + 50 marc) + Pr坦s ainmnithe n坦 roghnach (30 marc) + Fil鱈ocht ainmnithe n坦 roghnach (30 marc) + Litr鱈ocht bhreise (40 marc). Scr炭d坦far l辿amhthuiscint鱈, pr坦s agus fil鱈ocht an tSiollabais sa ph叩ip辿ar seo. - 2 -