�ݺ�ߣ

แนวคิด ความเชื่อ อารยธรรม
ญี่ปุ่น

การแบ่งยุคทางประวัติศาสตร์ของญี่ปุ่น
ยุคโบราณ 4 ยุคเฮอัง
1 ยุคหิน 5 ยุคคะมะกุระ
2 ยุคโจมง 6 ยุคมุโระมะจิ
3 ยุคยะโยอิ 7 ยุคอะซุจิโมโมะยะมะ
ยุคกลาง 8 ยุคเอโดะ
1 ยุคโคะฟุง ยุคใหม่
2 ยุคอะซึกะ 1 ยุคเมจิ
3 ยุคนาระ 2 ยุคไทโชและโชวะ

ยุคโบราณ
สันนิษฐานว่ามนุษย์มาอาศัยในญี่ปุ่นครั้งแรกตั้งแต่ยุคหินเก่า หลังจาก
นั้นยุคโจมง ก็เริ่มต้นขึ้นเมื่อประมาณ 1,000 ปีก่อนคริสตศักราช ผู้คน
ดํารงชีวิตอยู่ด้วยการล่าสัตว์ มีการพัฒนาวิธการล่าสัตว์โดยใช้คันธนูและ
ี
ลูกธนู ตลอดจนมีการผลิตภาชนะเครื่องปั้นดินเผาใส่อาหารและเก็บรักษา
อาหาร คําว่าโจมงในภาษาญี่ปุ่นแปลว่าลายเชือกซึ่งมาจาก
ลวดลายเชือกบนภาชนะในยุคนั้นที่
ค้นพบในช่วงแรก

�Ȩ��กจาก�Ȩ��้ผู้คนในยุคโจม�Ȩ��ังสร้างกระท่อมอาศัยอยูโดยྺุดหลุมปักเสาลง
่
ไปในพื้นดินและใช้หญ้ามุงหลังคา เรียกว่า “ทะเทะอะนะ” ในที่พักอาศัย
หนึ่งหลังสามารถอยูอาศัยได้ประมาณ 4-8 คน โดยมักจะอาศัยอยู่บริเวณ
่
เดียวกันประมาณ 10 หลัง

ยุคเริ่มอารยธรรมญีปน
่ ุ่
ยุคโคะฮุง ซึ่งตั้งชื่อตามสุสานที่นิยมสร้าง ค.ศ. 300-593 เป็น
ยุคที่ญี่ปุ่นเริ่มมีการปกครองแบบราชวงศ์ พระพุทธศาสนาได้
เข้ามาจากคาบสมุทรเกาหลีสู่หมู่เกาะญี่ปุ่น หลังจากนั้นได้รับ
อิทธิพลจากจีนเป็นหลัก ในยุคนี้มีผคนจากจีนอพยพเข้ามาอยู่ที่
ู้
ญี่ปุ่น ทํางานรับใช้ราชสํานัก
ผู้อพยพเข้ามามีทั้งช่างก่อสร้าง
ช่างโลหะ ช่างทอผ้า ทําให้ได้
รับเทคนิค พร้อม ๆ กับ
วัฒนธรรมซึ่งเจริญกว่า

ยุคนาระ ค.ศ. 710 – 794 เป็นยุคแรกที่มการก่อตัวเป็น
ี
อาณาจักรที่เข้มแข็ง มีการปกครองอย่างมีระบบให้เห็นได้อย่าง
ชัดเจน โดยการนําระบอบการปกครองมาจากจีนแผ่นดินใหญ่
ในยุคนาระเริ่มพบการเขียนวรรณกรรม เช่น โคจิกิ และ นิฮง
โชะกิ

ยุคเฮอัง ค.ศ. 794 - 1185 ถือได้ว่าเป็นยุคทองของญี่ปุ่น
เนื่องจากเป็นยุคสมัยที่วัฒนธรรมของญี่ปุ่นเองเริ่มพัฒนาขึ้น สิ่ง
ที่เห็นได้อย่างชัดมากที่สุดคือ การประดิษฐ์ตัวอักษรฮิระงะนะ
ซึ่งทําให้เกิดวรรณกรรมเช่น การแต่งนวนิยายเรื่องนิทานเก็นจิ
ซึ่งเป็นนิยายที่บรรยายเกี่ยวกับการใช้ชีวต การปกครองของ
ิ
ตระกูลฟุจิวะระ

ยุคศักดินา
ยุคคะมะกุระ ค.ศ. 1185 - 1333 ยุคศักดินาญี่ป่นเริ่มต้นจาก
ุ
การที่ผปกครองทางการทหารคือ โชกุน เริ่มมีอํานาจขึ้น มีการ
ู้
ปกครองแบบศักดินา แต่รัฐบาลคะมะกุระก็ไม่สามารถปกครอง
ทั้งประเทศได้ เพราะมีพวกราชวงศ์ยังคงมีอํานาจอยู่ในเขต
ตะวันตก รัฐบาลคะมะกุระสามารถต่อต้านการรุกรานของ
จักรวรรดิมองโกล โดยมีภัยธรรมชาติ (พายุ) ซึ่งทําให้กองทัพ
มองโกลประสบความเสียหาย

ยุคมุโระมาจิ ค.ศ. 1336 - 1568 อะชิคะงะ โยะชิมิทสึ ได้ปราบปราม
ชนชั้นปกครองลงอย่างราบคาบ และตั้งรัฐบาลโชกุนขึ้นที่เกียวโต
ปกครองญี่ปุ่นเป็นเวลาสองศตวรรษ อันเป็นช่วงเวลาที่วัฒนธรรมของ
ชนชั้นนักรบได้กลืนวัฒนธรรมของชนชั้นปกครอง
มีเหตุการณ์ที่โชกุน ต้องการความมั่นคงในอํานาจ จึงออกคําสั่งให้โอรส
ของพระจักรพรรดิองค์ก่อนไปเข้าพิธีบวชตลอดชีวิต เชงกิโกมารุ พระ
ราชโอรสจึงต้องไปบวชเณรขณะที่ยังเล็ก

โดยได้รับสมญาว่า อิกคิว แต่ด้วยจิตใจที่บริสุทธิ์ จึง
ไม่มีความเคียดแค้นโชกุน (ซึ่งได้ชิงอํานาจ
จักรพรรดิอันชอบธรรมไปจากอิกคิว) นอกจากนี้
โชกุนโยชิมิทสึและอิกคิวยังเป็นมิตรที่ดีต่อกันใน
เวลาต่อมาด้วย

ยุคนี้เป็นยุคที่เศรษฐกิจเจริญรุ่งเรืองมาก เนื่องจากทําการค้ากับ
จีนสมัยหมิง ด้านวัฒนธรรม ลัทธิเซนเป็นส่วนเพิ่มเติมให้กบ ั
วัฒนธรรมของชนชั้นปกครองและชนชั้นนักรบ ซึงเห็นรูปแบบ
่
ได้จากตําหนักทอง (Kinkaku)และตําหนักเงิน (Ginkaku) การ
ละครโน เคียวเง็น และการต่อเพลง พิธีชงชา การจัดดอกไม้ ก็
เริ่มมีรากฐานมาจากยุคนี้ พวกฝรั่ง เช่น ชาติโปรตุเกส และ
สเปนก็ได้นําอาวุธปืนยาวและศาสนาคริสต์เข้ามาเผยแพร่

• ยุคเอโดะ ค.ศ. 1603 - ค.ศ. 1868 ในยุคเอโดะนี้ยังมีการเริ่มต้น
การให้การศึกษาแก่ประชาชนเกี่ยวกับประเทศญี่ปนอีกด้วย
ุ่
และเปิดประเทศด้วยสนธิสัญญาสัมพันธไมตรีกบสหรัฐอเมริกา
ั
และประเทศตะวันตกอื่น ๆ ซึ่งสนธิสัญญาเหล่านี้ทําให้ญี่ปน
ุ่
ประสบปัญหาทั้งทางเศรษฐกิจและการเมือง

ต้นศตวรรษที่ 18 เป็นยุคที่วฒนธรรมของราษฎรเจริญจนถึง
ั
ที่สุด มีศูนย์กลางอยู่ที่เกียวโต โอซาก้า เอกลักษณ์คือละคร
หุ่น ละครคาบุขิและหัตถกรรมต่าง ๆ มีศลปินกําเนิดจาก
ิ
ราษฎรสามัญมากมาย เช่น นักเขียน Ihara Saikaku นักแต่ง
บทละครหุน ละครคาบิขุ Chikamatsu Monzaemon
่

การศึกษาและวิชาการก็เจริญรุ่งเรือง ชนชั้นนักรบเล่าเรียน
ปรัชญาของขงจื๊อและหลักคําสอน จูจ่อ (Chu Hsi) ซึ่งเป็น
ื
ปรัชญาพื้นฐานที่ค้ําจุนการปกครองของรัฐบาลโทะคุงะวะ
การศึกษาเกี่ยวกับญีปุ่นและดัตช์ (ฮอลันดา) เจริญรุ่งเรืองมีการ
่
เปิดโรงเรียนตามหัวเมืองต่าง ๆ เพื่อลูกหลานของชนชั้นนักรบ
ราษฎรก็นิยมส่งลูกหลานเรียนเช่นกัน

ยุคใหม่ (ตั้งแต่ ค.ศ. 1868)
ในยุคเมจิ รัฐบาลใหม่ภายใต้การปกครองของสมเด็จพระจักรพรรดิเมจิ
ได้ย้ายฐานอํานาจมายังเอโดะ เปลี่ยนชื่อเมืองหลวงเป็นโตเกียว มีการ
เปลี่ยนแปลงระบบการปกครองตามแบบตะวันตก เช่น บังคับใช้
รัฐธรรมนูญใน ค.ศ. 1900 และก่อตั้งสภานิตบัญญัติแห่งชาติโดยใช้
ิ
ระบบสองสภา นอกจากนี้ยังรับเอาวิทยาการจากตะวันตกและทําให้มี
ความก้าวหน้าทางอุตสาหกรรมเป็นอย่างมาก

• จักรวรรดิญี่ปุ่นเริ่มมีความขัดแย้งทางทหารกับประเทศข้างเคียงเมื่อพยายาม
ขยายอาณาเขต หลังจากที่ได้ชัยชนะในสงครามจีน-ญี่ปุ่น (ค.ศ. 1894-1895)
และสงครามรัสเซีย-ญี่ปุ่น (ค.ศ. 1904-1905)
• WWI ญี่ปุ่นซึ่งอยู่ฝ่ายไตรภาคี ผู้ชนะ สามารถขยายอาณาเขตต่อไปอีก ญี่ปุ่น
ดําเนินนโยบายนี้โดยการครอบครองแมนจูเรียใน ค.ศ. 1931 (พ.ศ. 2474) และ
เมื่อถูกนานาชาติประณามในการครอบครองดินแดนนี้ ญี่ปุ่นก็ลาออกจาก
สันนิบาตชาติ ญี่ปุ่นลงนามในสนธิสัญญาต่อต้านองค์การคอมมิวนิสต์สากลกับ
นาซีเยอรมนี และเข้าร่วมกับฝ่ายอักษะในปี ค.ศ. 1941

• ในยุคสงครามโลกครั้งที่สอง ญี่ปุ่นเปิดฉากสงครามในแถบเอเชียแปซิฟิก
(สงครามมหาเอเชียบูรพา) ในวันที่ 7 ธันวาคม ค.ศ. 1941 โดยการโจมตีฐาน
ทัพเรือสหรัฐอเมริกาที่อ่าวเพิรล และยกพลเข้ามายังเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
์
• แต่หลังจากที่ญี่ปุ่นพ่ายแพ้ให้แก่สหรัฐอเมริกาในการรบทางน้ําในมหาสมุทร
แปซิฟกหลังจากยุทธนาวีแห่งมิดเวย์ (ค.ศ. 1942) ญี่ปุ่นก็ตกเป็นฝ่ายเสียเปรียบ
ิ
มากขึ้นเรื่อย ๆ จนเมื่อโดนทิ้งระเบิดปรมาณูของสหรัฐอเมริกา ที่เมืองฮิโรชิมา
และนางาซากิ (ในวันที่ 6 และ 9 สิงหาคม ค.ศ. 1945 ตามลําดับ) ญี่ปุ่นจึง
ประกาศยอมแพ้อย่างไม่มีเงื่อนไขในวันที่ 15 สิงหาคม

• สหรัฐอเมริกาได้สงพลเอกดักลาส แมกอาร์เธอร์เข้ามาควบคุมญี่ปุ่น
่
ตั้งแต่หลังสงครามจบ ใน ค.ศ. 1947 ญี่ปุ่นเริ่มใช้รัฐธรรมนูญฉบับใหม่
ซึ่งเน้นเรื่องประชาธิปไตยอิสระ การควบคุมญี่ปุ่นของฝ่ายสัมพันธมิตร
สิ้นสุดเมื่อมีการลงนามในสนธิสัญญาซานฟรานซิสโกใน ค.ศ. 1956
และญี่ปุ่นได้เป็นสมาชิกสหประชาชาติในปีเดียวกัน
• หลังจากสงคราม ญี่ปุ่นสามารถพัฒนาทางเศรษฐกิจด้วยอัตราการ
เจริญเติบโตที่สงมากจนกลายเป็นประเทศที่มีเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับ
ู
ต้น ๆ ของโลก

ลักษณะเด่นของวัฒนธรรมญี่ปุ่น
• เป็นวัฒนธรรมที่หลากหลาย ผสมผสานแบบดั้งเดิมและแบบใหม่ เปิดรับ
วัฒนธรรมต่างชาติโดยไม่สูญเสียเอกลักษณ์ของตน
• มีความเป็นเอกภาพ ชาวญี่ปุ่นคิดถึงกลุ่มองค์กรที่สังกัดหรือประเทศชาติ
มากกว่าตัวบุคคล
• มีการดัดแปลงวัฒนธรรมชาติอื่นให้เป็นแบบญี่ปุ่น เช่น นําตัวอักษรคันจิมา
ใช้เป็นตัวอักษรญี่ปุ่น การรับศาสนาพุทธเข้ามา
• ให้ความสําคัญกับรูปธรรมมากกว่านามธรรม เน้นวิธีการมากกว่าหลักการ
• มีความเป็นหนึ่งเดียวกับธรรมชาติ มีความรู้สึกรื่นรมย์ต่อธรรมชาติ ให้ความ
สังเกตใกล้ชิดธรรมชาติ

การเมืองการปกครอง
• ญี่ปุ่นมีรปแบบการปกครองเป็นประชาธิปไตยแบบมีรัฐสภา องค์จักรพรรดิมีพระ
ู
ราชอํานาจเท่าที่รัฐธรรมนูญแห่งญี่ปุ่นให้ไว้ องค์จักรพรรดิมีฐานะที่ทรงเป็นผู้นํา
ในทางพิธีการ รัฐธรรมนูญจึงบัญญัติว่า ทรงเป็น "สัญลักษณ์แห่งประเทศและ
แห่งความสามัคคีของชนในรัฐ" สมเด็จพระจักรพรรดิพระองค์ปัจจุบัน คือ
จักรพรรดิอะกิฮิโตะ ส่วนรัชทายาทคือมกุฎราชกุมารนะรุฮิโตะ

• พรรคเสรีประชาธิปไตยเป็นพรรครัฐบาลมาโดยตลอดตั้งแต่ก่อตั้งพรรคใน ค.ศ. 1955 จน
ในปี ค.ศ. 2009 พรรคประชาธิปไตยญี่ปุ่นชนะการเลือกตั้ง จึงทําให้พรรคเสรีประชาธิปไตย
เสียตําแหน่งพรรครัฐบาลซึ่งครองมายาวนานกว่า 54 ปี
• ปัจจุบันพรรคเสรีประชาธิปไตย มีชยชนะในการเลือกตั้งอีกครั้งเมือวันที่ 26 ธันวาคม ค.ศ.
ั ่
2012 และได้นายชินโซ อะเบะ เป็นนายกรัฐมนตรีสมัยที่ 2
• ระบบกฎหมายของญี่ปุ่นได้รับอิทธิพลทางประวัติศาสตร์จากกฎหมายของจีน และมี
พัฒนาการเฉพาะตัวในยุคเอโดะ ตั้งแต่กลางศริสต์ศตวรรษที่ 18 เป็นต้นมา ได้มีการ
วางรากฐานระบบตุลาการในญี่ปุ่นขนานใหญ่โดยใช้ระบบซีวิลลอว์ของยุโรป โดยเฉพาะ
ของฝรั่งเศสและเยอรมนี เป็นต้นแบบ

เศรษฐกิจ
• หลัง WWII ญี่ปุ่นได้รับความบอบช้ําจากสงครามเป็นอย่างมาก แต่ก็
สามารถฟื้นตัวได้อย่างรวดเร็วเพราะปัจจัยหลายอย่าง เช่น การ
แทรกแซงของรัฐบาล แรงงานที่ถูกและมีคุณภาพ อัตราการออมและ
การลงทุนที่สูง ในช่วงระหว่าง ค.ศ. 1957-1977 เป็นช่วงที่เศรษฐกิจ
ญี่ปุ่นเติบโตอย่างมาก โดยได้รับการช่วยเหลือทางเศรษฐกิจจาก
สหรัฐอเมริกา

ศาสนา

• ศาสนาในญี่ปุ่นถูกผสมผสานจนทําให้พิธีกรรมทางศาสนานั้นมีความ
หลากหลาย เช่น พ่อแม่พาลูกไปศาลเจ้าชินโตเพื่อทําพิธีชิจ-โกะ-ซัน
ิ
แต่งงานในโบสถ์คริสต์ จัดงานศพแบบพุทธ และบูชาบรรพบุรุษแบบ
ขงจื๊อ

วัฒนธรรม
• ศิลปะดั้งเดิมของญี่ปุ่นมีทั้งงานฝีมือ เช่น อิเกะบะนะ (การจัดดอกไม้),
โอริงามิ (การพับกระดาษ), อุกิโยะ-เอะ (ภาพพิมพ์) เครื่องเคลือบ
เครื่องปั้นดินเผา การแสดง เช่น คะบุกิ บุนระกุ ระกุโงะ และประเพณี
ต่าง ๆ เช่น การละเล่น พิธีชงชา ศิลปะการต่อสู้ สถาปัตยกรรม การจัด
สวน ดาบ และอาหาร

กีฬา
• หลังจากการปฏิรูปเมจิ กีฬาตะวันตกก็เริ่มเข้ามาในญี่ปุ่นและ
แพร่หลายไปทั่วประเทศด้วยระบบการศึกษา ในญี่ปุ่น กีฬานับเป็น
กิจกรรมยามว่างที่ดีต่อสุขภาพ ช่วยพัฒนาวินัย การเคารพกฎกติกา
และช่วยสั่งสมน้ําใจนักกีฬา ชาวญี่ปุ่นทุกวัยให้ความสนใจกับกีฬาทั้ง
ในฐานะผู้ชมและผู้เล่นกีฬา ซูโม่เป็นกีฬาประจําชาติของญี่ปุ่น ศิลปะ
ป้องกันตัวของญี่ปุ่น เช่น ยูโด คาราเต้ และเคนโด้

อาหาร
• ชาวญี่ปุ่นกินข้าวเป็นอาหารหลัก อาหารญี่ปุ่นที่มีชื่อเสียงได้แก่ ซูชิ
เทมปุระ สุกียากี้ ยากิโทริและโซบะ อาหารหลายอย่างดัดแปลงจาก
อาหารต่างประเทศ เช่น ทงคัตสึ ราเม็ง และแกงกะหรี่ญ่ีป่น อาหาร
ุ
ญี่ปุ่นได้รับความนิยมในต่างประเทศเพราะเป็นอาหารที่ดีต่อสุขภาพ
จากการสํารวจในปี 2006 มีร้านอาหารญี่ปุ่นกว่า 20,000 แห่งทั่วโลก

ความสัมพันธ์กับประเทศไทย
• ประเทศญี่ป่นและไทยมีความสัมพันธ์มายาวนานกว่า 600 ปี
ุ
สถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตในวันที่ 26 กันยายน พ.ศ.
2430 ความร่วมมือระหว่างกันของทั้งสองประเทศครอบคลุม
ทั้งในด้านเศรษฐกิจ การเมือง สังคม และวัฒนธรรม

arigatō
It means “thank you.” All these characters are in hiragana.

�ݺ�ߣ

Japan

More Related Content

Japan