More Related Content
Similar to kesihatan manusia sains tingkatan 2 bab 4 (20)
Recently uploaded (20)
kesihatan manusia sains tingkatan 2 bab 4
- 1. BAB 4 KESIHATAN MANUSIA Sains Tingkatan 2 KSSM Oleh Cikgu Norazila Khalid SMK Ulu Tiram, Johor
- 2. 4.1 PENYAKIT BERJANGKIT DAN PENYAKIT TIDAK BERJANGKIT
- 3. PENYAKIT  Penyakit merupakan keadaan tidak normal pada badan atau minda yang menyebabkan ketidakselesaan, sukar berfungsi atau memberi tekanan kepada seseorang individu.  Penyakit boleh dikelaskan kepada dua jenis, iaitu penyakit berjangkit dan penyakit tidak berjangkit.
- 4. PENYAKIT BERJANGKIT  Penyakit berlaku disebabkan jangkitan daripada patogen secara langsung atau melalui medium dan vektor.  Contoh:Tuberkulosis, selesema, kurap, panau, penyakit kencing tikus, demam denggi, demam malaria dan demam Zika.  Penyakit yang boleh berpindah daripada seorang individu kepada individu lain
- 5. PENYAKIT TIDAK BERJANGKIT  Penyakit berlaku disebabkan faktor genetik atau gaya hidup.  Contoh: Kanser, hipertensi, diabetes, asma dan penyakit kardiovaskular.  Penyakit yang tidak berpindah daripada seorang individu kepada individu lain.
- 6. BAGAIMANAKAH PENYAKIT BERJANGKIT DISEBARKAN?  Penyakit berjangkit disebarkan oleh patogen, iaitu organisma yang menyebabkan penyakit.  Sebagai contoh, o Semua virus, o Sesetengah bakteria, o protozoa, o Kulat o cacing.
- 7. BAGAIMANAKAH PENYAKIT BERJANGKIT DISEBARKAN?  Penyakit berjangkit disebarkan oleh patogen yang dipindahkan daripada seorang mangsa (hos) kepada mangsa yang lain melalui vektor dan medium seperti air, udara dan sentuhan.  Mangsa ialah hos yang lemah dan mudah dijangkiti  Setelah dijangkiti penyakit, hos akan menunjukkan gejala yang tertentu.
- 8. PENYAKIT BAWAAN UDARA Terdapat dua cara jangkitan penyakit bawaan udara, iaitu ojangkitan titisan ojangkitan habuk.
- 10. JANGKITAN MELALUI UDARA DAPAT DICEGAH DENGAN MENGAMALKAN CARA- CARA YANG BERIKUT:  menutup mulut dan hidung semasa bersin, batuk atau menguap  tidak meludah di merata-rata tempat  Mengelakkan diri daripada berada di tempat yang penuh sesak  Memastikan tempat tinggal cukup cahaya kerana sinar ultraungu yang boleh membunuh sesetengah mikroorganisma dalam udara
- 11. CONTOH PENYAKIT YANG BOLEH BERJANGKIT MELALUI UDARA tuberkulosis Selesema  Sindrom Pernafasan Akut Teruk (SARS) Influenza A (H1N1)  cacar air Covid 19
- 12. PENYAKIT BAWAAN AIR  Jangkitan melalui air biasanya berlaku di kawasan yang tidak mempunyai bekalan air paip terawat dan sistem sanitasi yang sempurna.  Sebagai contoh, apabila seseorang menggunakan tandas yang dibina di atas sungai, tinjanya yang mengandungi patogen akan memasuki sungai dan mencemarkan sungai.  Seseorang itu boleh dijangkiti patogen apabila terminum air sungai yang telah tercemar.
- 13. Selain sistem bekalan air dan sanitasi yang tidak sempurna, banjir juga boleh merebakkan penyakit berjangkit.
- 14. ANTARA CONTOH PENYAKIT YANG BERJANGKIT MELALUI AIR kolera demam kepialu disentri ameba.
- 15. JANGKITAN PENYAKIT MELALUI AIR BOLEH DICEGAH DENGAN CARA:  mencampurkan klorin di dalam kolam renang dan sistem bekalan air  membina tandas yang mempunyai sistem sanitasi yang sempurna  mendidihkan air minuman dengan sempurna  mencuci tangan dengan sabun selepas menggunakan tandas
- 16. JANGKITAN PENYAKIT MELALUI SENTUHAN Dua contoh penyakit yang berjangkit melalui sentuhan ialah kurap dan panau. Kedua-duanya disebabkan oleh kulat. Jangkitan berlaku akibat tersentuh kulit yang telah dijangkiti atau memakai pakaian pesakit.
- 17. JANGKITAN PENYAKIT MELALUI SENTUHAN Penyakit seperti sifilis dan gonorea pula berjangkit melalui hubungan seks Patogen penyakit-penyakit ini terdapat di dalam air mani dan bendalir faraj.
- 18. JANGKITAN PENYAKIT MELALUI SENTUHAN  Selain itu, virus HIV yang menyebabkan AIDS boleh merebak melalui hubungan seks, darah dan perkongsian jarum suntikan dalam kalangan pesakit dan penagih dadah.
- 19. JANGKITAN PENYAKIT MELALUI VEKTOR  Sesetengah patogen menggunakan haiwan untuk memindahkannya daripada satu hos kepada hos yang baharu.  Haiwan yang memindahkan patogen ini dikenali sebagai vektor.
- 20. Vektor : Lipas Patogen:Salmonella typhi
- 21. Vektor : Lalat Patogen:Salmonella typhi
- 22. Vektor : Nyamuk Aedes Patogen:Virus Denggi
- 23. Vektor : Nyamuk Anopheles Patogen:Plasmodium malariae
- 24. Vektor :Tikus Patogen : Bakteria Leptospira sp.
- 26. MALARIA menggigil, demam dan berpeluh Plasmodium malariae nyamuk Anopheles betina gigitan nyamuk
- 27. MALARIA cirit-birit dan muntah Bakteria Vibrio cholerae lalat makanan dan air yang tercemar
- 28. DENGGI sakit sendi, demam, sakit kepala dan mata berair Virus nyamuk Aedes gigitan nyamuk
- 29. ZIKA demam, ruam, sakit sendi dan konjunktivitis (mata kemerahan) Virus nyamuk Aedes gigitan nyamuk
- 30. KEPIALU  demam, usus berdarah,  Bakteria Salmonella typhi  lipas, lalat  makanan dan air tercemar
- 31. LEPTOSPIROSIS demam, sakit kepala, sakit otot Bakteria Leptospira sp. tikus tanah, makanan dan air yang tercemar
- 32. 2. Air liur nyamuk dikeluarkan semasa menghisap darah untuk mencegah pembekuan darah. Jangkitan merebak ke seluruh badan. 3. Nyamuk lain menggigit mangsa yang telah dijangkiti dan menyebarkan jangkitan ke mangsa lain pula.
- 33. 2. Lalat memindahkan patogen ke makanan. 3. Patogen memasuki badan seseorang yang makan makanan yang telah tercemar.
- 34. MEKANISME MENGHALANG PENULARAN PENYAKIT BERJANGKIT Peringkat primer Peringkat sekunder Peringkat tertier
- 35. PERINGKAT PRIMER Meningkatkan tahap kesihatan  Meningkatkan kebersihan diri, keluarga, tempat kediaman dan sistem sanitasi
- 36. PERINGKAT PRIMER  Meningkatkan daya tahan badan  Pengambilan vaksin atau imunisasi oleh bayi, kanak-kanak, ibu mengandung  pengendali premis makanan, jemaah haji dan pengembara.
- 37. PERINGKAT PRIMER  Membuat pemeriksaan kesihatan berkala  Mengamalkan gaya hidup sihat  Menghirup udara bersih  Makan makanan yang seimbang
- 38. PERINGKAT SEKUNDER  Memutuskan transmisi jangkitan melalui pengesanan kes secara aktif dan pasif  Memberi rawatan awal kepada pesakit  Mengasingkan pesakit dengan orang lain
- 39. PERINGKAT TERTIER  Mengawal populasi vektor  Memusnahkan tempat pembiakan dan perlindungan vektor  Melakukan semburan untuk membunuh vektor  Menguatkuasakan undang- undang dengan mengenakan denda kepada pengusaha premis makanan yang koto
- 40. PERINGKAT TERTIER Melindungi hos  Menggunakan kelambu atau ubat nyamuk Memakai pakaian tebal
- 42. PERTAHANAN BADAN Patogen memasuki badan melalui sistem respirasi, sistem pencernaan, sistem perkumuhan dan kulit.  Patogen perlu dimusnahkan oleh badan.
- 45. KULIT  Kulit manusia terdiri daripada lapisan yang liat dan sukar ditembusi oleh mikroorganisma.  Mikroorganisma hanya dapat menembusi kulit jika terdapat luka atau kecederaan  Peluh dan sebum yang dirembeskan oleh kulit mengandungi bahan kimia yang boleh memusnahkan mikroorganisma.
- 46. MEMBRAN MUKUS  Membran mukus ialah membran yang melapisi salur pencernaan dan salur pernafasan.  Mikroorganisma yang memasuki salur pernafasan akan ditapis oleh bulu hidung dan diperangkap oleh mukus yang terdapat di dalam rongga hidung  Lilin di dalam telinga, air mata dan lendir pada faraj juga berfungsi sebagai antiseptik untuk memusnahkan mikroorganisma.
- 48. OPERASI FAGOSITOSIS  Sel darah putih akan bertindak secara fagositosis dengan menelan dan mencerna patogen menggunakan enzim.
- 51. SISTEM KEIMUNAN BADAN  Keimunan ialah keupayaan sistem badan melawan sesuatu patogen sebelum badan dijangkiti sesuatu patogen  Melibatkan penghasilan antibodi apabila terdapat patogen memasuki badan.
- 52. SISTEM KEIMUNAN BADAN  Antibodi ialah protein yang dihasilkan oleh sel darah putih ke dalam aliran darah sebagai gerak balas terhadap antigen.  Antigen ialah jasad asing atau bahan yang bukan daripada badan sendiri yang merangsang penghasilan antibodi. Antigen terdapat pada patogen, molekul toksin dan sel darah daripada kumpulan darah yang lain.
- 53. KEPENTINGAN IMUNISASI Imunisasi merupakan suatu usaha untuk memberikan daya tahan secara aktif pada bayi, kanak-kanak dan dewasa terhadap penyakit tertentu dengan memasukkan vaksin.
- 54. VAKSIN Vaksin yang digunakan oleh Kementerian Kesihatan Malaysia telah dinilai mengikut keperluan piawaian antarabangsa terlebih dahulu.
- 55. VAKSIN  Vaksin mengandungi antigen yang diperoleh dari sebahagian atau keseluruhan struktur virus atau bakteria yang telah dilemahkan atau dimatikan.  Antigen tersebut berfungsi untuk merangsang sistem imun tubuh, membentuk keimunan terhadap jangkitan penyakit tertentu  Oleh sebab itu, bayi perlu disuntik dengan jenis vaksin yang berbeza.
- 57. BCG BCG ialah Bacillus Calmette-Guerin, vaksin yang memberi perlindungan terhadap Tuberkulosi
- 58. DTAP IALAH KOMBINASI DIFTERIA, TETANUS DAN PERTUSSIS.
- 60. POLIO (IPV) IALAH INACTIVATED POLIO VACCINE YANG MEMBERI PERLINDUNGAN TERHADAP POLIO.
- 61. MMR IALAH MEASLES (CAMPAK), MUMPS (BEGUK) DAN RUBELLA.
- 62. DT IALAH DOS BOOSTER YANG MEMBERI PERLINDUNGAN TERHADAP DIFTERIA DAN TETANUS.
- 63. HPV IALAH HUMAN PAPILLOMAVIRUS.VAKSIN INI HANYA UNTUK REMAJA PEREMPUAN 13 TAHUN. DOS 2 DIBERIKAN DALAM TEMPOH 6 BULAN SELEPAS DOS 1.
- 64. JE IALAH JAPANESE ENCEPHALITIS.VAKSIN INI HANYA DIBERIKAN DI SARAWAK.
- 65. KEIMUNAN PASIF DAN KEIMUNAN AKTIF  Keimunan boleh dikelaskan kepada dua jenis, iaitu keimunan pasif dan keimunan aktif.  Kedua-dua jenis keimunan ini diperoleh secara semula jadi atau buatan.
- 66. KEIMUNAN PASIF Badan memperoleh antibodi daripada sumber luar Keimunan pasif Semula jadi Keimunan pasif Buatan
- 67. KEIMUNAN PASIF SEMULA JADI  •Terhasil apabila anak mendapat antibodi daripada susu ibu atau darah ibu yang merentasi dinding plasenta.  Keimunan adalah sementara dan singkat kepada bayi, iaitu dalam tempoh beberapa bulan pertama selepas dilahirkan
- 68. KEIMUNAN PASIF BUATAN  Terhasil apabila antiserum disuntik ke dalam badan pesakit.  Antiserum akan melawan patogen penyakit tersebut tanpa mengganggu sistem keimunan pesakit.  Antiserum ialah darah cecair jernih yang mengandungi antibodi untuk mencegah penyakit.  Keimunan adalah segera dan sementara
- 69. KEIMUNAN AKTIF Badan menghasilkan antibodi sendiri apabila dirangsang oleh antigen Keimunan aktif Semula jadi Keimunan aktif Buatan
- 70. KEIMUNAN AKTIF SEMULA JADI  Terhasil selepas seseorang sembuh daripada serangan penyakit.  Keimunan berpanjangan selepas jangkitan
- 71. KEIMUNAN AKTIF BUATAN  Terhasil apabila vaksin yang mengandungi patogen yang mati atau lemah dimasukkan ke dalam badan dan sistem keimunan bergerak balas dengan menghasilkan antibodi.  Keimunan berpanjangan selepas jangkitan
- 72. ANTIBIOTIK  Antibiotik yang kita makan akan dikumuh keluar daripada badan kita dan dosnya akan berkurangan.  Kita perlu mengambil dos antibiotik pada masa yang ditetapkan supaya aras antibiotik sentiasa optimum.
- 73. SISTEM KEIMUNAN YANG MANTAP  Badan manusia dilengkapi dengan pelbagai sistem termasuklah sistem keimunan  Apabila berlaku ketidakseimbangan dalam badan atau terlalu banyak toksin, sistem keimunan akan menjadi lemah.
- 74. PUNCA SISTEM KEIMUNAN MENJADI LEMAH  Terdedah kepada pencemaran udara  Terdedah kepada pestisid  Mengalami tekanan perasaan  Pengambilan gula secara berlebihan
- 75. AMALAN YANG MENGUATKAN SISTEM KEIMUNAN  Mendapat rehat dan tidur yang mencukupi  Beriadah dan menghirup udara segar  Tidak merokok dan tidak terdedah kepada asap rokok  Melakukan pemeriksaan kesihatan secara berkala
- 76. ALAHAN  Alahan merupakan satu tindak balas sistem keimunan badan terhadap alergen (penyebab alahan) dalam persekitaran yang biasanya tidak memudaratkan orang biasa yang tiada alahan.  Sebagai contoh, alergen adalah hama, bulu haiwan, habuk, debunga, spora, makanan (makanan laut, susu dan telur) sengatan haiwan dan sesetengah ubat.