Kuramsal dayanaklar2
- 1. retim Tasar脹m脹retim Tasar脹m脹 ((Instructional DesignInstructional Design)) Kuramsal DayanaklarKuramsal Dayanaklar retim Tasar脹m脹 Kuramlar脹n脹n eleri retim Tasar脹m Kuramlar脹
- 2. retim Tasar脹m Kuramlar脹 Davran脹巽脹 kuram Bilisel kuram Yap脹c脹 旦renme kuram脹 Yol g旦sterici kuram Durumlu 旦renme kuram脹 e yerletirme kuram脹 Ayr脹nt脹land脹rma kuram脹 G端d端leyici tasar脹m kuram脹 Bilisel y端k kuram脹
- 3. Davran脹巽脹 Kuram - retim Tasar脹m脹 聴stenen davran脹 D脹 巽evrenin ayarlanmas脹 renme: uyar脹c脹 tepki 聴stenen tepki yoksa; uyar脹c脹 se巽imi ya da sunumu sorunlu 聴stenen tepki varsa; 旦renme oluur.
- 4. Davran脹巽脹 Kuram - retim Tasar脹m脹 Bu uyar脹c脹lar belirlendikten ve bireye sunulduktan sonra; eer birey istenen tepkiyi g旦stermise, olumlu geribildirim anlam脹nda pekitire巽ler sunularak davran脹脹n tekrarlanma olas脹l脹脹 artt脹r脹lmal脹d脹r. Bu kuram eitimci merkezlidir, 旦rencilerin fazla s旦z hakk脹 yoktur, onlardan yarat脹c脹 olmalar脹 beklenmez ve istenmez. Bir 巽eit ezbere eitim s旦z konusudur.
- 5. Davran脹巽脹l脹k Klasik koullanma Edimsel koullanma Pavlov Skinner Uyar脹c脹 Tepki Uyar脹c脹 Tepki
- 6. Davran脹巽脹 Kuram - retim Tasar脹m脹 Davran脹sal ama巽lar Basit ad脹mlar ilkesi Uygulama ve pekitirme An脹nda geribildirim Mutlak deerlendirme Programl脹 旦retimPrograml脹 旦retim / 旦retim makineleri
- 7. Davran脹巽脹 Kuram - retim Tasar脹m脹 Davran脹巽脹 kuramda tasarlam脹 bir 旦retim program脹nda; 1. retimden 旦nce 旦rencilerin 旦nbilgilerinin 旦l巽端lmesi; 2.nbilgilerden yola 巽脹karak ve gereksinimler g旦z 旦n端nde bulundurularak beklenen 旦renme 巽脹kt脹lar脹 davran脹sal terimlerle yaz脹lmas脹, 3. ng旦r端len davran脹脹n kazan脹l脹p kazan脹lmad脹脹n脹n saptanmas脹 amac脹yla 旦l巽me ara巽lar脹n脹n gelitirilmesi s旦z konusudur.
- 8. Bilisel Kuram renme, d脹sal uyar脹c脹lar脹n zihinsel s端re巽lere dayal脹 olarak ilenmesiyle oluur. rencinin ge巽mi deneyimleri Bireysel farkl脹l脹klar Zihinsel modeller (emalar) renme stratejileri Beklenti ve tutumlar Piaget
- 9. Bilisel Kuram Eitimcinin kendi g旦r端leriyle ya da 旦retmeye 巽al脹t脹klar脹yla 旦rencinin g旦r端leri aras脹nda farkl脹l脹klar ortaya 巽脹kt脹脹nda eitimci bunu doal kar脹layabilmelidir. Bu kurama g旦re; d脹ar脹dan gelen uyar脹c脹lar, duyu organlar脹 ile alg脹lanmakta, k脹sa s端reli bellekte ilenmekte ve uzun s端reli bellee aktar脹ld脹脹nda ise kal脹c脹lamaktad脹r. rencilerin, yeni bilgiyi anlayabilmek i巽in, 旦nceden bildiklerinin baz脹lar脹n脹 bellekten 巽a脹rmalar脹, yeni ve eski bilgileri ilikilendirerek yap脹sal olarak yeniden d端zenlemeleri ve uzun s端reli bellee aktarmalar脹 temel bilisel s端re巽lerdir.
- 10. Bilisel Kuram Bilisel Kuram 脹n 旦nc端leri Piaget, Ausubel ve Bruner dir. Piaget ye g旦re; d脹ardan gelen bilgi, zihindeki 旦nceki bilgilerle uyumlu ise bilgi 旦z端msenir; eer yeni ve eski bilgi aras脹nda 巽eliki varsa zihin yeni bilgiye g旦re uyarlan脹r. Her iki durumda da bilginin 旦z端msenmesi s旦z konusudur ve bu kurama g旦re 旦renme; bilginin zihin taraf脹ndan 旦z端msenmesiyle oluur. Bilisel Kuram 束Bilgi 聴leme Kuram脹損 dan b端y端k 旦l巽端de etkilenmitir.
- 11. KISAKISA SREL聴SREL聴 BELLEKBELLEK Dikkat ve Se巽iciDikkat ve Se巽ici Alg脹Alg脹 UnutmaUnutma Zihinsel tekrarZihinsel tekrar UZUNUZUN SREL聴SREL聴 BELLEKBELLEK Zihinsel tekrarZihinsel tekrar KodlamaKodlama Hat脹rlamaHat脹rlama TEPK聴TEPK聴 RETERETE C聴C聴 VV EE RR 聴聴 CC 聴聴 LL EE RR EE VV RR EE YRTC KONTROL (STB聴L聴)YRTC KONTROL (STB聴L聴) DD UU YY UU SS AA LL BELLEKBELLEK Uyar脹c脹larUyar脹c脹lar AA LL II CC II LL AA RR Uyar脹c脹larUyar脹c脹lar UnutmaUnutma Davran脹Davran脹 TepkiTepki B聴LG聴 聴LEME MODEL聴
- 12. Bilisel Kuram Ayr脹ca bu kuram, geribildirimin 旦nemi ve 旦nbilginin 旦renme 端zerindeki rol端n端 de 旦n plana 巽脹karmaktad脹r. Geribildirim Tepkinin doruluuna ilikin bilgi verme Yanl脹 ya da eksik bilgiyi d端zeltmeye y旦nelik ipu巽lar脹 nbilgi Yeni bilginin 旦renilmesi i巽in 旦nbilgi yeterli olmal脹 ve uyar脹lmal脹, bunu salamak i巽in de geribildirim olduk巽a 旦nemlidir.
- 13. Bilisel Kuram Bilisel Kuram 脹n stratejik 旦eleri: 1. Dikkat odaklama, 2. renmeyi kolaylat脹rma, 3. Balaml脹 destekler, 4. renme stratejiler, 5. Bilisel balant脹lar kurma, 6. n bilgiyi uyarma, 7. G旦rsellerden yararlanma, 8. rnekler ya da sorun durumlar脹.
- 14. Yap脹c脹 (Yap脹land脹rmac脹) renme Kuram脹 Yap脹c脹 renme Kuram脹 na g旦re 旦renme, bireyin kendi yarat脹c脹 becerilerini ve farkl脹 olma hakk脹n脹 kullanarak 旦zg端n bir anlam oluturmas脹d脹r. Buna g旦re, mutlak veya nesnel ger巽eklik yoktur; bireylerin kiisel alg脹lamalar脹na g旦re 巽oklu ger巽eklik vard脹r. (idealizm) Birey, sunulan ger巽eklii kendi yaant脹lar脹na dayal脹 olarak yorumlamaktad脹r.
- 15. Yap脹c脹 (Yap脹land脹rmac脹) renme Kuram脹 Yap脹c脹 anlay脹脹 benimseyen 旦retim s端re巽lerinde 旦renciler; a) Ger巽eklik d端zeyi y端ksek g旦revler 端zerinde 巽al脹mal脹, b) renilecek konu hakk脹nda 巽oklu bak脹 a巽脹lar脹 ve ibirlii olanaklar脹 salanmal脹, c) rencilerin kendi 旦retim hedeflerini belirlemeleri ve 旦renme s端recinde s旦z sahibi olmalar脹 desteklenmeli, d)Ne 旦rendikleri ve nas脹l 旦rendikleri 端zerinde 旦renciler aras脹nda tart脹malar 旦zendirilmelidir. Eletirel d端端nme Yarat脹c脹 d端端nme Problem 巽旦zme Projeler
- 16. Yaant脹 Konisi renme s端recine kat脹lan duyu organlar脹n脹n say脹s脹 ne kadar fazlaysa o kadar etkili 旦renme ger巽ekleir ve ge巽 unutulur. Edward Dale
- 17. Yaant脹 Konisi
- 18. oklu ortam teorisi S旦zel bilgi ve g旦rsellerin birlikte sunulmas脹, yaln脹zca birinin sunulmas脹ndan daha anlaml脹d脹r, hat脹rlama daha kolay olur.
- 19. oklu ortam teorisi Multimedia tasar脹m ilkeleri oklu ortam prensibi Resim+S旦zc端k>S旦zc端k Uzamsal yak脹nl脹k Resim ve yaz脹 birbirine yak脹n olmal脹 Zamansal yak脹nl脹k Resim ve yaz脹 birlikte verilmesi Tutarl脹l脹k Sonradan eklenen gereksiz s旦zc端kler 旦renmeye zarar verir. Duyu bi巽imi Animasyon+Ses>Animasyon+Yaz脹 Gereksizlik Animasyon+Ses>Animasyon+Ses+Yaz脹 Bireysel farkl脹l脹klar Konu hakk脹nda az bilgisi olan bireylerde 旦renme daha kolay olur.
- 20. Yol G旦sterici Kuram retim Tasar脹m脹 renme nas脹l ger巽ekleir?renme nas脹l ger巽ekleir? retim nas脹l tasarlanmal脹d脹r?retim nas脹l tasarlanmal脹d脹r? Gagne Briggs
- 21. Yol G旦sterici Kuram retim Tasar脹m脹 Genel olarak 旦retim s端recindeki ak脹, 旦rencilerin dikkatinin 巽ekilmesi, i巽eriin kazand脹r脹lmas脹, sonra da 旦renilenleri kal脹c脹lat脹r脹lmas脹 ve geniletilmesi eklinde ilerler.
- 22. Yol G旦sterici Kuram retim Tasar脹m脹 S旦zel bilgiler, 巽ounlukla ezberleme yoluyla bellee saklanan ve gereksinim duyulduunda 巽a脹r脹labilen i巽erik birimleridir. Zihinsel beceriler, 旦renilecek i巽erii bilgi ileme yoluyla kal脹c脹lat脹r脹p uzun d旦nemli bellee yerletirme ve uygun durumlarda kullanmaya dayan脹r. Tutumlar, a巽脹k tepkilerin arka plan脹nda bulunan ve davran脹lara y旦n veren eilimlerdir. Bilisel stratejiler, bireyin kendi 旦renmeleri hakk脹nda gelitirdikleri ve duruma g旦re bilin巽li bir ekilde se巽ip kulland脹klar脹 stratejilerdir. Devinsel beceriler, beden g端c端yle ya da fiziksel eylemlere dayal脹 olarak ger巽ekletirilen durumlar脹 anlatmaktad脹r.
- 23. S旦zel bilgiler:S旦zel bilgiler: nbilgilerin harekete ge巽irmek. 聴lgi ve dikkat 巽ekmek. Somut bir dil kullanmak. nemli s旦zel bilgileri ilk 旦nce ya da en sonda sunmak. nemli s旦zel bilgileri vurgulamak. 聴lgin巽, a巽脹klay脹c脹 ve ilikili 旦rnekler kullanmak. retim materyallerinde ve uygulamalarda sorulara yer vermek. Geribildirim salamak. G旦rsel 旦eler kullanmak. Okuma yeteneklerini gelitirmeyi destekleyen ortamlar haz脹rlamak. 聴巽erik ve 旦renme g旦revine uygun 旦renme stratejilerinin kullan脹m脹n脹 desteklemek.
- 24. Kavramlar:Kavramlar: Kavram脹 tan脹mlay脹n. Kavram脹n 旦zelliklerini a巽脹klay脹n. rnek olan ve 旦rnek olmayan durumlar i巽in havuz oluturun. Tan脹lay脹c脹 test haz脹rlay脹n. Sunum bi巽imlerini belirleyin. S脹n脹flama hatalar脹n脹 belirleyin. Ayr脹nt脹l脹 geribildirim salay脹n. Dikkat odaklama ara巽lar脹n脹 kullan脹n.
- 25. Kurallar:Kurallar: Kural脹n i巽indeki temel kavramlarla ilgili 旦nbilgiyi sorgulay脹n. Kural脹n uygulanmas脹yla, kural脹 s旦zel olarak ifade etme becerisini birbirine kar脹t脹rmay脹n. Gerekli a巽脹klamalardan sonra yeterli d端zeyde uygulama olana脹 salay脹n. rencilerin s端reci izleme, sorgulama, neden-sonu巽 ilikileri kurmalar脹n脹 旦zendirin. Kural脹n uygulanmas脹 s脹ras脹nda yap脹lan hatalar脹 not edin ve bu hatalara y旦nelik geribildirim salay脹n. G端nl端k yaamdan se巽ilmi 旦rnekler vermeye 巽al脹脹n.
- 26. Tutumlar:Tutumlar: Y端ksek g端venirlie sahip eiticiler daha ikna edici bir etki yarat脹r. renciler taraf脹ndan 巽ekici olarak alg脹lanan eitimciler daha etkilidir. Modeller oluturun. Tart脹ma y旦nteminden ve grup 巽al脹malar脹ndan faydalan脹n. Sunumdaki farkl脹l脹klar dikkati ve merak脹 uyand脹rmal脹d脹r. Zihinsel uyumazl脹k yarat脹n. Birbirleriyle 巽elien bilgi ve davran脹lar脹 ard脹脹k olarak sunun. Beklenen sonucu a巽脹k巽a belirtin. Y端z y端ze iletiim tutumun benimsetilmesinde olduk巽a etkilidir. Rol oynama y旦ntemini kullan脹n.
- 27. Gagnenin 9 Aamal脹 retim Durumlar脹 1. rencinin dikkatini 巽ekme 2. renciye hedefleri bildirme 3. n 旦renmeleri hat脹rlatma 4. Uyar脹c脹 materyal kullanarak yeni bilgileri (i巽erii) sunma 5. renmeye k脹lavuzluk yapma 6. Davran脹脹 (performans脹) ortaya 巽脹karma 7. Davran脹脹n doruluuyla ilgili d旦n端t/geribildirim verme 8. Davran脹脹 (performans脹) deerlendirme 9. Kal脹c脹l脹脹 ve transferi salama
- 28. e Yerletirme (G旦sterim) Kuram脹 GT, bir kavram脹, ilkeyi veya ilemi 旦retmek i巽in 旦zel 旦retim stratejileri ve taktikleri gelitirmitir. GT, sadece 旦retimin bilisel alan脹 ve mikro d端zey stratejileriyle (kavram, ilke vs. 旦retimi) ilgilenmektedir. 聴ki boyutlu performans- i巽erik matrisi David Merrill
- 29. e Yerletirme (G旦sterim) Kuram脹 聴巽erik T端r端 聴lke聴lemKavramOlgu rnei Hat脹rlama Genellemeyi Hat脹rlama Kullanma Bulma Perfor mans D端zey i Performans/聴巽erik MatrisiPerformans/聴巽erik Matrisi
- 30. A巽脹mlama (Ayr脹nt脹land脹rma) Kuram脹 retim s端recinin s脹ralanmas脹 ve organize edilmesine y旦nelik bir kuramd脹r. Gagnenin teorisinden esinlenilmitir. Belli bir konu alan脹na y旦nelik i巽eriin, basitten karma脹a s脹ralanmas脹, sentezlenmesi ve 旦zetlenmesine y旦nelik 巽er巽eve 巽izer. 7 bileeni vard脹r. Reigeluth
- 31. A巽脹mlama (Ayr脹nt脹land脹rma) Kuram脹 Yap脹sal organizasyon/D端zenlenmi ders yap脹s脹 Ders i巽eriinin organize edilmesi Basitten karma脹a s脹ralama Ders i巽indeki s脹ralamalar (rn: Temel ilke; prensip yada kavramdan 旦nce verilir.) zetleme Sentezleme (聴巽eriin b端t端n olarak sunumu) Analojiler Bellek destekleyiciler Reigeluth
- 32. SatisfactionConfidenceRelevanceAttention G端d端leyici Tasar脹m Kuram脹 DikkatDikkat 聴liki聴liki G端venG端ven DoyumDoyum
- 33. G端d端leyici Tasar脹m Kuram脹 則 DikkatDikkat (dikkati 巽ekmek ve s端rd端rmek) 則 D端zenleme ve i巽eriin sunumundaki farkl脹l脹klarla 旦rencinin dikkatini 巽ekin ve merak脹n脹 uyand脹r脹n. 則 Zihinsel uyumazl脹k yaratarak bilgisel merak脹 besleyin. 則 retim s端recinde yer alan 旦elerin s脹ralanmas脹nda 巽eitlilik yaratarak dikkatin s端rd端r端lmesine yard脹mc脹 olun.
- 34. G端d端leyici Tasar脹m Kuram脹 則 聴liki聴liki (旦renilecek konu ile kendi yaamlar脹ndaki yeri ve deeri) 則 rencilerin gelecee y旦nelik hedef belirlemelerini salay脹n. 則 rencilerin bireysel ilgilerini artt脹r脹n. 則 Benzetme ve mecazlar kullan脹n. 則 Var olan bilgi ve becerilerine uygun 旦rnekler verin.
- 35. G端d端leyici Tasar脹m Kuram脹 則 G端venG端ven (Baarabileceine olan inan巽) 則 Baar脹 beklentilerinin ger巽ek巽i olabilmesi i巽in hedef ve performans gerekliliklerini tan脹mlay脹n. 則 rencilerin g端巽lerini s脹namalar脹na olanak salay脹n. 則 Baar脹lar脹n脹n, 巽aba ve yeteneklerinin sonucu olduunu g旦sterin. 則 retimin tasar脹m脹nda tutarl脹 olun. 則 Dorulay脹c脹 ve d端zeltici geribildirim salay脹n. 則 Kendi h脹zlar脹nda ilerlemelerine olanak salay脹n.
- 36. G端d端leyici Tasar脹m Kuram脹 則 DoyumDoyum (Beklenti ve baar脹 aras脹ndaki tutarl脹l脹k) 則 Yeni bilgi ve becerilerin ger巽ekteki uygulamalar脹n脹 g旦sterin, al脹t脹rmalar yapt脹r脹n. 則 Olumlu geribildirim kullanarak baar脹y脹 旦d端llendirin. 則 Beklentiler ve deerlendirme sistemi aras脹nda tutarl脹 ilikiler kurun. 則 d端ller kullan脹n.
- 37. Bilisel Y端k Kuram脹 Bilisel Y端k Kuram脹, 旦z端nde Bilisel Kuram dan kaynaklanm脹 ve Piaget in ema Kuram脹 yla yak脹ndan ilgilidir. Piaget in kuram脹na g旦re, bilgi uzun s端reli bellekte 束ema損 denilen bilgi paketleri veya tahmin edilebilir ilikiler i巽inde olan bilgiler, kategoriler halinde d端zenlenir. Olaylar脹 yorumlama ve sorunlar脹 巽旦zmede ie koulan bu yap脹lar da 旦renme deneyimle gelimekte ya da karma脹klamaktad脹r. 聴te as脹l 旦nemli olan bu zihinsel ana yap脹lar脹n oluturulmas脹 ve ustaca kullan脹labilmesinde otomatiklemedir. Bu noktadan hareketle, bu kurama g旦re bir 旦retim tasar脹m脹 yap脹l脹rken 旦retim materyallerindeki bilisel y端k azalt脹lmal脹 veya uygun d端zeyde tutulmaya d旦n端k stratejiler yap脹lmal脹d脹r.
- 38. Durumlu renme Kuram脹 Bu kurama g旦re 旦renme; toplumsal bir uygulamaya kat脹l脹m yoluyla ger巽eklemektedir. Daha basit bir ekilde ifade edilecek olursa kuram; bireylerin hayat脹n i巽inde ve uygulama yoluyla uzmanlamas脹n脹 savunmaktad脹r.
- 39. Durumlu renme Kuram脹 則 Bir durum balam脹nda problem 巽旦zme 則 Ger巽ek巽i bir durum 則 Problemi belirleme 則 Denenceler oluturma 則 oklu 巽旦z端m 旦nerileri sunma 則 S脹nama 則 Karar alma 則 脹kar脹mlarda bulunma