Ekspozycja na media a zdolności dziecka. Czy wiesz, że zaledwie godzina dziennie spędzona przed ekranem przez dziecko do 3 r.ż. wpływa na jego późniejsze zdolności uczenia się, skupienia uwagi i panowania nad emocjami? Dowiedz się, w jaki sposób wspólnie z dzieckiem korzystać z urządzeń ekranowych, aby łączyć przyjemne z pożytecznym.
Prezentacja przygotowana w ramach drugiej odsłony akcji "Domowe Zasady Ekranowe" organizowanej przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę: https://www.domowezasadyekranowe.fdds.pl/
1 of 28
Download to read offline
More Related Content
Jak nowe technologie wpływają na rozwój dziecka? Cz. 2
2. ETAPY
ROZWOJU
DZIECKA
START
Pierwszy rok: triathlon
poszerzony o partię
szachów rozgrywaną po
mandaryńsku*
GAME
2-3 rok najbardziej
intensywny rozwój połączeń
nerwowych
SET
Wczesne lata przedszkolne i
szkolne to okres
poznawania interakcji
społecznych.
MATCH
Adolescencja - czas
największej potrzeby
akceptacji rówieśników.
*https://dziecisawazne.pl/rozwija-sie-mozg-dziecka-pierwszych-latach-zycia/
4. PIERWSZY
ROK
CO ROBI MÓZG?
Dziecko przychodzi na świat z nieukształtowanym
układem nerwowym (mózg byłby zbyt duży, żeby
przejść przez kanał rodny).
Mózg powiększa się trzykrotnie.
Stanowi 3/4 wielkości mózgu dorosłego człowieka.
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
NIEMOWLAKI
podnoszą główkę (około 2 miesiąca),
uśmiechają się (około 3 miesiąca),
sięgają po zabawkę (około 4 miesiąca),
podążają wzrokiem za spadającą piłeczką (około 6 miesiąca),
podciągają się na rączkach i zaczynają raczkować (około 10 miesiąca),
uśmiech! selektywny i społeczny (około 10 miesiąca),
zaczynają wydawać pierwsze dźwięki nazywane mową (około 18
miesiąca).
5. dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
PŁATY
CZOŁOWE -
KONTROLA
POZNAWCZA
Fot. epodreczniki.pl
Niebezpieczeństwo?
Przestymulowanie!
6. DRUGI-
TRZECI ROK
CO ROBI MÓZG?
Najintensywniejszy rozwój.
Liczba neuronów pozostanie stała do końca życia,
ale...
Zmieni się liczba i rodzaj połączeń pomiędzy
neuronami.
To liczba połączeń decyduje o sprawności mózgu.
Synapsy pozbawione stymulacji zanikają w mózgu
dziecka.
Dlatego wiele zależy od właściwej stymulacji.
Dziecko uczy się poprzez działanie i
naśladownictwo.
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
7. MIELINIZACJA!
NIEOCZEKIWANE KONSEKWENCJE
Wpływ nauki wiązania sznurówek na umiejętność
pisania - mała motoryka. Gra w piłkę, czy w ping - ponga
- koordynacja oko-noga vs. oko-ręka.
ROZWÓJ MUZYCZNY
Nic tak dobrze nie wpływa na proces mielinizacji jak gra
na instrumentach.
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
8. Ekspozycja na intensywne i angażujące emocjonalnie media przed
3 r.ż. prowadzi do problemów z uwagą u dzieci wczesnoszkolnych.
EKSPOZYCJA NA MEDIA
A ZDOLNOŚCI DZIECKA
ROZWÓJ JĘZYKOWY1.
Każda godzina przed ekranem pomiędzy 7 a 16 miesiącem życia
obniża pojemność dziecięcego słownika o 6-8 słów.
2. ZDOLNOŚCI SKUPIENIA UWAGI
3. ZDOLNOŚCI UCZENIA SIĘ
Każda godzina ekspozycji na media do 3 r.ż. obniża zdolności
intelektualne dzieci. Nawet programy edukacyjne mają pozytywny
wpływ dopiero na starsze dzieci.
Źródło: Christakis, D., A. (2009). Acta Paediatrica.
9. Źródło: Christakis, D., A. (2009). Acta Paediatrica.
Treści medialne eksponowane w wieku 0-3
a problemy z uwagą mierzone w wieku 5-8 lat.
10. OD
CZTERECH
DO
DZIEWIĘCIU
LAT
CO ROBI MÓZG?
Teoria umysłu: wiem, o czym myśli ktoś inny.
Ciekawość do przyswajania nowych informacji (o ile nie są wtłaczane na
siłę).
Dzieci uczą się pewności siebie.
Ok. 8 roku życia dzieci uczą się wyrażać emocje i potrafią rozwiązywać
konflikty dialogiem.
Dzieci przestają myśleć egocentrycznie.
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
5-6 LAT
Rozszerzenie słownictwa do ok. 2000 słów.
Budowanie zdań złożonych z 5 i więcej słów.
Policzenie 10 obiektów za jednym razem.
Rozróżnianie prawej i lewej strony.
Początki rozumowania i argumentowania: używanie słów "dlaczego" i
"dlatego".
Kategoryzowanie obiektów (np. książki, zabawki).
Rozumienie pojęć wczoraj, dzisiaj, jutro.
Kopiowanie złożonych kształtów, np. rombu.
Siedzenie w ławce, podążanie za instrukcjami nauczyciela.
11. KAŻDA GODZINA PRZED
EKRANEM TO:
Źródło: Brown, A. (2011). Pediatrics.
52 minuty mniej interakcji z rodzicami i
rodzeństwem w ciągu dnia
9% w dni powszednie i 11% w weekendy
mniej czasu spędzonego na kreatywnej
zabawie
Zbyt częste korzystanie z mediów w domu
(nawet pasywne! Np. włączony telewizor)
sprawia, że 3-4 latki oraz 5-6 letnie dzieci
spędzają odpowiednio 25% i 38% mniej czasu
na czytaniu lub słuchaniu czytającego im
rodzica.
12. OD
CZTERECH
DO
DZIEWIĘCIU
LAT
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
7-8 LAT
Wydłuża się okres utrzymywania uwagi.
Chęć do podejmowania większej odpowiedzialności (np. rozpoczęcie
aktywności dodatkowej jak nauka gry na instrumencie lub chór).
Rozumienie przestrzeni (piłka jest blisko, a Ameryka leży bardzo
daleko).
Rozumienie pieniędzy i czasu.
Rozumienie miesięcy i dni tygodnia w kolejności.
Czytanie książki dla własnej przyjemności.
13. OD
CZTERECH
DO
DZIEWIĘCIU
LAT
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
9 LAT
Chłopiec: zaczyna rozumieć, że fajnie jest być "lubianym" i zacznie
szukać akceptacji rówieśników.
Dziewczynka: zaczyna mówić o swoich emocjach i uczuciach. Może
zaskoczyć Cię powtarzaniem slangu zaszłyszanego w szkole.
Większa koordynacja wzrokowo-ruchowa - dzieci stają się lepsze w
różnych sportach, często zaczynają je uprawiać w grupie.
Grupy zaczynają rozdzielać się płciami.
Zdolności poznawcze: dziewięciolatki potrafią już pisać litery tej samej
wielkości i w prostej linii nawet bez kratek w zeszycie.
Potrafią przenieść swoje pomysły na papier: napisać kilka akapitów
historii z początkiem i zakończeniem.
Potrafią czytać złożone, dłuższe książki oraz zapamiętać ich treść.
Szukają informacji na temat, który ich zainteresował.
14. ADOLESCENCJA
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
BURZA HORMONÓW TO NIE WSZYSTKO!
W tym wieku stabilizują się poziomy neuroprzekaźników.
Szczególny wpływ na nastrój dziecka ma serotonina.
Dopamina wprawia w stan euforii i sprawia, że dziecko
uzależnia się od technologii - like'ów, snapów itp.
Mózg nastolatka przechodzi proces prunningu!
Ponieważ kora przedczołowa wciąż się rozwija, nastolatki
mogą w większym stopniu niż dorośli polegać na części
mózgu zwanej ciałem migdałowatym, aby podejmować
decyzje i rozwiązywać problemy. Ciało migdałowate wiąże się
z emocjami, impulsami, agresją i instynktownym
zachowaniem.
W tym wrażliwym czasie rozwoju mózgu młody człowiek:
podejmuje większe ryzyko i wybiera niebezpieczne
działania;
wyraża silne i impulsywne emocje;
podejmować impulsywne decyzje.
15. dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
UKŁAD
LIMBICZNY -
UKŁAD
NAGRODY
Fot. epodreczniki.pl, Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0
Niebezpieczeństwo?
Uzależnienie!
16. Czy zauważyłeś, że czasami
myślenie i zachowanie dziecka
wydaje się dość dojrzałe, ale innym
razem wydaje się, że zachowuje się
lub myśli w sposób nielogiczny,
impulsywny lub emocjonalny?
Bezpośredni rozwój mózgu wyjaśnia
te zmiany - nastolatki pracują z
mózgami, które są w ciągłej
budowie.
UWAGA!
W BUDOWIE
17. WZROST I ROZWÓJ MÓZGU W
LATACH ADOLESCENCJI
OZNACZAJĄ, ŻE TWOJE
DZIECKO ZACZNIE:
myśleć bardziej logicznie
myśleć o rzeczach bardziej abstrakcyjnie i
zrozumie, że problemy nie zawsze są proste
rozumieć emocjonalne wskazówki innych ludzi
rozwiązywać skomplikowane problemy w logiczny
sposób i widzieć je z różnych perspektyw
uzyska lepszą perspektywę na przyszłość
18. JAK NATURALNIE WYKORZYSTAĆ
POTENCJAŁ MÓZGU DZIECKA?
ZABAWA!
Uczenie jest
nierozerwalnie
związane z
przyjemnością.
RÓWIEŚNICY
Różnorodne i
swobodne zabawy:
wystarczą piasek,
patyki, woda...
PEŁNA UWAGA
Nie oduczymy dzieci
zachowań, które
sami prezentujemy.
ROZWÓJ DAJE
RADOŚĆ
Punkty, levele,
awanse, nagrody -
nowa zbroja, broń,
więcej exp...
DOPAMINA!
SENS
Nauka sprawia
radość kiedy uczeń
widzi sens w
przyswajaniu nowej
wiedzy.
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
19. KIEDY ZA DUŻO TO JUŻ
NAPRAWDĘ ZA DUŻO?
ZNUDZENIE I BRAK ZAINTERESOWANIA
OTOCZENIEM
Gdy dziecko pozbawione dostępu do technologii jest
znudzone i nieszczęśliwe, może to świadczyć o
uzależnieniu.
BUNT I SPRZECIW
Głośne protesty pojawiają się, gdy chcesz wprowadzić
limit na czas spędzany przed ekranem.
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
20. KIEDY ZA DUŻO TO JUŻ
NAPRAWDĘ ZA DUŻO?
CZAS SPĘDZANY PRZED EKRANEM WPŁYWA
NA INNE ASPEKTY ŻYCIA:
Sen
Naukę
Chodzenie do szkoły
Komunikację z innymi ludźmi (dziecko przestaje
nawiązywać kontakt z otoczeniem, odpowiada
mrukliwie)
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
21. Wskazówki
dla
rodziców
i opiekunów
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
CZAS NA TELEWIZJĘ/GRY
Zaleca się, żeby dziecko spędzało przed ekranem 1-2
godz. dziennie po odrobieniu lekcji lub wypełnieniu
domowych zadań. Można ustalić zasady bycia on-line:
aby dziecko nie podawało żadnych prywatnych
informacji w internecie takich jak hasła, adres, nr
telefonu, nie zamieszczało swoich zdjęć. Spędźcie
trochę czasu on-line razem. Uprzedź dziecko, żeby
powiadomiło Cię, jeśli ktoś obcy będzie chciał z nim
rozmawiać w internecie.
22. Wskazówki
dla
rodziców
i opiekunów
JEŻELI OGRANICZASZ GRY WIDEO
Nie wystarczy podać powodu. Trzeba dać dziecku
coś w zamian. Co Ty ze sobą robisz, kiedy
zapomnisz telefonu? Nie wymagaj od dziecka
odpowiedzialności za siebie i wyobraźni do
wymyślenia nowej zabawy. Pomóż mu zająć się
czymś innym równie angażującym.
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
RUTYNA MOŻE POMÓC!
Wprowadź regularność - stwórz odpowiednie
miejsce i czas na odrabianie pracy domowej, a
potem na rozrywkę przy grze wideo.
23. JAK OCENIĆ JAKOŚĆ
CZASU SPĘDZANEGO W
INTERNECIE PRZEZ
TWOJE DZIECKO?
WSKAZÓWKI
CO SPRAWDZAĆ REGULARNIE?
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
24. APLIKACJE
Czy są dla odpowiedniego wieku?
Czy są interaktywne i prowokują do myślenia?
1 godz. oglądania YouTube to nie to samo co
godzina spędzona kreatywnie w programie
graficznym.
100 kcal z pączka to nie 100 kcal w sałatce!
USTAWIENIA PRYWATNOŚCI
Czy Twoje dziecko zdaje sobie sprawę z
niebezpieczeństwa udostępniania
danych publicznie? Czy zablokowane są
możliwości wysyłania do niego
wiadomości przez obcych i ograniczone
jest kto może zobaczyć ich wpisy?
25. Wskazówki
dla
rodziców
i opiekunów
POKAZUJ DZIECKU DALSZĄ OKOLICĘ
Zabieraj dziecko do muzeów, na wystawy i w nowe
rejony. Nowe miejsca sprzyjają eksploracji i
pozwalają nabrać innej perspektywy poza
umysłem dziecka.
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
CZAS JEDEN NA JEDEN
Spędzaj z dzieckiem jak najwięcej czasu
indywidualnie, bez przerw - kiedy tak naprawdę
zajmujesz się czymś innym, a dziecko powinno
grzecznie czekać.
26. Wskazówki
dla
rodziców
i opiekunów
WYRÓB SWOJEMU DZIECKU KARTĘ
BIBLIOTECZNĄ
Regularne wizyty w bibliotece poszerzą
słownictwo, wyobraźnię oraz rozwiną chęć uczenia
się.
Karta biblioteczna to świetny sposób, żeby
wprowadzić koncepcję pożyczania i
odpowiedzialności za nie swoje przedmioty.
dr Ilona Kotlewska-Waś | FDDS 2020
DROBNE ZADANIA DOMOWE
Twoje dziecko jest już wystarczająco
odpowiedzialne, by otrzymać zadania w domu
takie jak sprzątanie swoich ubrań i wrzucanie do
prania, słanie łóżka, wynoszenie śmieci lub
zmywanie naczyń.
28. MATERIAŁY DODATKOWE
BIBLIOGRAFIA
Brown, A. i in. (2011). Pediatrics
Christakis, D., A. i in. (2018). PNAS
Christakis, D., A. (2009). Acta Paediatrica
Madigan, S. i in. (2020). JAMA Pediatrics
NADUŻYWANIE TECHNOLOGII
https://www.nytimes.com/guides/smarterliving/family-
technology
MATERIAŁY FUNDACJI DAJEMY DZIECIOM
SIŁĘ
https://rodzice.fdds.pl/