4. Ang telebisyon ang itinuturing na
pinakamakapangyarihang media sa
kasalukuyan dahil sa dami ng mga
mamamayang naaabot nito.
Ang mabuting epekto ng paglaganap ng
cable o satellite connection para marating
ang malalayong pulo at ibang bansa.
5. Wikang Filipino ang ang nangungunang
midyum sa telebisyon sa bansa na
ginagamit ng mga lokal na channel.
Mga halimbawa ng mga programang
pantelebisyon na gumagamit ng wikang
Filipino ay ang mga teleserye, mga
pangtanghaling mga palabas, mga
magazine show, news and public affairs,
reality show at mga programang
pantelebisyon.
6. Ang pagdami ng mga palabas sa
telebisyon partikular ang mga teleserye o
pantanghaling programa na
sinusubaybayan ng halos lahat ng
milyong-milyong manonood ang dahilan
kung bakit halos lahat ng mga
mamamayan sa bansa ay nakakaunawa
at nakakapagsalita ng wikang Filipino.
7. Walang subtitle o dubbing ang mga palabas
sa mga wikang rehiyonal.
Ang madalas na exposure sa telebisyon ang
isang dahilan kung bakit sinasabing 99% ng
mga mamamayan sa Pilipinas ang
nakakapagsalita ng Filipino at maraming
kabataan ang namulat sa wikang ito bilang
kanilang unang wika maging sa mga lugar
na di-katagalugan.
12. Wikang Filipino rin ang nangungunang wika
sa radyo sa AM man o sa FM.
May mga programa rin sa FM tulad ng
Morning Rush na gumagamit ng wikang
Ingles sa pagbrobroadcast subalit
nakakarami pa rin ang gumagamit ng
Filipino.
Ang mga inihahatid ng radyo sa mga tao ay:
impormasyon, musika, at opinyon.
13. May mga estasyon ng radyo sa mga
probinsya na gumagamit ng rehiyonal na
wika ngunit kapag may kinakapanayam
sila ay karaniwan sa wikang Filipino sila
nakikipag-usap.
Halimbawa: Bombo Radyo Tacloban, Love
Radio, Radyo Natin Baybay
16. DIYARYO- ISANG URI NG PAGLILIMBAG NA
NAGLALAMAN NG BALITA, IMPORMASYON AT
PATALASTAS.
Broadsheet- ay isang uri ng pahayagan na may laki at haba ang pormat. Ito ay isang
uri ng pahayagan na mayroong seryosong pagbabalita. At ang saklaw na sakop nito ay
malawak sapagkat hindi lamang Pambansa ang sakop nito kundi kasama din ang
pang internasyonal.
Halimbawa: Philippine Daily Inquirer, Manila Bulletin, The Manila Times, The Philippine
Star, Sunstar Cebu
Tabloid- isang uri ng pahayagan na mas maliit ang sukat ng pahina. Ito ay itinuturing
na dyaryong pang-masa dahil ito ay nakalathala sa Tagalog. Ang binibigyang diin ng
tabloid ay mga kwento, istorya, kolumn, o impormasyon na tungkol sa sex o
karahasan.
17. Broadsheet Tabloid
Ingles ang wikang ginagamit Wikang Filipino ang ginagamit
Pormal ang salitang ginagamit Di-pormal ang salitang ginagamit
Mas Malaki ang papel na ginagamit Mas maliit naman ang imprenta sa
tabloid
Mas komprehensibo ang
pagbabalita at mga seksyon o
kategorya
Mabilisan ang pagbabalita dahil sa
limitadong espasyong pagsusulatan
Medyo mahal Mura at abot kaya ang halaga
18. Ngunit tabloid ang mas binibili ng masa o
karaniwang tao tulad ng mga drayber ng bus
at dyip, mga tindera sa palengke, mga
ordinaryong manggagawa atbp. na
nakasulat sa wikang higit nilang
nauunawaan.
Ang lebel ng Filipinong ginagamit sa mga
tabloid ay kadalasan ay hindi pormal na
wikang ginagamit sa mga broadsheet.
24. Ang mga lokal na pelikulang gumagamit
ng midyum na Filipino ay tinatangkilik pa
din ng mga manonood.
Ingles ang kadalasang pamagat ng mga
pelikulang Filipino tulad ng One More
Chance, Starting Over Again, It Takes a
Man and a Woman, Bride for Rent,
Youre My Boss, A Second Chance atbp.
25. Filipino -ang lingua franca o
pangunahing wika ng telebisyon, radyo,
diyaryo at pelikula.
Isang mabuting senyales para sa lalong
pag-unlad at paglago ng ating wikang
pambansa..
26. Dahil sa malawak na impluwensiya ng
wikang ginagamit ng mass media ay mas
maraming mamamayan sa bansa ngayon
ang nakakapagsalita, nakakaunawa at
gumagamit ng wikang Filipino.
30. GAWAIN 1
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang mga tanong.
Sagutin ang mga tanong ayon sa inyong kaalaman.
Isulat ang sagot sa nakalaang patlang o kay但y sa iyong
sagutang papel.
1. Magbigay ng kilala mong tagapagbalita sa telebisyon at
ang pangalan ng kaniyang programa.
2. Sino ang kilala mong personalidad na laging
kinakapanayam? Ano ang madalas niyang tinatalakay?
3. Ano-ano ang mga balitang naririnig mo sa radyo?
4. Anong paksa sa panayam ang pumupukaw sa iyong
kawilihan? Bakit?
32. 1. Ano ang wikang ginamit para masabi na may pagbabago sa wikang Filipino?
A. b叩gong wika
B. katext messaging
C.bagong wika
D.text language
2. Wika ang pinag-uusapan, ano ang dapat gamiting wika ayon sa unang
kinapanayam?
A. barayti
B. Filipino
C.Ingles
D.Tagalog
3. Binanggit ng isang kapanayam ang pagbabago sa wika, anong salita ang
ginamit ng kinapanayam b鱈lang pagbabago?
A. bekimon
B. ganern
C.jejemon
D.w8t
34. 4. Ano ang salitang ginamit sa bagay na pinag-uusapan sa balita
b鱈lang
kalutasan sa isyu ng suliranin ng publiko sa pagbibiyahe?
A. bagon
B. barko
C. eroplano
D. tren
5. Ano ang binanggit na salitang tumutukoy sa isang lugar na
pinupuntahan ng
mga tao kaugnay ng transportasyon?
A. airport
B. express way
35. NAGAWA MO NANG TUKUYIN ANG MGA SALITANG GINAGAMIT SA PANAYAM AT BALITA SA RADYO
AT TELEBISYON NA UMAAYON SA PAKSA NIT. UPANG LUBUSAN MO PANG MATANDAAN, MAY
ILAN PANG TANONG NA IYONG TUTUGUNAN PARA SA HIGIT PANG PAGKATUTO.
PANUTO: BASAHIN AT UNAWAING MABUTI ANG MGA TANONG. SAGUTIN ANG MGA TANONG SA
IBABA KAUGNAY NG MGA NAPAKINGGAN SA PANAYAM AT BALITA SA BAHAGI NG
PAGYAMANIN. ISULAT ANG SAGOT SA NAKALAANG PATLANG O KAYY ISULAT ANG SAGOT
SA IYONG SAGUTANG PAPEL
1. Ano ang tugon ng tatlong kinapanayam sa isyu ng wika? Gamitin ang mga
wikang nauugnay sa isyu.
Kinapanayam 1: ______________________________________
Kinapanayam 2: ______________________________________
Kinapanayam 3: ______________________________________
2. Paano nilutas ang suliranin ng mga mamamayan ng bansa sa pagbibiyahe
para bumalik sa trabaho sa ilalim ng new normal na pamumuhay? Gamitin ang
mga kaukulang salitang n叩sa balita.
36. 2
3
I deserve an
explanation! I
need an
acceptable
reason
( Marco )
Mas pipiliin
ko ang isang
bukas na
nandoon ka
kaysa sa
isang bukas
na wala ka
( Gab )
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang mga diyalogo sa pelikulang Filipino.
Isulat mo sa patlang ang pamagat nito.
Ginamit lang naman
ako ng tadhana
para pagtagpuin
kayo. ImJust a piece
of your puzzle
(Gara)
37. TAKDANG ARALIN
Panuto: Pumili ng isang linya sa mga pelikulang napanood na nag-iwan
ng tatak sa iyong isip o kumintal sa iyong puso at isulat ito sa speech
balloon. Ipaliwanag ang kaugnayan nito sa iyong buhay. Gawin ito sa
sagutang papel.
38. GAWAIN 1
Panuto: Sagutin ang mga tanong.Gawin ito sa
sagutang papel.
1.Nakikinig kaba ng balita sa radyo? Ano-
anong mga isyu ang iyong napakinggan sa
radyo?
2.Isulat ang pahayagan or dyaryo na nabasa
mo na at ang partikular na isyu na nabasa
39. TAKDANG ARALIN
Panuto: Magtal但 ng limang (5) salitang ginamit kaugnay ng isyu sa balita. Ano
ang kahulugan ng mga salitang ito? Punan ang talahanayan sa ibaba.
Salitang Ginamit Kaugnay ng Isyu
sa
Balita
Kahulugan
1.
2.
3.
4.
5.
Editor's Notes
#2: Malayo na ang nalakbay ng wikang Filipino. Nabasa mo sa mg angadaang aralin ang mahabng kasaysayan ng ating wika mula sa panahon ng ating mga ninuno, panahon ng Espanyol, rebolusyong Pilipino, amerikano, hapon at hanggang sa kasalukuyan. Sa mahabang kasaysayang ito nakita natin ang paglago, pag-unlad at pagbabago o pag-evolve ng ating wika. Malaki ang epekto dala ng mga pagbabagong dala ng panahon at ng makabagong teknolohiya sa mga pagbabago rin sa kalagayan o sitwasyon ng ating wika. Ano na nga ba ang kalagayan ng wikang Filipino sa ika-21 siglo sa ibat-ibang larangan?Ating alamin ngayon.
#37: Imagine You and Me
Starting Over Again
Cant Help Falling In Love