�ݺ�ߣ

1 อธิ บายความหมาย องค์ประกอบ และบทบาทของสารชีวโมเลกุลได้

2 อธิ บายความหมาย โครงสร้าง สมบัติ และประโยชน์ของไขมันและนํ#ามันได้

3 อธิ บายความหมาย องค์ประกอบ โครงสร้าง ชนิ ด และคุณค่าของโปรตีนได้
โปรตีน ?
4 อธิ บายความหมาย โครงสร้าง ชนิด และสมบัติของคาร์ โบไฮเดรตได้

5 อธิ บายความหมาย องค์ประกอบ ชนิด และหน้าที'ของกรดนิ วคลีอิกได้

สารอินทรียทีมีธาตุคาร์บอน(C) และไฮโดรเจน(H) เป็ นองค์ประกอบหลัก
์

โมเลกุลมีขนาดใหญ่มากเมือเทียบกับโมเลกุลของสารทัวไป

พบอยู่ในสิ งมีชีวิตเท่านัน
-

มีอยู่ในอาหารทีรับประทานในแต่ละวัน

ใช้ในการเจริ ญเติบโต
เป็ นส่ วนหนึ'งในการรักษาสมดุล
ของนํ#าและกรด-เบส เป็ นส่ วนประกอบของฮอร์โมน
เอนไซม์ และระบบคุมกัน
้

สลายให้พลังงาน
ถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม
ช่วยให้ผวหนังชุ่มชื#น สุ ขภาพผมและเล็บดี
ิ

ร้อยละ 50 ของนํ-าหนักแห้งของคนเรา คือ โปรตีน

เป็ นสารประกอบทีมีอยู่ในเนื- อสัตว์ทุกชนิ ดและในเมล็ ดพืช
โดยเฉพาะในนํ-ามันพืช นํ-ามันหมู และเนยชนิ ดต่างๆ

ที'มา บทความวิชาการเรื' องไขมันและนํ#ามันกับการอุดตันของหลอดเลือด
วารสารวิชาการงานครบรอบ 80 ปี สถาบันราชภัฏนครสวรรค์
http://teacher.nsru.ac.th/sumolta/sumolta/new_page_2.htm

อาหารส่ วนที'กินได้ ไขมัน อาหารส่ วนที'กินได้ ไขมัน
100 กรัม (กรัม) 100 กรัม (กรัม)
มาการี น 81.0 เนื#อหมู 28.5

เบคอนทอด 52.0 ไข่ไก่ 11.5

งา 49.1 ไอศครี ม 10.5

เมล็ดมะม่วงหิ มพานต์ 45.7 ปลาแซลมอน 7.4

ไส้กรอก 37.8 นม 3.5

มะพร้าว 35.3 โยเกิร์ต 3.5

เนยแข็ง 30.0 เยลลี' 0.1

ที'มา บทความวิชาการเรื' องไขมันและนํ#ามันกับการอุดตันของหลอดเลือด
วารสารวิชาการงานครบรอบ 80 ปี สถาบันราชภัฏนครสวรรค์
http://teacher.nsru.ac.th/sumolta/sumolta/new_page_2.htm

ไขมันเป็ นสารทีจําเป็ นต่อสิ งมีชีวิตทีจะขาดไม่ได้
ไขมันช่วยป้ องกันการกระแทก
ป้ องกันการสู ญเสี ยความร้อนของร่ างกาย
ป้ องกันการสู ญเสี ยนํ#า
ทําให้ผวหนังชุ่มชื#นไม่หยาบกร้าน ช่วยให้ผมและเล็บมีสุขภาพดี
ิ
ช่วยละลายวิตามินหลายชนิ ดที'จาเป็ นต่อร่ างกาย เช่น วิตามิน A D E และ K
ํ

ไขมันและนํ#ามันเป็ นสารประกอบที'เรี ยกว่า

+ +

กลี เซอรอล กรดไขมัน ไตรกลี เซอไรด์

ไตรกลีเซอไรด์ที'เป็ นของแข็งที'อุณหภูมิหอง เรี ยกว่า
้
ส่ วนที'เป็ นของเหลว เรี ยกว่า

โครงสร้างของกรดไขมันประกอบด้วยโซ่ยาว
ที'เกิดจากธาตุคาร์ บอนต่อกันด้วย พันธะเดียวหรือพันธะคู่
หมู่คาร์บอกซิล ( - CO2H มีสมบัติเป็ นกรด
) ซึ' ง

แบ่งออกเป็ น 2 ประเภท คือ

๶�มื&#��27;อทําปฏิกิริยากับ ที'ความดันสู ง และมีตวเร่ งปฏิกิริยาที'เหมาะสม
ั
เช่น จะเปลี'ยนเป็ น
Pt
CH3 – (CH2)7 – CH = CH – (CH2)7 – CO2H + H2 CH3 – (CH2)16 – CO2H

กรดโอเลอิก กรดสเตียริ ก

เรี ยกว่า
หรื อ

นําหลักการนี#ไปใช้ในอุตสาหกรรมการผลิตเนยเทียม (มาการี น) และครี มเทียม

คือ กรดไขมันที'ร่างกายจะขาดไม่ได้ ร่ างกายไม่สามารถสังเคราะห์เองได้
ต้องได้รับจากสารอาหารเท่านั#น ได้แก่ กรดไลโนเลนิก และกรดไลโนเลอิก

เมล็ ดดอกทานตะวัน เมล็ ดถัวเหลื อง
มีกรดไขมันจําเป็ น มีกรดไขมันจําเป็ น ร้อยละ52
ร้อยละ63

เมล็ ดดอกคําฝอย เมล็ ดงา
มีกรดไขมันจําเป็ น เมล็ ดข้าวโพด มีกรดไขมันจําเป็ น
ร้อยละ74 มีกรดไขมันจําเป็ น ร้อยละ55 ร้อยละ44
ในเด็กทารก ถ้าขาดกรดไขมันจําเป็ น อาจเกิดโรคผิวหนังอักเสบได้ง่าย
ทําให้ผวหนังหลุดออก เป็ นสาเหตุทาให้ติดเชื#อได้ง่ายและบาดแผลหายช้า
ิ ํ

๶�ก็บไว้�Ȩ��Ȩ��
+
ความร้อนสู ง

นํ#า ออกซิ เจนในอากาศ
ปฏิกิริยาไฮโดรลิซีส ปฏิกิริยาออกซิ เดชัน

่
วิตามิน E มีอยูในนํ#ามันพืช แต่มีปริ มาณไม่มากพอ ในอุตสากรรมการผลิตนํ#ามันพืช
จึงเติมวิตามิน E เพิ'มเข้าไป เพื'อช่วยชะลอการเกิดกลิ'นเหม็นหื นในนํ#ามัน

หากรับประทานอาหารทีมีไขมันส่วนเกินมากกว่า
พลังงานทีร่างกายต้องการ ร่างกายจะนําสารอาหารส่วนทีเหลื อ
สะสมไว้ใต้ผิวหนังและอวัยวะต่างๆ เป็ นสาเหตุของโรคใด

นํ-ามันทีเกิดการเหม็นหืนง่ายคือนํ-ามันทีประกอบด้วยกรดไขมันชนิ ดใด

กรดไขมันไม่อิ'มตัว ในโมเลกุลประกอบด้วยพันธะคู่อย่างน้อย 1 คู่ ซึ' งสลายตัวได้ง่าย
ทําให้เกิดการเหม็นหื นได้เร็ วกว่ากรดไขมันอิ'มตัว

ในอุตสาหกรรมผลิ ตนํ-ามันพืช จะเติมสารใดเพิมเข้าไป
เพือช่วยชะลอการเกิดกลิ นเหม็นหืนในนํ-ามัน

วิตามิน E เป็ นสารยับยั#งการเกิดปฏิกิริยาระหว่าง
กรดไขมันไม่อิ'มตัวกับนํ#าหรื อออกซิ เจนในอากาศ

�Ȩ��-ามันทีผ่านการทอดอาหารซํา�Ȩ��Ȩ��กิ�Ȩ��ป
-
จะมีคณค่าทางโภชนาการลดลง และอาจเป็ นสาเหตุของโรคใด
ุ

แหล่งข้อมูล : http://www.thaienergynews.com/Index_1_2.asp

เป็ นฉนวนของเส้นประสาทต่างๆ

่
สร้างสารพวกสเตอรอลที'อยูใต้ผิวหนัง ซึ' งเปลี'ยนไปเป็ นวิตามิน D เมื'อได้รับแสงอาทิตย์

สร้างนํ#าดี

ใช้เป็ นสารเบื#องต้นในการสร้างฮอร์ โมนเพศทุกชนิ ด

เป็ นสารที'พบในหลอดเลือดและส่ วนต่างๆของร่ างกาย

ร่ างกายสามารถสังเคราะห์คอเลสเทอรอลได้เอง
แต่มีปริ มาณไม่เพียงพอ จึงต้องได้รับเพิ'มจากอาหาร ได้แก่
ไข่ไก่ท# งฟอง 427 mg
ั หมึกกล้วย 251 mg กุงกุลาดํา 175 mg
้

หอยนางรม 231 mg
ตับไก่ 336 mg

*** ปริ มาณคอเลสเทอรอล(mg) ในนํ#าหนักอาหาร 100 กรัม

+ +

สบู่ที'ทาจากไขมันจะแข็งกว่าสบู่ที'ทาจากนํ#ามัน
ํ ํ
ในอุตสาหกรรมการทําสบู่จึงใช้น# ามันและไขมันผสมกัน เพื'อให้สบู่มีเนื#อนุ่มนวลน่าใช้
ํ

เคลื อบผิ วเฟอร์นิเจอร์ รถยนต์ และพื-น

ทําเทียนไข และเครืองสําอาง เช่น ลิ ปสติก

ผสมในสบู่ และครีมทาผิ ว

�ݺ�ߣ

Lipid

More Related Content

Lipid