Innovatieroutes in de Zorg: veranderingen vanaf 2015
Download as PPTX, PDF
1 like2,285 views
Deze presentatie bespreekt hoe het zorglandschap eruit ziet vanaf 1 januari 2015, wat dit betekent voor de innovatieroutes, en welke kansen dit biedt voor ondernemers in de zorg. Voor meer informatie, kijk op www.innovatieroutesindezorg.nl of mail naar ictinnovaties-zorg@windesheim.nl.
Innovatieroutes in de Zorg: veranderingen vanaf 2015
- 1. Ruud Janssen, Lectoraat ICT-innovaties in de Zorg, Hogeschool Windesheim Presentatie t.g.v. de netwerkbijeenkomst decentraliseren = innoveren, georganiseerd door Zorg voor innoveren, Utrecht, 26 juni 2014
- 2. De veranderingen in de zorg Vanaf 1 januari 2015 bepalen drie wetten hoe de zorg in Nederland eruit ziet: Een wet waarin (meestal kortdurende) medische zorg centraal staat: de Zorgverzekeringswet (Zvw); Een wet die langdurende zorg in een instelling regelt: de Wet langdurige zorg (Wlz); En een wet waarin behoud van zelfstandigheid centraal staat: de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). In deze presentatie: Hoe ziet het zorglandschap voor elk van deze drie wetten eruit? Welke innovatieroutes kunt u in deze landschappen kiezen? Welke kansen biedt de nieuwe Wmo voor ondernemers?
- 4. Zorgverzekeringswet (Zvw) Wet langdurige zorg (Wlz) Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) kortdurende (medische) zorg langdurig verblijf in een instelling ondersteuning in de thuisomgeving gericht op genezing of herstel gericht op kwaliteit van leven gericht op behoud van zelfstandigheid huisartsenzorg, ziekenhuiszorg, revalidatiezorg, behandeling GGZ, verpleging en persoonlijke verzorging thuis 24-uurs verpleging en verzorging huishoudelijke hulp, begeleiding en verzorging, dagbesteding, opvang, hulpmiddelen, jeugdzorg, re-integratie voor iedereen die het nodig heeft (zorgverlener bepaalt, zorgverzekeraar betaalt) alleen voor de meest kwetsbaren (CIZ bepaalt, zorgkantoor betaalt) voor iedereen die het nodig heeft (gemeente bepaalt 辿n betaalt) verzekerd recht (vergoeding) verzekerd recht (vergoeding) collectieve voorziening (compensatie)
- 5. koopt zorg in levert product of dienst verleent zorg stelt richt- lijnen op behartigt belangen zorg- aanbieder pati谷nt beroeps- vereniging pati谷nten- vereniging ondernemer zorg- verzekeraar betaalt premie en eigen risico overheid reguleert de zorgmarkt bepaalt wat vergoed wordt Het landschap De partijen in de zorg waarmee een ondernemer te maken kan krijgen.
- 6. koopt zorg in levert product of dienst stelt richt- lijnen op behartigt belangen pati谷nt beroeps- vereniging pati谷nten- vereniging ondernemer ICT- medewerker bestuurder specialist verpleegkundige inkoop commercie investerings- fonds innovatie Zorginstituut Nederland Ministerie van VWS Inspectie Gezondheidszorg Nederlandse Zorgautoriteit De partijen Binnen de organisatie van sommige partijen kunt u weer met andere partijen te maken krijgen. zorg- aanbieder zorg- verzekeraar overheid verleent zorg betaalt premie en eigen risico reguleert de zorgmarkt bepaalt wat vergoed wordt
- 7. koopt zorg in levert product of dienst verleent zorg stelt richt- lijnen op behartigt belangen zorg- aanbieder pati谷nt beroeps- vereniging pati谷nten- vereniging ondernemer zorg- verzekeraar betaalt premie en eigen risico overheid reguleert de zorgmarkt bepaalt wat vergoed wordt De belangen Enkele voorbeelden van de belangen die partijen kunnen hebben bij een zorginnovatie. is het bewezen effectief? kan ik er effici谷nter of beter door werken? is het goede zorg voor een lage prijs? draagt het bij aan mijn herstel of welzijn? verbetert het de zorg voor onze doelgroep? is het wel veilig en verantwoord? kan ik er mijn brood mee verdienen? houdt het de zorg betaalbaar?
- 8. koopt zorg in levert product of dienst verleent zorg stelt richt- lijnen op behartigt belangen zorg- aanbieder pati谷nt beroeps- vereniging pati谷nten- vereniging ondernemer zorg- verzekeraar betaalt premie en eigen risico overheid reguleert de zorgmarkt bepaalt wat vergoed wordt De bewijslast Vormen van bewijslast waarmee partijen overtuigd kunnen worden van de meerwaarde van een zorginnovatie. positieve ervaringen van andere pati谷nten een sterke visie of solide business case onderzoeksresultaten en ervaringen van onze doelgroep een business case onderbouwd met onderzoeksresultaten onderzoeksresultaten en ervaringen van zorgprofessionals onderzoeksresultaten van hoge kwaliteit draagvlak onder zorgprofessionals
- 9. koopt zorg in levert product of dienst verleent zorg stelt richt- lijnen op behartigt belangen zorg- aanbieder pati谷nt beroeps- vereniging pati谷nten- vereniging ondernemer zorg- verzekeraar betaalt premie en eigen risico overheid reguleert de zorgmarkt bepaalt wat vergoed wordt Innovatieroute 1: de consumentenroute De innovatie wordt rechtstreeks aangeboden aan de (zorg)consument. Deze betaalt zelf. Los een herkenbaar probleem voor de pati谷nt op. Let op de betaalbaarheid voor de doelgroep. Werk samen met belangenorganisaties. Zorgconsument wordt overtuigd door advies van zorgverlener of ervaringen van medepati谷nten.
- 10. koopt zorg in levert product of dienst verleent zorg stelt richt- lijnen op behartigt belangen zorg- aanbieder pati谷nt beroeps- vereniging pati谷nten- vereniging ondernemer zorg- verzekeraar betaalt premie en eigen risico overheid reguleert de zorgmarkt bepaalt wat vergoed wordt Innovatieroute 2: de aanbiedersroute De innovatie wordt aangeboden aan de zorgaanbieder. Deze investeert uit eigen middelen. Los een urgent probleem voor de zorgaanbieder op (efficiencyverbetering, imagoversterking). Ontwikkel samen met zorgverleners (acceptatie). Zorgaanbieder wordt overtuigd door een solide business case of een sterke visie op herkenbare problematiek.
- 11. koopt zorg in levert product of dienst verleent zorg stelt richt- lijnen op behartigt belangen zorg- aanbieder pati谷nt beroeps- vereniging pati谷nten- vereniging ondernemer zorg- verzekeraar betaalt premie en eigen risico Innovatieroute 3: de verzekeraarsroute De innovatie wordt onderdeel van zorg die al wordt vergoed door de zorgverzekeraar. De inhoud van de zorg verandert niet, alleen de aanbiedingsvorm. Werk samen met zorgverleners, pati谷nten- vereniging en beroepsvereniging (draagvlak). Stap niet zelf naar de verzekeraar maar laat een enthousiaste zorgaanbieder het woord voeren. Zorgverzekeraars zullen eisen dat de innovatie bestaande zorg vervangt (substitutie) en leidt tot minder zorgkosten (schadelastreductie). Beiden dienen te worden aangetoond (business case op basis van onderzoeksresultaten). overheid reguleert de zorgmarkt bepaalt wat vergoed wordt
- 12. pati谷nten- vereniging Zorginstituut Nederland koopt zorg in levert product of dienst verleent zorg stelt richt- lijnen op behartigt belangen zorg- aanbieder pati谷nt beroeps- vereniging ondernemer zorg- verzekeraar betaalt premie en eigen risico reguleert de zorgmarkt bepaalt wat vergoed wordt Ministerie van VWS Nederlandse Zorgautoriteit adviseert over basispakket Innovatieroute 4: de overheidsroute De innovatie leidt tot nieuwe zorg, die nog niet wordt aangeboden of vergoed. De aard of werking van de zorg veranderen, of er kan zorg worden geboden die voorheen niet mogelijk was. Zie aandachtspunten voor de verzekeraarsroute. Er dient sterk wetenschappelijk bewijs te worden verzameld om (kosten)effectiviteit aan te tonen. Complex en kostbaar traject, schakel experts in. Check of deze route echt wel nodig is!!! de drie partijen zijn via 辿辿n informatiepunt bereikbaar: www.zorgvoorinnoveren.nl
- 13. De Wet langdurende zorg (Wlz)
- 14. Zorgverzekeringswet (Zvw) Wet langdurige zorg (Wlz) Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) kortdurende (medische) zorg langdurig verblijf in een instelling ondersteuning in de thuisomgeving gericht op genezing of herstel gericht op kwaliteit van leven gericht op behoud van zelfstandigheid huisartsenzorg, ziekenhuiszorg, revalidatiezorg, behandeling GGZ, verpleging en persoonlijke verzorging thuis 24-uurs verpleging en verzorging huishoudelijke hulp, begeleiding en verzorging, dagbesteding, opvang, hulpmiddelen, jeugdzorg, re-integratie voor iedereen die het nodig heeft (zorgverlener bepaalt, zorgverzekeraar betaalt) alleen voor de meest kwetsbaren (CIZ bepaalt, zorgkantoor betaalt) voor iedereen die het nodig heeft (gemeente bepaalt 辿n betaalt) verzekerd recht (vergoeding) verzekerd recht (vergoeding) collectieve voorziening (compensatie)
- 15. koopt zorg in levert product of dienst behartigt belangen zorg- instelling cli谷nt cli谷nten- vereniging ondernemer zorg- kantoor overheid reguleert de zorgmarkt bepaalt wat vergoed wordt verleent zorg betaalt premie en eigen bijdrage Het landschap Het landschap, de partijen, en de belangen zijn min of meer hetzelfde als bij de Zvw. Wat is er anders: Zorgaanbieders hebben relatief veel vrijheid doordat ze worden bekostigd op basis van zorgprofielen i.p.v. geleverde zorg. Er worden i.h.a. minder hoge eisen gesteld aan de bewijslast voor zorginnovaties. De verzekeraarsroute en overheidsroute liggen minder snel voor de hand dan bij de Zvw. CIZ stelt zorg- profiel vast
- 16. De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
- 17. Zorgverzekeringswet (Zvw) Wet langdurige zorg (Wlz) Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) kortdurende (medische) zorg langdurig verblijf in een instelling ondersteuning in de thuisomgeving gericht op genezing of herstel gericht op kwaliteit van leven gericht op behoud van zelfstandigheid huisartsenzorg, ziekenhuiszorg, revalidatiezorg, behandeling GGZ, verpleging en persoonlijke verzorging thuis 24-uurs verpleging en verzorging huishoudelijke hulp, begeleiding en verzorging, dagbesteding, opvang, hulpmiddelen, jeugdzorg, re-integratie voor iedereen die het nodig heeft (zorgverlener bepaalt, zorgverzekeraar betaalt) alleen voor de meest kwetsbaren (CIZ bepaalt, zorgkantoor betaalt) voor iedereen die het nodig heeft (gemeente bepaalt 辿n betaalt) verzekerd recht (vergoeding) verzekerd recht (vergoeding) collectieve voorziening (compensatie)
- 18. koopt (zorg-) diensten in levert product of dienst behartigt belangen cli谷nt lokale Wmo-raad ondernemer gemeente verleent (zorg-)dienst overheid reguleert de zorgmarkt bepaalt wat vergoed wordt betaalt belasting en eigen bijdrage Het landschap In plaats van het zorgkantoor speelt de gemeente straks de rol van bekostiger. Gemeenten hebben hierbij verhoudingsgewijs veel vrijheid. De partijen Gemeenten zullen zoveel mogelijk maatwerk willen leveren, en gaan hiertoe met (veelal lokale) partijen samenwerken. CIZ stelt zorg- indicatie vast thuiszorg- organisaties lokale vervoerders woningbouw verenigingen opvang en dagbesteding (zorg-) aanbieder
- 19. hoe gaan we 25 tot 40% bezuinigen? hoe bevorderen we zelfredzaamheid? betaalt belasting en eigen bijdrage koopt (zorg-) diensten in levert product of dienst behartigt belangen (zorg-) aanbieder cli谷nt lokale Wmo-raad ondernemer gemeente verleent (zorg-)dienst wat betekent dit voor mijn zelfstandigheid en welzijn? De belangen Voorbeelden van uitdagingen waarmee partijen te maken hebben in het kader van de nieuwe Wmo. De bewijslast Veel gemeenten organiseren Wmo-proeftuinen om ervaring op te doen met innovatieve zorg en de meerwaarde in de praktijk te toetsen. hoe gaan we het aanbod inrichten? wordt er rekening gehouden met de belangen van cli谷nten? hoe overleef ik deze transitie? hoe kan ik onze zorg veel goedkoper leveren? hoe blijf ik een interessante partner voor de gemeente?
- 20. koopt (zorg-) diensten in levert product of dienst behartigt belangen cli谷nt lokale Wmo-raad ondernemer gemeente verleent (zorg-)dienst betaalt belasting en eigen bijdrage (zorg-) aanbieder De innovatieroutes In principe zijn dit dezelfde routes als in de Zvw en de Wlz, maar met deze verschillen: Er bestaat voor de Wmo g辿辿n overheidsroute zoals bij de Zvw en Wlz. De gemeenteroute vervangt de verzekeraarsroute. Voor hulpmiddelen is er ook een rechtstreekse gemeenteroute mogelijk. consumenten- route aanbieders- route gemeente- route gemeenteroute (rechtstreeks)
- 21. Drie uitdagingen voor de gemeente (en kansen voor de innovator!)
- 22. Hoe gaan we het aanbod inrichten? Welke rol kiest de gemeente? Kiest de gemeente voor samenwerking met andere gemeenten? Verschillende inkoopmodellen* waarin de gemeente: hetzelfde blijft doen als het zorgkantoor nu; cli谷nten gaat toewijzen aan zorgaanbieders; zorgaanbieders per wijk gaat contracteren; gaat werken met sociale wijkteams; een zorgregisseur toewijst aan elke cli谷nt. De meeste gemeenten hebben hun keuze voor een inkoopmodel al gemaakt en zijn nu bezig met uitwerking en aanbesteding. (*) Zie ook: Jan Telgen, Zorginkoop door gemeenten, www.zorgvisie.nl/PageFiles/80908/Jan%20Telgen.pdf
- 23. Hoe gaan we 25 tot 40% bezuinigen? Bezuinigingsdoelstellingen voor de nieuwe Wmo: Jeugdzorg: -10% Voormalige AWBZ-zorg: -25% Huishoudelijke hulp: -40% Let wel: bezuinigingsdoelstellingen zijn hard (en ten opzichte van 2012!). Bezuinigingen zullen in elk model anders vormgegeven worden, maar uiteindelijk neerkomen op: Minder professionele zorg en ondersteuning bieden; Zorg en ondersteuning goedkoper leveren. Open vraag: tot welke prijs is een gemeente bereid om mensen thuis te ondersteunen? (dus wanneer stroomt een cli谷nt alsnog door van Wmo naar Wlz)
- 24. Hoe bevorderen we zelfredzaamheid? Bezuinigingen zijn alleen te realiseren als zelfredzaamheid daadwerkelijk wordt benut en bevorderd: Wat kan een cli谷nt nog wel? in plaats van wat kan een cli谷nt niet meer? Veel meer nadruk op het zelf organiseren van hulp vanuit de eigen sociale omgeving. Gemeenten 辿n zorgaanbieders zijn zoekende hoe dit praktisch kan worden vormgegeven: 1. Door het effectiever mobiliseren van mantelzorg; 2. Met hulpmiddelen en technische voorzieningen in huis; 3. Door zorgverlening anders te organiseren; 4. Door de inzet van diverse vormen van zorg op afstand. Innovaties die zich richten op (1) en (2) lijken vooral geschikt voor de consumentenroute en de gemeenteroute. Innovaties die zich richten op (3) en (4) lijken vooral geschikt voor de aanbiedersroute. nadruk op beperken van de zorgvraag nadruk op effici谷ntere zorgverlening kansen!
- 25. Meer informatie? Ons boekje Succesvol ondernemen met eHealth: Innovatieroutes in de Zorg: www.windesheim.nl/~/media/Files/Windesheim/Research%20Publications/ SuccesvolondernemenmeteHealthInnovatieroutesindeZorg.pdf. Om interactief de beste route(s) voor uw zorginnovatie te bepalen: www.innovatieroutesindezorg.nl. Voor alle resultaten van het project Succesvol ondernemen met eHealth: www.somehealth.nl. Voor een scan en een toolbox ten behoeve van een levensvatbaar business model voor uw zorginnovatie: www.ehix.nl (eHealth Innovatie Matrix). Ruud Janssen, email TJWM.Janssen@Windesheim.nl, telefoon 088-4698892