L 1 - nocioni i kontabilitetit menaxherial
- 1. Kapitulli I-rë Në këtë ligjëratë do të njiheni me: Nocionin e kontabilitetit Llojet e kontabilitetit Zanafillën e kontabilitetit si dhe lindjen e nevojës për kontabilitetin e menaxhmentit dhe të kostos Dallimet në mes të kontabilitetit financiar dhe kontabilitetit të menaxhmentit Ndikimin e kontabilitetit të menaxhmentit në ambientin biznesor NOCIONI I KONTABILITETIT I MENAXHMENTIT DHE NDIKIMI I TIJ NË AMBIENTIN BIZNESOR
- 2. Identifikimi i shfrytëzuesve KONTABILITETI – PROCESI INFORMATIV
- 3. Nevojat e shfrytëzuesve për informacione Identifikimi i shfrytëzuesve …KONTABILITETI – PROCESI INFORMATIV
- 4. Identifikimi i shfrytëzuesve Nevojat e shfrytëzuesve për informata Sistemi i kontabilitetit …KONTABILITETI – PROCESI INFORMATIV
- 5. Identifikimi i shfrytëzuesve Nevojat e shfrytëzuesve për informacione Sistemi I kontabilitetit Të dhënat dhe aktivitetet ekonomike …KONTABILITETI – PROCESI INFORMATIV
- 6. Identifikimi i shfrytëzuesve Nevojat e shfrytëzuesve për informacione Sistemi i kontabilitetit Të dhënat dhe aktivitetet ekonomike Raportet …KONTABILITETI – PROCESI INFORMATIV
- 7. Identifikimi i shfrytëzuesve Nevojat e shfrytëzuesve për informacione Sistemi I kontabilitetit Raportet Të dhënat dhe aktivitetet ekonomike Vendimet e shfrytëzuesve …KONTABILITETI – PROCESI INFORMATIV
- 8. Identifikon Regjistron KomunikonRelevante Të besueshme Të krahasueshme NDIKIMI I KONTABILITETIT Kontabiliteti është sistem i cili informatat që janë PËR TË NDIHMUAR SHFRYTËZUESIT PËR MARRJEN E VENDIMEVE MË TË MIRA
- 9. KONTABILITETI ËSHTË SISTEM I CILI IDENTIFIKON, REGJISTRON, KOMUNIKON INFORMATA QË JANË RELEVANTE, TË BESUESHME DHE TË KRAHASUESHME NË MËNYRË QË TI NDIHMOJ SHFRYTËZUESIT PËR MARRJEN E VENDIMEVE MË TË MIRA? A) E saktë B) E pasaktë TEST I SHPEJT
- 10. Identifikimi & Matja Regjistrimi Raportimi & Analizimi FOKUSIMI I KONTABILITETIT
- 11. FOKUSIMI I KONTABILITETIT ËSHTË NË? A) Regjistrime të vazhdueshme dhe identifikime të kohëpaskohshme B) Identifikim, matje, regjistrim, raportim dhe analizë C) Ne disa raportime të pasqyrave financiare në periudha jo të përcaktuara D) Identifikim, orientim, raportim dhe marrje të vendimeve TEST I SHPEJT
- 12. PSE NE KEMI NJË SISTEM TË KONTABILITETIT? Sistemet e kontabilitetit janë mjeshtri në vete. Ato janë krijuar për t’i ndihmuar njeriut për përmbushjen e qëllimeve Raportet e audituara zvogëlojnë rrezikun Raportet e audituara i lejojnë kompanisë të huazoj kapital nga dikush tjetër Regjistrimet dhe kontrolli financiar i brendshëm siguron asetet e kompanisë Bilanci i gjendjes lejon krahasimin e aseteve, detyrimeve dhe ekuitetit të pronarëve Pasqyra e të ardhurave përshkruan ndryshimet në ekuitetin e pronarëve nga operacionet e kryera, etj.
- 13. LLOJET E SISTEMEVE TË KONTABILITETIT KONTABILITETI FINANCIAR – Rregullat dhe procedurat – Sistemi informativ i kontabilitetit dhe kontrolli i brendshëm – Auditimi KONTABILITETI I MENAXHMENTIT – Përkrahje në marrje të vendimeve – Kontroll organizacional – Menaxhment i kostos – Menaxhmenti i profitit – Menaxhmenti i investimeve KONTABILITETI I KOSTOS – Përllogaritja e produktit – Përllogaritja sipas ABC metodës KONTABILITETI I TAKSAVE – I bizneseve individuale – Ortakërive dhe korporatave – Trusteve dhe karteleve – Tatimimi ndërkombëtar – Çështje speciale në lidhje me tatimet
- 14. LLOJET E SISTEMEVE TË KONTABILITETIT JANË? A) Kontabiliteti: financiar, planifikimit, regjistrimit dhe raportimit B) Kontabiliteti: financiar, i financave, i buxhetit dhe tatimit C) Kontabiliteti: financiar, i menaxhmentit, i kostos dhe taksave D) A dhe D TEST I SHPEJT
- 15. ÇKA ËSHTË KONTABILITETI I MENAXHMENTIT? Kontabilitet për: Planifikim Kontroll Vlerësim
- 16. KONTABILITETI I MENAXHMENTIT ËSHTË KONTABILITET PËR? A) Raportim, vëzhgim dhe kontroll B) Planifikim, kontroll dhe vlerësim C) Vlerësim, buxhetim dhe motivim D) Të gjitha të mësipërmet TEST I SHPEJT
- 17. FUNKSIONET E MENAXHMENTIT Pyetjet janë: Çfarë dua unë të bëj? Si do ta bëj atë? A jam duke e bërë? A jam duke e bërë mirë? Funksionet e menaxhmentit: Planifikimi për të ardhmen (strategjik) Planifikimi për të ardhmen (operacional) Monitorimi dhe kontrolli i gjendjes prezente Vlerësimi i gjendjes së kaluar
- 18. Planifikimi Veprimi Prapaveprimi Kontrolli ...FUNKSIONET E MENAXHMENTIT
- 19. PUNA E MENAXHMENTIT Planifikimi Kontrolli Drejtimi dhe motivimi
- 20. PLANIFIKIMI DHE CIKLI I KONTROLLIT Vendim marrja Formulimi i planeve afatshkurtëra dhe afatgjata (PLANIFIKIMI) Matja e performancave (KONTROLLIMI) Implementimi i planeve (DREJTIMI DHE MOTIVIMI) Krahasimi i performancave aktuale me ato të arriturat (KONTROLLIMI) Fillon
- 21. MENAXHIMI I BURIMEVE, AKTIVITETEVE DHE NJERËZVE Një NDËRMARRJE... Burimet e siguruara Punësimi Aktivitetet e organizimit Vendim marrja Planifikimi Drejtimi Kontrolli
- 22. SI E SHTON VLERËN E ORGANIZATËS KONTABILITETI I MENAXHMENTIT? Duke ofruar informata për vendimmarrje dhe planifikim Asistimi për menaxherët në drejtimin dhe kontrollimin e aktiviteteve Motivimi i menaxherëve dhe të punësuarve të tjerëve drejt qëllimeve të kompanisë Matja e performancave të aktiviteteve, menaxherëve dhe të punësuarve tjerë Përcaktimi i pozitës konkurruese të organizatës
- 23. DALLIMET NË MES TË KONTABILITETIT TË MENAXHMENTIT DHE KONTABILITETIT FINANCIAR ?
- 24. KONTABILITETI FINANCIAR është procesi i përgatitjes, raportimit dhe interpretimit të informacionit kontabël që u ofrohet marrësve të jashtëm të vendimeve KONTABILITETI I MENAXHMENTIT është proces i përgatitjes, raportimit dhe interpretimit të informacionit llogaritar që u jepet marrësve të brendshëm të informatave KONTABILITETI I MENAXHMENTIT & KONTABILITETI FINANCIAR
- 25. RAPORTI I KONTABILITETIT TË MENAXHMENTIT DHE KONTABILITETIT FINANCIAR SISTEMI I KONTABILITETIT (akumulimi i të dhënave financiare dhe I MENAXHMENTITe) KONTABILITETI I MENAXHMENTIT Informacioni për marrjen e vendimeve dhe kontrollin e operacioneve të ndërmarrjes KONTABILITETI FINANCIAR Publikimi i pasqyrave financiare dhe raporteve tjera financiare Shfrytëzuesit e brendshëm Shfrytëzuesit e jashtëm
- 26. Kontabiliteti i menaxhmentit është i drejtuar kah shfrytëzuesit e brendshëm Kontabiliteti financiar është i drejtuar kah shfrytëzuesit e jashtëm Menaxherët Zyrtarët Auditorët e brendshëm Stafi Zyrtarë të buxhetit Kontrollorët Kreditorët Aksionarët Qeveria Sindikatat Auditorët e jashtëm Konsumatorët SHFRYTËZUESIT E INFORMATAVE TË KONTABILITETIT
- 27. KONTABILITETI FINANCIAR KONTABILITETI I MENAXHMENTIT Aksionarët Kreditorët Qeveria Publiku i përgjithshëm Menaxhmenti Menaxhmenti Shfrytëzuesit e informatave të kontabilitetit KONTABILITETI FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT
- 28. ...KONTABILITETI FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT KM: Menaxherët e brendshëm të biznesit KF: Investitorët, kreditorët, qeveria, etj. SHFRYTËZUESIT PRIMAR
- 29. Informacioni kontabël ndihmon investitorët të vlerësojnë rrezikun dhe kthimin që ata mund të presin nga investimet e tyre Ai po ashtu ndihmon që të përcaktojnë nëse drejtuesit e kompanive ku ata investojnë të i përmbushin kushtet e kontratave të tyre INVESTITORËT DHE KREDITORËT
- 30. Informacioni kontabël ndihmon menaxherët të masin ecurinë e punonjësve Informacioni kontabël ndihmon të punësuarit të masin rrezikun dhe kthimin e kontratave të tyre të punës TË PUNËSUARIT
- 31. Informacioni kontabël ndihmon kompanitë të vlerësojnë aftësitë e furnizuesve të tyre për të përmbushur burimet që i nevojiten Furnizuesit shpesh përdorin informacionin kontabël për klientët e tyre për të vlerësuar rrezikun për një blerës që nuk është në gjendje të paguajë për mallrat dhe shërbimet e marra FURNIZUESIT
- 32. Informacioni kontabël përdoret për të vlerësuar rrezikun kur blen nga kompani specifike dhe kur u shet konsumatorëve specifik KONSUMATORËT
- 33. Qeveritë u kërkojnë bizneseve të blejnë licenca për shitjen e mallrave dhe shërbimeve dhe të paguajnë detyrimet dhe taksat për shërbimet e ndryshme për qeverinë Agjencitë qeveritare shfrytëzojnë informacionin kontabël të bëjnë rregullore mbi taksat dhe vendime të ngjashme QEVERIA
- 34. Informacioni kontabël po ashtu ofron një mënyrë për pronarët dhe menaxherët për të përcaktuar shumën e kompensimit që do të marrin MENAXHERËT
- 35. Raportet financiare Shfrytëzuesit Objektive Të përgatitura sipas GAAP Të përgatitura periodikisht Entitete biznesore Të jashtëm dhe menaxhmenti Karakteristikat KONTABILITETI FINANCIAR
- 36. RAPORTET FINANCIARE TE KONTABILITETIT FINANCIAR DUHET TË JENË? A) Objektive dhe të dedikuara për shfrytëzuesit e jashtëm dhe menaxhmentin B) Të përgatitura sipas GAAP C) Të përgatitura periodikisht dhe për entitete biznesore D) Të gjitha të mësipërmet TEST I SHPEJT
- 37. Raportet e menaxhmentit Shfrytëzuesit Objektive dhe subjektive Të përgatitura në pajtim me nevojat e menaxhmentit Të përgatitura periodikisht apo sipas nevojës Për entitetin biznesor apo një segment të tij Menaxhmenti Karakteristikat KONTABILITETI I MENAXHMENTIT
- 38. KONTABILITETI I MENAXHMENTIT PËRGATIT RAPORTET FINANCIARE? A) Në mënyrë objektive dhe subjektive për menaxhmentin B) Në mënyrë strikte dhe të rregullt periodike C) Në pajtim dhe për nevoja të menaxhmentit D) Vetëm për entitete biznesore si tërësi TEST I SHPEJT
- 39. KONTABILITETI FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT KM: Të ndihmojë planet e menaxherit dhe kontrollin e operacioneve në biznes KF: Të ndihmojë investitorët, kreditorët dhe të tjerët, të bëjnë investime, të japin kredi dhe të marrin vendime tjera QËLLIMI I INFORMATËS
- 40. ...KONTABILITETI FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT KM: Relevanca KF: Saktësia, objektiviteti dhe fokusimi në të kaluarën FOKUSIMI DHE DIMENSIONI KOHOR
- 41. ...KONTABILITETI FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT KM: Raportet interne jo të kufizuara nga GAAP KF: Raportet financiare të kufizuara nga GAAP LLOJI I RAPORTEVE
- 42. ...KONTABILITETI FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT KM: Auditor jo i pavarur KF: Auditim vjetor i pavarur VERIFIKIMI
- 43. …KONTABILITETI FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT KM: Raportim detal për pjesë të kompanisë KF: Raporte të përgjithshme kryesisht për kompaninë në tërësi FUSHA E INFORMATAVE
- 44. KONTABILITETI FINANCIAR DHE I MENAXHMENTIT: PËRMBLEDHJE # FUSHA E KRAHASIMIT KONTABILITETI FINANCIAR KONTABILITETI I MENAXHMENTIT DHE I KOSTOS 1 PËRDORUESIT KRYESORË TË INFORMACIONIT Personat dhe organizatat jashtë njësisë së biznesit Nivele të ndryshme të menaxhimit të brendshëm 2 LLOJET E SISTEMEVE KONTABËL Sistemet e regjistrimit të dyfishtë Jo i kufizuar nga sistemi i regjistrimit të dyfishtë. Çdo sistem që është i dobishëm 3 RREGULLAT E VEPRIMIT Respektimi i parimeve të përgjithshme të pranuara të kontabilitetit Nuk ka udhëzime ose kushtëzime. I vetmi kriter është dobishmëria 4 NJËSIA E MATJES Njësia monetare (vlera historike) Çdo njësi monetare ose fizike që është e dobishme: orët e punës së punëtorit, orët e punës së makinerisë, etj. Në rast të përdorimit të vlerës monetare-mund të jetë historike ose e ardhshme 5 KËNDVËSHTRIMI PËR ANALIZË Njësia e biznesit si një e tërë Segmente të ndryshme të njësisë së biznesit 6 SHPESHTËSIA E RAPORTIMIT Në mënyrë të rregullt, periodikisht Kur është e nevojshme, bile jo në mënyrë të rregullt 7 SHKALLA E BESUESHMËRISË Kërkohet objektivitet, është historik nga pikëpamja e natyrës Mjaft subjektiv për qëllimet e planifikimit, por kur është e nevojshme përdoren edhe të dhënat objektive; nga pikëpamja e natyrës është me drejtim nga e ardhmja
- 45. TË DHËNA KARAKTERISTIKE MBI KONTABILITETIN FINANCIAR DHE TË MENAXHMENTIT Rregullat e kontabilitetit financiar janë përcaktuar nga shfrytëzuesit të cilat janë pajtuar midis vete në lidhje me këto rregulla (GAAP). Këto të dhëna janë të fuqishme, objektivisht të verifikuara, që duhet të plotësojnë kriteret e pranueshme të auditimit Rregullat e kontabilitetit të menaxhmentit përcaktohen brenda kompanisë për të kënaqur objektivat e menaxhmentit në lidhje me shtimin e vlerës së kompanisë. Këto të dhëna mund të jenë më të buta apo të përafërta, që duhet të vërtetojnë vlerën e vendimit të marra më tepër se informacioni mbi koston. Të dhënat e kontabilitetit të menaxhmentit duhet të jenë relevante vetëm për vendim marrje menaxheriale.
- 46. RËNDËSIA E ETIKËS PROFESIONALE Praktikat e kontabilitetit etik ndërtojnë raporte të besueshme, produktive dhe të sinqerta me shfrytëzuesit e informatave kontabël Shumë kompani dhe organizata profesionale, siç është Instituti i Kontabilistëve menaxherial (IMA), ka shkruar kodin e etikës i cili u shërben të punësuarve si udhërrëfyes Kodi i mirësjelljes për kontabilistët menaxherial
- 47. …RËNDËSIA E ETIKËS PROFESIONALE Kompetenca Konfidencialiteti Integriteti Objektiviteti Zbërthim i konfliktit etik
- 48. KOMPETENCA KODI I ETIKËS PËR KONTABILISTËT MENAXHERIAL Përcjellja e ligjeve aplikative, rregulloreve dhe standardeve Ruajtja e kompetencës profesionale Përgatitja komplete dhe e qartë e raporteve pas analizave të duhura
- 49. KONFIDENCIALITETI …KODI I ETIKËS PËR KONTABILISTËT MENAXHERIAL Të mos zbuloj informata konfidenciale derisa legalisht të mos obligohet Të sigurohet se vartësia nuk i zbulon informatat Të mos shfrytëzohen informatat konfidenciale për avantazhe personale
- 50. …KODI I ETIKËS PËR KONTABILISTËT MENAXHERIAL Shmangia nga konflikti i interesave dhe konsultimi i të tjerëve në konflikt potencial Njohja dhe komunikimi i kufizimeve personale dhe profesionale Të mos shkatërroj objektivat legjitime të kompanisë INTEGRITETI
- 51. …KODI I ETIKËS PËR KONTABILISTËT MENAXHERIAL INTEGRITETI Shmangia e aktiviteteve që mund ndikojnë në përmbushjen e detyrave Komunikimi i informatave jo të favorshme si dhe atyre të favorshme Përmbajta ndaj aktiviteteve që mund të diskreditojnë profesionin Refuzimi i dhuratave në favor të ndikimit të mundshëm
- 52. …KODI I ETIKËS PËR KONTABILISTËT MENAXHERIAL Komunikimi i informatave të drejta dhe objektive Paraqitja e të gjitha informatave që mund të jenë të dobishme për menaxhmentin OBJEKTIVITETI
- 53. KONTABILISTI PROFESIONAL MENAXHERIAL CERTIFIKATAT PROFESIONALE Kontabilistët publik të certifikuar Kontabilistët menaxherial të certifikuar Auditorët intern të certifikuar Auditorët e certifikuar të sistemit informativ Të certifikuarit në menaxhmentin financiar Kontabilistët me diplomë
- 54. KARAKTERISTIKAT PROFESIONALE TË KONTABILISTIT MENAXHERIAL SHUMË E RËNDËSISHME: Etika në punë Aftësi analitike për zgjidhje të problemeve Aftësi interpersonale Dëgjueshmëria Njohja e biznesit Të kuptuarit e linjës së sipërme të implikimit në vendim marrjen menaxheriale Aftësi për të shkruar I afërt me procesin e biznesit MË PAK TË RËNDËSISHME Interpretimi i pasqyrave financiare Matja dhe raportimi i të ardhurave dhe shpenzimeve Regjistrimet akruale, të shtyra, rregullimi i regjistrimeve etj.
- 55. PËRFUNDIMI I KAPITULLIT TË I-rë
Editor's Notes
- You might ask the folloëing question to help illustrate the need for an accounting system. Can you ëeed a garden ëith a hockey stick or a baseball bat? Yes, you can but not very ëell since you are using the ërong tool. Accounting information systems are best at ëhat they ëere designed to do. A traditional financial accounting systems is designed to support steëardship, not to support management decisions. If you ëant a system to support management decisions, you must redesign the accounting information system to provide information in a different form or to provide additional information. In the text, ëe introduce an example relating to British investors and a company in the far ëestern part of the United States. Hoë do financial, or regulated, accounting systems alloë British investors to feel comfortable about investing in companies they ëill never see? It is because regulated financial accounting systems provide: Assurance of truth and fair representation by providing audited statements. Internal asset safeguards to support management and help assure that management is also under control. Information that alloës comparison ëith similar investments or similar companies. Please not that all accounting systems must be regulated, even managerial accounting systems. Be regulated financial accounting systems, ëe mean the rules set by the SEC and the Government, and agreed upon GAAP standards that are formulated by industry practices and various professional and regulatory bodies. Management accounting systems must be controlled, but they are established and controlled by the company itself, so in essence they are unregulated.
- Soft data. This is information, like forecasts, that cannot generally be auditied. It ëould include subjmective judgements. An example of soft data is the prediction or opinion that taking this accounting course ëill increase your cash earnings in the future. Hard data. This is information that meets audit standards. ëe are talking about historical data that can be supported by independent verification (counted). The hard data about this course ëould measure and report the types of jobs acquired by students after taking this accounting course. A more simple illustration of hard data is the cost of this course: the tuition, the books, and the opportunity cost of the time invested in this course. To properly evaluate decisions requires estimates of the future cashfloë implications of these decisions. Rule based information usually requires that audit and reporting standards be met so that the data produced can be independently verified (audited). Thus they only report the past or historical information. To the extent that past is repeated, or indicative of the future, this is useful information. That is, if the hiring patterns of students ëho take this accounting course last year is repeated every year, then the hard data is useful ëhen a student decides to take this course. You might ask for specific instances, based on experience, of the difference betëeen hard and soft data.