際際滷

際際滷Share a Scribd company logo

Kontrola procesu szkolenia

Krakowski Instytut Rozwoju Edukacji
Krakowski Instytut Rozwoju Edukacji

kontrola procesu szkolenia sportowego

1 of 26
KKoonnttrroollaa pprroocceessuu sszzkkoolleenniiaa
W celu oceny etapowych efekt坦w treningowych stosuje si systematyczn kontrol dostarczajc informacji wykorzystywanych do analizy i okrelenia stanu adaptacji organizmu zawodnik坦w do stosowanych obci甜e psychofizycznych oraz rezultat坦w ich dziaalnoci startowej. Dziki systematycznej kontroli mo甜na modelowa trening, a tak甜e okrela skuteczno stosowanych metod i rodk坦w treningowych.
Wsp坦czesny trening sportowy wymaga kontroli. Kontroli opartej na mierzalnych faktach, a nie polegajcy na intuicji zawodnika czy trenera. Kontrola jest wa甜n skadow organizacji treningu. Punktem wyjcia do precyzowania cel坦w i opracowania nastpnego cyklu treningu.
PPrrzzeebbiieegg kkoonnttrroollii ttrreenniinngguu Rozumiany jest dwojako : ppoopprrzzeezz kkoonnttrrooll wwyykkoonnaanniiaa ii ssppoossoobbuu rreeaalliizzaaccjjii => obci甜enia (liczba jednostek treningowych, czny czas ich trwania, czstotliwo treningu, intensywno pracy, rodki, metody, formy zaj oraz kkoonnttrrooll eeffeekktt坦坦ww ppoo ttrreenniinnggoowwyycchh=> stan organizmu i kontrola osigni
KKoonnttrroollaa oobbeejjmmuujjee:: Ustalenie stanu rzeczywistego. Por坦wnanie stanu rzeczywistego ze stanem zamierzonym. Okrelenie przyczyn stwierdzonych niezgodnoci miedzy stanami. Okrelenie sposob坦w usunicia stwierdzonych niezgodnoci midzy stanami. Wprowadzenie korekt.
WWiieellooppoozziioommoowwoo kkoonnttrroollii ww ffuunnkkccjjii cczzaassuu Uwzgldnia si tu czas konieczny na wypracowanie r坦甜norodnych efekt坦w adaptacyjnych. Czas nieodzowny dla przejcia z jednego stanu funkcjonalnego do innego. Da si w ten spos坦b wyr坦甜ni: ssttaannyy bbiiee甜甜ccee ulegajce zmianom w wyniku serii w. czy danej jednostki treningowej ssttaannyy ooppeerraaccyyjjnnee - zmieniajce si w toku kr坦tkich cykli czy nawet kilku jednostek treningowych (niekiedy konkretnej jednostki) ssttaannyy ttrrwwaaee utrzymujce si przez du甜szy czas, charakteryzujce tzw. Adaptacj dugotrwa
Schemat kompleksowej oceny efekt坦w potreningowych
RRooddzzaajjee kkoonnttrroollii Kontrola bie甜ca Kontrola operacyjna Kontrola okresowa
KKoonnttrroollaa bbiiee甜甜ccaa ((eeffeekkttyy bbeezzppoorreeddnniiee)) Ocena na podstawie bezporedniej analizy danych pomiarowych i odniesienie ich do wska添nik坦w charakteryzujcych dotychczasowe reakcje na dane obci甜enia. W wyniku tego postpowania mo甜emy korygowa rodzaj, intensywno, objto i jako wicze realizowanych w jednostce treningowej.
KKoonnttrroollaa ooppeerraaccyyjjnnaa ((eeffeekkttyy pprrzzeedduu甜甜oonnee)) Okrelenie poprzez analiz wska添nik坦w charakteryzujcych reaktywno ustroju w stosunku do planowanej krzywej obci甜e w mikro i mezocyklu. W wyniku takiego postpowania mo甜emy dokona modyfikacji struktury i wielkoci obci甜e w ramach mikro i mezocyklu.
KKoonnttrroollaa ookkrreessoowwaa ((eeffeekkttyy kkuummuullaattyywwnnee)) Ocena sumarycznych efekt坦w treningowych.
SScchheemmaatt kkoonnttrroollii pprroocceessuu ttrreenniinngguu::
WWppyyww kkoonnttrroollii nnaa kkoorreekktt ppllaannuu ttrreenniinnggoowweeggoo Konsekwencj wykorzystania informacji kontrolnych jest korekta plan坦w treningowych. Korekty s dziaaniem, kt坦re maj zlikwidowa r坦甜nic midzy stanem rzeczywistym zawodnika, a zamierzonym.
Cykl kkiieerroowwaanniiaa ii kkoorreekkccjjii pprroocceessuu ttrreenniinngguu
NNaajjwwaa甜甜nniieejjsszzee ww pprroocceessiiee kkiieerroowwaanniiaa ttrreenniinnggiieemm jjeesstt:: ZBIERANIE INFORMACJI: o stanie zawodnik坦w (pod wzgldem fizycznym, technicznym, taktycznym, psychicznym, wydolnociowym); reakcji organizmu na obci甜enia treningowe i startowe; o treci procesu treningu. ANALIZA INFORMACJI
Sprz甜enie zzwwrroottnnee ww pprroocceessiiee kkiieerroowwaanniiaa::
KKOONNTTRROOLLAA KKOOMMPPLLEEKKSSOOWWAA TRENERSKA, MEDYCZNO BIOLOGICZNA, PSYCHOPEDAGOGICZNA, ETAPOWA, OPERACYJNA, BIE纏CA, POGBIONA (pozwala dokona wszechstronnej oceny stanu ustroju zawodnika, okreli odpowiednie normy dla g坦wnych ukad坦w funkcjonalnych), WYBIRCZA (jest ukierunkowana na ocen stanu i funkcji g坦wnych ukad坦w organizmu i poziom przygotowania w zale甜noci od specyfiki wymog坦w danej specializacji), LOKALNA (daje obraz stanu jednego z wybranych komponent坦w funkcjonalnych).
Wska添niki wwyykkoorrzzyyssttyywwaannee ww kkoonnttrroollii pprroocceessuu ttrreenniinngguu Metodyczno biologiczne (obejmuj dane anatomomorfologiczne, fizjologiczne i biochemiczne) Psychologiczne (charakteryzujce si i ruchliwo proces坦w nerwowych, zdolno do opanowania i opracowania informacji. Pedagogiczne (trenerskie charakteryzuj one stopie przygotowania sprawnociowego, technicznego, taktycznego, dynamik wynik坦w sportowych, stan funkcji ruchowych i parametry obci甜e treningowych)
BBaaddaanniiee sspprraawwnnooccii oogg坦坦llnneejj zzaawwooddnniikkaa Obejmuje ono ocen (za pomoc test坦w) siy, szybkoci i wytrzymaoci oraz koordynacyjnych zdolnoci motorycznych. Badaniu podlega tak甜e gibko jako anatomiczno-funkcjonalna waciwo ukadu ruchu.
Badanie sspprraawwnnooccii ssppeeccjjaallnneejj ii ppoozziioommuu zzaaaawwaannssoowwaanniiaa tteecchhnniicczznneeggoo zzaawwooddnniikkaa Ocenie poddawany jest poziom umiejtnoci technicznych oraz specjalnej sprawnoci motorycznej. Realizuje si te badania poprzez biomechaniczne metody oceny najskuteczniejszych w zawodach element坦w technicznych, subiektywne oraz testowe badanie sprawnoci technicznej, a tak甜e pr坦by specjalnej siy oraz wytrzymaoci. Dla oceny u甜ywa si test坦w syntetycznych (tory przeszk坦d) oraz analitycznych (zestaw pr坦b). W zestawieniu z wynikami pr坦b sprawnoci og坦lnej i rezultatami sportowymi otrzymuje si szereg wska添nik坦w charakteryzujcych poziom wyszkolenia badanych sportowc坦w np. wsp坦czynnik efektywnoci sportowo-technicznej czy wsp坦czynnik u甜ytecznoci zawodnika.
BBaaddaanniiee ii aannaalliizzaa oobbccii甜甜ee ttrreenniinnggoowwyycchh ii ssttaarrttoowwyycchh Obrazuj wysiek wykonywany przez zawodnika w aspekcie energetycznym i psychicznym. Mo甜na je podzieli na obci甜enia zewntrzne (uto甜samiane z wysikiem fizycznym) i wewntrzne (rozumiane jako indywidualne reakcje organizmu na wysiek). O skutecznoci obci甜enia zewntrznego decyduje objto i intensywno wysiku.
Objto wyra甜a ilociowy skadnik pracy mierzony czasem, odlegoci, mas lub liczb powt坦rze. Intensywno z kolei jest jakociow skadow pracy wynikajc z szybkoci wykonania wiczenia, liczby powt坦rze w jednostce czasu itp. Wyra甜a si ona stosunkiem mocy rozwijanej do mocy maksymalnej, mo甜liwej do osignicia w danym wiczeniu przez konkretnego zawodnika. Zwikszanie obci甜e treningowych jest nieodzownym warunkiem skutecznoci treningu. Mo甜liwo oceny obci甜e treningowych stanowi podstawowe narzdzie kontroli trenerskiej w kierowaniu procesem szkoleniowym.
Badanie i aannaalliizzaa wwaallkkii ssppoorrttoowweejj Do najczciej stosowanych metod nale甜: obserwacja (opis walki sportowej, ankieta-kwestionariusz, arkusze obiektywnych obserwacji) analiza oficjalnych dokument坦w z zawod坦w sportowych (protokoy sdziowskie, sprawozdania, regulamin zawod坦w), technika filmowa video, analiza komputerowa. Zadaniem takich dziaa jest okrelenie technicznych i kocowych rezultat坦w starcia, por坦wnanie uzyskiwanych bie甜co i historycznie wynik坦w, ocena przebiegu walki sportowej w zakresie struktury czasowej oraz rzeczowej. Dziki tego typu zabiegom mo甜na ponadto: zaobserwowa i oceni wsp坦dziaanie miedzy partnerami w dyscyplinach zespoowych, kontrolowa zmiany i rozw坦j dyscypliny (co pozwala na odpowiedni do potrzeb modyfikacj procesu szkoleniowego).
Analiza walki sportowej pozwala na wweerryyffiikkaaccjj ii mmooddyyffiikkaaccjj nnaassttppuujjccyycchh eelleemmeenntt坦坦ww pprroocceessuu ttrreenniinnggoowweeggoo:: skuteczno oddziaywania r坦甜nych metod stosowanych w treningu, walce i odnowie, plany szkoleniowe, strategi treningu i taktyk walki sportowej, badanie zmian wynik坦w, rozw坦j wynik坦w w sezonie, zmiany w rozwoju r坦甜nych grup zawodnik坦w, modyfikacja procesu treningowego w kierunku konkretnych zawod坦w lub wybranego przeciwnika, tworzenie indywidualnych charakterystyk zawodnik坦w, stawianie konkretnych zada treningowych poprzez symulacj zachowa potencjalnych przeciwnik坦w w walce, dob坦r czasu wysiku i przerw w treningu interwaowym, opracowywanie wzorc坦w technicznych wyznaczajcych kierunek szkolenia w klubach sportowych.
PPrrzzyykkaaddyy ddzziiaaaa kkoonnttrroollnnyycchh badania wydolnociowe zastosowanie sport testera na kontroli bie甜cej wybi坦rcze okrelenie st甜enia kwasu mlekowego, hemoglobiny i glukozy po wybranych specjalistycznych obci甜eniach rejestracj i analiz wielkoci i struktury, dynamiki obci甜e treningowych i startowych obserwacja walki sportowej
Uzyskiwanie nniieezzwwoocczznneejj iinnffoorrmmaaccjjii ww ttrreenniinngguu ssppoorrttoowwyymm Polega ono na wykorzystaniu takich metod badania, kt坦re umo甜liwiaj uzyskanie danych o charakterze ruchu sportowca w bardzo kr坦tkim czasie po zakoczeniu wiczenia. W takim przypadku trener mo甜e przekaza niezbdne wskazania podopiecznemu przy nauczaniu i korygowaniu zada technicznych, stajc si dziki temu swoistym sprz甜eniem zwrotnym na linii trener-zawodnik. Mo甜na to zadanie realizowa bardzo prostymi sposobami (tama miernicza, stoper) oraz skomplikowanymi (urzdzenia elektroniczne) zar坦wno w dyscyplinach o stereotypowym charakterze ruchu jak i w zo甜onych warunkach startu.

More Related Content

Kontrola procesu szkolenia

  • 2. W celu oceny etapowych efekt坦w treningowych stosuje si systematyczn kontrol dostarczajc informacji wykorzystywanych do analizy i okrelenia stanu adaptacji organizmu zawodnik坦w do stosowanych obci甜e psychofizycznych oraz rezultat坦w ich dziaalnoci startowej. Dziki systematycznej kontroli mo甜na modelowa trening, a tak甜e okrela skuteczno stosowanych metod i rodk坦w treningowych.
  • 3. Wsp坦czesny trening sportowy wymaga kontroli. Kontroli opartej na mierzalnych faktach, a nie polegajcy na intuicji zawodnika czy trenera. Kontrola jest wa甜n skadow organizacji treningu. Punktem wyjcia do precyzowania cel坦w i opracowania nastpnego cyklu treningu.
  • 4. PPrrzzeebbiieegg kkoonnttrroollii ttrreenniinngguu Rozumiany jest dwojako : ppoopprrzzeezz kkoonnttrrooll wwyykkoonnaanniiaa ii ssppoossoobbuu rreeaalliizzaaccjjii => obci甜enia (liczba jednostek treningowych, czny czas ich trwania, czstotliwo treningu, intensywno pracy, rodki, metody, formy zaj oraz kkoonnttrrooll eeffeekktt坦坦ww ppoo ttrreenniinnggoowwyycchh=> stan organizmu i kontrola osigni
  • 5. KKoonnttrroollaa oobbeejjmmuujjee:: Ustalenie stanu rzeczywistego. Por坦wnanie stanu rzeczywistego ze stanem zamierzonym. Okrelenie przyczyn stwierdzonych niezgodnoci miedzy stanami. Okrelenie sposob坦w usunicia stwierdzonych niezgodnoci midzy stanami. Wprowadzenie korekt.
  • 6. WWiieellooppoozziioommoowwoo kkoonnttrroollii ww ffuunnkkccjjii cczzaassuu Uwzgldnia si tu czas konieczny na wypracowanie r坦甜norodnych efekt坦w adaptacyjnych. Czas nieodzowny dla przejcia z jednego stanu funkcjonalnego do innego. Da si w ten spos坦b wyr坦甜ni: ssttaannyy bbiiee甜甜ccee ulegajce zmianom w wyniku serii w. czy danej jednostki treningowej ssttaannyy ooppeerraaccyyjjnnee - zmieniajce si w toku kr坦tkich cykli czy nawet kilku jednostek treningowych (niekiedy konkretnej jednostki) ssttaannyy ttrrwwaaee utrzymujce si przez du甜szy czas, charakteryzujce tzw. Adaptacj dugotrwa
  • 7. Schemat kompleksowej oceny efekt坦w potreningowych
  • 8. RRooddzzaajjee kkoonnttrroollii Kontrola bie甜ca Kontrola operacyjna Kontrola okresowa
  • 9. KKoonnttrroollaa bbiiee甜甜ccaa ((eeffeekkttyy bbeezzppoorreeddnniiee)) Ocena na podstawie bezporedniej analizy danych pomiarowych i odniesienie ich do wska添nik坦w charakteryzujcych dotychczasowe reakcje na dane obci甜enia. W wyniku tego postpowania mo甜emy korygowa rodzaj, intensywno, objto i jako wicze realizowanych w jednostce treningowej.
  • 10. KKoonnttrroollaa ooppeerraaccyyjjnnaa ((eeffeekkttyy pprrzzeedduu甜甜oonnee)) Okrelenie poprzez analiz wska添nik坦w charakteryzujcych reaktywno ustroju w stosunku do planowanej krzywej obci甜e w mikro i mezocyklu. W wyniku takiego postpowania mo甜emy dokona modyfikacji struktury i wielkoci obci甜e w ramach mikro i mezocyklu.
  • 11. KKoonnttrroollaa ookkrreessoowwaa ((eeffeekkttyy kkuummuullaattyywwnnee)) Ocena sumarycznych efekt坦w treningowych.
  • 13. WWppyyww kkoonnttrroollii nnaa kkoorreekktt ppllaannuu ttrreenniinnggoowweeggoo Konsekwencj wykorzystania informacji kontrolnych jest korekta plan坦w treningowych. Korekty s dziaaniem, kt坦re maj zlikwidowa r坦甜nic midzy stanem rzeczywistym zawodnika, a zamierzonym.
  • 14. Cykl kkiieerroowwaanniiaa ii kkoorreekkccjjii pprroocceessuu ttrreenniinngguu
  • 15. NNaajjwwaa甜甜nniieejjsszzee ww pprroocceessiiee kkiieerroowwaanniiaa ttrreenniinnggiieemm jjeesstt:: ZBIERANIE INFORMACJI: o stanie zawodnik坦w (pod wzgldem fizycznym, technicznym, taktycznym, psychicznym, wydolnociowym); reakcji organizmu na obci甜enia treningowe i startowe; o treci procesu treningu. ANALIZA INFORMACJI
  • 16. Sprz甜enie zzwwrroottnnee ww pprroocceessiiee kkiieerroowwaanniiaa::
  • 17. KKOONNTTRROOLLAA KKOOMMPPLLEEKKSSOOWWAA TRENERSKA, MEDYCZNO BIOLOGICZNA, PSYCHOPEDAGOGICZNA, ETAPOWA, OPERACYJNA, BIE纏CA, POGBIONA (pozwala dokona wszechstronnej oceny stanu ustroju zawodnika, okreli odpowiednie normy dla g坦wnych ukad坦w funkcjonalnych), WYBIRCZA (jest ukierunkowana na ocen stanu i funkcji g坦wnych ukad坦w organizmu i poziom przygotowania w zale甜noci od specyfiki wymog坦w danej specializacji), LOKALNA (daje obraz stanu jednego z wybranych komponent坦w funkcjonalnych).
  • 18. Wska添niki wwyykkoorrzzyyssttyywwaannee ww kkoonnttrroollii pprroocceessuu ttrreenniinngguu Metodyczno biologiczne (obejmuj dane anatomomorfologiczne, fizjologiczne i biochemiczne) Psychologiczne (charakteryzujce si i ruchliwo proces坦w nerwowych, zdolno do opanowania i opracowania informacji. Pedagogiczne (trenerskie charakteryzuj one stopie przygotowania sprawnociowego, technicznego, taktycznego, dynamik wynik坦w sportowych, stan funkcji ruchowych i parametry obci甜e treningowych)
  • 19. BBaaddaanniiee sspprraawwnnooccii oogg坦坦llnneejj zzaawwooddnniikkaa Obejmuje ono ocen (za pomoc test坦w) siy, szybkoci i wytrzymaoci oraz koordynacyjnych zdolnoci motorycznych. Badaniu podlega tak甜e gibko jako anatomiczno-funkcjonalna waciwo ukadu ruchu.
  • 20. Badanie sspprraawwnnooccii ssppeeccjjaallnneejj ii ppoozziioommuu zzaaaawwaannssoowwaanniiaa tteecchhnniicczznneeggoo zzaawwooddnniikkaa Ocenie poddawany jest poziom umiejtnoci technicznych oraz specjalnej sprawnoci motorycznej. Realizuje si te badania poprzez biomechaniczne metody oceny najskuteczniejszych w zawodach element坦w technicznych, subiektywne oraz testowe badanie sprawnoci technicznej, a tak甜e pr坦by specjalnej siy oraz wytrzymaoci. Dla oceny u甜ywa si test坦w syntetycznych (tory przeszk坦d) oraz analitycznych (zestaw pr坦b). W zestawieniu z wynikami pr坦b sprawnoci og坦lnej i rezultatami sportowymi otrzymuje si szereg wska添nik坦w charakteryzujcych poziom wyszkolenia badanych sportowc坦w np. wsp坦czynnik efektywnoci sportowo-technicznej czy wsp坦czynnik u甜ytecznoci zawodnika.
  • 21. BBaaddaanniiee ii aannaalliizzaa oobbccii甜甜ee ttrreenniinnggoowwyycchh ii ssttaarrttoowwyycchh Obrazuj wysiek wykonywany przez zawodnika w aspekcie energetycznym i psychicznym. Mo甜na je podzieli na obci甜enia zewntrzne (uto甜samiane z wysikiem fizycznym) i wewntrzne (rozumiane jako indywidualne reakcje organizmu na wysiek). O skutecznoci obci甜enia zewntrznego decyduje objto i intensywno wysiku.
  • 22. Objto wyra甜a ilociowy skadnik pracy mierzony czasem, odlegoci, mas lub liczb powt坦rze. Intensywno z kolei jest jakociow skadow pracy wynikajc z szybkoci wykonania wiczenia, liczby powt坦rze w jednostce czasu itp. Wyra甜a si ona stosunkiem mocy rozwijanej do mocy maksymalnej, mo甜liwej do osignicia w danym wiczeniu przez konkretnego zawodnika. Zwikszanie obci甜e treningowych jest nieodzownym warunkiem skutecznoci treningu. Mo甜liwo oceny obci甜e treningowych stanowi podstawowe narzdzie kontroli trenerskiej w kierowaniu procesem szkoleniowym.
  • 23. Badanie i aannaalliizzaa wwaallkkii ssppoorrttoowweejj Do najczciej stosowanych metod nale甜: obserwacja (opis walki sportowej, ankieta-kwestionariusz, arkusze obiektywnych obserwacji) analiza oficjalnych dokument坦w z zawod坦w sportowych (protokoy sdziowskie, sprawozdania, regulamin zawod坦w), technika filmowa video, analiza komputerowa. Zadaniem takich dziaa jest okrelenie technicznych i kocowych rezultat坦w starcia, por坦wnanie uzyskiwanych bie甜co i historycznie wynik坦w, ocena przebiegu walki sportowej w zakresie struktury czasowej oraz rzeczowej. Dziki tego typu zabiegom mo甜na ponadto: zaobserwowa i oceni wsp坦dziaanie miedzy partnerami w dyscyplinach zespoowych, kontrolowa zmiany i rozw坦j dyscypliny (co pozwala na odpowiedni do potrzeb modyfikacj procesu szkoleniowego).
  • 24. Analiza walki sportowej pozwala na wweerryyffiikkaaccjj ii mmooddyyffiikkaaccjj nnaassttppuujjccyycchh eelleemmeenntt坦坦ww pprroocceessuu ttrreenniinnggoowweeggoo:: skuteczno oddziaywania r坦甜nych metod stosowanych w treningu, walce i odnowie, plany szkoleniowe, strategi treningu i taktyk walki sportowej, badanie zmian wynik坦w, rozw坦j wynik坦w w sezonie, zmiany w rozwoju r坦甜nych grup zawodnik坦w, modyfikacja procesu treningowego w kierunku konkretnych zawod坦w lub wybranego przeciwnika, tworzenie indywidualnych charakterystyk zawodnik坦w, stawianie konkretnych zada treningowych poprzez symulacj zachowa potencjalnych przeciwnik坦w w walce, dob坦r czasu wysiku i przerw w treningu interwaowym, opracowywanie wzorc坦w technicznych wyznaczajcych kierunek szkolenia w klubach sportowych.
  • 25. PPrrzzyykkaaddyy ddzziiaaaa kkoonnttrroollnnyycchh badania wydolnociowe zastosowanie sport testera na kontroli bie甜cej wybi坦rcze okrelenie st甜enia kwasu mlekowego, hemoglobiny i glukozy po wybranych specjalistycznych obci甜eniach rejestracj i analiz wielkoci i struktury, dynamiki obci甜e treningowych i startowych obserwacja walki sportowej
  • 26. Uzyskiwanie nniieezzwwoocczznneejj iinnffoorrmmaaccjjii ww ttrreenniinngguu ssppoorrttoowwyymm Polega ono na wykorzystaniu takich metod badania, kt坦re umo甜liwiaj uzyskanie danych o charakterze ruchu sportowca w bardzo kr坦tkim czasie po zakoczeniu wiczenia. W takim przypadku trener mo甜e przekaza niezbdne wskazania podopiecznemu przy nauczaniu i korygowaniu zada technicznych, stajc si dziki temu swoistym sprz甜eniem zwrotnym na linii trener-zawodnik. Mo甜na to zadanie realizowa bardzo prostymi sposobami (tama miernicza, stoper) oraz skomplikowanymi (urzdzenia elektroniczne) zar坦wno w dyscyplinach o stereotypowym charakterze ruchu jak i w zo甜onych warunkach startu.