2. KURUMSAL YÖNETİM VE
KURUMSALLIK
KURUMSAL YÖNETİM
STANDARTLARI
SPK’NIN BAKIŞI
3
DEMOKRATİK BİR ŞİRKET NASIL
OLMALI
G20 ZİRVESİ VE KURUMSAL
YÖNETİM
BASINDAN HABERLER
KURUMSAL YÖNETİM
RAPORLARI
3. Organize olmuş yerleşmiş bir prosedür
sosyal yapılı programlar ve kararlar
dizisi herkes tarafından olduğu gibi
kabul edilen sorgulanmayan ve biyolojik
olarak sonlanmayan ve grup ideallerini
temsil eden sürekli kontrol edilen bir
sistem şeklinde tanımlanır.
Faaliyetlerin yürütülürken özel kişilere
ihtiyaç olmaksızın bir kültüre bağlı
olarak idare edilmeyi veya
yönetilmesidir
Basit bir tanımla faaliyetleri prosedüre
bağlamaktır
KURUM
BİRLİKTE ÖĞRENİYORUZ
KURUMSALLIK
4. 4
KURUMSAL
YÖNETİM NEDİR ?
Bir şirketin yönetim kurulu,
ortakları ve diğer menfaat
sahipleri arasındaki ilişkiler
dizinidir.
Tarafların şirket üzerindeki
haklarının ve sorumluluklarının
dağılımını belirler.
Şirketle ilgili konularda karar
almanın kural ve prosedürlerini
tanımlar.
Şirket hedeflerinin, bu
hedeflerin gerçekleştirilme
yollarının ve performans
gözetiminin oluşturulmasını
temin eder
Deniz Kenber
5. KURUMSAL YÖNETİM UNSURLARI
ADİLLİK
ŞEFFAFLIK
HESAPVEREBİLİRLİK
SORUMLULUK
DİSİPLİN
Adillik ilkesi, şirket yönetiminin bütün hak sahiplerine karşı eşit
davranmasının ifadesidir. Bu ilke, azınlık hissedarlar ve yabancı
ortaklar da dâhil olmak üzere hissedar haklarının korunmasını ve
yapılan sözleşmelerin uygulanmasını ifade etmektedir
Şeffaflıkla ilgili madde, şirketin kamuoyu ile doğru, açık ve
karşılaştırılabilir bilgi paylaşımını gerektirmektedir
• Bu ilke, yönetim kurulunun tepe yönetim performansını
bağımsız bir şekilde izlemesini ve tepe yöneticilerin
hissedarlara karşı hesap verebilirliğinin temin
edilmesini gerektirmektedir.
paydaşların haklarını yasalarda ve ikili anlaşmalarda belirtildiği
şekilde
tanımalı, servet ve yeni iş alanları yaratmada şirketler ve
paydaşlar arasında etkin işbirliğini ve mali açıdan güçlü
işletmelerin ayakta kalmasını teşvik etmelidir.
• Varsayılan yönetim kurallar bütünüdür uymak ve yürütmek
ve belirlendiği gibi yerine getirilmelidir.
6. KURUMSAL YÖNETİMİN VAR OLUŞU VE
NEDENLERİ
Kurumsal yönetimin ortaya çıkışının nedeni büyük ölçüde
1990’lı yıllarda gündeme gelen finansal krizler ve özellikle şirket
skandallarıdır. Denilebilir ki, kurumsal yönetim, modern
yönetim biliminin savunduğu ilkelerin kendiliğinden zaman
içerisinde hayata geçirilmesinden ziyade, ortaya çıkan finansal
krizler ve şirket skandallarına bir çözüm olarak zorunlu olarak
gündeme gelmiştir
6
? Şirket skandalları
Finansal krizler
Globalleşme ve hareketlerinin hız kazanması
Özelleştirme
7. İŞ BİRLİKÇİLERİ
OECD (Organisation for Economic Co-
operation and Development-İktisadi İşbirliği ve
Gelişme Teşkilatı) Kurumsal Yönetim
İlkeleri, OECD Bakanlar Kurulu tarafından
1999 yılında onaylanarak bu tarihten sonra
dünya genelindeki
karar alıcılar, yatırımcılar, şirketler ve
diğer paydaşlar açısından uluslararası bir
referans kaynağı haline geldi. Onaylandığı
tarihten bu
yana, bu İlkeler, kurumsal yönetim
olgusunu gündemde tutarken, hem OECD
üyesi ülkeler, hem de diğer ülkelerdeki
yasama ve
düzenleme girişimleri için bir yol gösterici
oldu
Türkiye bu gelişmeleri takip etmekte
gecikmeyerek TÜSİAD çatısı altında
oluşturulan Kurumsal Yönetim Çalışma
Gurubu ile 2002
yılında “Kurumsal Yönetim–En İyi
Uygulama Kodu” çalışmasını hazırladı.
Çalışma Grubu üyeleri, 2003 yılında
Türkiye Kurumsal
Yönetim Derneği’nin temellerini atarak,
konunun liderliğini yapmak üzere ilgili
çevreleri bir araya getirmeyi amaçladılar
8. Düşük Maliyetli Finansal Kaynaklar İçin
Rekabet
Şirket Performansının Artması
Kaynakların Etkin Kullanılması
Çıkar Çatışmalarının Önlenmesi ve
Sürdürülebilirlik
Birleşmeler ve Satın Almalar
Piyasalarda güven ve hesap verebilirlik olgusu
oluşturmak
Yatırımı artırmak
Şirketlerin sermaye piyasalarına erişimini
artırmak
9. 9
AİLE ŞİRKETLERİ İÇİN ÖNEMİ
Kurumsal yönetim ilkeleri, öncelikle halka açık şirketlere yönelik
olarak düzenlenmiş olmasına rağmen, şirketlerin faaliyetlerini
istikrarlı bir şekilde sürdürebilmelerine doğrudan etkisi nedeniyle,
zaman içinde hisseleri borsada işlem görmeyen şirketler için de
giderek daha fazla gündeme gelmeye başlamıştır. Ekonomik kalkınma
açısından taşıdıkları büyük önem nedeniyle, aile şirketlerinde
kurumsal yönetim konusu kapsamlı olarak incelenmektedir. Aile
şirketleri, kendilerine özgü avantajlarına bağlı olarak hızlı bir
performans artışı gösterse de, şirketler büyüdükçe aile iki konuda
yetersiz kalmaktadır: Bunlardan ilki yönetimdir. Bir ailenin devamlı
başarılı yöneticiler yetiştirmesi mümkün olmadığından ve işler
geliştikçe başka sahalara girilmesinden dolayı, sermayedar çözüm
olarak bir yöneticiyle anlaşmak ihtiyacı duymaktadır.
.
10. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nun kurumsal
yönetime ilişkin olarak “Kurumsal Yönetim İlkeleri
Rehberi” yayınlamıştır.
Rehberin hazırlanmasında birçok ülkenin
düzenlemeleri incelenmiş, başta
1999 yılında yayınlanan “OECD Kurumsal
Yönetim İlkeleri” olmak üzere, dünyada
benimsenmiş ve tavsiye edilen genel esaslar
dikkate alınmıştır.
Rehber halka açık şirketler için hazırlanmış olup,
burada yer alan önerilerin uygulanıp
uygulanmamamsı isteğe bağlıdır. Rehberde,
“uygula,uygulamıyorsan açıkla” prensibi
geçerlidir.
Dünyada benimsenmiş ve tavsiye edilen esasların
yanı sıra ülkemiz koşulları dikkate alınarak
hazırlanan Rehber;
Pay Sahipleri
Kamuyu Aydınlatma ve Şeffaflık,
Menfaat Sahipleri,
Yönetim Kurulu
11. SPK’NIN KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ
PAY SAHİPLERİ
KAMUOYU AYDINLATMA
MENFAAT SAHİPLERİ
YÖNETİM KURULU
SPK
şirket yönetimi, finansal ve hukuki durumu ile
ilgili olarak düzenli ve güvenilir bilgiye erişimi
son derece önemlidir. Bu bilgiye erişimin
zamanında, düşük maliyetle ve kolay olması,
yapılan açıklamaların, doğru, eksiksiz,
anlaşılabilir ve yorumlanabilir özellikte olması
gerekmektedir
Ülkemiz uygulamaları incelendiğinde, pay
sahiplerinin haklarını kullanmakta etkin
olmadıkları, şirket yönetimi ile yeterli
düzeyde iletişim ve etkileşim içinde
bulunmadıkları genel olarak kabul
edilmektedir.
Menfaat sahibi, işletmenin hedeflerine
ulaşmasında ve faaliyetlerinde herhangi bir ilgisi
olan bir kimse, kurum veya çıkar grubu olarak
tanımlanmaktadır
Rehber yönetim kurulunun yapısının, yönetim
kurulunun etkinliğinin en üst düzeyde
olmasını sağlayacak şekilde oluşturulmasını
talep etmektedir. Bu çerçevede performans
ölçülmesi ve ödüllendirilmeye ilişkin öneri ve
ilklerde rehberde yer almaktadır.
11
12. 12
Tespit edilen gerçekler, politika
yapıcıların, düzenleyicilerin, iş
dünyasının ve diğer paydaşların
uzmanlıkları
•Yeni eklenen konular; daha fazla
vurgu yapılan hususlar
•Yeni Bölüm: Kurumsal yatırımcılar,
borsalar ve diğer aracılar
G20/OECD Kurumsal Yönetim İlkeleri