ºÝºÝߣ

ºÝºÝߣShare a Scribd company logo
Bölüm 2
Jenerik Pazarlama Stratejileri
ve Rekabet Avantajlarının
Sürdürülebilirliği
Rekabet Avantajı: Tanım
İşletmelerin başarılı ya da başarısız olacakları

konusunda nihai karar müşteriye aittir.
Sunduğunuz ürün/hizmet, rakip ürün/hizmete
kıyasla daha değerli algılanıyorsa tercih
edilecektir.
Rekabet Avantajı: Kapsam
Rakiplere kıyasla pazara sürülen ürünlerin

algılanan değeri
Rakiplere kıyasla üretim, pazarlama, ve diğer
maliyetler
Rekabet Avantajı
Maliyetler açısından rakiplerinize yakın

performans gösterip, görece olarak çok daha
yüksek değer ifade eden ürünler (1 no’lu alan)
Makul bir değeri çok düşük maliyetlerle
üretebiliyor veya pazara sunuyor olabilmek (2
no’lu alan)
Hedef pazarda çok daha değerli olarak algılanan
ürün/hizmeti rakiplere kıyasla çok daha düşük
maliyetlerle üretebilmek (3 no’lu alan)
Micheal Porter’ın Jenerik
Stratejileri
Jenerik olarak tanımlanmasının nedeni hiçbir sektöre,

iş alanına ya da işletmeye özgün olmayışıdır.
ï‚—3 temel sorudan hareket etmiÅŸtir.
1.
2.
3.

Hangi sektör ya da pazarlarda rekabet etmeliyim?
Nasıl ve ne şekilde rekabet avantajları geliştirip
sürdürebilirim?
Bunları başarmak için benim işletmemde var olan ne
tür varlıkları, kaynakları, yetenekleri ve istidatları
kullanabilirim ve ne tür yeni kaynaklara ya da
yeteneklere ihtiyacım var?
Micheal Porter’ın Jenerik
Stratejileri
Hangi sektör ya da pazarlarda rekabet etmeliyim?

1. Yeni rakiplerin sektöre girişi için var olan engeller
2. Alıcıların gücü
3. Tedarikçilerin gücü
4. İkame ürünlerden gelen tehdit
5. Rekabetin ÅŸiddeti
Micheal Porter’ın Jenerik
Stratejileri
Nasıl ve ne şekilde rekabet avantajları geliştirip

sürdürebilirim?

1. Farklılaştırma Stratejisi
2. Maliyet LiderliÄŸi Stratejisi
3. Odaklanma Stratejisi
1. Farklılaştırma Stratejisi
Ürün ve hizmetlerin rakiplerinden mümkün

olduğunca farklılaştırarak müşterilerin beğenisine
sunulması yaklaşımıdır.
Ürün ve hizmetlerin, başta marka imajı ve çeşitli
fayda önermeleri açısından farklılaştırmaya çalışırlar.
Söz konusu farklı yönlerini de ürün ve hizmet
tasarımı, pazarlama iletişimleri ve pazarlama
yönetiminin bütün diğer unsurlarında stratejik
yaklaşımlarının merkezine oturturlar.
İşletmeler ürün ve hizmetlerini farklılaştırarak
aslında hedef müşteri gruplarının ve en yakın
rakiplerinin profilini de kendileri belirlemektedir.
2. Maliyet LiderliÄŸi Stratejisi

Temel amaç, düşük maliyetlerde çalışan bir firma

olmak ve bu şekilde düşük fiyatlarla güçlendirilmiş
ürün ve hizmetlerle rekabetçi bir konum kazanmak
Özellikle tedarik, üretim, dağıtım süreçlerinde maliyet
avantajları sağlanmalıdır
Sakıncaları;
 Ürün ve hizmetlerde standardizasyona gitme

mecburiyeti,
 Üretim teknolojileri ya da dağıtım koşullarında ortaya
çıkabilecek beklenmedik ani değişimler,
 Müşterilerde fiyat duyarlılığının artması olasılığı,

Sakıncalara rağmen, BİM, ŞOK, ve DiaSA gibi

markalar MLS’nin başarılı temsilcileridir.
3. Odaklanma Stratejileri
Çok daha dar tanımlanmış özel bir müşteri grubuna

onların tercihi doğrultusunda en uygun ürün ve
hizmetleri sunmak

 Türkiye’de birçok havayolu şirketi sadece belirli destinasyonlara

odaklanarak karlılıklarını sürdürmeyi ve THY karşısında rekabet
edebilmeyi baÅŸarabilmektedir.

Farklılaşmada Odaklanma
ï‚—Maliyette Odaklanma
Karma Stratejiler
Porter’a göre; jenerik stratejilerden sadece biri

uygulanmalıdır. Aksi durumda, bütüncüllük ve
koordinasyondan uzak, kaynakların gereksiz yere
boşa harcanacağını iddia etmiştir.

Ancak, günümüz dinamik pazar koşullarında bu
görüşün geçerli olmadığı birçok yazar tarafından
kabul edilmiÅŸtir.
İşletmenin, karma strateji yaklaşımı içinde
farklılaştırma ve maliyet liderliği hedeflerinden
hangisine daha fazla ağırlık vereceği, işletme
kabiliyetlerine, pazar koşullarına ve müşteri
tercihlerine göre değişebilecektir.
Treacy ve Wiersema’nın Değer
Disiplinleri
Treacy ve Wiersema’nın Değer Disiplinleri
3 ana müşteri segmenti;
 İyi fiyatlı standart ürünleri tercih edenler – İşlevsel

(Operasyonel) Mükemmellik
 Son teknoloji ve yeni ürünleri talep edenler - Ürün
LiderliÄŸi
 Yakın ilgi görmeyi ve özel yaklaşımları talep edenler –
Müşterilere Yakınlık

• Treacy ve Wiersema’a göre, işletmeler stratejik

yaklaşımlarını belirlerken en az bir disiplinde
mükemmelleşmeli, diğerlerinde ise en az rakipleri
kadar iyi derecede performans göstermelidir.
1.İşlevsel Mükemmellik
Hammadde ve diğer ihtiyaçların tedariki, ürünlerin

üretimi ve dağıtımı süreçlerine özel ilgi gerektirir.

Hedef; işletmenin faaliyet gösterdiği sektörde gerek

düşük fiyatlar gerekse müşterilerin ürüne ulaşımı ve
kolay kullanımı açısından liderlik eden bir konuma
gelmesidir.
2. Ürün Liderliği
Bu disiplini takip eden işletmeler, yaratıcı

özelliklerini en üst aşamaya getirmiş olmalıdır
Ar-Ge ve teknolojik gelişmeler açısından sektör
lideridir
En büyük avantajları, üstünleştirdikleri ürün ve
hizmetlere yüksek kar marjı ile müşteri bulabilmeleri
Diğer disiplinler arasında en büyük risk bu
yaklaşımdadır. Yeni ürünlerin büyük kısmının
başarısız olduğu bilinen bir gerçektir.
3. Müşterilere Yakınlık
Müşterilere yakın olmak, en doğru ve detaylı müşteri

bilgilerine ulaşabilmeyi ve müşterilerle karşılıklı
güven ve bağlılık esasına dayalı uzun dönemli ilişkiler
kurabilmeyi gerektirmektedir.
Son dönemlerde gelişen ilişkisel pazarlama anlayışı
da, müşteri ilişkilerinin son derece etkili bir rekabet
avantajı olacağını ve hatta pazarlama uygulamalarının
temel hedefi olması gerektiğini vurgulamaktadır.
Müşteriye yakınlık disiplinini takip eden işletmeler,
müşterilerini en iyi şekilde tanımalı ve ürünlerin en
arzu edilen derecede özgün tercihlere uymalıdır.
Rekabet Avantajlarının
Sürdürülebilirliği
Bir rekabet avantajının kalıcı nitelikte sürdürülebilir

olması, strateji geliştirme ve uygulama süreçlerinin
her aşaması için önemlidir.

Kaynaklara Dayalı Yaklaşım; rekabet avantajlarının

temel nedenlerini, örgütsel varlık, kaynak, yetenek ve
kabiliyetleri ana çalışma konusu olarak ele alan
stratejik yaklaşımdır.
KDY’ye göre, rekabet aslında öğrenme sürecidir.
Kaynaklara Dayalı Yaklaşım
İşletmelerde rekabet avantajlarını doğuran kaynaklar ve
yetenekler;
Finansal Kaynaklar
2. Fiziksel Kaynaklar
3. Yasal Kaynaklar
4. İnsan Kaynakları
5. Örgütsel Kaynaklar
6. Bilgi
7. Ä°liÅŸkiler
1.

olarak listelenebilir.
Sürdürülebilir Nitelikte Rekabet Avantajı
Yaratan Kaynakların Özellikleri
Alınıp satılamazlar
Tespit edilemezler (nedensel belirsizlik içerirler)
Karmaşıktırlar
Birlikte işleyerek avantaj yaratırlar
Ancak birebir tecrübelerle geliştirilebilirler
Geliştirilmeleri uzun zaman alır
Kritik büyüklükte eşikleri vardır
Sonuç olarak;
Stratejik yaklaşımlar seçerken, strateji
geliÅŸtirirken
ve uygularken dikkat edilmesi gereken temel noktalar;
ï‚—Rakipte olmayan kaynak ve yeteneklerin tespiti
ï‚—Varsa eksikler yenileri geliÅŸtirilmeli
Mevcut rekabet ortamının analizi
yapılarak stratejik yönelimler geliştirilmelidir.
İşletmeler bu doğrultuda, sürekli rakiplerini,
pazar aktörlerini ve olası bütün bilgi ve ilham
kaynaklarını yakından takip etmeli, onlardan öğrenerek

More Related Content

Jenerik pazarlama stratejileri

  • 1. Bölüm 2 Jenerik Pazarlama Stratejileri ve Rekabet Avantajlarının SürdürülebilirliÄŸi
  • 2. Rekabet Avantajı: Tanım ï‚—Ä°ÅŸletmelerin baÅŸarılı ya da baÅŸarısız olacakları konusunda nihai karar müşteriye aittir. ï‚—SunduÄŸunuz ürün/hizmet, rakip ürün/hizmete kıyasla daha deÄŸerli algılanıyorsa tercih edilecektir.
  • 3. Rekabet Avantajı: Kapsam ï‚—Rakiplere kıyasla pazara sürülen ürünlerin algılanan deÄŸeri ï‚—Rakiplere kıyasla üretim, pazarlama, ve diÄŸer maliyetler
  • 4. Rekabet Avantajı ï‚—Maliyetler açısından rakiplerinize yakın performans gösterip, görece olarak çok daha yüksek deÄŸer ifade eden ürünler (1 no’lu alan) ï‚—Makul bir deÄŸeri çok düşük maliyetlerle üretebiliyor veya pazara sunuyor olabilmek (2 no’lu alan) ï‚—Hedef pazarda çok daha deÄŸerli olarak algılanan ürün/hizmeti rakiplere kıyasla çok daha düşük maliyetlerle üretebilmek (3 no’lu alan)
  • 5. Micheal Porter’ın Jenerik Stratejileri ï‚—Jenerik olarak tanımlanmasının nedeni hiçbir sektöre, iÅŸ alanına ya da iÅŸletmeye özgün olmayışıdır. ï‚—3 temel sorudan hareket etmiÅŸtir. 1. 2. 3. Hangi sektör ya da pazarlarda rekabet etmeliyim? Nasıl ve ne ÅŸekilde rekabet avantajları geliÅŸtirip sürdürebilirim? Bunları baÅŸarmak için benim iÅŸletmemde var olan ne tür varlıkları, kaynakları, yetenekleri ve istidatları kullanabilirim ve ne tür yeni kaynaklara ya da yeteneklere ihtiyacım var?
  • 6. Micheal Porter’ın Jenerik Stratejileri ï‚—Hangi sektör ya da pazarlarda rekabet etmeliyim? 1. Yeni rakiplerin sektöre giriÅŸi için var olan engeller 2. Alıcıların gücü 3. Tedarikçilerin gücü 4. Ä°kame ürünlerden gelen tehdit 5. Rekabetin ÅŸiddeti
  • 7. Micheal Porter’ın Jenerik Stratejileri ï‚—Nasıl ve ne ÅŸekilde rekabet avantajları geliÅŸtirip sürdürebilirim? 1. FarklılaÅŸtırma Stratejisi 2. Maliyet LiderliÄŸi Stratejisi 3. Odaklanma Stratejisi
  • 8. 1. FarklılaÅŸtırma Stratejisi ï‚—Ãœrün ve hizmetlerin rakiplerinden mümkün olduÄŸunca farklılaÅŸtırarak müşterilerin beÄŸenisine sunulması yaklaşımıdır. ï‚—Ãœrün ve hizmetlerin, baÅŸta marka imajı ve çeÅŸitli fayda önermeleri açısından farklılaÅŸtırmaya çalışırlar. Söz konusu farklı yönlerini de ürün ve hizmet tasarımı, pazarlama iletiÅŸimleri ve pazarlama yönetiminin bütün diÄŸer unsurlarında stratejik yaklaşımlarının merkezine oturturlar. ï‚—Ä°ÅŸletmeler ürün ve hizmetlerini farklılaÅŸtırarak aslında hedef müşteri gruplarının ve en yakın rakiplerinin profilini de kendileri belirlemektedir.
  • 9. 2. Maliyet LiderliÄŸi Stratejisi ï‚—Temel amaç, düşük maliyetlerde çalışan bir firma olmak ve bu ÅŸekilde düşük fiyatlarla güçlendirilmiÅŸ ürün ve hizmetlerle rekabetçi bir konum kazanmak Özellikle tedarik, üretim, dağıtım süreçlerinde maliyet avantajları saÄŸlanmalıdır ï‚—Sakıncaları;  Ãœrün ve hizmetlerde standardizasyona gitme mecburiyeti,  Ãœretim teknolojileri ya da dağıtım koÅŸullarında ortaya çıkabilecek beklenmedik ani deÄŸiÅŸimler,  Müşterilerde fiyat duyarlılığının artması olasılığı, ï‚—Sakıncalara raÄŸmen, BÄ°M, ÅžOK, ve DiaSA gibi markalar MLS’nin baÅŸarılı temsilcileridir.
  • 10. 3. Odaklanma Stratejileri Çok daha dar tanımlanmış özel bir müşteri grubuna onların tercihi doÄŸrultusunda en uygun ürün ve hizmetleri sunmak  Türkiye’de birçok havayolu ÅŸirketi sadece belirli destinasyonlara odaklanarak karlılıklarını sürdürmeyi ve THY karşısında rekabet edebilmeyi baÅŸarabilmektedir. ï‚—FarklılaÅŸmada Odaklanma ï‚—Maliyette Odaklanma
  • 11. Karma Stratejiler ï‚—Porter’a göre; jenerik stratejilerden sadece biri uygulanmalıdır. Aksi durumda, bütüncüllük ve koordinasyondan uzak, kaynakların gereksiz yere boÅŸa harcanacağını iddia etmiÅŸtir. ï‚—Ancak, günümüz dinamik pazar koÅŸullarında bu görüşün geçerli olmadığı birçok yazar tarafından kabul edilmiÅŸtir. ï‚—Ä°ÅŸletmenin, karma strateji yaklaşımı içinde farklılaÅŸtırma ve maliyet liderliÄŸi hedeflerinden hangisine daha fazla ağırlık vereceÄŸi, iÅŸletme kabiliyetlerine, pazar koÅŸullarına ve müşteri tercihlerine göre deÄŸiÅŸebilecektir.
  • 12. Treacy ve Wiersema’nın DeÄŸer Disiplinleri
  • 13. Treacy ve Wiersema’nın DeÄŸer Disiplinleri ï‚—3 ana müşteri segmenti;  Ä°yi fiyatlı standart ürünleri tercih edenler – Ä°ÅŸlevsel (Operasyonel) Mükemmellik  Son teknoloji ve yeni ürünleri talep edenler - Ãœrün LiderliÄŸi  Yakın ilgi görmeyi ve özel yaklaşımları talep edenler – Müşterilere Yakınlık • Treacy ve Wiersema’a göre, iÅŸletmeler stratejik yaklaşımlarını belirlerken en az bir disiplinde mükemmelleÅŸmeli, diÄŸerlerinde ise en az rakipleri kadar iyi derecede performans göstermelidir.
  • 14. 1.Ä°ÅŸlevsel Mükemmellik ï‚—Hammadde ve diÄŸer ihtiyaçların tedariki, ürünlerin üretimi ve dağıtımı süreçlerine özel ilgi gerektirir. ï‚—Hedef; iÅŸletmenin faaliyet gösterdiÄŸi sektörde gerek düşük fiyatlar gerekse müşterilerin ürüne ulaşımı ve kolay kullanımı açısından liderlik eden bir konuma gelmesidir.
  • 15. 2. Ãœrün LiderliÄŸi ï‚—Bu disiplini takip eden iÅŸletmeler, yaratıcı özelliklerini en üst aÅŸamaya getirmiÅŸ olmalıdır ï‚—Ar-Ge ve teknolojik geliÅŸmeler açısından sektör lideridir ï‚—En büyük avantajları, üstünleÅŸtirdikleri ürün ve hizmetlere yüksek kar marjı ile müşteri bulabilmeleri ï‚—DiÄŸer disiplinler arasında en büyük risk bu yaklaşımdadır. Yeni ürünlerin büyük kısmının baÅŸarısız olduÄŸu bilinen bir gerçektir.
  • 16. 3. Müşterilere Yakınlık ï‚—Müşterilere yakın olmak, en doÄŸru ve detaylı müşteri bilgilerine ulaÅŸabilmeyi ve müşterilerle karşılıklı güven ve baÄŸlılık esasına dayalı uzun dönemli iliÅŸkiler kurabilmeyi gerektirmektedir. ï‚—Son dönemlerde geliÅŸen iliÅŸkisel pazarlama anlayışı da, müşteri iliÅŸkilerinin son derece etkili bir rekabet avantajı olacağını ve hatta pazarlama uygulamalarının temel hedefi olması gerektiÄŸini vurgulamaktadır. ï‚—Müşteriye yakınlık disiplinini takip eden iÅŸletmeler, müşterilerini en iyi ÅŸekilde tanımalı ve ürünlerin en arzu edilen derecede özgün tercihlere uymalıdır.
  • 17. Rekabet Avantajlarının SürdürülebilirliÄŸi ï‚—Bir rekabet avantajının kalıcı nitelikte sürdürülebilir olması, strateji geliÅŸtirme ve uygulama süreçlerinin her aÅŸaması için önemlidir. ï‚—Kaynaklara Dayalı Yaklaşım; rekabet avantajlarının temel nedenlerini, örgütsel varlık, kaynak, yetenek ve kabiliyetleri ana çalışma konusu olarak ele alan stratejik yaklaşımdır. ï‚—KDY’ye göre, rekabet aslında öğrenme sürecidir.
  • 18. Kaynaklara Dayalı Yaklaşım Ä°ÅŸletmelerde rekabet avantajlarını doÄŸuran kaynaklar ve yetenekler; Finansal Kaynaklar 2. Fiziksel Kaynaklar 3. Yasal Kaynaklar 4. Ä°nsan Kaynakları 5. Örgütsel Kaynaklar 6. Bilgi 7. Ä°liÅŸkiler 1. olarak listelenebilir.
  • 19. Sürdürülebilir Nitelikte Rekabet Avantajı Yaratan Kaynakların Özellikleri ï‚—Alınıp satılamazlar ï‚—Tespit edilemezler (nedensel belirsizlik içerirler) ï‚—Karmaşıktırlar ï‚—Birlikte iÅŸleyerek avantaj yaratırlar ï‚—Ancak birebir tecrübelerle geliÅŸtirilebilirler ï‚—GeliÅŸtirilmeleri uzun zaman alır ï‚—Kritik büyüklükte eÅŸikleri vardır
  • 20. Sonuç olarak; Stratejik yaklaşımlar seçerken, strateji geliÅŸtirirken ve uygularken dikkat edilmesi gereken temel noktalar; ï‚—Rakipte olmayan kaynak ve yeteneklerin tespiti ï‚—Varsa eksikler yenileri geliÅŸtirilmeli ï‚—Mevcut rekabet ortamının analizi yapılarak stratejik yönelimler geliÅŸtirilmelidir. Ä°ÅŸletmeler bu doÄŸrultuda, sürekli rakiplerini, pazar aktörlerini ve olası bütün bilgi ve ilham kaynaklarını yakından takip etmeli, onlardan öğrenerek