�ݺ�ߣ

Dituria jonë mund të jetë e fundme,
përderisa injoranca jonë në
domosdoshmëri duhet të jetë e pafund.
1902-1994
Punoi: Amdi Nuredini
Profesor: Ismail Sulejmani

 Karl Raimund Popper (1902-1994)
 Lindi në Vjenë, Austro-Hungari, më 28 korrik,
në një familje intelektuale.
 Filozof dhe epistemolog austriak, britanik i
natyralizuar, por me origjinë hebraike.
 Vepra e tij ka influencuar filozofinë e shkencës
dhe të politikës.
 Mbrojtës i liberalizmit dhe kundërshtar i çdo
forme totalitarizmi.
 Induksioni, falsikueshmëria, demarkacioni.
Amdi Nuredini

STUDIMET UNIVERSITARE
 1919 përfshihet në politikën majtiste. U bashkua me
Shoqatën e Studentëve të Shkollës Socialiste, dhe
për një kohë u bë marksist.
 1922 regjistrohet në Universitetin e Vjenës.
 1928 diplomohet në filozofi me disertacionin “Mbi
problemin e metodës së psikologjisë së të
menduarit”.
 Diplomoi gjithashtu edhe në histori muzike.
 Kërkimi shkencor.
 Interesimi ndaj psikologjisë.
 1929 liçensohet për ligjërimin e matematikës dhe
fizikës në nivel të shkollës së mesme.
 Punoi në njohjen e shkencave si ato fundamentale
natyrore edhe ato shoqërore . Kështu ai u rendit
ndër specialistët më të shquar të harkut të kulturës
njerëzore.
 “Dy problemet themelore të teorisë së njohjes”
 “Logjika e kërkimit” (1934)
 ,,Rrethi i Vjenës” (The “Vienna Circle" (“Wiener
Kreis”) 1924–1936) Moritz Schlick, Hans Hahn,
Oskar Morgenstern, Hans Kelsen, Karl Bühler, Olga
Taussky.
 1930 martohet me kolegen e tij Josefine Anna
Henninger.
Amdi Nuredini

JETA AKADEMIKE
 1935-1936 këtë periudhë e kalon në Angli, ku i paraqiti
tezat e tij nëpër konferenca e debate në institucionet më
prestigjioze, përfshirë Oksfordin, Kembrixh dhe
Shkolla Ekonomike e Londrës. Njihet me: Ayer, Moore,
Berlinin, Hayek, Robbinsin, Gombrich, Russell.
 1937 emigroi për në Zelandën e Re, ku punoi si
profesor në Universitetin Canterbury në Christchurch.
Aksiomatizimi i algjebrës së Bulit dhe teoria e
probabiliteteve. Këtu e shkruajti veprën e tij me ndikim
“Shoqëria e hapur dhe armiqtë e saj”. Gjatë qëndrimit
atje lidhi miqësi të fortë me John Eccles.
 1946 transferohet në Mbretërinë e Bashkuar. Emërohet
profesor i Logjikës dhe Metodës shkencore në Shkollën
Ekonomike të Londrës.
 1958-1959 President i Shoqërisë Aristoteli.
 1969 del në pension (67), edhe pse do të jetë aktiv deri
në fund të jetës.
 1985 kthehet në Australi.
 1986 Pasi Shoqëria ‘Ludwig Boltzmann’ nuk arriti ta
emërojë atë si drejtor dege për studime të shkencës së
filozofisë, kthehet në Mbretërinë e Bashkuar.
 Shkaku i luftës dhe viteve të para nuk patën fëmijë.
Këtë më vonë e cilëson si një vendim të drejtë.
Amdi Nuredini

PROBLEMI I SHKENCËS DHE JOSHKENCËS;
FALSIFIKUESHMËRIA
 Në veprën e tij “Logjika e zbulimeve shkencore”,
hedh poshtë induksionin dhe propozon
falsifikueshmërinë si ndarje mes shkencës dhe
joshkencës.
 Teoria shkencore: testimi, rezultati, konfirmimi,
falsifikimi.
 Kur një teori është e falsifikueshme?
 Psikoanaliza dhe ngrohja globale.
 Pozitivizmi→postpozitivizmi
Amdi Nuredini

DEMOKRACIA DHE SISTEMET TOTALITARE
 Vepra “Shoqëria e hapur dhe armiqtë e
saj” analizon kontributet e Platonit,
Hegelit dhe Marksit në formësimin e
shoqërive antiracionale dhe tribale
“shoqëri të mbyllura”. Për Poperin kjo
shoqëri është e dominuar nga mungesë
kriticizmi dhe nga ide të rrënjosura që nuk
konsiderohen si norma shoqërore, por si
‘tabu’ të pakundërshtueshme.
 Kolektivizmi
 Historicizmi
 Një ndër 100 librat më të mirë jo-fiksion të
shekullit të 20-të.
 Sipas tij nuk duhet bërë pyetja “Kush
duhet të qeverisë a të drejtojë?”, por “Si të
kontrollohen ata që drejtojnë?”
Amdi Nuredini

RACIONALIZMI KRITIK
 Filozofi e zhvilluar nga Popper, që bazohet në idenë natyraliste se
shoqëria është zhvilluar nëpërmjet procesit të zgjidhjes së
problemeve duke përdorur gjykimet dhe gabimet.
 Kundërshtimi i racionalizmit autoritarist, që mbahej nga autorë
pararendës, të cilët i jepnin peshë justifikimit.
 Kundërshtues i teorisë së justifikimit (justifikacionizmi).
 Racionaliteti→ kriticizmi konstant.
 A jep filozofia e Popper-it përshkrim të saktë rreth universit dhe
ligjeve të tij?
 Roli i individëve në shoqëri.
Amdi Nuredini
Koncepti i të mësuarit i përbërë nga faktet
e përgjithësuara. Deklaroi se hapi i parë i
procedurës shkencore është propozimi i
hipotezave, të cilat vendosen më pas në
teori. Kjo nuk bëhet deri në hapin e dytë
kur ndodh verifikimi empirik i hipotezave.
Kur një hipotezë është propozuar, duhet të
bëhen përpjekje (deduktive) për të
falsifikuar këtë hipotezë. Procesi
falsifikimit është i pafund, kështu që asnjë
teori nuk është e caktuar.

POPPERI DHE TELEVIZIONI
 Televizioni, sipas Popper, kur
sundohet prej një logjike
komerciale, prej përfitimeve nga
reklamat, detyrimisht
privilegjon transmetimet me
audiencë të lartë.
 Diktatura e publicitetit
 Përzgjedhja e informacionit
 Psikika fëmijërore.
 Vetëkontrolli i sistemit televiziv
Amdi Nuredini

TRI BOTËT E DIJES
Amdi Nuredini

TERMAT PËR TA KUPTUAR MË MIRË POPERIN
 Individualizmi metodologjik
 Gradualiteti
 Shoqëria e hapur
 Historicizmi
 Falsifikimi
 Tri botët e dijes
 Metafizika
 Gabimi
Amdi Nuredini

VEPRA TË TJERA
 “Mjerimi i historicizmit”;
 “Hipoteza dhe përgënjeshtrime”;
 “Revolucion apo reforma”;
 “Dija objektive”;
 “Një pikëpamje evolucioniste”;
 “Realizimi dhe qëllimi i shkencës”;
 “Kërkimi nuk ka fund”;
 “Uni dhe truri i tij”
Amdi Nuredini

MIRËNJOHJET
 Sonning Prize, Danimarkë, 1973;
 Otto Hahn Peace Medal, Gjermani, 1993;
 Dekorata e Nderit për shërbim të Republikës së Austrisë, Austri, 1986;
 Grand Cross with Star and Sash of the Order of Merit, Gjermani;
 Pour le Mérite;
 Karl Renner Prize (1978);
 Austrian Decoration for Science and Art (1980);
 Dr. Leopold Lucas Prize of the University of Tübingen (1980);
 Ring of Honour of the City of Vienna (1983);
 Premio Internazionale of the Italian Federico Nietzsche Society (1988);
 Kyoto Prize (1992);
 Më 1965, Mbretëresha e Anglisë i jep titullin e baronetit- Sir
Karl Raimond Popper.
 Akademi ndër më të njohurat në botë e patën për nder ta kenë
anëtar. Akademia britanike; Akademia e Shkencave të
Austrisë; Universiteti Çarli, Pragë, etj.
Amdi Nuredini

Amdi Nuredini
Urdhëri “Pour le Merite”
Sonning Prize, Danimarkë, 1973
Sir Karl Popper dhe Thor A. Bak

�ݺ�ߣ

Karl Raimund Popper

Recommended

More Related Content

Similar to Karl Raimund Popper (20)

Karl Raimund Popper