2. Emile Durkheime g旦re, l端me g旦t端receini
bilerek, olay脹n kurban脹 taraf脹ndan giriilen olumsuz
eylemin dorudan doruya ya da dolayl脹 olarak
meydana getirdii her 旦l端me intihar denir.
Edwin Shneidmana g旦re, 聴ntihar dayan脹lmaz
ac脹lar脹, a脹r sorunlar脹 olan, a脹rm脹, bozulmu ve
g端c端 azalm脹 benliin 巽旦z端m aray脹c脹 bir eylemidir.
3. Psikiyatristler i巽in t脹bbi hastal脹脹 olan bireylerin
intihar durumlar脹n脹 deerlendirmek daha zor
olmaktad脹r
4. u ana kadar yap脹lan 巽al脹ma sonu巽lar脹 baz脹 medikal durumlar脹n intihar
d端端ncelerini artt脹rd脹脹n脹 g旦stermektedir
akcier hastal脹klar脹 1.8 (Goodwin ve ark. 2003)
peptik 端lser 2.1 (Goodwin ve ark. 2003)
kanser hastal脹klar脹 1.73 (Quan ve ark. 2002)
kronik akcier hastal脹klar脹 1.86 (Quan ve ark. 2002)
prostat hastal脹klar脹 1.7 (Quan ve ark. 2002)
n旦rolojik hastal脹klar脹 3.8 (Wearn ve ark. 2002)
kanser hastal脹klar脹 3.4 (Wearn ve ark. 2002)
dializ hastal脹klar脹 1.84 (Kurella ve ark. 2005)
6. Mann脹n diates-stress modeli: tek ba脹na akut stres yaratan
durumlar intihara d端端ncelerine neden olmaya yetmez , her
zaman akut yaanan stress durumlar脹yla beraber 旦nceden
var olan bir risk fakt旦r端 de vard脹r.
stress: psikiyatrik hastal脹k (demans, depresyon, deliryum,
anksiyete), madde kullan脹m (intoksikasyon, 巽ekilme
sendromu), akut medikal hastal脹k (tedavi sonu巽lar脹), akut
ailesel ve sosial stress (mali durum, tedavi 端creti, d端端k
gelir), diyet (d端端k kolestrol d端zeyi)
diates: genetik risk, kronik hastal脹klar, kronik madde
kullan脹m脹, kiilik karakteri, ba etme y旦ntemleri
7. Biyolojik belirte巽ler:
ventral prefrontal korteks serotonerjik
hipofonksiyonunda agressif ve impulsif
davran脹lar脹n inhibisyonundaki yetersizlik sonucu
intihar davran脹lar脹 g旦r端lebilir
8. 2006 y脹l脹nda ABD de 33.300 birey intihar sonucu
旦lm端t端r, t端m 旦l端mlerin %1.4
intihar oran脹 yaa g旦re:her 100.000 de
5-14 ya aras脹 0,5;
15-24 ya aras脹 9.9;
24 ya 端st端 15.9
intihar s脹kl脹脹 erkekler kad脹nlardan 3.8 kat da fazla
9. erkeklerde yaam boyu intihar g旦r端lme s脹kl脹脹 erken erikinlikte
ve 75-84 yalarda artmakta
kad脹nlar aras脹nda intihar s脹kl脹脹 ise orta yata artmakt脹r
erkek intihar y旦ntemleri: iple asma, suda boulma, ateli silah
kad脹n intihar y旦ntemleri: kesmek, y端ksek doz ila巽
intihar giriimleri en fazla gen巽ler, kad脹nlar, evlilerde ve ila巽
kullananlarda g旦r端lmekte
intihar 旦l端mle sonu巽lananlar en fazla yal脹, erkek, bekarlar
aras脹nda g旦r端lmektedir
10. y脹l i巽inde her 100 intihar giriiminden 1i 旦l端mle
sonu巽lanmaktad脹r, bir kez intihar giriiminde
bulunan birinin genel topluma g旦re intihardan 旦lme
riski 100 kat daha fazlad脹r
11. 2006 y脹l脹nda ABD de 832.500 birey intihar
giriiminde bulunmutur. l端mle sonu巽lananlardan
25 kat daha fazla
1999 y脹l脹nda yine ABD de yap脹lan 巽al脹mada
initahar giriiminde bulunan hastalar脹n %80 de
anksiyete ve depresyon belirtilerinin olduu
g旦sterilmitir
intihar giimi ve 旦l端mle sonu巽lanma oranlar脹 gen巽ler
aras脹nda 200-300/ 1; yal脹lar aras脹nda 4/1
12. Danimarkada yap脹lm脹 bir 巽al脹mada intihar
griiminde bulunan bireylerin %52 de somatik
hastal脹脹 olduu, %21 nin ar脹lardan dolay脹
analjezik kulland脹脹 g旦sterilmitir
13. Medikal hastal脹klarda intihar
Finlandiyada hastanede yatan hastalar 端zerinde yap脹lm脹
bir 巽al脹mada intihar g旦r端lme oran脹 %2
inde 3000 yatakl脹 hastanede yap脹lm脹 bir 巽al脹mada 10
y脹lda 75 intihar giriimi, 15 旦l端mle sonu巽lanma g旦sterilmi
Harris ve ark 1994 y脹l脹nda yay脹nlad脹脹 bir derlemede 63
medikal hastal脹脹n initihar riskini artt脹rd脹脹n脹 not etmitir.
H聴V, A聴DS, Hungtington, kanser (旦zellikle ba, boyun), MS,
peptik 端lser, son evre b旦brek yetmezlii, spinal kord
yaralanmalar脹, SLE ..
14. T脹bbi hastal脹klarda intihar fenomeni stabil seyir
etmemektedir. rn: Hungtington hastalar脹nda belirtilerin
olup ama tan脹 netlemeden 旦nce ve bilisel ve fiziksel
belirtiler iddetlendikten sonra intihar riski artmaktad脹r
Danimarkada yap脹lm脹 bir 巽al脹mada sadece epilepsi tan脹s脹
olan bireylerde intihar riski genel topluma k脹yasla 3.17 kat
artmakta, ayn脹 hastalarda psikiyatrik komorbidete tans脹
konulduktan sonra bu risk ilk 6 ayda 5.35 olarak g旦sterilmi
bir baka 巽al脹madaysa psikiyatrik hastal脹脹 olanlarda intihar
riski 13.7 kat fazla, epilepsi tan脹s脹 alm脹 psikiyatri
hastalar脹nda ise bu oran 29.2 kat artt脹脹 g旦sterilmitir
15. Freud'a g旦re melankolide kiinin egosu ile i巽ine
yans脹tt脹脹 (introjeksion) bir bak脹ma i巽ine yerletirdii
sevgi objesi birbiriyle kaynam脹 durumdad脹r.
Kaybettii bu sevgi nesnesinin yerine, normallerde
olduu gibi yeni bir obje koyamazsa kaybetmi
olduu nesneye y旦nelttii sald脹rganl脹k kuvvetlerini
kendisine y旦neltmi olur
16. yakla脹m
medikal hastal脹klarda psikiyatrik komorbiditenin erken tehisi
hastaya ve ailesine t脹bbi hastal脹脹n seyri ve sonu巽lar脹yla ilgili
bilgi verilmesi
Ciddi t脹bbi hastal脹脹 olan her bireyde intihar d端端ncesinin
sorgulanmas脹
端mitsizlii ve impulsiviteyi deerlendirmek
Uygun ila巽 tedavisi balanmas脹