際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Kaunlaran sa Siyensiya

Download as PPTX, PDF
Mae Angela Magtoto
Mae Angela Magtoto

AP

1 of 20
Download to read offline
Kaunlaran sa Siyensiya
Maraming nagawa ang siyensiya noong ika-19 na siglo. Walang alinmang panahon sa kasaysayan ng daigdig na nagtamo ang sangkatauhan ng mga pambihirang kaunlaran sa mga likas ng agham.
Nabago ni Charles Lyell (1797-1859), isang English geologist, ang siyensiyang heolohikal dahil sa kaniyang uniformitarian theory. Sa kaniyang bantog na aklat na The Principles of Geology (1830), ipinalagay niya na nagkahugis ang ibabaw ng mundo, hindi dahil sa mga pagsabog ng kalikasan, kundi dahil sa dahan-dahan at untiunting pagbabago sa paglipas ng panahon. Ang teoryang ito ang tinanggap na paliwanag tungkol sa mga pagbabago sa ibabaw ng mundo.
Kaunlaran sa Siyensiya
Ang pinakasensyonal na teorya ng siglo ay ang teorya ng ebolusyon, na nagsasabing ang buhay ay resulta ng ebolusyon, sa pamamagitan ng mga sumusunod na antas. Ang ideya ng ebolusyon ay iminungkahi ng mga sinaunang tao. Dalawang siyentipiko noong ika-18 siglo, sina Buffon at Lamarck, ang unang nagsabi nito. Ngunit ang nagpasikat sa teorya ng ebolusyon ay ang siyentipikong English na si Charles Darwin (1809-82) sa kanyang akat na The Origin of the Species by Means of Natural Selection (1859). Kaya ang teorya ng ebolusyon ay tinatawag na Darwinism.
Ang teoryang Darwin ng ebolusyon ay lumikha ng malaking kontrobersiya sa buong panahon ng makabagong daigdig. Ito ay sinuportahan ni Alfred Rusell Wallace (English), na naglinang ng teorya ng ebolusyon nang hiwalay kay Darwin; si Thomas Henry Huxley (English), na naging pangunahing kasama ni Darwin; at si Ernest Hacckel, isang German biologist at philosoper.
Umunlad ang Kemistri noong ika-19 na siglo pagkatapos matuklasan ni John Dalton (1766-1844) na ang isang bagay (matter) ay binubuo ng napakalilit na atom. Mula sa teorya ng atom ni Dalton, si Joseph Louis Gay-Lussac, isang French chemist, ang nakatuklas noong 1809 na kapag hinalo ang ibat ibang gas, nakakalikha ng mga bagong chemical compounds : halimbawa, ang dalawang bolyum ng oxygen ay nakalikha ng tubig. Sa Germany, ang chemical science ay umunlad dahil sa mga pagsasaliksik ni Friedrich Wohler at Justus von Liebig.
Noong 1828, inilatag ni Wohler ang pundasyon ng synthetic chemistry. Nakagawa si Liebig ng artipisyal na abono sa kaniyang laboratoryo, kaya humusay ang maka-agham na agrikultura. Sa huling bahagi ng ika-19 siglo, isinulong ni Dmitri Mendeleev, isang siyentipikong Russian, ang periodic law of chemistry na nagsasabing kapag ang mga elemento ay nakatala nang sunud-sunod sa kaayusan ng kanilang atomic weights, magpapakita sila ng magkakatulad na katangian sa pamamagitan ng walo. Si Louis Pasteur (1822-95) ng France, isa sa pinakabantog na chemist sa daigdig, ang gumamit ng chemistry upang iligtas ang biological science.
Ipinakilala niya ang pasteurization ng gatas (sterilization sa pamamagitan ng pagkukulo upang patayin ang mga mikrobyo), tumuklas ng lunas sa rabies, at nakatuklas na ang fermentation o pangangasim ng pagkain at iba pang sanhi ay sanhi ng bakterya.
Ang mga bagong pagtuklas sa pisika noong ika-19 siglo at unang bahagi ng ika-20 siglo ay tumulong sa pag-asenso ng sangkatauhan. Ang mga kahanga-hangang nagawa sa siyensiya ay ang pagtuklas ni Count Volta ang electric battery noong 1800, ang imbensyon ni Michael Faraday ng electric dynamo noong 1831, at imbensyon ni Thomas Edison ng electric bulb noong 1879. Ang siyensiya ng acoustics ay sinimulan ng isang siyentipikong German, si Heinrich Rudolf Hertz, ay nakatuklas ng tinawag na Hertzian waves na humawi ng landas para sa imbensyon ng wireless telegraphy.
Noong 1898, pinahanga ng mag-asawang Dr. Pierre at Marie Curie ang mundo sa kanilang pagkatuklas ng bagong elementong tinatawag na radium. Sa tuklas na ito, sila ay ginawaran ng Nobel Prize sa Pisika noong 1903. Ang radium ay nakukuha mula sa mineral na tinatawag na pitch-blended na malakas sa radioactive. Sa pasimula ng ika-20 siglo, si Albert Einstein (tubong German ngunit naging mamamayang Amerikano), isa sa pinakadakilang henyo ng siyensiya sa daigdig, ang nagpabago ng siyensiya ng pisika.
Ang kaniyang theory of relativity, na iminungkahi niya noong 1905, ay nagbigay sa taong bagong pananaw sa matter, oras, space at kilos, na magkakaugnay sa isat isa. Ang kaniyang mga siyentipikong pag-aaral ang humawi ng landas para sa siyensiyang nukleyar.
Ang siyensiya ng medisina ay nagkaroon ng malaking pagbabago noong ika-19 siglo. Si Elias Metchnikoff (Russian) ang nakatuklas ng white blood corpuscles na lumalaban sa mga mikrobyo. Si Louis Pasteur (French) ang nanguna sa larangan ng serum therapy sa pamamagitan ng pagtuklas ng isang antitoxin laban sa hydrophobia. Si Robert Koch (German) ang nakatuklas ng mikrobyo ng tuberkulosis, si Emil von Behring (German) ang nakatuklas ng antitoxin laban sa diphtheria.
Isang malaking tulong sa pagtitistis ay ang anaesthesia. Ito ay unang ginamit noong 1846 ni Dr. John C. Warren, isang Amerikanong siruhano sa Boston. Ngunit ang anaesthesia lang, ay hindi lubos na makakatulong sa pasyente kung ang panganib ng pagkakalason pagkatapos ng operasyon ay hindi maiiwasan. Ang antiseptic ay unang ipinakilala noong 1876 ni Dr. Joseph Lister ng England.
Isa pang kontribusyon sa pagtitistis ay ang X-ray, na natuklasan noong 1895 ni Wilhelm von Roentgen (German).
Ang mga dakilang heograpikal na eksplorasyon ng ika-16 na siglo ay ipinagpatuloy noong ika -19 na siglo. Ang mababangis na rehiyon ng Amazon at Orinoco sa South America ay ginalugad ng isang siyentipikong German, si Alexander von Humboldt. Sa kaniyang bantog na aklat na Kosmos (1885), inilatag niya ang batayan ng siyensiya sa pisikal na heograpiya.
Si Von Humboldt ay kinikilala din bilang Father of Science Climatology dahil gumawa siya ng malawakang pag-aaral ng ibat ibang klima at gumuhit ng unang mapa ng klima ng daigdig. Ang Dark Continent (Africa) ay ginalugad ng misyonerong-eksplorer na si Dr. David Livingstone at ng Amerikanong mamamahayag na si Henry Stanley. Ang Tibet ay ginalugad ni Even Hedin (Swede) mula 1893 hanggang 1902 at mula 1906 hanggang 1908. Ang mga unang nagsisikap na galugarin ang North at South Poles ay ginawa noong ika-19 siglo.
Mula 1881 hanggang 1896, si A.W. Greely (American) at Fridjoy Nansen (Norwegian) ay nagtangkang marating ang North Pole ngunit nabigo. Ngunit noong Abril 7, 1909, si Robert E. Peary (American) ang nagtagumpay sa pagdating doon. Siya ay kilala bilang tumuklas ng North Pole. Ang karangalan ng pagkatuklas ng South Pole ay Roald Amundsen (Norwegian), na narating ito noong Disyembre 16, 1911.
Kaunlaran sa Siyensiya
Submitted by: Yr. & Sec.: Submitted to:

More Related Content

Kaunlaran sa Siyensiya

  • 2. Maraming nagawa ang siyensiya noong ika-19 na siglo. Walang alinmang panahon sa kasaysayan ng daigdig na nagtamo ang sangkatauhan ng mga pambihirang kaunlaran sa mga likas ng agham.
  • 3. Nabago ni Charles Lyell (1797-1859), isang English geologist, ang siyensiyang heolohikal dahil sa kaniyang uniformitarian theory. Sa kaniyang bantog na aklat na The Principles of Geology (1830), ipinalagay niya na nagkahugis ang ibabaw ng mundo, hindi dahil sa mga pagsabog ng kalikasan, kundi dahil sa dahan-dahan at untiunting pagbabago sa paglipas ng panahon. Ang teoryang ito ang tinanggap na paliwanag tungkol sa mga pagbabago sa ibabaw ng mundo.
  • 5. Ang pinakasensyonal na teorya ng siglo ay ang teorya ng ebolusyon, na nagsasabing ang buhay ay resulta ng ebolusyon, sa pamamagitan ng mga sumusunod na antas. Ang ideya ng ebolusyon ay iminungkahi ng mga sinaunang tao. Dalawang siyentipiko noong ika-18 siglo, sina Buffon at Lamarck, ang unang nagsabi nito. Ngunit ang nagpasikat sa teorya ng ebolusyon ay ang siyentipikong English na si Charles Darwin (1809-82) sa kanyang akat na The Origin of the Species by Means of Natural Selection (1859). Kaya ang teorya ng ebolusyon ay tinatawag na Darwinism.
  • 6. Ang teoryang Darwin ng ebolusyon ay lumikha ng malaking kontrobersiya sa buong panahon ng makabagong daigdig. Ito ay sinuportahan ni Alfred Rusell Wallace (English), na naglinang ng teorya ng ebolusyon nang hiwalay kay Darwin; si Thomas Henry Huxley (English), na naging pangunahing kasama ni Darwin; at si Ernest Hacckel, isang German biologist at philosoper.
  • 7. Umunlad ang Kemistri noong ika-19 na siglo pagkatapos matuklasan ni John Dalton (1766-1844) na ang isang bagay (matter) ay binubuo ng napakalilit na atom. Mula sa teorya ng atom ni Dalton, si Joseph Louis Gay-Lussac, isang French chemist, ang nakatuklas noong 1809 na kapag hinalo ang ibat ibang gas, nakakalikha ng mga bagong chemical compounds : halimbawa, ang dalawang bolyum ng oxygen ay nakalikha ng tubig. Sa Germany, ang chemical science ay umunlad dahil sa mga pagsasaliksik ni Friedrich Wohler at Justus von Liebig.
  • 8. Noong 1828, inilatag ni Wohler ang pundasyon ng synthetic chemistry. Nakagawa si Liebig ng artipisyal na abono sa kaniyang laboratoryo, kaya humusay ang maka-agham na agrikultura. Sa huling bahagi ng ika-19 siglo, isinulong ni Dmitri Mendeleev, isang siyentipikong Russian, ang periodic law of chemistry na nagsasabing kapag ang mga elemento ay nakatala nang sunud-sunod sa kaayusan ng kanilang atomic weights, magpapakita sila ng magkakatulad na katangian sa pamamagitan ng walo. Si Louis Pasteur (1822-95) ng France, isa sa pinakabantog na chemist sa daigdig, ang gumamit ng chemistry upang iligtas ang biological science.
  • 9. Ipinakilala niya ang pasteurization ng gatas (sterilization sa pamamagitan ng pagkukulo upang patayin ang mga mikrobyo), tumuklas ng lunas sa rabies, at nakatuklas na ang fermentation o pangangasim ng pagkain at iba pang sanhi ay sanhi ng bakterya.
  • 10. Ang mga bagong pagtuklas sa pisika noong ika-19 siglo at unang bahagi ng ika-20 siglo ay tumulong sa pag-asenso ng sangkatauhan. Ang mga kahanga-hangang nagawa sa siyensiya ay ang pagtuklas ni Count Volta ang electric battery noong 1800, ang imbensyon ni Michael Faraday ng electric dynamo noong 1831, at imbensyon ni Thomas Edison ng electric bulb noong 1879. Ang siyensiya ng acoustics ay sinimulan ng isang siyentipikong German, si Heinrich Rudolf Hertz, ay nakatuklas ng tinawag na Hertzian waves na humawi ng landas para sa imbensyon ng wireless telegraphy.
  • 11. Noong 1898, pinahanga ng mag-asawang Dr. Pierre at Marie Curie ang mundo sa kanilang pagkatuklas ng bagong elementong tinatawag na radium. Sa tuklas na ito, sila ay ginawaran ng Nobel Prize sa Pisika noong 1903. Ang radium ay nakukuha mula sa mineral na tinatawag na pitch-blended na malakas sa radioactive. Sa pasimula ng ika-20 siglo, si Albert Einstein (tubong German ngunit naging mamamayang Amerikano), isa sa pinakadakilang henyo ng siyensiya sa daigdig, ang nagpabago ng siyensiya ng pisika.
  • 12. Ang kaniyang theory of relativity, na iminungkahi niya noong 1905, ay nagbigay sa taong bagong pananaw sa matter, oras, space at kilos, na magkakaugnay sa isat isa. Ang kaniyang mga siyentipikong pag-aaral ang humawi ng landas para sa siyensiyang nukleyar.
  • 13. Ang siyensiya ng medisina ay nagkaroon ng malaking pagbabago noong ika-19 siglo. Si Elias Metchnikoff (Russian) ang nakatuklas ng white blood corpuscles na lumalaban sa mga mikrobyo. Si Louis Pasteur (French) ang nanguna sa larangan ng serum therapy sa pamamagitan ng pagtuklas ng isang antitoxin laban sa hydrophobia. Si Robert Koch (German) ang nakatuklas ng mikrobyo ng tuberkulosis, si Emil von Behring (German) ang nakatuklas ng antitoxin laban sa diphtheria.
  • 14. Isang malaking tulong sa pagtitistis ay ang anaesthesia. Ito ay unang ginamit noong 1846 ni Dr. John C. Warren, isang Amerikanong siruhano sa Boston. Ngunit ang anaesthesia lang, ay hindi lubos na makakatulong sa pasyente kung ang panganib ng pagkakalason pagkatapos ng operasyon ay hindi maiiwasan. Ang antiseptic ay unang ipinakilala noong 1876 ni Dr. Joseph Lister ng England.
  • 15. Isa pang kontribusyon sa pagtitistis ay ang X-ray, na natuklasan noong 1895 ni Wilhelm von Roentgen (German).
  • 16. Ang mga dakilang heograpikal na eksplorasyon ng ika-16 na siglo ay ipinagpatuloy noong ika -19 na siglo. Ang mababangis na rehiyon ng Amazon at Orinoco sa South America ay ginalugad ng isang siyentipikong German, si Alexander von Humboldt. Sa kaniyang bantog na aklat na Kosmos (1885), inilatag niya ang batayan ng siyensiya sa pisikal na heograpiya.
  • 17. Si Von Humboldt ay kinikilala din bilang Father of Science Climatology dahil gumawa siya ng malawakang pag-aaral ng ibat ibang klima at gumuhit ng unang mapa ng klima ng daigdig. Ang Dark Continent (Africa) ay ginalugad ng misyonerong-eksplorer na si Dr. David Livingstone at ng Amerikanong mamamahayag na si Henry Stanley. Ang Tibet ay ginalugad ni Even Hedin (Swede) mula 1893 hanggang 1902 at mula 1906 hanggang 1908. Ang mga unang nagsisikap na galugarin ang North at South Poles ay ginawa noong ika-19 siglo.
  • 18. Mula 1881 hanggang 1896, si A.W. Greely (American) at Fridjoy Nansen (Norwegian) ay nagtangkang marating ang North Pole ngunit nabigo. Ngunit noong Abril 7, 1909, si Robert E. Peary (American) ang nagtagumpay sa pagdating doon. Siya ay kilala bilang tumuklas ng North Pole. Ang karangalan ng pagkatuklas ng South Pole ay Roald Amundsen (Norwegian), na narating ito noong Disyembre 16, 1911.
  • 20. Submitted by: Yr. & Sec.: Submitted to: