際際滷

際際滷Share a Scribd company logo
20

Kunststof Magazine I nummer 4, mei 2013

Management

Deel twee van een miniserie over de rubberverwerkende industrie

RUBBER: VANDAAG ZWART,
MORGEN GROEN?
De rubber- en rubberverwerkende industrie in Nederland  het bestaat wel, maar wat weten w蝶 erover? Rubber
bl蝶kt verrassend veelz蝶diger te z蝶n dan verwacht. Het is bovendien niet alleen onmisbaar, maar ook onvervangbaar
in tal van toepassingen. In dit laatste artikel van het tweeluik over de rubberverwerkende industrie wordt ingegaan op
speci鍖eke aspecten zoals beschikbaarheid en duurzaamheid, recycling en innovatie.
Door Karen Laird

Analisten van de ABN AMRO

rubber, is in zekere zin beperkt.

deringen, die juist in Zuidoost-

voorbeeld, stokte de aanvoer

omschrijven het als een sector

Terwijl synthetische rubber ge-

Azi谷 om zich heen lijken te

van rubber naar het westen en

met veel specialistische ken-

produceerd wordt door de che-

grijpen in de vorm van droog-

moest men noodgedwongen

nis, die zeer goed in staat is

miereuzen (en de grote banden-

tes of juist hevige stormen,

uitwijken naar alternatieve rub-

eigen innovatieve producten

producenten) wereldwijd, groeit

tyfonen en overstromingen,

bersoorten om in de enorme

met toegevoegde waarde te

de rubberboom, Hevea brasi-

waar ook de rubberproduc-

behoefte van het defensieap-

ontwikkelen en te produceren,

liensis, nagenoeg alleen op de

tie onder lijdt. Dit, terwijl de

paraat te voorzien. Vandaag

met name in nichemarkten. De

rubberplantages in de tropische

vraag naar natuurrubber sterk

de dag is er niets veranderd:

sector heeft ook nog eens een

regionen van Zuidoost-Azi谷,

stijgend is, zowel in de rubber-

de welvaart en mobiliteit van

goed gestructureerde banden-

een klein stukje van Afrika en in

producerende landen van Azi谷

het westen is nog altijd mede

recyclingorganisatie en een

nog een klein deel van het land

(Maleisi谷, Thailand, Indonesi谷)

afhankelijk van de beschikbaar-

zelf, alsook in de daaromheen

heid van natuurrubber uit Azi谷.

liggende landen.

Geen wonder dat in Europa,

WIJ ONDERZOEKEN HOE WIJ DE HELE PLANT
KUNNEN GEBRUIKEN, OM ALLE WAARDEVOLLE
COMPONENTEN TE BENUTTEN

de VS en zelfs in China, de

AANBOD VEILIG STELLEN

zoektocht naar economische

Kortom, hoewel rubberverwer-

alternatieven voor natuurrubber

kende bedrijven in de hele we-

in volle gang is. Momenteel is

reld, dus ook in Nederland, van

alle onderzoek gericht op plan-

bloeiende recyclingindustrie.

van herkomst, Brazili谷. In het

deze plantages afhankelijk zijn

ten, die voor zover het Europa

Positief nieuws, dus. Maar hoe

laatstgenoemde land is echter

voor hun voorraden natuurrub-

betreft, in Europa zelf kunnen

kwetsbaar is deze industrie-

de exploitatie van rubber bijna

ber, worden de plantages zelf

groeien, om zo de afhankelijk-

branche, die zo afhankelijk is

onmogelijk geworden door de

op een aantal fronten in hun

heid van de rubberteelt in Zuid-

van olie, maar met name ook

schimmelziekte South American

voortbestaan bedreigd. En met

oost-Azi谷 te verminderen.

van 辿辿n specifieke boomsoort,

Leaf Blight (SALB), die de bla-

name voor de grootste verbrui-

dat ook nog eens alleen in be-

deren van de boom aantast en

kers  de bandenproducenten,

INNOVATIEF ONDERZOEK

paalde verafgelegen gebieden

uiteindelijk tot de dood van de

die ongeveer 70% van alle na-

Het belangrijkste initiatief op

van de wereld groeit?

boom leidt. Er wordt al decen-

tuurrubber voor hun rekening

dit gebied is het EU-PEARLS

nia lang onderzoek gedaan naar

nemen  is het van cruciaal be-

project. Een internationaal

De belangen zijn groot en het

een effectieve manier om deze

lang het aanbod van deze voor

consortium bestaand uit tien

aanbod, met name van natuur-

ziekte te bestrijden, maar tot

hen onmisbare grondstof veilig

partners  waarvan vier uit

nog toe is quarantaine de enige

te stellen.

Nederland  begon in 2008 te

oplossing gebleken. Ook wordt

onderzoeken of er in Europa

gevreesd dat deze ziekte op

Serie over de
rubberverwerkende
industrie
Deel 2

In die zin is, volgens David

economisch verantwoord rub-

den duur naar de plantages in

Kemps, sector banker verant-

ber gewonnen kan worden

Azi谷 zou kunnen overspringen,

woordelijk voor de industrie,

uit nieuwe gewassen, zoals

met alle gevolgen van dien.

natuurrubber met name als

de Mexicaanse woestijnstruik

strategisch product te beschou-

guayule of de Russische paar-

Een andere bedreiging komt uit

wen. Tijdens de wereldoorlogen

denbloem. Het project, dat in-

de hoek van de klimaatveran-

van de twintigste eeuw, bij-

middels formeel is be谷indigd,
nummer 4, mei 2013 I Kunststof Magazine

Management

Binnen het EU-PEARLS project wordt onderzocht of in Europa economisch verantwoord rubber gewonnen kan worden uit nieuwe gewassen, zoals de Mexicaanse woest蝶nstruik guayule.

werd geco旦rdineerd door het

investeren in de apparatuur die

in dat niet alle oorspronkelijke

en zandraket  is afgerond.

Food & Biobased Research

nodig is om deze gewassen

partners weer mee zullen doen,

Het gaat er nu om hoe we

instituut van Wageningen UR

te telen op hectareschaal en

omdat een aantal stappen uit

de extractie op grote schaal

onder leiding van dr. Hans

om te onderzoeken of effici谷nt

het onderzoek  bijvoorbeeld

gaan organiseren, en daarin

Mooibroek. Binnen het project

extraheren op grote schaal

het genetisch traject met be-

wil Wageningen UR wel een

is op pilotschaal rubber uit

mogelijk is. E辿n en ander houdt

hulp van modelorganismen gist

centrale rol blijven spelen, zegt

beide plantensoorten geproduceerd, waarvan een andere
consortiumpartner, bandenproducent Apollo Vredestein,
de eerste banden heeft geproduceerd.
Gevraagd naar de verdere
voortgang, vertelt Mooibroek
dat het in ieder geval de bedoeling is het project door te
trekken naar de volgende fase.
Wij zijn bezig andere bronnen
van financiering aan te boren,
zowel binnen Nederland als op
Europees niveau. Wij zijn ook
buiten Europa de mogelijkheden aan het aftasten.

EXTRACTIE OP GROTE
SCHAAL
Het geld is nodig om te kunnen

De grootste verbruikers van natuurrubber z蝶n de bandenproducenten.

21
22

Kunststof Magazine I nummer 4, mei 2013

Management

Mooibroek. We hebben een

Links op de foto devulkanisaat van

aantal partners in beeld, met

personenwagenbanden, rechts een 1:1

name ook uit de hoek van de

blend van devulkanisaat en nieuw banden-

resins, met wie we naar de mo-

materiaal. Het is duidel蝶k te zien dat het

gelijkheden van nevenstromen

gedevulkaniseerde materiaal qua viscositeit

kijken. Immers, deze planten

en verwerking l蝶kt op nieuw materiaal. Als

kunnen veel meer leveren dan

het ingemengd word in een nieuw rubber-

alleen rubber. Wij onderzoeken

mengsel geeft dat een homogene blend.

hoe wij de hele plant kunnen

(Foto: Universiteit van Twente).

gebruiken, om alle waardevolle
componenten te benutten.
Inuline, dat onder andere in

landbouwgrond dan de guayu-

voeding wordt verwerkt, kan uit

le-struik, zegt hij. Misschien

de Russische paardenbloem

zouden we moeten denken

worden gewonnen. Hars uit de

aan de Russische steppe, waar

guayule-struik heeft bewezen

nog geen landbouw gepleegd

antitermiet- en antischimmel-

de planten  doen. We onder-

Hij beseft wel dat het gebruik

wordt. In de VS is grootscha-

eigenschappen te bezitten.

zoeken bijvoorbeeld hoe we er

van landbouwgrond voor dit

lige teelt van guayule al bewe-

Mooibroek: We willen ook iets

tweedegeneratie biobrandstof

soort doelen niet onomstreden

zen. Volgens Mooibroek groeit

met de bagasse  de uiteinde-

van kunnen maken. Er is nog

is. De Russische paarden-

de struik met name in woestijn-

lijk overgebleven restanten van

meer mogelijk.

bloem legt meer beslag op

achtig gebied, op plaatsen die

APOLLO VREDESTEIN
B蝶 bandenproducent Apollo Vredestein,
rubbergrootverbruiker en lid van het EUPEARLS-consortium, was deelnemen aan
het project 辿辿n van de innovatietrajecten
waar het bedr蝶f mee bezig is. Ander onderzoek richt zich b蝶voorbeeld op de ontwikkeling van biobased rubber, synthetisch
rubber maar dan niet op basis van aardolie.
Deelname aan het consortium paste ook
goed binnen de mindset van dit bedr蝶f,
waar duurzaamheid aan de orde van de
dag is. Jan Blok, duurzaamheidsmanager
b蝶 Apollo Vredestein vertelt: Duurzaamheid
nemen w蝶 heel serieus. Niet alleen in onze
producten, maar ook in onze eigen werkomgeving. W蝶 hebben zelfs zeer recent een pr蝶s
gewonnen  de NRK 2013 Gouden PRIMA
Ondernemen Award  vanwege onze markten MVO-strategie. En als bedr蝶f z蝶n w蝶 een
belangr蝶ke part蝶 in RecyBem, het uitvoerend
orgaan van de rubberbandenrecycling in

naar banden te ontwikkelen die tegel蝶kert蝶d

intentie is om het bedr蝶f uit te breiden naar

Nederland.

een betere grip en een lagere rolweerstand

150 R&D-specialisten. Peter Snel, Group

bieden.

hoofd Apollo Tyres R&D PV: Apollo heeft een

Het bedr蝶f besteedt ook veel onderzoek aan

Daartoe is in januari van dit jaar een nieuw

dapper, strategisch besluit genomen om de

het ontwikkelen van duurzame banden. Blok:

Global R&D Center geopend in Enschede,

R&D voor personenwagenbanden te centre-

W蝶 werken hard om hoog te scoren met

dat zich volledig toelegt op de ontwikkeling

ren in Europa. Europa is een van de meest

betrekking tot het banden-energielabel. Daar

van technologie en innovatie van toekom-

geavanceerde automotive-markten en het

wordt gekeken naar de rolweerstand, die

stige personenwagen- en bestelbusbanden,

nieuwe R&D Centre biedt Apollo de kans om

direct invloed heeft op het brandstofverbruik;

waar meer dan honderd medewerkers aan

nog beter in te springen op de toekomstige

het geluidsniveau en het remvermogen op

het werk z蝶n. Uit India verhuisden twintig

wensen uit deze markt. Bovendien kunnen

natte wegdekken. Maar meer grip gaat ten

medewerkers van de ontwerpafdeling van

we hiermee onze banden met de wereldw蝶de

koste van de rolweerstand. W蝶 streven er nu

Apollo en hun gezinnen naar Twente. De

OEMs versterken.
nummer 4, mei 2013 I Kunststof Magazine

Management

voor landbouw niet geschikt

rubber. Bij het proces waar wij

der is gelukt met EPDM dak-

hele bandenmateriaal, dus alle

zijn. In dat opzicht zie ik nog

aan werken proberen wij de

bedekking. Het dakafval wordt

polymeren door elkaar. En dat

echt wel kansen hier in Europa

polymeerketens zoveel moge-

door de dakbedekkingsbedrij-

werk is nooit af, omdat ook de

voor een gebied als Zuid-

lijk intact te houden en alleen

ven zelf gerecycled, waardoor

bandensamenstelling steeds

Spanje, vertelt hij.

de zwavelbruggen af te breken.

er een closed loop ontstaat,

verandert. Nu wordt bijvoor-

Wij kunnen dit op kleine schaal

en aanzienlijk bespaard wordt

beeld silica toegevoegd. We

AFVAL ALS OPLOSSING?

en via een discontinu proces,

op grondstoffen en kosten van

weten nog niet wat dat doet in

Met de hoeveelheid rubber

en in Groningen wordt gewerkt

het afvoeren van het afval.

het devulkanisatieproces.

die nu al in omloop is, zou

aan het opschalen naar een

Volgens Wilma Dierkes is het
Volgens Dierkes duurt het nog

recycling een voor de hand liggende oplossing zijn om aan
de onaflatende vraag naar rubber te voldoen. Immers, aan
afvalrubber en dan met name
afgedankte banden, is geen

ONS DOEL IS ZEER GERICHT: OM HET
AFVAL TE HERGEBRUIKEN IN HET
PRODUCT WAAR HET VANDAAN KOMT.

een paar jaar voor het echt
mogelijk wordt om van oude
banden nieuwe te maken. Het
komt zeker. We moeten wel,
gezien de hoeveelheid banden
die jaarlijks afgedankt worden.

gebrek, terwijl ook de druk
om te recyclen steeds meer

continu proces. De faciliteiten

probleem bij de autobanden

De recyclers zijn in feite nu nog

toeneemt. Aan het recyclen en

daarvoor hebben wij niet hier.

onder andere het feit dat deze

bezig met downcyclen  de

hoogwaardig hergebruik van

De kern van het verhaal is het

uit verschillende soorten rub-

poeder die nu bij het malen van

rubber zitten echter nogal wat

devulkanisatiemiddel dat ge-

ber bestaan. De devulkanisatie

de banden ontstaat, bindt niet

haken en ogen. Immers als

bruikt wordt. Dat is voor elke

van natuurrubber gaat inmid-

goed met rubber en is alleen

rubber eenmaal gevulkaniseerd

rubbersoort een andere, zegt

dels goed. SBR doet echter

geschikt voor producten waar-

is, wordt dit door verhitting niet

Dierkes. En daarna moeten we

nog heel moeilijk: het ontleden

van de eisen redelijk laag zijn.

meer plastisch om opnieuw

ook bepalen hoeveel daarvan

gaat redelijk gemakkelijk maar

Wanneer zij in staat zijn om

verwerkt te kunnen worden.

nodig is en wat de optimale

na het afbreken zijn de ketens

hoogwaardiger regeneraat te

Rubberrecycling vindt tot nu

devulkanisatieparameters zijn.

reactief en reageren ze met

produceren betekent dat voor

toe plaats door rubberproduc-

Ons doel is zeer gericht: om

elkaar, waardoor andere eigen-

hen een uitbreiding van de mo-

ten te shredderen, en daarna

het afval te hergebruiken in

schappen ontstaan. Als we dit

gelijke applicaties, die nu toch

te granuleren of verpoederen.

het product waar het vandaan

goed onder de knie hebben,

wat beperkt zijn, en een stap

Dit wordt dan weer als grond-

komt. Iets dat overigens eer-

gaan we het proberen met het

naar echte recycling. n

stof toegepast in nieuwe rubber producten. Een heel klein
percentage wordt weer verwerkt in nieuwe banden.
Onderzoek is wel gaande om
een devulkanisatieproces te

BANDENRECYCLINGBEDRIJF
GRANUBAND
Leo van Dongen, van bandenrecyclingbedr蝶f Gra-

Veertig mensen, zes dagen per week, 24 uur per dag

nuband in Amsterdam, spreekt in dit verband van

houden zich bezig met het ophalen en verwerken van

duurzaam hergebruik. Het bedr蝶f, verwerkt 30.000

banden, en het maken van producten van gerecycled

ton banden  ongeveer vier miljoen stuks  per jaar,

rubber. Van Dongen: We maken er tegels van voor

waarvan 90% afkomstig is van personenautos. De

speeltuinen, zon 250.000 per jaar. Ons granulaat

gebied al jaren samen. Dr.

banden worden eerst gesorteerd om de nog even-

wordt ook als instrooimateriaal voor ongeveer 250

Wilma Dierkes, van de groep

tuele bruikbare eruit te halen. Daarna gaan ze in de

sportvelden per jaar over de hele wereld gebruikt.

Elastomer Technology and

shredder en dan in de recyclingmachine, vertelt Van

Het bedr蝶f is voortdurend bezig met innovatie, zowel

Engineering van de Universi-

Dongen. Daar komt staal, nylon en rubber uit. Het

op het gebied van machineontwikkeling als met

teit Twente, legt uit: Bij het

staal gaat naar de schroot, het nylon gaat naar de

nieuwe recyclingproced辿s. Speciale energiebespa-

verbranding en het rubber wordt  desgewenst op

rende systemen voor de verwerking van autobanden

ontwikkelen maar dit bevindt
zich nog in de ontwikkelfase.
De universiteiten van Twente
en Groningen werken op dit

devulkaniseren van rubber is
het probleem dat zowel de
polymeren als de zwavelbrug-

klantspeci鍖catie  gegranuleerd.

z蝶n toegepast voor het reduceren van de CO2 footprint, vertelt Van Dongen. Het bedr蝶f houdt ook de

Granuband begon in 1991 met alleen bandenrecy-

ontwikkelingen met betrekking tot de devulkanisatie

cling en is inmiddels uitgegroeid tot een bloeiend,

van rubber nauwlettend in de gaten. Want recycling

internationaal opererend bedr蝶f dat zich bezighoudt

is ook: hoogwaardiger regeneraat kunnen produce-

met het organiseren en het uitvoeren van het gehele

ren, zodat het percentage regeneraat dat in banden

het materiaal sterk achteruit,

proces, van inzameling tot eindproduct, met vestigin-

verwerkt kan worden, omhoog kan. Het is niet voor

en dat is ook niet wat we wil-

gen in landen als Kroati谷 en de VS. Het bedr蝶f is een

niets dat Granuband als motto heeft: today black,

len. Tot nu toe is dat wat er

erkend verwerker voor recyclingsysteem RecyBem.

tomorrow green, zegt Van Dongen.

gen worden afgebroken. Als de
polymeren afgebroken worden
gaan de eigenschappen van

gebeurt bij de regeneratie van

23

More Related Content

Rubber: vandaag zwart, morgen groen (Kunststof Magazine, mei 2013)

  • 1. 20 Kunststof Magazine I nummer 4, mei 2013 Management Deel twee van een miniserie over de rubberverwerkende industrie RUBBER: VANDAAG ZWART, MORGEN GROEN? De rubber- en rubberverwerkende industrie in Nederland het bestaat wel, maar wat weten w蝶 erover? Rubber bl蝶kt verrassend veelz蝶diger te z蝶n dan verwacht. Het is bovendien niet alleen onmisbaar, maar ook onvervangbaar in tal van toepassingen. In dit laatste artikel van het tweeluik over de rubberverwerkende industrie wordt ingegaan op speci鍖eke aspecten zoals beschikbaarheid en duurzaamheid, recycling en innovatie. Door Karen Laird Analisten van de ABN AMRO rubber, is in zekere zin beperkt. deringen, die juist in Zuidoost- voorbeeld, stokte de aanvoer omschrijven het als een sector Terwijl synthetische rubber ge- Azi谷 om zich heen lijken te van rubber naar het westen en met veel specialistische ken- produceerd wordt door de che- grijpen in de vorm van droog- moest men noodgedwongen nis, die zeer goed in staat is miereuzen (en de grote banden- tes of juist hevige stormen, uitwijken naar alternatieve rub- eigen innovatieve producten producenten) wereldwijd, groeit tyfonen en overstromingen, bersoorten om in de enorme met toegevoegde waarde te de rubberboom, Hevea brasi- waar ook de rubberproduc- behoefte van het defensieap- ontwikkelen en te produceren, liensis, nagenoeg alleen op de tie onder lijdt. Dit, terwijl de paraat te voorzien. Vandaag met name in nichemarkten. De rubberplantages in de tropische vraag naar natuurrubber sterk de dag is er niets veranderd: sector heeft ook nog eens een regionen van Zuidoost-Azi谷, stijgend is, zowel in de rubber- de welvaart en mobiliteit van goed gestructureerde banden- een klein stukje van Afrika en in producerende landen van Azi谷 het westen is nog altijd mede recyclingorganisatie en een nog een klein deel van het land (Maleisi谷, Thailand, Indonesi谷) afhankelijk van de beschikbaar- zelf, alsook in de daaromheen heid van natuurrubber uit Azi谷. liggende landen. Geen wonder dat in Europa, WIJ ONDERZOEKEN HOE WIJ DE HELE PLANT KUNNEN GEBRUIKEN, OM ALLE WAARDEVOLLE COMPONENTEN TE BENUTTEN de VS en zelfs in China, de AANBOD VEILIG STELLEN zoektocht naar economische Kortom, hoewel rubberverwer- alternatieven voor natuurrubber kende bedrijven in de hele we- in volle gang is. Momenteel is reld, dus ook in Nederland, van alle onderzoek gericht op plan- bloeiende recyclingindustrie. van herkomst, Brazili谷. In het deze plantages afhankelijk zijn ten, die voor zover het Europa Positief nieuws, dus. Maar hoe laatstgenoemde land is echter voor hun voorraden natuurrub- betreft, in Europa zelf kunnen kwetsbaar is deze industrie- de exploitatie van rubber bijna ber, worden de plantages zelf groeien, om zo de afhankelijk- branche, die zo afhankelijk is onmogelijk geworden door de op een aantal fronten in hun heid van de rubberteelt in Zuid- van olie, maar met name ook schimmelziekte South American voortbestaan bedreigd. En met oost-Azi谷 te verminderen. van 辿辿n specifieke boomsoort, Leaf Blight (SALB), die de bla- name voor de grootste verbrui- dat ook nog eens alleen in be- deren van de boom aantast en kers de bandenproducenten, INNOVATIEF ONDERZOEK paalde verafgelegen gebieden uiteindelijk tot de dood van de die ongeveer 70% van alle na- Het belangrijkste initiatief op van de wereld groeit? boom leidt. Er wordt al decen- tuurrubber voor hun rekening dit gebied is het EU-PEARLS nia lang onderzoek gedaan naar nemen is het van cruciaal be- project. Een internationaal De belangen zijn groot en het een effectieve manier om deze lang het aanbod van deze voor consortium bestaand uit tien aanbod, met name van natuur- ziekte te bestrijden, maar tot hen onmisbare grondstof veilig partners waarvan vier uit nog toe is quarantaine de enige te stellen. Nederland begon in 2008 te oplossing gebleken. Ook wordt onderzoeken of er in Europa gevreesd dat deze ziekte op Serie over de rubberverwerkende industrie Deel 2 In die zin is, volgens David economisch verantwoord rub- den duur naar de plantages in Kemps, sector banker verant- ber gewonnen kan worden Azi谷 zou kunnen overspringen, woordelijk voor de industrie, uit nieuwe gewassen, zoals met alle gevolgen van dien. natuurrubber met name als de Mexicaanse woestijnstruik strategisch product te beschou- guayule of de Russische paar- Een andere bedreiging komt uit wen. Tijdens de wereldoorlogen denbloem. Het project, dat in- de hoek van de klimaatveran- van de twintigste eeuw, bij- middels formeel is be谷indigd,
  • 2. nummer 4, mei 2013 I Kunststof Magazine Management Binnen het EU-PEARLS project wordt onderzocht of in Europa economisch verantwoord rubber gewonnen kan worden uit nieuwe gewassen, zoals de Mexicaanse woest蝶nstruik guayule. werd geco旦rdineerd door het investeren in de apparatuur die in dat niet alle oorspronkelijke en zandraket is afgerond. Food & Biobased Research nodig is om deze gewassen partners weer mee zullen doen, Het gaat er nu om hoe we instituut van Wageningen UR te telen op hectareschaal en omdat een aantal stappen uit de extractie op grote schaal onder leiding van dr. Hans om te onderzoeken of effici谷nt het onderzoek bijvoorbeeld gaan organiseren, en daarin Mooibroek. Binnen het project extraheren op grote schaal het genetisch traject met be- wil Wageningen UR wel een is op pilotschaal rubber uit mogelijk is. E辿n en ander houdt hulp van modelorganismen gist centrale rol blijven spelen, zegt beide plantensoorten geproduceerd, waarvan een andere consortiumpartner, bandenproducent Apollo Vredestein, de eerste banden heeft geproduceerd. Gevraagd naar de verdere voortgang, vertelt Mooibroek dat het in ieder geval de bedoeling is het project door te trekken naar de volgende fase. Wij zijn bezig andere bronnen van financiering aan te boren, zowel binnen Nederland als op Europees niveau. Wij zijn ook buiten Europa de mogelijkheden aan het aftasten. EXTRACTIE OP GROTE SCHAAL Het geld is nodig om te kunnen De grootste verbruikers van natuurrubber z蝶n de bandenproducenten. 21
  • 3. 22 Kunststof Magazine I nummer 4, mei 2013 Management Mooibroek. We hebben een Links op de foto devulkanisaat van aantal partners in beeld, met personenwagenbanden, rechts een 1:1 name ook uit de hoek van de blend van devulkanisaat en nieuw banden- resins, met wie we naar de mo- materiaal. Het is duidel蝶k te zien dat het gelijkheden van nevenstromen gedevulkaniseerde materiaal qua viscositeit kijken. Immers, deze planten en verwerking l蝶kt op nieuw materiaal. Als kunnen veel meer leveren dan het ingemengd word in een nieuw rubber- alleen rubber. Wij onderzoeken mengsel geeft dat een homogene blend. hoe wij de hele plant kunnen (Foto: Universiteit van Twente). gebruiken, om alle waardevolle componenten te benutten. Inuline, dat onder andere in landbouwgrond dan de guayu- voeding wordt verwerkt, kan uit le-struik, zegt hij. Misschien de Russische paardenbloem zouden we moeten denken worden gewonnen. Hars uit de aan de Russische steppe, waar guayule-struik heeft bewezen nog geen landbouw gepleegd antitermiet- en antischimmel- de planten doen. We onder- Hij beseft wel dat het gebruik wordt. In de VS is grootscha- eigenschappen te bezitten. zoeken bijvoorbeeld hoe we er van landbouwgrond voor dit lige teelt van guayule al bewe- Mooibroek: We willen ook iets tweedegeneratie biobrandstof soort doelen niet onomstreden zen. Volgens Mooibroek groeit met de bagasse de uiteinde- van kunnen maken. Er is nog is. De Russische paarden- de struik met name in woestijn- lijk overgebleven restanten van meer mogelijk. bloem legt meer beslag op achtig gebied, op plaatsen die APOLLO VREDESTEIN B蝶 bandenproducent Apollo Vredestein, rubbergrootverbruiker en lid van het EUPEARLS-consortium, was deelnemen aan het project 辿辿n van de innovatietrajecten waar het bedr蝶f mee bezig is. Ander onderzoek richt zich b蝶voorbeeld op de ontwikkeling van biobased rubber, synthetisch rubber maar dan niet op basis van aardolie. Deelname aan het consortium paste ook goed binnen de mindset van dit bedr蝶f, waar duurzaamheid aan de orde van de dag is. Jan Blok, duurzaamheidsmanager b蝶 Apollo Vredestein vertelt: Duurzaamheid nemen w蝶 heel serieus. Niet alleen in onze producten, maar ook in onze eigen werkomgeving. W蝶 hebben zelfs zeer recent een pr蝶s gewonnen de NRK 2013 Gouden PRIMA Ondernemen Award vanwege onze markten MVO-strategie. En als bedr蝶f z蝶n w蝶 een belangr蝶ke part蝶 in RecyBem, het uitvoerend orgaan van de rubberbandenrecycling in naar banden te ontwikkelen die tegel蝶kert蝶d intentie is om het bedr蝶f uit te breiden naar Nederland. een betere grip en een lagere rolweerstand 150 R&D-specialisten. Peter Snel, Group bieden. hoofd Apollo Tyres R&D PV: Apollo heeft een Het bedr蝶f besteedt ook veel onderzoek aan Daartoe is in januari van dit jaar een nieuw dapper, strategisch besluit genomen om de het ontwikkelen van duurzame banden. Blok: Global R&D Center geopend in Enschede, R&D voor personenwagenbanden te centre- W蝶 werken hard om hoog te scoren met dat zich volledig toelegt op de ontwikkeling ren in Europa. Europa is een van de meest betrekking tot het banden-energielabel. Daar van technologie en innovatie van toekom- geavanceerde automotive-markten en het wordt gekeken naar de rolweerstand, die stige personenwagen- en bestelbusbanden, nieuwe R&D Centre biedt Apollo de kans om direct invloed heeft op het brandstofverbruik; waar meer dan honderd medewerkers aan nog beter in te springen op de toekomstige het geluidsniveau en het remvermogen op het werk z蝶n. Uit India verhuisden twintig wensen uit deze markt. Bovendien kunnen natte wegdekken. Maar meer grip gaat ten medewerkers van de ontwerpafdeling van we hiermee onze banden met de wereldw蝶de koste van de rolweerstand. W蝶 streven er nu Apollo en hun gezinnen naar Twente. De OEMs versterken.
  • 4. nummer 4, mei 2013 I Kunststof Magazine Management voor landbouw niet geschikt rubber. Bij het proces waar wij der is gelukt met EPDM dak- hele bandenmateriaal, dus alle zijn. In dat opzicht zie ik nog aan werken proberen wij de bedekking. Het dakafval wordt polymeren door elkaar. En dat echt wel kansen hier in Europa polymeerketens zoveel moge- door de dakbedekkingsbedrij- werk is nooit af, omdat ook de voor een gebied als Zuid- lijk intact te houden en alleen ven zelf gerecycled, waardoor bandensamenstelling steeds Spanje, vertelt hij. de zwavelbruggen af te breken. er een closed loop ontstaat, verandert. Nu wordt bijvoor- Wij kunnen dit op kleine schaal en aanzienlijk bespaard wordt beeld silica toegevoegd. We AFVAL ALS OPLOSSING? en via een discontinu proces, op grondstoffen en kosten van weten nog niet wat dat doet in Met de hoeveelheid rubber en in Groningen wordt gewerkt het afvoeren van het afval. het devulkanisatieproces. die nu al in omloop is, zou aan het opschalen naar een Volgens Wilma Dierkes is het Volgens Dierkes duurt het nog recycling een voor de hand liggende oplossing zijn om aan de onaflatende vraag naar rubber te voldoen. Immers, aan afvalrubber en dan met name afgedankte banden, is geen ONS DOEL IS ZEER GERICHT: OM HET AFVAL TE HERGEBRUIKEN IN HET PRODUCT WAAR HET VANDAAN KOMT. een paar jaar voor het echt mogelijk wordt om van oude banden nieuwe te maken. Het komt zeker. We moeten wel, gezien de hoeveelheid banden die jaarlijks afgedankt worden. gebrek, terwijl ook de druk om te recyclen steeds meer continu proces. De faciliteiten probleem bij de autobanden De recyclers zijn in feite nu nog toeneemt. Aan het recyclen en daarvoor hebben wij niet hier. onder andere het feit dat deze bezig met downcyclen de hoogwaardig hergebruik van De kern van het verhaal is het uit verschillende soorten rub- poeder die nu bij het malen van rubber zitten echter nogal wat devulkanisatiemiddel dat ge- ber bestaan. De devulkanisatie de banden ontstaat, bindt niet haken en ogen. Immers als bruikt wordt. Dat is voor elke van natuurrubber gaat inmid- goed met rubber en is alleen rubber eenmaal gevulkaniseerd rubbersoort een andere, zegt dels goed. SBR doet echter geschikt voor producten waar- is, wordt dit door verhitting niet Dierkes. En daarna moeten we nog heel moeilijk: het ontleden van de eisen redelijk laag zijn. meer plastisch om opnieuw ook bepalen hoeveel daarvan gaat redelijk gemakkelijk maar Wanneer zij in staat zijn om verwerkt te kunnen worden. nodig is en wat de optimale na het afbreken zijn de ketens hoogwaardiger regeneraat te Rubberrecycling vindt tot nu devulkanisatieparameters zijn. reactief en reageren ze met produceren betekent dat voor toe plaats door rubberproduc- Ons doel is zeer gericht: om elkaar, waardoor andere eigen- hen een uitbreiding van de mo- ten te shredderen, en daarna het afval te hergebruiken in schappen ontstaan. Als we dit gelijke applicaties, die nu toch te granuleren of verpoederen. het product waar het vandaan goed onder de knie hebben, wat beperkt zijn, en een stap Dit wordt dan weer als grond- komt. Iets dat overigens eer- gaan we het proberen met het naar echte recycling. n stof toegepast in nieuwe rubber producten. Een heel klein percentage wordt weer verwerkt in nieuwe banden. Onderzoek is wel gaande om een devulkanisatieproces te BANDENRECYCLINGBEDRIJF GRANUBAND Leo van Dongen, van bandenrecyclingbedr蝶f Gra- Veertig mensen, zes dagen per week, 24 uur per dag nuband in Amsterdam, spreekt in dit verband van houden zich bezig met het ophalen en verwerken van duurzaam hergebruik. Het bedr蝶f, verwerkt 30.000 banden, en het maken van producten van gerecycled ton banden ongeveer vier miljoen stuks per jaar, rubber. Van Dongen: We maken er tegels van voor waarvan 90% afkomstig is van personenautos. De speeltuinen, zon 250.000 per jaar. Ons granulaat gebied al jaren samen. Dr. banden worden eerst gesorteerd om de nog even- wordt ook als instrooimateriaal voor ongeveer 250 Wilma Dierkes, van de groep tuele bruikbare eruit te halen. Daarna gaan ze in de sportvelden per jaar over de hele wereld gebruikt. Elastomer Technology and shredder en dan in de recyclingmachine, vertelt Van Het bedr蝶f is voortdurend bezig met innovatie, zowel Engineering van de Universi- Dongen. Daar komt staal, nylon en rubber uit. Het op het gebied van machineontwikkeling als met teit Twente, legt uit: Bij het staal gaat naar de schroot, het nylon gaat naar de nieuwe recyclingproced辿s. Speciale energiebespa- verbranding en het rubber wordt desgewenst op rende systemen voor de verwerking van autobanden ontwikkelen maar dit bevindt zich nog in de ontwikkelfase. De universiteiten van Twente en Groningen werken op dit devulkaniseren van rubber is het probleem dat zowel de polymeren als de zwavelbrug- klantspeci鍖catie gegranuleerd. z蝶n toegepast voor het reduceren van de CO2 footprint, vertelt Van Dongen. Het bedr蝶f houdt ook de Granuband begon in 1991 met alleen bandenrecy- ontwikkelingen met betrekking tot de devulkanisatie cling en is inmiddels uitgegroeid tot een bloeiend, van rubber nauwlettend in de gaten. Want recycling internationaal opererend bedr蝶f dat zich bezighoudt is ook: hoogwaardiger regeneraat kunnen produce- met het organiseren en het uitvoeren van het gehele ren, zodat het percentage regeneraat dat in banden het materiaal sterk achteruit, proces, van inzameling tot eindproduct, met vestigin- verwerkt kan worden, omhoog kan. Het is niet voor en dat is ook niet wat we wil- gen in landen als Kroati谷 en de VS. Het bedr蝶f is een niets dat Granuband als motto heeft: today black, len. Tot nu toe is dat wat er erkend verwerker voor recyclingsysteem RecyBem. tomorrow green, zegt Van Dongen. gen worden afgebroken. Als de polymeren afgebroken worden gaan de eigenschappen van gebeurt bij de regeneratie van 23