ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
1
beyin bilimleri ve cinsiyetbeyin bilimleri ve cinsiyet
açısından:açısından:
ilişkiler, kararlarilişkiler, kararlar
Dr Yankı Yazgan
@yankiyazgancom
• Konuşmayı bir mentor/mentee programında
yer alan kadın yöneticilere yaptım (Nisan
2015). Beyin ve davranış gelişiminin
kadınların rolleri açısından değerlendirmeye
çalıştım.İlk slaydlarda kadın-erkek ekseni
üzerinden cinsiyet ile sınırlı olmayan
önemli örtüşmelere değindim.
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
2
• Slaytlar bir konuşma metni gibi olmadığı
için dinlemiş olanlara söylenenleri
hatırlatıcı, dinlememiş olanlara ise en
fazlasından merak uyandırıcı bir etki
yapabilir.
• Slaytlardaki malzemeyi değişik
konuşmalarda kullanmış olduğum için bir
çok eski dinleyiciye bildik gelecektir.
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
3
• Karikatürlerimi de prototipik düzeyde kadın
ile erkek arasındaki farklı bilişsel ve sosyal
farklar hakkında yıllar içinde
yaptıklarımdan seçtim.
• Örneğin, 1984’de Somut dergisinin
feminist 4üncü sayfasına yaptıklarımdan
seçmeler, veya gelinlik karikatürü gibi.
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
4
• Karikatürlerin keskin çizgilerle tanımladığı
farkların gündelik yaşamda çok daha içiçe
geçmiş özellikler olarak görüyoruz.
• Araştırma verilerinde de benzer
kategorizasyonlar ile analizler
yapıldığından kadın ve erkek terimleri ile
“ortalama”nın kastedildiğini akılda tutmak
gerekir.
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
5
Konuşma sonrasında
• Bu konuşmayı yaptıktan sonraki soru cevap
ve tartışma bölümünden sonra,
Sosyoekonomik durum ve eğitim düzeyi
yüksekliği ya da iş ve toplum hayatında
liderlik noktasında olmak gibi etkenlerin
kadınların bilişsel ve davranışsal özellikleri
ile ilişkisine dair daha fazla bilgiye ihtiyaç
olduğunu düşündüm. Bu bilgi elde değilse
arayıp bulmak gerekiyor…www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
6
• Konuşmada kullandığım bazı slaydları
(özellikle beyin görüntüleri olanları) fazla
yüklü oldukları için aktarma sırasında
silmem gerekti. Kusura bakmayın.
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
7
Kadın ile Erkek
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
8
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
9
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
10
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
11
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
12
Beyin gelişimine bakalım:
kortikal tabakanın 5 yaşından
sonraki incelme süreci gelişimin
belirleyicilerindendir
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
13
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
14
Beyin değişir, insan gelişirBeyin değişir, insan gelişir
Bir pizzanın yapımı gibi
• Önce şişip kabaran bir hamur (0-6 yaş,
uyaranlarla zenginleşmekte
• Sonra hamuru açtıkça incelmekte,
kullanılmayan bölümler ayıklanmakta
• Hamur inceldikçe değişik bölgeleri
arasındaki bağlantılar erimiş mozzarella
gibi yayılarak oluşmakta
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
15
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
16
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
17
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
18
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
19
Beyin değişir, çocuk gelişirBeyin değişir, çocuk gelişir
• Birbirine bağlantılanan bölgelerin ortak
“operasyonu” ile yepyeni işlevler ortaya
çıkar (tek tek işlem yapmak ile bir
problemin çözümünü geliştirmek için uygun
işlemleri yapmak arasındaki fark gibi)
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
20
Beyin aktivitesi anne-babada
nasıldır?
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
21
Anne-Babalık
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
22
23
do umğ
‘Çocu unuğ
“kafaya takma’’
düzeyi
başlangıç
Anneler
babalar
24
Ödül
Stres
Anne-babalık: gönülden ve zevkle
acı çekmek midir?
Çocuk büyütürken dertler bitmez
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
26
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
27
Ayrılık...
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
28
Merak
kaygı
evham
Stres psikolojik ve biyolojik
olabilir.
normal gelişimin bir aşaması
olarak puberte genç kızları
duygusal problemlere daha açık
kular
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
29
Depresyon oranları puberte ile
birlikte tırmanır
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
30
Weissmann et al., 1997
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
32
Lewinsohn et al., 1999
Önemli olan farklılıklar
• Bütün mutlu aileler birbirine benzer, oysa
her bir mutsuz ailenin mutsuzluğu kendine
özgüdür. (AnnaKarenina, ilk cümle)
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
33
Herkes ve her beyin aynı değil
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
34
@yankiyazgancom
www.yankiyazgan.com
35
Puberte ne kadar erken, o
kadar çok risk
(kızlarda)
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
36
Düşük doğum ağırlığı, yıllar sonra?
(Costello 2007)
www.yankiyazgan.com
www.facebook.com/yankiyazgancom
37Caspi et al., 2003
Yaşam olayları ve genler
depresyon olasılığını belirler
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
38
McGowan et al., 2009
Hangi genin
kendisini ortaya
koyup
koymayacağını
belirleyen stres
tipleri vardır:
örneğin,
taciz/istismar
gibi..
www.yankiyazgan.com
www.facebook.com/yankiyazgancom
39
Vythilingam et al., 2002
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
40
teşekkürler
www.yankiyazgan.com
@yankiyazgancom
41

More Related Content

Kadınlar ve liderlik: beyin ve davranış bilimleri açısından fikirler. Praesta Danışmanlık ve Forbes Dergisi tarafından yürütülen 'Yönetim Kurulunda Kadın Programı' ndaki konuşmam