Intihar, psixoloji və pedaqoji amillər
- 2. psixiatr.com Uzm. Dr. Fuad Bəşirov Psixiatr 0552403554 0559686473 besirovfuad@gmail.com
- 3. psixiatr.com • T.B 15 yaşında bir qız • 10 sinif, abuturyent hazırlıqlara gedir, *kompüter mühəndisi* olmaq istəyi ilə başlayıb • Dərslər: 2 il əvvələ qədər əlaçı, son 2 ildə bəzi fənlərdən arada 4 • Ata həkim, ana müəllimə, bacı üniversitet tələbəsi • Həkimə ilk gəlişi (ana və bacı ilə birgə)
- 4. psixiatr.com • Özümü yaxşı hiss etmirəm • -sanki beynimin içində biri var, mənə deyir ki, • Evdən pul götürməlisən • Telefon götürməlisən • Binanın başına çıxmalısan (1 il əvvəl bir dəfə çıxıb, başqa biri su çəni düzəltmək üçün orda olub, ondan utanıb qayıdıb) • Səs tək qalmağımı istəyir, insanlardan uzaqlaşmağımı istəyir • Səsin dediklərini edən vaxt rahat oluram • Səsin dediklərin etməyəndə sıxıntı basır məni • Müayinədə....əsəbilik, gərginlik arada bir.. baş ağrısı arada bir...
- 5. psixiatr.com • İntihar nədir İnsanın özünü öldürmək məqsədi ilə etdiyi davranışdır.
- 6. psixiatr.com • İntihar nədir İki cür intihar düşüncəsi var 1. Qorxutmaq, diqqət çəkmək – kömək axtarma məqsədli 2. Ölüm arzusu
- 7. psixiatr.com • İntihar statistikası • 10-18 yaş arası ölümün ikinci səbəbi ABŞ 2017 • Şagirdlərin 1 il ərzində 7.4 % i ən az bir dəfə intihar girişimi olub, 17,2% də intihar haqqında ciddi fikirləşirlər • İntihar edəcəm deyən hər 10 nəfərdən 3 ü intihara cəhd edir • İntihara cəhd edən hər 10 nəfərdən 3 ü ölümlə nəticələnir • Hər 3 saniyədə bir nəfər intihara cəhd etməkdə, • Hər 40 saniyədə bir bir insan intihar səbəbi ilə həyatını itirməkdədir
- 8. psixiatr.com • Psixoloji amillər • Xarakter xüsusiyyətlər • Xəstəliklər
- 9. psixiatr.com • Xarakter, şəxsiyyət tipləri • Passiv aqressiv • Hər zaman ləngdirlər, bir iş tələb olanda etməmək üçün bir çox səbəb gətirərlər, etdikləri hər bir səhv üçün bəhanələri çoxdur
- 10. psixiatr.com • Xarakter, şəxsiyyət tipləri • Antisosyal • Qayda qanunlara əməl etməmək, davamlı yalan danışmaq, öz itəyi üçün insanları aldatmaq, ani reaksiya vermək, davakarlıq, tez tez iş yerini dəyişmə ....
- 11. psixiatr.com • Xarakter, şəxsiyyət tipləri • İsterik • Duyğusallığın həddindən artıq olması,diqqət çəkmək, ətrafı tərəfindən daim qəbullanmaq ehtiyacı...
- 12. psixiatr.com • Xarakter, şəxsiyyət tipləri • Paranoid • Başqa insanların hərəkətləni özünə qarşı aşağılayıcı və təhqir edici olaraq anlamaq, şüphəcilik....
- 13. psixiatr.com • Xarakter, şəxsiyyət tipləri • Şizoid • Ünsiyyət qurmağa marağın olmaması, emosiyonal olaraq soyuq olma, özünə qapanıq
- 14. psixiatr.com • Xarakter, şəxsiyyət tipləri • Şizotipal • Düşüncədə və ya anlamada yanılmaların olması, qeyri adi davranışlar ilə özünü təcrid etmə
- 15. psixiatr.com • Xarakter, şəxsiyyət tipləri • Borderline • Özünə zərər verən davranışlar hər zaman vardır, intihara meyillidirlər, insanlar arasındakı münasibətlər ya ağ ya da qaradır...
- 16. psixiatr.com • Xarakter, şəxsiyyət tipləri • Narsist • İnsanın özünə qarşı qabiliyyətində, gücündə, düşüncələrində hamıdan üstün görmə və vəziyyətinin başqalarını narahat etdiyini görə bilməmə...
- 17. psixiatr.com • Xarakter, şəxsiyyət tipləri • Utancaq • Çatışmamazlıq düçüncəsinə sahib, mənfi fikirləri özlərinə qarşı yönəldiyini düşünən həddən artıq həssaslıq göstərən....
- 18. psixiatr.com • Xarakter, şəxsiyyət tipləri • Asılı • Başqa insanlara həddindən artıq bağlı olan, sözə baxan, ram olan ...
- 19. psixiatr.com • Xarakter, şəxsiyyət tipləri • Obsessiv • Mükəmməlliyətçilik, 100 ölçüb bir biçə bilməyən, hamını kontrolu altında tutmağa çalışan
- 20. psixiatr.com • Xarakter, şəxsiyyət tipləri • İstisnalar • Diqqət Əskikliyi Hiperaktiv pozuntu • Autizm
- 21. psixiatr.com • Xəstəliklər • Major depressiv pozuntu • Digər orqanik xəstəliklər
- 22. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Ağır və təkrarlayan depressiyaların 10-15 faizi intiharla həyatlarına son verməkdədirlər. • 40-75 faiz depressiya diaqnozu alanlarda intihar düşüncəsi vardır • İntiharla həyatlarını itirənlərin 90% i də depressiya vardır
- 23. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Anhedoniya • Avolusiya
- 24. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Kədər. • Özümü kədərli hiss etmirəm. • Çox vaxt kədərli oluram. • Həmişə kədərliyəm. • O qədər kədərli və bədbinəm ki, buna artıq dözə bilmirəm.
- 25. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Pessimizm. • Gələcəyimlə bağlı ümidsiz deyiləm. • Gələcəyimlə bağlı əvvəllər olduğumdan daha ümidsizəm. • İşlərimin qaydasına düşəcəyinə inanmıram. • Gələcəyim haqqında ümidsizəm və hər şeyin daha da pisləşəcəyini düşünürəm.
- 26. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Keçmiş uğursuzluqlar. • Özümü uğursuz hesab etmirəm. • Gözləniləndən daha çox uğursuzluqlarım olub. • Keçmişimə baxdıqda çoxlu uğursuzluqlar görürəm. • Özümü tamamilə uğursuz şəxsiyyət hesab edirəm.
- 27. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Zövq hissinin itkisi • Hər zaman zövq aldığım şeylərdən yenə də zövq alıram. • Əvvəllər olduğu kimi zövq almıram. • Əvvəllər xoşuma gələn şeylərdən artıq çox az zövq alıram. • Əvvəllər xoşuma gələn şeylərdən artıq heç zövq ala bilmirəm.
- 28. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Günahkarlıq hissləri • Özümü günahkar hiss etmirəm. • Özümü etdiyim və ya etməli olduğum bəzi şeylərə görə günahkar hiss edirəm. • Çox vaxt özümü günahkar hiss edirəm. • Özümü həmişə günahkar hiss edirəm.
- 29. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Cəzalandırma hissləri • Cəzalandırıldığımı hiss etmirəm. • Cəzalandırıla biləcəyimi hiss edirəm. • Cəzalandırılacağımı gözləyirəm. • Özümü cəzalandırılmış hiss edirəm.
- 30. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Özünübəyənməməzlik • Özümü həmişəki kimi eyni hiss edirəm. • Özümə olan inamımı itirmişəm. • Özümlə bağlı məyusam. • Özümü bəyənmirəm.
- 31. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Özünütənqid • Özümü hər zaman olduğu kimi günahlandırmıram. • Özümə həmişə olduğumdan daha çox tənqidi yanaşıram. • Özümü bütün səhvlərimə görə tənqid edirəm. • Baş verən hər pis hadisəyə görə özümü günahlandırıram.
- 32. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Özünəqəsd istəyi və ya düşüncəsi • Özümü öldürməklə bağlı heç bir düşüncəm yoxdur. • Özümü öldürməklə bağlı düşüncələrim var, amma bunu həyata keçirmərəm. • Özümü öldürmək istəyərəm. • Əgər imkanım olsa özümü öldürərəm.
- 33. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Ağlamaq • Həmişəkindən daha çox ağlamıram. • Həmişəkindən daha çox ağlayıram. • Hər xırda şeydən ötrü ağlayıram. • Ağlamağım gəlir, amma ağlaya bilmirəm.
- 34. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Təlaş • Həmişəkindən daha çox təlaşlı və gərgin deyiləm. • Özümü həmişəkindən daha çox təlaşlı və gərgin hiss edirəm. • O qədər gərgin və təlaşlıyam ki, yerimdə dura bilmirəm. • O qədər gərgin və təlaşlıyam ki, mütləq hərəkətdə olmalı və ya nəsə etməliyəm.
- 35. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Maraq itkisi • Başqa insanlara və fəaliyyətlərə olan marağımı itirməmişəm. • Başqa insanlara və fəaliyyətlərə olan marağım əvvəlkindən daha azdır. • Başqa insanlara və fəaliyyətlərə olan marağım böyük qismini itirmişəm. • İstənilən bir şeylə maraqlanmağım çətindir.
- 36. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Qərarsızlıq • Qərarlarımı hər zaman olduğu kimi verirəm. • Qərarlarımı hər zaman olduğuna nisbətən çətinliklə verirəm. • Qərarlarımı xeyli çətinliklə verirəm. • Artıq hər şeylə bağlı qərar verməkdə çətinlik çəkirəm.
- 37. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Dəyərsizlik • Özümü dəyərsiz hiss etmirəm. • Özümü əvvəllər olduğu kimi dəyərli və faydalı hesab etmirəm. • Başqaları ilə müqayisədə özümü daha dəyərsiz hiss edirəm. • Özümü tamamilə dəyərsiz hiss edirəm.
- 38. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Enerji (qüvvət) itkisi • Həmişəki qədər enerjiliyəm. • Enerjim həmişəkidən daha azdır. • Çox iş görməyə enerjim yoxdur. • Heç bir iş görməyə enerjim yoxdur.
- 39. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Yuxu rejimində dəyişikliklər • Yuxu rejimimdə heç bir dəyişiklik yoxdur. • a) Həmişəkindən bir az çox yatıram. • b) Həmişəkindən qismən az yatıram. • a) Həmişəkindən daha çox yatıram. • b) Həmişəkindən daha az yatıram. • a) Günün çox hissəsini yatıram. • b) Həmişəkindən 1-2 saat tez oyanıram və təkrar yuxuya gedə bilmirəm.
- 40. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Əsəbilik • Əsəblərim hər zamankı kimidir. • Həmişəkinə nisbətən əsəbiyəm. • Həmişəkindən daha çox əsəbiyəm. • Həmişə əsəbiyəm.
- 41. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • İştah dəyişiklikləri • İştahımda heç bir dəyişiklik yoxdur. • a). İştahım həmişəkindən qismən azdır. • b). İştahım həmişəkindən bir az çoxdur. • a). İştahım həmişəkindən daha azdır • b). İştahım həmişəkindən daha çoxdur • a). Tamamilə iştahım yoxdur. • b). Həmişə yemək yemək istəyirəm
- 42. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Mərkəzləşmə Çətinliyi • Diqqətim hər zaman olduğu kimidir • Həmişəki kimi diqqətimi toplaya bilmirəm • Hər hansı bir işdə diqqətimi uzun müddət saxlamağım çətindir. • Hər hansı bir şeydə diqqətimi toplaya bilmirəm.
- 43. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Yorğunluq və halsızlıq • Həmişəkindən daha yorğun və ya halsız deyiləm. • Həmişəkindən daha asanlıqla və daha çox yoruluram. • O qədər yorğun və halsızam ki həmişə etdiyim işlərin bir çoxunu edə bilmirəm. • O qədər yorğun və halsızam ki həmişə etdiyim işlərin böyük hissəsini edə bilmirəm.
- 44. psixiatr.com • Major Depressiv pozuntu • Cinsəllikdə maraq itkisi • Cinsəlliyə qarşı marağımda hər hansı dəyişiklik izləməmişəm. • Cinsəlliyə olan marağım həmişəkindən qismən azdır. • Hazırda cinsəlliyə qarşı marağım daha azdır. • Tamamilə cinsəlliyə marağım yoxdur.
- 45. psixiatr.com • İntihara aparan yollar • Narkotik istifadəsi • Alkoqol istifadəsi • Uşaqlıq vaxtı stress faktorları • Ailə daxili münaqişələr • Fiziki istismar • Mənəvi istismar • Cinsəl istismar • Cinsəlliklə erkən yaşda tanış olma • Ensest
- 46. psixiatr.com • İntihar düşüncəsi olanlara münasibət necə olmalıdır
- 47. psixiatr.com • İntihar düşüncəsi olan hər 10 nəfərdən 8 i əvvəlcədən müxtəlif yollarla xəbərdar etməkdədir • İntihara cəhd edənlərin çoxu yaşamaqla ölüm arasında seçim edə bilməməkdədir • İntihar düşüncəsi ömür boyu davam etməz, qısa vaxt ərzində bu fikir keçə bilər • Əgər intihara bir dəfə cəhd olunbsa təkrar cəhd etmə ehtimalı yüksəkdir • İntihar düşüncəsi təhsil səviyyəsinə sosyoekonomik statusla əlaqəli deyil
- 48. psixiatr.com • İntihar düşüncəsi genetik keçməz, hər bir fərdin özünə məxsusdur • İntihar edənlər *dəli deyildir, ancaq bir çoxu keyifsiz, həyatdan zövq almamaqdadırlar, intihar düşüncəsi *başın xarab olması demək deyildir.
- 49. psixiatr.com • İntiharla bağlı sual vermək intihar riskini artırmaz • İntihar düşüncəsi olan biri ilə problemlər danışılmalıdır, həlli araşdırılalıdır • Depressiyada olan biri mütləq psixiatra getməyə razı salınmalıdır, bu düçüncəsi olanların 90%ində depressiya vardır • Narkotik və alkoqoldan sui istifadə intihar riskini artırdığını unutmamaq lazımdır • İntihar düşüncəsi olan biri ilə mübahisə etmək vəziyyəti ağırlaşdırır • İntihar düşüncəsi olan insanları həkimə aparana qədər tək buraxmaq olmaz • İntihar düçüncəsi olan biri sizinlə paylaşarsa mütləq yardıma keçin!
- 50. psixiatr.com
- 51. psixiatr.com Diqqətiniz üçün təşəkkür edirəm! Uzm. Dr. Fuad Bəşirov Psixiatr 0552403554 0559686473 besirovfuad@gmail.com