ݺߣ

ݺߣShare a Scribd company logo

Ligji i pare i Mendelit-Andi Metaliaj X-3

•Download as PPSX, PDF•
•
Andi Metaliaj
Andi Metaliaj
1 of 12
Downloaded 85 times
TEMA:“NË THEMEL TË GJENETIKËS MODERNE QËNDROJNË LIGJET E MENDELIT”. Nëntema Gr.1: ‘Ligji i parë i Mendelit‘.
Që në lashtësi, njerëzit habiteshin se si trashëgoheshin tipare të ndryshme nga një brez në tjetrin. Në vitin 1868, duke eksperimentuar me bimët e bizeleve në kopshtin e një manastiri, Gregor Mendel zbuloi trashëgiminë e tipareve nga një brez në tjetrin. Kjo u quajt ‘Gjenetika’ dhe është klasifikuar si shkencë biologjike.
BIZELET E KOPSHTIT TË GREGOR MENDEL. Gregor Mendel u përqendrua në shtatë tipare të veçanta të bizeles. Ai zbuloi se secili tipar është i trashëgueshëm dhe paraqitet në dy forma alternative. Kështu për shembull tipari ‘ngjyrë e lules së bizeles’ paraqitet në dy forma: e bardhë dhe e purpurt.
Gjithashtu pozicioni i luleve (në majë ose anash kërcellit), ngjyra e kokrrës së bizeles (të blerta ose të verdha), forma e tyre (e lëmuar ose e rrudhosur), nga forma e bishtajës (e lëmuar ose kokrrizore), nga ngjyra e saj (e blertë ose e verdhë), si dhe nga shtati i bimës (i gjatë ose i shkurtër).
Ligji i pare i Mendelit-Andi Metaliaj X-3
Ligji i pare i Mendelit-Andi Metaliaj X-3
Linja të pastra quhen të gjitha bimët që sa herë riprodhohen me vetëpjalmim përsëritin te pasardhësit të njëjtat tipare. Kështu, nëse bimët e bizeles me ngjyrë të purpurt vetëpjalmohen, ato në të gjitha breznitë japin pasardhës që kanë vetëm lule me ngjyrë të purpurt. Përmes kësaj teknike, Mendeli krijoi një koleksion farash të linjave të pastra për të shtatë tiparet e bizeles. LINJAT E PASTRA TË BIMËS SË BIZELES.
PJALMIMI I KRYQËZUAR I LINJAVE TË PASTRA. Gregor Mendel kryqëzoi bizele që mbartin dy format alternative të një tipari. Kështu për shembull: ai kryqëzoi linja të pastra të bizeleve me lule të bardha me ato me ngjyrë të purpurt. Format prindërore të pastra të përdorura për kryqëzim, Mendel i shënoi me shkronjën P.
Duke zbatuar pjalmimin e kryqëzuar, ai përdori polenin e thekëve të luleve të bardha, të cilin e transferoi te pistili i luleve të purpurta të bimës tjetër dhe anasjelltas. Të gjitha bimët që lindin nga pjalmimi i kryqëzuar i linjave të pastra janë quajtur bimë hibride.
Nisur nga kryqëzimi i bimëve prindërore P, pra i bimëve me lule të purpurta me bimë me lule të bardha, lindin pasardhës të brezit F1, të cilët kanë vetëm lule me ngjyrë të purpurt. P: F1 - 100% Dd DD dd Dd LIGJI I PARË I TRASHËGIMISË:”NJËTRAJTSHMËRIA E TIPAREVE”.
Tipari i ngjyrës së purpurt është mbizotërues ose dominant mbi tiparin e ngjyrës së bardhë. Ndonëse tipari i ngjyrës së bardhë nuk shfaqet në këtë brezni, ai qëndron i fshehur ose recesiv dhe shfaqet më vonë në breznitë e tjera.
Ligji i pare i Mendelit-Andi Metaliaj X-3

More Related Content

Ligji i pare i Mendelit-Andi Metaliaj X-3

  • 1. TEMA:“NË THEMEL TË GJENETIKËS MODERNE QËNDROJNË LIGJET E MENDELIT”. Nëntema Gr.1: ‘Ligji i parë i Mendelit‘.
  • 2. Që në lashtësi, njerëzit habiteshin se si trashëgoheshin tipare të ndryshme nga një brez në tjetrin. Në vitin 1868, duke eksperimentuar me bimët e bizeleve në kopshtin e një manastiri, Gregor Mendel zbuloi trashëgiminë e tipareve nga një brez në tjetrin. Kjo u quajt ‘Gjenetika’ dhe është klasifikuar si shkencë biologjike.
  • 3. BIZELET E KOPSHTIT TË GREGOR MENDEL. Gregor Mendel u përqendrua në shtatë tipare të veçanta të bizeles. Ai zbuloi se secili tipar është i trashëgueshëm dhe paraqitet në dy forma alternative. Kështu për shembull tipari ‘ngjyrë e lules së bizeles’ paraqitet në dy forma: e bardhë dhe e purpurt.
  • 4. Gjithashtu pozicioni i luleve (në majë ose anash kërcellit), ngjyra e kokrrës së bizeles (të blerta ose të verdha), forma e tyre (e lëmuar ose e rrudhosur), nga forma e bishtajës (e lëmuar ose kokrrizore), nga ngjyra e saj (e blertë ose e verdhë), si dhe nga shtati i bimës (i gjatë ose i shkurtër).
  • 7. Linja të pastra quhen të gjitha bimët që sa herë riprodhohen me vetëpjalmim përsëritin te pasardhësit të njëjtat tipare. Kështu, nëse bimët e bizeles me ngjyrë të purpurt vetëpjalmohen, ato në të gjitha breznitë japin pasardhës që kanë vetëm lule me ngjyrë të purpurt. Përmes kësaj teknike, Mendeli krijoi një koleksion farash të linjave të pastra për të shtatë tiparet e bizeles. LINJAT E PASTRA TË BIMËS SË BIZELES.
  • 8. PJALMIMI I KRYQËZUAR I LINJAVE TË PASTRA. Gregor Mendel kryqëzoi bizele që mbartin dy format alternative të një tipari. Kështu për shembull: ai kryqëzoi linja të pastra të bizeleve me lule të bardha me ato me ngjyrë të purpurt. Format prindërore të pastra të përdorura për kryqëzim, Mendel i shënoi me shkronjën P.
  • 9. Duke zbatuar pjalmimin e kryqëzuar, ai përdori polenin e thekëve të luleve të bardha, të cilin e transferoi te pistili i luleve të purpurta të bimës tjetër dhe anasjelltas. Të gjitha bimët që lindin nga pjalmimi i kryqëzuar i linjave të pastra janë quajtur bimë hibride.
  • 10. Nisur nga kryqëzimi i bimëve prindërore P, pra i bimëve me lule të purpurta me bimë me lule të bardha, lindin pasardhës të brezit F1, të cilët kanë vetëm lule me ngjyrë të purpurt. P: F1 - 100% Dd DD dd Dd LIGJI I PARË I TRASHËGIMISË:”NJËTRAJTSHMËRIA E TIPAREVE”.
  • 11. Tipari i ngjyrës së purpurt është mbizotërues ose dominant mbi tiparin e ngjyrës së bardhë. Ndonëse tipari i ngjyrës së bardhë nuk shfaqet në këtë brezni, ai qëndron i fshehur ose recesiv dhe shfaqet më vonë në breznitë e tjera.