1. T.C.
GAZ聴 N聴VERS聴TES聴
SOSYAL B聴L聴MLER ENST聴TS
聴LETME ANAB聴L聴M DALI
YNET聴M ORGAN聴ZASYON Y.L聴SANS PROGRAMI
SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴 DERS聴
Yard. Do巽. Dr. Murat ATAN
korelasyon
Hasan Suba脹
088221108
3. Korelasyon
聴ki deiken aras脹ndaki ilginin dorudan ifadesine
korelasyon denir.
聴ki ya da daha 巽ok deiken aras脹nda iliki olup
olmad脹脹n脹, iliki varsa y旦n端n端 ve g端c端n端 inceleyen
analize korelasyon analizi denir.
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
2
4. Pearson Korelasyonu
Deikenlerden her ikisi normal da脹l脹yorsa Pearson
Korelasyonu kullan脹l脹r.
Korelasyon katsay脹s脹 (r), 1900 y脹l脹nda Karl Pearson
taraf脹ndan tan脹mland脹.
Korelasyon katsay脹s脹 (r), iki deiken aras脹ndaki ilikinin
旦l巽端s端d端r ve -1 ve +1 aras脹nda deiim g旦sterir.
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
3
5. PEARSON KORELASYONU
Korelasyon Katsay脹s脹n脹n Y旦n端
Korelasyon katsay脹s脹n脹n iareti pozitifse, deikenlerden
birinin deeri artarken(azal脹rken) dierinin de
artt脹脹n脹(azald脹脹n脹) g旦sterir.
Korelasyon
katsay脹s脹n脹n
iareti
negatifse,
deikenlerden birinin deeri artarken(azal脹rken)
dierinin deerinin azald脹脹n脹(artt脹脹n脹) g旦sterir. Yani
ters y旦nl端 bir iliki s旦z konusudur.
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
4
6. PEARSON KORELASYONU
Korelasyon Katsay脹s脹n脹n G端c端
Korelasyon Katsay脹s脹
G端c端
0.00 - 0.25
ok zay脹f iliki
0.26 - 0.49
Zay脹f 聴liki
0.50 - 0.69
Orta 聴liki
0.70 - 0.89
Y端ksek 聴liki
0.90 - 1.0
ok Y端ksek 聴liki
= 1 ise tam iliki,
0.5 < 1 ise kuvvetli iliki,
0 < < 0.5 ise zay脹f iliki,
= 0 ise iliki yok
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
5
8. PEARSON KORELASYONU
Bir rnek
rencilerin bir derste ara s脹navda ald脹klar脹 notlarla d旦nem
sonu s脹nav脹ndan ald脹klar脹 notlar aras脹nda bir iliki olduu
d端端n端lmektedir. Bu ilikini y旦n端 ve g端c端n端 belirleyelim.
Ara S脹nav Notu
45
54
55
68
30
48
300
=
2
2
Final Notu
83
78
80
72
45
26
384
2
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
2
=
19841
3002
15794
6
300 384
6
3842
27258
6
= 0.439
7
9. PEARSON KORELASYONU
ANALYZE >> CORRELATE >> BIVARIATE
Final S脹nav
Ara S脹nav Notu
Ara S脹nav Notu
Pearson Correlation
1
Sig. (2-tailed)
N
Notu
,439
,383
6
Pearson Correlation
,439
1
Sig. (2-tailed)
Final S脹nav Notu
6
,383
N
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
6
6
8
10. S脹ralama Korelasyonu
S脹ralama korelasyonu istatistik bilimi i巽inde ayn脹 istatistik
birimlerinin deiik kriter deikene g旦re iki deiik
s脹ralama aras脹nda bulunan balant脹y脹 inceler.
Veriler teorik normal da脹l脹a
uygun
da脹lm脹yorsa
deikenlerden
en
az
yani
birisi
normal da脹l脹m g旦stermiyorsa
kullan脹l脹r.
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
9
11. SIRALAMA KORELASYONU
SPEARMAN KORELASYONU
聴statistik
bilim
dal脹nda,
Spearman'脹n
s脹ralama
korelasyon katsay脹s脹 veya Spearman'脹n rho, bu
istatistiksel 旦l巽端y端 ilk ortaya atan Amerikan istatistik巽i
Charles Spearman'a atfen adland脹r脹lm脹t脹r. Matematik
notasyon olarak 巽ok defa eski Yunan harfi (rho
okunur) ile belirtilir.
Her iki katsay脹 da [-1 , +1] aral脹脹 i巽inde tek bir deer
al脹r.
Sperman S脹ra Korelasyon Katsay脹s脹n脹n alabilecei
deerler ve bulunan deerlerin yorumu, Pearson
Korelasyon Katsay脹s脹 ile ayn脹d脹r.
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
10
12. SIRALAMA KORELASYONU
Bir rnek
Bir kiinin zeka seviyesi ile haftada televizyon ba脹nda
ge巽irdii saatleri aras脹ndaki korelasyonu hesaplayal脹m.
Zeka Seviyesi (IQ), Xi
Haftal脹k TV seyretme saati, Yi
106
7
86
0
100
27
101
50
99
28
103
29
97
20
113
12
112
6
110
17
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
11
13. SPEARMAN KORELASYONU
ANALYZE >> CORRELATE >> BIVARIATE
Haftal脹k TV
Seyretme
Zeka Seviyesi
Spearman's rho
Zeka Seviyesi
Correlation Coefficient
Sig. (2-tailed)
N
Haftal脹k TV Seyretme
Correlation Coefficient
Saati
Sig. (2-tailed)
N
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
1,000
.
Saati
-,176
,627
10
10
-,176
1,000
,627 .
10
10
12
14. K脹smi Korelasyon
Korelasyon katsay脹s脹 iki deiken aras脹ndaki ilikiyi g旦sterirken dier
deikenlerin etkilerini dikkate almaz. Ancak, bazen geriye kalan
deikenlerin etkisi ortadan kald脹r脹ld脹ktan sonra, iki deiken
aras脹ndaki ilikinin miktar脹 incelenmek istenebilir.
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
13
15. K脹smi Korelasyon
Dier bir deyile, ikincil ilikilerin etkisi ortadan kald脹r脹ld脹ktan sonra
iki deiken aras脹ndaki ger巽ek iliki incelenmek istenebilir. Bu
inceleme k脹smi korelasyon katsay脹lar脹 yard脹m脹 ile yap脹l脹r.
K脹smi
korelasyonda
incelenen
deikenlerle ilikili olduu d端端n端len
bir ve ya daha fazla deikenin bu
deikenler 端zerindeki etkisi kontrol
alt脹nda tutulur.
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
14
20. T端rlerine G旦re Korelasyon Katsay脹lar脹
Kesikli/S端rekli Nicel deikenler aras脹nda
Pearson Korelasyon Katsay脹s脹
(Deikenlerin her ikisi de normal da脹l脹m g旦steriyorsa)
Spearman Korelasyon Katsay脹s脹
(Deikenlerden en az birisi normal da脹l脹m g旦stermiyorsa)
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
19
21. T端rlerine G旦re Korelasyon Katsay脹lar脹
S脹n脹flanabilir Nitel bir deiken ve Kesikli/S端rekli bir Nicel deiken aras脹nda
ift Serili Korelasyon Katsay脹s脹
Nokta ift Serili Korelasyon Katsay脹s脹
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
20
22. T端rlerine G旦re Korelasyon Katsay脹lar脹
S脹ralanabilir Nitel bir deiken ve Kesikli/S端rekli bir Nicel deiken aras脹nda
oklu Serili Korelasyon Katsay脹s脹
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
21
23. Sonu巽
Korelasyon analizinde iki deiken aras脹ndaki ilikinin y旦n端 ve
iddeti hesaplan脹r. Fakat bu iliki bir neden-sonu巽 ilikisi olmak
zorunda deildir. rnein, horozlar脹n sabah 旦tmeleriyle, g端nein
domas脹 aras脹nda kusursuz dorusal pozitif korelasyon iliki vard脹r.
Ancak bu iliki g端nei horozlar脹n domas脹n脹 salad脹脹n脹 g旦stermez.
息 2010 SOSYAL B聴L聴MLERDE ARATIRMA YNTEMLER聴
22