Ky eshte nje Punim Seminarik ne lenden E Drejta Biznesore, tema Kontrata mbi Qirane dhe Kontrata mbi Franshizingun, viti i pare Universiteti i Haxhi Zeka ne Peje, Fakulteti i Biznesit. Punur nga Kujtim Tha巽i
Ky eshte nje Punim Seminarik ne lenden E Drejta Biznesore, tema Kontrata mbi Qirane dhe Kontrata mbi Franshizingun, viti i pare Universiteti i Haxhi Zeka ne Peje, Fakulteti i Biznesit. Punur nga Kujtim Tha巽i
2. Klasifikimi i kontratave
Liria e rregullimit t谷 marr谷dh谷nieve kontraktuese ka
mund谷suar krijimin e kontratav谷 t谷 shumta dhe t谷
shum谷llojshme.
Kriteret p谷r klasifikimin e kontratav谷 jan谷 t谷
ndryeshme:
Duke pasur parasysh faktin s谷 nj谷 kontrat谷 a 谷sht谷
parapar谷 sipas ligjit apo jo, kontratat klasifikohen:
1. n谷 kontrata me emer dhe
2. kontrata pa emer.
3. Sipas kushteve t谷 domosdoshme q谷 nevojiten p谷r krijimin e tyre-
s谷 kontrata a lidhet n谷 baz谷 t谷 vullnetit t谷 pal谷ve- solo
consensus apo n谷 baz谷 t谷 form谷s s谷 caktuar kontratat
klasifikohen:
1. n谷 kontrata konsensuale dhe
2. kontrata formale.
Duke pasur parasysh s谷 nj谷ra pal谷 p谷r at谷, q谷 ka dh谷n谷 a merr
kund谷rvler谷 adekuate apo jo, kontratat klasifikohen:
1. n谷 kontrata me shp谷rblim dhe
2. kontrata pa shp谷rblim.
Sipas t谷 drejtave dhe detyrave q谷 krijoh谷n midis pal谷ve
kontraktuese, kontratat klasifikohen:
1.n谷 detyruese t谷 nj谷anshme dhe
2. t谷 dyanshme.
4. Sipas asaj s谷 me rastin e lidhjes s谷 kontrat谷s a I din谷 pal谷t
kontraktuese, t谷 drejtat dhe detyrat e tyre dhe se a var谷t kjo
nga nj谷 rrethan谷 e ardhshm谷 dhe e pasigurt谷, kontratat,
kontratat klasifikohen n谷
1. komutative dhe
2. aletore.
Sipas koh谷zgjatj谷s s谷 prestimit q谷 duhet t谷 p谷rmbush谷t,
kontratat klasifikohen n谷 kontrata me;
1. prestime t谷 p谷rhershm谷 dhe
2. prestime t谷 p谷rkoh谷shme.
Sipas asaj se nj谷 kontrat谷 a jan谷 elementet e nj谷 kontrat谷 apo
ka elemente t谷 disa kontratav谷, kontratat klasifikohen n谷 :
1. t谷 thjesht谷 dhe
2. t谷 p谷rziera.
5. N谷 baz谷 t谷 m谷nyr谷s se lidhjes s谷 tyre kontratat klasifikohen
n谷:
1. t谷 p谷rgjithshme dhe
2. t谷 vecanta.
Duke pasur parasysh faktin s谷 nj谷 kontrat谷 a mund t谷
ekzistoj谷 pavaresisht nga ekzistimi i saj apo varet nga
ndonj谷 kontrat谷 tjeter, kontratat klasifikohen n谷 kontrata
t谷
1. pavarura dhe
2. aksecore.
Duke u bazuar n谷 faktin s谷 nj谷 kontrat谷 a lidhet me q谷llim
q谷 t谷 lidhet nj谷 kontrat谷 tjeter, kontratat klasifikohen n谷 :
1. parakontrat谷 dhe
2. kontrata kryesor谷.
6. S谷 a merr谷n parasysh cil谷sit谷 e vecanta t谷 pal谷s kontraktuese apo jo,
kontratat klasifikohen n谷:
1. kontrata intuitu personae dhe
2. jo intuitu personae ( personale dhe jo personale).
S谷 n谷 lidhjen e kontrat谷s a marrin pjes谷 drejt谷p谷rdrejt谷 t谷 gjith谷
subjekt谷t q谷 kan谷 shprehur vullnetin apo nj谷 person e lidh kontrat谷n n谷
emer t谷 tyre, kontratat klasifikohen n谷 :
1. individuale dhe
2. kolektive.
Sipas teknik谷s dhe m谷nyr谷s s谷 lidhjes s谷 tyre, kontratat klasifikohen n谷
kontrata me
1. p谷rmbajtje t谷 caktuar dhe
2. kontrata t谷 adezionit.
Var谷sisht s谷 n谷 nj谷 kontrat谷 a duket baza apo nuk duket, kontratat
klasifikohen n谷:
1. kuazale dhe
2. abstrakte.
7. Kontratat me emer dhe pa emer
(contraktus nominatus dhe innominatus)
Kontrata me emer jan谷 ato q谷 jan谷 t谷 parapara dhe t谷
rregulluara shprehimisht me dispozita t谷 ligjit ose t谷 kodeve
civile. N谷 k谷t谷 grup kontratash b谷jn谷 pjes谷: kontrata e shitj谷s, e
dhurat谷s, kembimit, vepres, qiras谷 etj.
Kontrata pa emer jan谷 ato kontrata q谷 nuk e kan谷 emrin e tyre
dhe nuk jan谷 t谷 rregulluara me ligje ose kode civile, por krijoh谷n
nga pal谷t duke u bazuar n谷 rregullat e p谷rgjithshme t谷 s谷
drejt谷s kontraktuese.
N谷 k谷t谷 grup kontratash b谷jn谷 pjes谷 : kontrata p谷r sefin,
kontrata p谷r ekspozimin, botimin dhe kontrata p谷r angazhimin e
kapaciteteve hotilere.
8. Kontratat konsensuale dhe formale
Kontrata konsensuale jan谷 ato kontrata, t谷 cilat lidhen me
marr谷veshj谷n e thjesht谷 t谷 pal谷ve kontraktuese-solo consensus,
pal谷t duhet t谷 shprehin q谷llimin e kontraktimit.
Si kontrata konsensusale jan谷: kontrata mbi shitj谷n , mbi vepr谷n,
mbi qiran谷 etj.
Kontrata formale jan谷 ato kontrata, p谷r lidhjen dhe vl谷rshmerin谷
e t谷 cilave me ligj 谷sht谷 caktuar forma e posaqm谷, e cila
paraqitet si element konstituiv I kontrat谷s.
N谷 k谷t谷 grupe t谷 kontratav谷 hyn谷: kontrata mbi nd谷rtimin,
kontrata mbi sigurimin, kredine, garancine bankare, dhurat谷n.
9. Kontratat me shp谷rblim (oneroze) dhe pa shp谷rblim
(lukrative)
Kontrata me shp谷rblim n谷 k谷to kontrata jep谷t shp谷rblimi p谷r
at谷 q谷 merret. N谷 k谷t谷 grup kontratash hyjn谷: kontrata mbi
shitj谷n, mbi vepr谷n, mbi ortakerin谷, mbi qiran谷, mbajtjen e
p谷rjetshm谷,mbi nd谷rtimin.
Kontratat pa shp谷rblim- jan谷 ato kontrata n谷 t谷 cilat nuk jepet
kurrfar谷 shp谷rblimi p谷r at谷 q谷 fitohet.
K谷tu hyjn谷: kontrata mbi dhurat谷n, huan谷 pa kamat谷, kontrata
mbi sh谷rbimin, kontrata mbi depozit谷n.
N谷 kontratat me shp谷rblim debitori p谷rgjigjet p谷r mungesa
fizike dhe juridike t谷 sendev谷, kurse t谷 ato pa shp谷rblim nuk
p谷rgjigjet p谷r to , por vetem p谷r dashje.
10. Kontrata detyruese t谷 nj谷anshme dhe
dyanshme
Kontratat e nj谷anshme- jan谷 kontrata nga t谷 cilat krijoh谷n detyra v谷tem p谷r
nj谷ren pal谷 kontraktuese, v谷tem ajo pal谷 b谷h谷t debitor, kurse pala tjeter
fiton t谷 drejt谷n p谷r t谷 k谷rkuar dhe b谷h谷t kreditor I saj.
Si kontrata t谷 nj谷anshme detyruese jan谷: kontrata mbi dhurat谷n, kontrata
mbi huan谷, kontrata mbi depozit谷n, kontrata mbi sh谷rbimin, kontrata mbi
autorizimin.
Kontrata e dyanshme detyruese krijojn谷 t谷 drejta dhe detyra p谷r t谷 dy pal谷t
kontraktuese, pra krijoh谷n nga borxhi dhe k谷rkesa.
Kontrata t谷 k谷tilla jan谷: kontrata mbi qiran谷, kontrata mbi vepr谷n, kontrata
mbi ortakrin谷, kontrata mbi sigurimin.
11. Kontrata komutativ dhe aleatore
Kontrata komutative jan谷 ato kontrata n谷 t谷 cilat pal谷t
kontraktuese q谷 n谷 巽astin e lidhjes s谷 kontrat谷s I din谷 t谷
drejtat dhe t谷 detyrat e tyre.
N谷 k谷to kontrata hyjn谷 : kontrata mbi shitj谷n, k谷mbimin,
nd谷rtimin, sigurimin, qiran谷, ortakerin谷 etj.
Kontrata aleatore jan谷 ato t谷 drejta n谷 t谷 cilat pal谷t n谷 巽astin e
lidhjes se kontrat谷s nuk I din谷 t谷 drejtat dhe detyrat e tyre, por
kjo varet nga nj谷 rr谷than谷 e ardhshm谷 dhe e pasigurt.
N谷 k谷t谷 grup hyj谷n: kontrata mbi sigurimin, kontrata mbi lojen
dhe kushtin, kontrata mbi mbajtjen e p谷rjetshm谷.
12. Kontrata me prestime te p谷rhershme dhe t谷
p谷rkohshme
Kontrata me prestime t谷 p谷rkohshme jan谷 ato n谷 t谷
cilat prestime ekzekutohen aty p谷r aty, m谷nj谷here.
Detyrimi I debitorit p谷rb谷h谷t prej nj谷 b谷rj谷 ose
mosb谷rj谷, prej nj谷 l谷shimi t谷 cilin ekzukuton p谷r nj谷
巽ast. p.sh. Kontrata e shitjes se sendeve me para t谷
gatshme.
Kontrata me prestime t谷 p谷rhershm谷 jan谷 ato, n谷 t谷
cilat ekzekutohen me intervale me t谷 gjata kohor谷. N谷
k谷to kontrata detyra e debitorit p谷rbeh谷t prej shum谷
b谷rjesh, mos b谷rjesh ose l谷shimesh, p.sh, kontrata mbi
qiran谷, pagesa mujore etj.
13. Kontratat e thjeshte dhe t谷 p谷rziera
Kontrata e thjeshta jan谷 ato q谷 kan谷 elemente t谷 nj谷 kontrat谷 ,
dhe paraqet nj谷 lloj t谷 caktuar kontratash ( p.sh., kontrata e
shitj谷s, e qiras谷, e depozit谷s, e dhurat谷s, e k谷mbimit etj.)
Kontrata e p谷rzier 谷sht谷 nj谷 kontrat谷, e cila sipas p谷rmbajtjes
ka elemente t谷 disa kontratave t谷 thjeshta. P谷rmbajtja e k谷tyre
kontratave paraqet nj谷 t谷r谷si t谷 nj谷 kontrate unike.
Kontrata t谷 p谷rziera jan谷: kontrata mbi pansionin, kontrata
mbi sefin, kontrata mbi allotmanin , kontratat mbi
ingjeneringun.
Kontrata mbi sefin p谷rmban elementet t谷 kontrat谷s mbi qiran谷
dhe depozit谷n.
14. Kontratat e pergjithshme dhe te ve巽anta
Kontrata t谷 p谷rgjithshme jan谷 ato t谷 cilat pal谷t i kan谷 caktuar,
sakt谷suar, t谷 drejtat dhe detyrat n谷 m谷nyr谷 t谷 p谷rgjithshme,
p谷r nj谷 periudhe t谷 gjat谷 kohor.
K谷to zakonisht lidhen n谷 nd谷rtimtari p谷r nd谷rtimin e urave,
rrugev谷, fabrikave . P谷r kryerj谷n e k谷tyre pun谷ve lidhen dy lloj
kontratash : t谷 p谷rgjithshme dhe t谷 ve巽ant. Kontrata e
p谷rgjithshme me t谷 cilat konstatohen dhe sakt谷sohen t谷 gjtha
pun谷t e nd谷rtimit.
Kontrata t谷 ve巽anta jan谷 ato t谷 cilat lidhen p谷r 巽do vit
kalendarik, ku caktohen pun谷t e nd谷rtimit p谷r at谷 vit.
Kontrata t谷 ve巽anta jan谷 ato kontrata n谷 t谷 cilat jan谷
konstatuar detyrat konkrete t谷 pal谷ve p谷r nj谷 p谷ruidhe t谷
shkurter prej nj谷 viti.
15. Kontratat e pavarur dhe akcesore
Kontratat e pavarura ( kryesore) krijojn谷 efekte juridike dhe
shuhen pavarsisht谷 nga ndikimi I ndonj谷 kontrat谷 tjeter.
Kontrata t谷 pavarura jan谷 : kontrata e shtitj谷s, ortakris谷, e
qiras谷, e vepr谷s, e sh谷rbimit, e dhurat谷s etj.
Kontrata akcesore lidhet, ekziston dhe varet nga kontrata
kryesore. Zakonisht k谷to kontrata lidhet si shtese e kontrat谷s se
pavarur ose e kontrat谷s se ve巽ante por akcesore.
Kotrata akcesore jan谷: kontrata p谷r dor谷zanin谷, kaparit, pengun,
hipotek谷n, kuacionit, pendimin.
Kontrata akcesor me se shumti lidhen p谷r ekzekutimin e
kontrat谷s.
16. Kontratat kauzale dhe abstrakte
Kontrata kauzale, shkaku i drejt谷p谷rdrejt谷 juridik p谷r 巽ka 谷sht谷
lidhur kontrata 谷sht谷 i njohur, jo vetem p谷r pal谷t kontraktuese,
po edhe p谷r personat e tret谷.
K谷tu b谷jn谷 pjes谷 : kontrata mbi dhurat谷n, huan谷, depozit谷n,
qiran谷, vepr谷n etj.
Kontratat abstakte jan谷 ato t谷 cilat nuk 谷sht谷 cekur q谷llimi p谷r
cilen pal谷t obligohen.
Baza e kontrat谷s ekziston n谷 k谷to kontrata por shkaku nuk 谷sht谷
njohur p谷r pal谷t kontraktuese sepse obligohen.
Kontrata abstakte 谷sht谷 kombiali, ose kur dikush obligohet me
shkrim se dikujt do t ia paguaj shum谷n e caktuar t谷 parave.
17. Kontratat individuale dhe kolektive
Kontrata kolektive jan谷 ato q谷 krijojn谷 efekte juridike p谷r t谷
gjith谷 subjekt谷t q谷 I p谷rkasin grupit t谷 caktuar, pa marr谷
parasysh se t谷 gjith谷 nuk kan谷 dh谷n谷 p谷lqimin p谷r lidhjen e
saj.
K谷tu hyjn谷 : kontrata kolektive e pun谷s, kontrata e sigurimit
kolektiv, pajtimi me dhun谷 I kreditoreve.
Kontrata individuale jan谷 ato me t谷 cilat sakt谷sohen detyrat
nd谷rmjet subjekt谷ve- an谷tareve t谷 grupit n谷 emer t谷 cilave
谷sht谷 lidhur kontrata koliktive. Rastet me t谷 shpeshta jan谷 :
kontrata individuale e pun谷s q谷 lidh pun谷tori me
pun谷dh谷n谷sin.
18. Kontratat paraprake dhe kryesore
Kontrata paraprake jan谷 ato me an谷 t谷 cilave pal谷t jan谷
obliguar q谷 n谷 t谷 ardhmen t谷 lidhin kontrat谷 tjeter, elementet
e t谷 cilave jan谷 caktuar me par谷.
Forma e parakontrat谷s varet nga forma e kontrat谷s kryesore q谷
do t谷 lidhet, n谷 rast s谷 forma 谷sht谷 kusht I vl谷fshm谷ris谷 s谷
kontrat谷s.
Kontrata kryesore jan谷 ato t谷 cilat krijoh谷n pasi t谷 jet谷
p谷rmbushur kontrata paraprake.
Nuk mund t谷 zbatohen n谷 kontratat paraprake rregullat mbi
p谷rgjegj谷sin谷 p谷r mungesat fizike dhe juridike t谷 sendeve.
19. Kontrata personale dhe jo personale
Kontrata personale jan谷 ato p谷r lidhjen e t谷 cilave merret
parasysh cil谷sia e vecante e pal谷s kontraktues.
Si cil谷si t谷 ve巽anta konsiderohen : talenti, mjeshtria e ve巽ant谷,
besimi I caktua, afiniteti ndaj nj谷 personi.
Kontratat personale shuhen me vdekjen e pal谷s, vetit谷 e
ve巽anta t谷 s谷 cil谷s jan谷 marr谷 parasysh p谷r lidhjen e
kontrat谷s.
Kontratat jo personale jan谷 ato, n谷 t谷 cilat nuk merret
parasysh cil谷sia e ve巽ant谷 e pal谷s kontraktuese (p.sh., kontrata
e shitj谷s, k谷mbimit etj. ).
20. Kontrata me p谷rmbajtej t谷 caktuar dhe kontrata
e adezionit
Kontrata me p谷rmbajtje t谷 caktuar jan谷 ato, n谷 t谷 cilat 谷sht谷
caktuar p谷rmbajtja nga pal谷t kontraktuese. N谷 k谷to kontrata
pal谷t me marr谷veshje I caktojn谷 elementet dhe kushtet e saj.
Kontrata t谷 adezionit jan谷 ato, n谷 t谷 cilat nj谷ra pal谷 q谷 me
p谷rpara i cakton elementet dhe kushtet e kontrat谷s, kurse pala
tjeter nuk merr pjes谷 n谷 p谷rpilimin e k谷saj kontrat谷 e as q谷
ndikon n谷 ndonj谷 element t谷 ketyr谷 kontratav谷 .
N谷 k谷to kontrata paraqiten n谷 kontratat mbi transportin e
mallrave n谷 hekurudha, n谷 trafikun ajror, ujor, n谷 lemin e
sigurimit, n谷 sh谷rbimet postale, n谷 sh谷rbimet kumunale.
21. Interpretimi I kontrat谷s
Kontrata 谷sht谷 vep谷r e pal谷ve kontraktuese. Ajo lidhet me
pajtimin e vullnetit t谷 shprehur t谷 dy ose m谷 shum谷 subjekt谷ve
m谷 q谷llim t谷 krijimit, ndryeshimit, ose shuarjes s谷 marr谷dh谷nies
s谷 caktuar t谷 detyrimeve.
Interpretimi i kontrat谷s do t谷 thot谷 p谷rcaktimi i kuptimit t谷
vertet谷 dhe efekteve t谷 dispozitave t谷 saj.
N谷 rregullat e interpretimit t谷 kontrat谷s dallohen:
A. Rregullat e p谷rgjithshme dhe
B. Rregullat plot谷suese.
Nuk ekziston pajtimi sa u p谷rk谷t谷 rregullave t谷 p谷rgjithshme t谷
interpretimit.
22. Disa teoricenteve t谷 nisur nga koncepcionet individaliste, e
konsiderojne se kontrata duhet t谷 interpretohet vet谷m sipas
kritereve subjektive, do t谷 thot谷 sipas vullnetit t谷 shprehur t谷
pal谷ve kontraktuese.
Sipas teoricenteve t谷 tjer谷 t谷 cil谷t nisen prej koncepcioneve
solidariste t谷 kontrat谷s, kontrata duhet t谷 interpretohet sipas
kritereve objektive, do t谷 thot谷 sipas dokeve dhe shprehive t谷
rrethit shoq谷ror n谷 t谷 cilen 谷sht谷 lidhur kontrata.
Sipas kodit civil Gjerman duke theksuar se me rastin e
interpretimit t谷 kontrat谷s duhet v谷rtetur vullneti I v谷rtet谷 I
pal谷ve kontraktuese dhe ai t谷 interpretohet sipas kuptimeve t谷
qarkullimit afariste.
23. Rregullat plotesuese te interpretimit te
kontrates
Perve巽 rregullave t谷 p谷rgjithshme t谷 interpretimit t谷 kontrat谷s, ekzistojn谷
edhe rregullat plot谷suese.
K谷to rregulla jan谷:
Gjate interpretimit t谷 kontrat谷s nuk duhet tu p谷rmbahemi dometh谷nieve
bukfale t谷 shprehjeve t谷 p谷rdorura por duhet t谷 v谷rtetohet q谷llimi I
p谷rbashket I pal谷ve kontraktuese.
N谷s谷 ndonj谷 kontrat谷 ose ndonj谷 dispozit谷 e saj 谷sht谷 e pakuptueshme,
duhet b谷r谷 p谷rpjekje q谷 kontrata t谷 ngel n谷 fuqi dhe q谷 kur t谷 interpretohet
t谷 k谷t谷 ndonj谷 kuptim.
Interpretimi duhet t谷 jet谷 i till谷 q谷 ti p谷rgjigjet p谷rmbajtjes, natyres, l谷nd谷s
dhe karakteristikave t谷 kontrat谷s.
24. N谷s谷 dispozitat e kontrat谷s p谷rb谷hen nga fjal谷 t谷 cilat mund t谷
k谷t谷 kuptim t谷 ngusht谷 ose t谷 gjer谷 , dhe nuk dihet me siguri se
cilin kuptim pal谷t e kan谷 parasysh, kontrata duhet t谷
interpretohet n谷 kuptimin e ngusht.
N谷 qoft谷 se interpretohet kontrata me shp谷rblim, ajo duhet t谷
interpretohet me synim q谷 t谷 realizohen rregullat e
drejtshm谷ris谷 n谷 dh谷niet reciproke t谷 pal谷ve.
N谷 raste se kontrata 谷sht谷 lidhur sipas p谷rmbajtjes q谷 me
p谷rpara t谷 shtypur, ose kur kontrata ka qen谷 e p谷rgaditur n谷
ndonj谷 m谷nyr谷 tjet谷r dhe e propozuar nga nj谷ra pal谷
kontraktuese, dispozitat e paqarta do t谷 interpretohen n谷
llogari t谷 pal谷s tjet谷r.
Kontratat e tilla interpretohen n谷 dem t谷 p谷rpiluesit n谷 baz谷 t谷
rregulles q谷 secili e bart谷 rrezikun e p谷rdorimit t谷 shprehjeve t谷
dykuptimshm谷.
25. Interpretimi zakonisht 谷sht谷 pun谷 e gjykat谷s , prandaj
ajo duhet t I k谷t谷 parasysh t谷 gjith谷 k谷to rrethana me
q谷llim q谷 t谷 v谷rtetohet vullneti i p谷rbashket i pal谷ve,
duke mos eliminuar suazat e rendit juridik t谷 asaj t谷
drejt谷 ku ajo lidhet.
26. Kontratat e ndaluara
Kontrata 谷sht谷 e ndalusr n谷se 谷sht谷 n谷
kundershtim me parimet kushtetuese, me
dispozita ligjore, me normat e moralit
shoq谷ror dhe me normat e dokeve t谷 mira.
Kontratat e ndaluar paraqiten n谷 t谷 drejt谷n e
detyrimeve, n谷 t谷 drejt谷n ekonomike, reale,
financiare, administrative, dhe n谷 t谷 drejt谷n e
pun谷s.
27. Rastet e kontratav谷 t谷 ndaluara
Rastet m谷 t谷 shpeshta t谷 kontratav谷 t谷 ndaluara, q谷 paraqiten
n谷 praktike, jan谷:
Esht谷 e ndaluar kontrata q谷 t谷 lidhet midis avokatit dhe klientit
, me t谷 cilin avokati, p谷r sh谷rbimet q谷 ofron merr me tep谷r
shpr谷blim, se q谷 parashihet me tarif谷n q谷 nxirret nga Oda e
avokat谷ve.
Esht谷 e ndaluar kontrata q谷 lidhet midis avokatit dhe klientit
me t谷 cil谷n avokati blen t谷r谷sisht ose pjes谷risht gj谷n谷
kontesutese q谷 谷sht谷 besuar atij n谷 mbrojtje.
28. Sipas nj谷 rregulle tradicionale, merret s谷 kontrata 谷shte e
ndaluar kur lidhet midis avokatit dhe klientit, n谷 t谷 cilin avokatit
I premtohet ti paguhet nj谷ra pjes谷 e shum谷s t谷 cil谷n pala e
realizon nga ky kontest.
Esht谷 e ndaluar kontrata p谷r dh谷nien e shum谷s se caktuar t谷
parave nd谷rmjet谷suesit p谷r t谷 lidhur kuror谷 midis personave t谷
caktuar.
Esht谷 e ndaluar kontrata kur lidhet midis dy subjekt谷ve, kur
njeri subjekt I premton ndonj谷 dobi pasurore q谷 pala tjet谷r t谷
lidhe kuror谷.
Esht谷 e ndaluar kontrata kur lidhet midis dy subjekt谷ve, kur
njeri subjekt I premton dobi pasurore ose I jep subjektit fem谷r
me q谷llim t谷 krijoj谷 bashk谷si ilegjitime.
29. Esht谷 e ndaluar kontrata e lidhur midis personave fizik
dhe personave juridik civile, e cila ka p谷r l谷nd谷 t谷
kontrat谷s sendet n谷 p谷rdorim t谷 p谷rgjithshem, p.sh.,
rrug谷t, liqejt , sheshet, mineralet etj.
Esht谷 e ndaluar kontrata midis pal谷ve kontraktuese kur
nj谷ra merr detyrim nga pala tjet谷r q谷 t谷 kryej谷 veper
penale.
30. Pasojat juridike t谷 kontrateve t谷
ndaluara
Kontratat e ndaluara jan谷 kontrata t谷
pavlefshme.
Pavlefshmeria e tyre 谷sht谷 relative ose
absolute, var谷sisht nga fakti se 巽ka cenojn谷
kontratat n谷 rastin e lidhjes.
31. N谷se me lidhjen e kontratav谷 cenohet interesi individuale t谷
pal谷ve konttraktuese, kontrata 谷sht谷 me pavlershmeri relative.
Kur me lidhjen e kontratav谷 cenohet interesi i p谷rgjithshem i
shoq谷rise , kontrata 谷sht谷 me pavlershsmeri absolute.
Anulimi I ketyre kontratav谷 b谷het sipas detyres zyrtare n谷 rast
se 谷sht谷 pavlefshmeria absolute, ose me inciativen e pal谷s se
demtuar kur 谷sht谷 pavlefshmeria relative.
Anulimi i k谷tyre kontratav谷 krijon pasoja juridike. K谷to pasoja
shprehen n谷 kthimin n谷 gjendjen e m谷parshme.
Kthimi mund t谷 jet谷 i nj谷ansh谷m ose i dyansh谷m.
32. N谷 rast t谷 pavlefshmerise s谷 kontrat谷s cdo pal谷 kontraktuese 谷sht谷 e
detyruar t ia kthej tjetr谷s , at谷 q谷 e ka marr n谷 baz谷 t谷 kontrat谷s s谷 till谷, por
n谷 qoft谷 s谷 kjo nuk 谷sht谷 e mundshme, ose n谷 qoft谷 se natyra e asaj q谷
谷sht谷 p谷rmbushur e kund谷rshton kthimin, do t谷 jepet shp谷rblimi p谷rkat谷s
me para, sipas cmimeve n谷 koh谷n e marrjes se vendimit gjyq谷sor , p谷rve巽 se
ligji nuk cakton dicka tjet谷r.
N谷 qoft谷 se kontrata 谷sht谷 e pavlefshme p谷r shkak t谷 q谷llimit , ose 谷sht谷
kunder parimeve kushtetuese t谷 rregullimit shoq谷ror, dispozitave ligjore ose
morolit shoqeror, gjykata mund ta refuzoj谷 n谷 t谷r谷si ose pjes谷risht
k谷rkes谷n e pal谷s se pand谷rgjegjshme p谷r kthimin e asaj cka ka dh谷n谷 pala
tjet谷r e mund t谷 vendos谷 q谷 pala tjet谷r at谷 q谷 e ka marr谷 n谷 baz谷 t谷
kontrat谷s se ndaluar t ia dor谷zoj谷 komun谷s n谷 territorin e se cil谷s ajo e ka
silin谷, vendbanimin ose vendq谷ndrimin.
Pasojat juridike paraqiten ne rast se 谷sht谷 kryer ekzekutimi I pjesh谷m ose
n谷 t谷r谷si I kontrat谷s.
33. Kontratat me fajde
Kontrata me fajde 谷sht谷 ajo sipas se cil谷s nj谷ra pal谷
kontraktuese fiton p谷r vete ose p谷r personin e tert谷 nj谷 dobi t谷
pamase nga pala tjet谷r kontraktuese, duke shfry谷tzuar nevoj谷n,
var谷sin谷, mendjeleht谷sin谷, pap谷rvoj谷n e pal谷s tjet谷r
kontraktues.
P谷r t谷 ekzistuar kontrata me fajde duhet t谷 plot谷sohen disa
kushte:
T谷 jet谷 kontrat谷 me shp谷rblim,
T谷 ekzistoj谷 nevoja e nj谷r谷s pal谷 kontraktuese
T谷 ekzistoj谷 mendjeleht谷sia
T谷 ekzistoj谷 pap谷rvoja dhe t谷 shkaktohet disproporcioni I
prestimeve.
34. T谷 ekzistoj谷 kontrata me shp谷rblim, 谷sht谷 rregull e p谷rgjithshme se vet谷m
n谷 kontrata me shp谷rblim zbatohen rregullat e kontrat谷s me fajde.
T谷 ekzistoj谷 nevoja e pal谷s se demtuar. N谷voja ekziston kur nj谷ra pal谷 谷sht谷
n谷 pozit谷 t谷 veshtir谷 materiale, kur ka skamja n谷 aspektin material ose
n谷voja p谷r ndonj谷 bar谷 (ilaq) p谷r sh谷rim.
Mendjelet谷sia , ekziston at谷her谷 kur subjekti q谷 vendos p谷r t谷 lidhur
kontrat谷 nuk mendon p谷r p谷rmbajtjen e saj, e as q谷 di p谷r rrejdhimet e
kontrat谷s q谷 lidh.
Pap谷rvoja paraqet nj谷 situate t谷 atill谷, n谷 t谷 cil谷n nj谷 subjekt ka lidhur
kontrat谷 duke mos pasur njohuri t谷 mjaftueshme p谷r lidhjen e kontratav谷.
Kontratat me fajde jan谷 kontrata t谷 ndaluara. Q谷llimi kryesor I tyr谷 谷sht谷
shfryet谷zimi I pal谷s s谷 demtuar.
35. T谷 drejtat e pal谷s s谷 demtuar
Pala e demtuar ka t谷 drejt谷 t谷 k谷rkoj谷 anulimin e kontrat谷s. N谷 qoft谷 se dispropocioni
I dh谷nieve reciproke t谷 pal谷ve nuk mund t谷 eliminohet, kontrata shpallet e
pavlefshme.
E drejta e anulimit t谷 kontrat谷s realizohet n谷 afatin nj谷vje巽ar dhe rrjedh prej 巽astit t谷
lidhjes se kontrat谷s.
Pala e demtuar ka t谷 drejt谷 t谷 k谷rkoj谷 q谷 kontrata t谷 mbtet n谷 fuqi, duke eliminuar
dispropocionin e prestimeve t谷 shkaktuar me kontrat谷n me fajde.
I demtuar ka t谷 drejt谷 t谷 k谷rkoj谷 shp谷rblimin e demit n谷se I 谷sht谷 shkaktuar dem
pal谷s se demtuar me lidhjen e kontrat谷s me fajde.
Pasojat juridike t谷 k谷tyre kontratav谷 jan谷 t谷 nj谷jta me ato t谷 kontratav谷 t谷 ndaluara.
